Kamu Zararı ve Alacak Tahsili Melek KIZILKAYA Strateji Geliştirme Başkanlığı Mali Hizmetler Uzmanı İÇERİK Amaç, Kapsam ve Tanımlar Kamu Zararının Tespiti ve Bildirilmesi Alacak Takibi ve Tahsil Şekilleri Taksitlendirme ve Zamanaşımı KAMU ZARARLARININ TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 19.10.2006 TARİH VE 26324 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANMIŞTIR. Bu kapsamda ; Bakanlığımız tarafından 02.02.2007 tarihinde 2007/1 sayılı «Kamu Alacaklarının Takibi» Genelgesi çıkarılmıştır. AMAÇ DENETİM TESPİT Tespit edilen kamu zararlarının tahsiline ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir. KAPSAM GENEL YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELER MERKEZİ YÖNETİM KAPSAMINDAKİ İDARELER GENEL BÜTÇELİ KAMU İDARELERİ SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARI ÖZEL BÜTÇELİ KAMU İDARELERİ MAHALLİ İDARELER DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KAMU İDARELERİ KAMU ZARARI ? Kamu zararı; kamu görevlisinin kasıt, kusur veya ihmalinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (Madde 71) SORUMLU ? Kamu zararının oluşmasına sebep olan kamu görevlisidir. İLGİLİ ? “Kendisine yersiz veya fazla ödemenin yapıldığı ve kamu zararından tek başına veya sorumlularla birlikte sorumlu olan gerçek ve/veya tüzel kişi ya da kişilerdir.” HANGİ DURUMLARDA KAMU ZARARI MEYDANA GELMİŞ OLUR? İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması, Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması, Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması, İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması, İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması, Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması durumlarında meydana gelmiş olur. KAMU ZARARI MEYDANA GELDİĞİ ZAMAN HANGİ YAPTIRIMLARLA KARŞILAŞILIR? KAMU ZARARI ; BELİRLENM TESPİTİ ESİ 1 1 DEĞERLENDİRİL MESİ 2 TAKİBİ 3 TAHSİLİ 4 ZAMANAŞI MI 5 TAHSİL İMKANI KALMAYANLARI N SİLİNMESİ 6 SÜREÇLERİNİ KAPSAR; KAMU ZARARI NASIL TESPİT EDİLİR? Kamu zararı; Kontrol, denetim veya inceleme Sayıştayca kesin hükme bağlama, Adlî, idarî veya askerî yargılama olmak üzere üç şekilde tespit edilmiş olur. DEĞERLENDİRME Tespite ilişkin yazı, tutanak, rapor, ilâm ve benzeri belgeler takip işlemlerinin başlatılması için ilgili kamu idarelerine gönderilir. Kontrol, denetim ve inceleme sonucunda tespit edilerek kamu idarelerine bildirilen kamu zararlarına ilişkin belgelerde yer alan hususlar, ilgili harcama yetkilisinin de görüşleri alınmak suretiyle merkezde üst yönetici, taşrada ise idarenin en üst yöneticisi tarafından değerlendirilir. TAKİP Yargı kararları ve Sayıştay ilâmlarıyla tespit edilen kamu zararı alacakları ile değerlendirme sonucunda takip ve tahsiline karar verilen alacaklar, merkezde strateji geliştirme birimlerince, taşrada ise takibe yetkili idare birimince takip edilir. MERKEZDE STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI TAŞRADA TAKİBE YETKİLİ İDARİ BİRİMLER ALACAK TAKİP DOSYASI NEDİR? Tespit edilerek kamu idarelerine bildirilen kamu zararından doğan alacakların her biri için merkezde strateji geliştirme birimlerince taşrada ise takibe yetkili birimce açılan dosyasıdır. Alacağın tespit, takip ve tahsiline ilişkin bütün belgeler alacak takip dosyasında muhafaza edilir. KAMU ZARARININ MUHASEBE KAYDINA ALINMASI SAYIŞTAY İLAMI MAHKEME İLAMI KONTROL DENETİM İlamın İdareye Değerlendirmenin Ulaştığı Tarih Onaylandığı Tarih