8. `VEYADEĞİL` (NOR) Kapısı (TTL Entegre)

8.
‘VEYADEĞİL’ (NOR) Kapısı (TTL Entegre)
‘'VEYA’ ve ‘DEĞİL’ kapılarının birleşiminden oluşan ‘VEYADEĞİL’ kapısı, ‘VEYA’
kapısının gerçekleştiği işlemin tersini yapar. ‘VEYADEĞİL’ kapısında, yalnızca girişlerin
tümünün ‘0’ olması durumunda çıkış ‘1’ olur. ‘VEYADEĞİL’ kapısının işlevi Q = A+B
şeklinde ifade edilir ve ‘Q eşittir A veya B’nin değili’ diye okunur.
A
Q=A + B
C=A + B D=A + B
A
B
B
C
D
Şekil 15. Veyadeğil (NOR) Kapısı Sembolü, 4001 ve 7402 Entegresi
8.1. Ön Çalışma
Board’un üzerine, uygulama yapacağınız devrede yer alan elemanları yerleştirerek, devre
şemasına uygun olarak aralarındaki bağlantıları çiziniz. Toprak (-) ve besleme (+) uçlarını da
çizerek gösteriniz.
16
8.2. Deneyde Kullanılacak Malzemeler
Eleman
Entegre
Direnç
LED
Değeri
4001 veya 7402
390 
Sayısı
1
3
3
8.3. Deneyin Bağlantı Şeması
Şekil 16. ‘VEYADEĞİL’ (NOR) Kapısı (TTL Entegre) Devresi
8.4. Deneyin Yapılışı
 Yukarıda bağlantı şeması gösterilen devreyi board üzerine kurunuz.
 Entegrenin besleme bağlantılarını yapınız.
 Devreye +5V besleme gerilimi uygulayınız.
 A ve B anahtarlarının değerlerini değiştirerek C çıkışını gözleyiniz ve aşağıdaki tabloyu
doldurunuz.
Girişler
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
Çıkış
C
8.5. Sorular

‘VEYADEĞİL’ kapısının başlıca kullanım yerlerini açıklayınız.

‘VEYADEĞİL’ kapısının içyapısını diyot, transistör, direnç gibi temel elektronik
elemanlarla çizerek, çalışmasını açıklayınız.
17

‘VEYA’ kapısı ile ‘DEĞİL’ kapısının ardışıl bağlanması ile oluşan 2-giriş 1-çıkışlı blok
kapı devresinin aşağıda verilen doğruluk tablosunu elde ediniz. Elde edilen doğruluk
tablosu, ‘VEYADEĞİL’ kapısının doğruluk tablosundan farklı mıdır? Yorumlayınız.
‘VEYA’
Çıkış
C
Girişler
A
B
0
1
0
1
0
0
1
1

‘DEĞİL’
Giriş
D
Çıkış
E
2 adet ‘VEYADEĞİL’ kapısının ardışıl olarak bağlanması durumunda – yani ikinci
kapının girişlerinin birleştirilerek birinci kapının çıkışına bağlanmasıyla – oluşan 2- giriş
1-çıkışlı blok kapı devresinin doğruluk tablosunu elde ediniz. Elde edilen doğruluk
tablosunu yorumlayınız.
1. ‘VEYADEĞİL’
Girişler
A
B
0
1
0
1
0
0
1
1

Çıkış
C
2. ‘VEYADEĞİL’
Giriş
D
E
Çıkış
F
‘VEYADEĞİL’ kapısının çıkışına ‘VEDEĞİL’ kapısının girişlerinin birleştirilerek
bağlanmasıyla oluşan 2-giriş 1-çıkışlı blok kapı devresinin doğruluk tablosunu elde
ediniz. Elde edilen doğruluk tablosunu yorumlayınız.
‘VEYADEĞİL’
Girişler
A
B
0
1
0
1
0
0
1
1

Çıkış
C
‘VEDEĞİL’
Giriş
D
E
Çıkış
F
‘VEDEĞİL’ kapısının çıkışına ‘VEYADEĞİL’ kapısının girişlerinin birleştirilerek
bağlanmasıyla oluşan 2-giriş 1-çıkışlı blok kapı devresinin doğruluk tablosunu elde
ediniz. Elde edilen doğruluk tablosunu yorumlayınız.
‘VEDEĞİL’
Girişler
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
‘VEYADEĞİL’
Çıkış
C
Giriş
D
E
Çıkış
F
18