İn vitro fertilizasyon ile meme ve jinekolojik kanser riski

KADIN CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
İn vitro fertilizasyon ile meme ve jinekolojik kanser riski:
İsrail Maccabi sağlık sistemi (MHS) kapsamında
bir retrospektif kohort çalışma
Louise AB, Britton T, Varda S, et al.
Fertility and Sterility, Nisan 2013
İnfertilite tedavileri ile kanser riski arasındaki bağlantı
servikal kanser ile ilişkili bulunmuş. Analizler, hiçbir tedavi
yoğun ilgi görmüştür. Eski çalışmalarda fertilite ilaçları ile
verilmemesi, IVF(siklus) sayısı, GnRH analogları, klomifen,
artmış ovaryan risk arasında ilişki bulunsa da daha sonrala-
progestojen verilmesini içeren fertilite tedavileri üzerine
rı bu ilişkinin varlığı doğrulanmamıştır. Önceki çalışmalar-
yoğunlaştırılmış. IVF ile GnRH analogları arasında güçlü
da, ilaç kullanımı hastanın beyanına dayanırken, bu çalış-
bir korelasyon varken, diğer tedaviler ile arasındaki kore-
mada sağlık kayıt sistemi aracılığıyla bilgiler toplanmıştır.
lasyon zayıf olarak bulunmuş. Fertilite tedavisi alanlar ile
İsrail yasaları kadınlara ilk iki çocuklarını doğurmaları için
almayanlar arasında meme kanseri açısından farklılık sap-
hemen hemen ücretsiz tedavi imkanı sunduğundan dola-
tanmamış. Yine IVF, GnRH analoğu ve klomifen ile risk
yı, IVF kayıtlarının benzersiz olduğu vurgulanmış.
arasında ilişki yokken progesteron ile anlamlı düşük risk
Bu çalışmada, kişilerin demografik bilgileri ve medikal
saptanmış. Endometriyum kanser riski ile herhangi bir in-
geçmişi hakkında detaylı bilgiye sahip Maccabi sağlık hiz-
fertilite tedavisi arasında anlamlı ilişki bulunmamış. Over
metleri verileri kullanılmış. Kanser tanımlaması için İsrail
kanseri riski ile de herhangi bir tedavi arasında ilişki sap-
kanser kayıt sistemi kullanılmış. Kadınların; demografik
tanmamış. Üçten az IVF siklusu yapılan kadınlara göre 4 ve
faktörleri, olası kanser risk faktörleri ve fertilite tedavisi ile
daha fazla IVF siklusu yapılan kadınlarda risk daha yüksek
ilgili bilgileri toplanmış. İnfertilite endikasyonu altı grupta
olmasına rağmen p değeri anlamlı çıkmamış (p=0.18). Di-
incelenmiş:
ğer kanserlerden farklı olarak, in situ servikal kanser riski
1) erkek faktörü; 2) anovulasyon; 3) mekanik neden-
herhangi bir fertilite tedavisine veya IVF’e maruz kalmış
ler; 4) polikistik over sendromu (PCOS); 5) endometriosis;
kadınlarda anlamlı olarak daha düşük bulunmuş. İnvaziv
6) hipotalamik-hipofizer problemler. Eylül 1994 sonrası
servikal kanser riskininin fertilite tedavisi alan kadınlarda
infertilite tedavisi alan 87403 kadının verileri toplanmış.
anlamlı olmamakla birlikte daha düşük olduğu gözlen-
Haziran 2011 tarihine kadar toplam 1509 kanser vakası
miş. Gruplardaki sayıların düşük olmasına rağmen, hem
tanımlanmış.
endometriyum hem de over kanseri ile IVF ilişkili riskler,
Başlangıçtaki ortalama hasta yaşı 31.1 iken, kanser
doğum yapmış kadınlarda yapmamışlara göre daha yük-
teşhisinde 38.9 olarak bulunmuş. Hastaların 77.4%’ünde
sek saptanmış. Meme kanseri açısından, fertilite tedavileri
herhangi bir fertilite tedavisi almış oldukları belirlenmiş.
ile ilişkili riskler doğum yapmamış kadınlara göre yapmış
Vücut kitle indeksi (BMI) ölçümü açısından tedavi edilen
olanlarda hafif daha yüksektir.
hastaların edilmeyenlere oranla çok az daha ağır oldukları
Bazı gruplardaki sayıların az olması ve takip süresinin
saptanmış. Yaşadıkları yer, sosyoekonomik durum veya si-
göreceli olarak kısa olması bu çalışmanın başlıca limitle-
gara içiciliği açısından fark saptanmamış. İnfertilite nedeni
ridir.
olarak en sık nedenini erkek faktörü ve anovulasyon oldu-
Sonuçta bu çalışma, fertilite ilaçları ile kanser riski ara-
ğu gözlenmiş. Toplam 522 meme ca, 41 endometriyum
sındaki ilişkiyi gösterme açısından güven verici bulunmuş
ca, 45 over ca, 311 in situ servikal ve 32 invaziv servikal
ve fertilite tedavileri ile meme ve endometriyum kanse-
karsinom saptanmış.
ri arasında ilişki bulunmamıştır. Daha önceki çalışmalara
Tanımlanan risk faktörleri olarak; yüksek BMI, endo-
benzer olarak, over kanserinin IVF siklus sayısındaki artış
metriyum kanseri ile, parite, over ve endometriyum kan-
ile ilişkili olduğunu ancak, muhtemelen hasta sayının az
seri ile ters olarak ve sigara içiciliği ise direkt olarak invaziv
olmasından dolayı bu artışın istatistiksel olarak anlamlı
286
KADIN CİNSEL SAĞLIĞI
Güncel Makale Özeti
olmadığı belirtilmiştir. Bazı etkilerin özellikle over kanseri için 25 yılı aştığı göz önünde bulundurulduğunda izlem
süresi daha uzun olan çalışmalara ihtiyaç olduğu vurgulanmıştır.
Çeviri
Dr. Burak Beşir Bulut, Prof. Dr. Sefa Resim
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Üroloji AD
287