İNCELEME 5 İŞ GÜNÜ MERKEZDE; Strateji Geliştirme Başkanlığı TAŞRADA; Takibe Yetkili Birim MUHASEBE BİRİMİ MUHASEBE KAYITLARINA ALINAN HER BİR ALACAK İÇİN MUHASEBE BİRİMİNCE İZLEME DOSYASI AÇILIR. TEBLİĞ Kamu zararından doğan alacaklar, merkezde strateji geliştirme birimlerince, taşrada ise takibe yetkili birimlerce sorumluların ve ilgililerin bilinen adreslerine imzaları alınmak suretiyle veya 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. KAMU ZARARLARININ TEBLİĞİ Bilinen adrese imza karşılığı tebligat Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebligat ÖDEME SÜRESİ 1 AY Sayıştay Kanunu hükümlerine göre tebligat Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit edilen kamu zararı alacaklarının sorumlulara ve/veya ilgililere tebliğ işlemlerine, yapılacak değerlendirme sonucunda alınan onay tarihinden itibaren 5 (beş) iş günü içerisinde başlanacaktır. YAPILACAK TEBLİĞDE; (EK-2) - Borcun miktarı, - Borcun sebebi, - Borcun doğuş tarihi, - Faiz başlangıç tarihi, - Ödeme yeri, - İtiraz süresi (7 gün) - İtiraz mercii (it.kararı 10 gün) Tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde ödenmesi istenir. KURUM ADI BİRİM ADI BORÇ BİLDİRİMİ VE TEBLİĞ BELGESİ ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SAYMANLIK ADI Merkez Muhasebe Birimi KURUM KODU SAYMANLIK KODU P Adı Soyadı Unvanı Kurum Sicil No. Emekli Sicil No. Tebligat adresi E R S O N 0024 E L İ N T.C.Kimlik No Vergi No TAHAKKUK ETTİRİLEN BORÇLAR VE DİĞER BİLGİLER BORÇ : Borç Aslı Kamu Zar.Tahs.İlişk.Us.ve Es.Hakk.Yönetmeliğin 18. maddesi dikkate alınır. Faiz Nispi borç Tebligat Gideri Bilirkişi Ücreti Maktu Ücret Tarafınıza yapılan fazla ödeme. SEBEP BORÇ DOĞUŞ TARİHİ FAİZ BAŞLAMA TARİHİ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Merkez Muhasebe Birimi ÖDEME YERİ İTİRAZ MERCİİ Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. Tebliğ tarihinden itibaren 7 gün. İTİRAZ SÜRESİ Kamu Zar.Tahs.İlişk.Us.ve Es.Hakk.Yönetmeliğin 10. maddesi dikkate alınır. ÖDEME SÜRESİ (Tebliğ tarihinden itibaren bir ay) Strateji Geliştirme Başkanlığının tarih ve sayılı yazısı ekinde gönderilen Borç Bildirimi ve Tebliğ Belgesi borçluya ……../……./20….. tarihinde tebliğ edilmiştir. Tebliğ Eden Tebellüğ Eden Kamu zararı alacaklarının yapılan tebligata rağmen sorumlular ve/veya ilgililerce süresinde rızaen ödenmemesi halinde ilgili alacak takip dosyası, sürenin bitiminden itibaren beş iş günü içerisinde, alacağın hükmen tahsili için, strateji geliştirme birimi veya taşradaki ilgili takip birimince kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimine (Hukuk Müşavirliğine) gönderilir. KAMU ZARARINDAN DOĞAN ALACAKLARIN TAHSİL ŞEKİLLERİ KAMU ZARARLARININ TAHSİLİ 1. Rızaen ve sulh yolu Tahsil Şekilleri 2. Takas 3. Cebri İcra Kamu zararından doğan alacaklar, sorumlulardan ve/veya ilgililerden, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte tahsil edilir. RIZAEN VE SULH YOLU İLE TAHSİLAT Oluştuğu tarih itibarıyla tespit edilen asgarî ücretin bir aylık brüt tutarının yarısını geçmeyen ( 2014 yılı ilk altı ayı için Brüt 1071 TL ) alacaklar, Merkezde üst yöneticinin, Taşrada idarenin en üst yöneticisinin izni ve sorumlunun ve/veya ilgilinin kabul etmesi koşuluyla tebliğ tarihini izleyen aybaşından itibaren aylığından kesilerek rızaen tahsil edilir. Aylıklardan yapılacak kesinti tutarı, sorumlulara ve/veya ilgililere yapılan her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dâhil bir aylık net ödemelerinin dörtte birinden az, üçte birinden çok olamaz. Takas Yoluyla Tahsilat için; - Karşılıklı Alacak / Borç - Alacak / Borcun nakit olması ALACAKLI Kamu İdaresi - Alacak / Borcun vadesinin gelmesi BORÇLU Sorumlu / İlgili - Alacağın yazı ile talebi (mahsup) - Borcun yazı ile beyanı Borç ve alacaktan birisi şarta bağlı bulunuyorsa veya henüz vadesi gelmemiş ise takas yapılamaz. İCRA YOLUYLA TAHSİLAT Sayıştay ve mahkeme ilâmları ile hüküm altına alındığı halde sorumluları ve/veya ilgilileri tarafından rızaen ödenmeyen kamu zararından doğan alacaklar, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre tahsil edilir. KAMU ALACAĞININ TAKSİTLENDİRİLMESİ Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde taksitlendirme işlemleri, 659 sayılı KHK kapsamında Hukuk Müşavirliği tarafından değerlendirilir. SORUMLU ve / veya İLGİLİ MERKEZDE SGB/ MÜSTEŞAR YAZILI TALEP ONAY İDARENİN EN ÜST YÖNETİCİSİ ÖDEME PLANI -Taksitlendirmenin Süresi, -Taksit Sayısı, -Taksit Tutarları, -Ödeme Zamanları TAŞRADA Mutlaka Resen Borç Senedi ve Kafaletname alınacaktır. Sorumlular ve/veya ilgililer, taksitlendirme taleplerine ilişkin yetkili makamın onayı alınıncaya kadar dilekçede belirtilen ilk taksit miktarını hemen, takip eden taksitleri ise ödeme planına ve “resen borç senedi ile kefaletname”ye uygun olarak vadesinde ayrıca faiziyle birlikte muhasebe birimine ödeyeceklerdir. AKSİ HALDE ; Alacağın tamamı muaccel olacağından hükmen tahsil için gerekli işlemler başlatılacaktır. TAAHHÜTNAME 1. Asıl borcu işlemiş ve işleyecek faizi ile birlikte ödeyeceğimi, 2. Ödemelere … / … / … tarihinde başlanacak olup, takip eden her ayın aynı gününde, aylık … TL anapara ve faize dağıtılmak üzere maaşımdan kesilmek suretiyle toplam borcum bitene kadar ödemeye devam edeceğimi, 3. Yapacağım ödemelerin Borçlar Kanunun 100 üncü maddesi uyarınca öncelikle işlemiş faize sayılacağını, 4. Bir taksitin zamanında ödenmemesi halinde, sonraki taksitlerin muacceliyet kazanacağını, 5. Uyuşmazlık halinde Ankara Mahkemelerinin ve İcra dairelerinin yetkili olduğunu, 6. Emekli olmam ve herhangi bir nedenle Bakanlığımızla ilişkimin kesilmesi halinde Emekli Sandığı üzerindeki alacaklarımdan kalan borcum ve faizi tutarında feragat etmeyi, kabul ve taahhüt ederim. …./…/2014 BORÇLU : KAMU ZARARININ TESPİT VE TAHSİLİNDE ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN HUSUSLAR KAMU ZARARINDAN DOĞAN ALACAKLARDA ZAMANAŞIMI Kamu zararından doğan alacaklarda zamanaşımı süresi 10 (on) yıldır. Zamanaşımı süresi kamu zararının oluştuğu kabul edilen tarihi takip eden malî yılın başından işlemeye başlar ve onuncu yılın sonunda biter. Borç aslı zamanaşımına uğramış olan kamu zararından doğan alacakların faizleri de zaman aşımına uğrayacaktır Zamanaşımına uğramış olsa dahi sorumlular ve/veya ilgililer tarafından rızaen yapılan ödemeler kabul edilecektir. KAMU ZARARINDAN DOĞAN ALACAKLARIN SİLİNMESİ 5018 md.79 Zorunlu ve Mücbir MYBK limitinden Sebeplerle Takip ve düşük miktarlar Tahsil İmkanı YETKİ Kalmayan Kamu Zararı Alacakları MYBK limiti (15.000TL) ni aşan miktarlardan silinmesi öngörülenler MYBK’ da ayrıca gösterilir. MÜSTEŞAR RESMİ YAZI ONAY RESMİ YAZI SGB STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI İLGİLİ MUHASEBE BİRİMİ Strateji geliştirme birimi veya ilgili taşra birimince, alacağın takibinden vazgeçildiğine dair onay muhasebe birimine gönderilerek alacağın muhasebe kayıtlarından çıkarılması sağlanır. İLETİŞİM 296 63 51