Türkiye`de Biyolojik Evrim Kuramı Eğitiminin Tarihsel ve Sosyolojik
advertisement
Türkiye’de Biyolojik Evrim Kuramı Eğitiminin Tarihsel ve Sosyolojik Bir Değerlendirmesi “Evrimi Öğret, Bilimi Öğren: Türkiye’den ileride İran’dan Gerideyiz”* *”Teach evolution, learn science: we’re ahead of Turkey, but behind Iran” Steve Jones: “Ama Türkiye konusunda pek iyimser değilim”* *“But I am not so optimistic about Turkey” Eurobarometer 2005 13 soruluk temel bilimsel bilgiler anketinde, en az doğru cevabı bulunan ülke Türkiye - %44 “Ne sıklıkla bilim ve teknoloji konusundaki tartışmalara katılırsınız? Hiç - %71 “Fen Dersleri Yeterince İlginç Değil” Evet - %66 Konuşmanın Akışı Cumhuriyet tarihini, evrim kuramı eğitiminde yapılan değişikliklere göre dönemleştirmek. Dönemleri siyasi olaylarla birlikte ele almak. Biyoloji ders kitapları aracılığıyla, dönemler arasında karşılaştırmasını yapmak. Bugün Türkiye’de gelinen noktayı, tasvir etmeye çalışmak. 1970 1960 1950 1940 1923 1930 Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları “...kitabımızda insanın tarihine girmeden önce, kainat, dünya ve insan hakkında zamanımızın ilme dayanan teorilerini aktardık ve açıkladık ve bunu yaparken batıl fikirlerden sıyrılarak, tarihi gerçekliği kavramaya çalıştık” 1942 1970 1960 1950 1940 1923 1930 Dünyanın ve insanın Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkarılmış evrimini anlatarak başlayan tarih ve tarih yontmataş devri ders kitapları ile başlatılmıştır. 1942 Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 1950 1940 1923 1930 Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları 1947 CHP Kongresi 1942 Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları 1947 CHP Kongresi Bu tarihte basılan tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi I. Menderes Hükümeti “Maddi bakımdan ne kadar ilerlemiş olursa olsun, milli ahlakı sarsılmaz esaslara dayanmayan, ruhunda manevi kıymetlere yer vermeyen bir cemiyetin bugünkü karışık dünya şartları içinde kötü akıbetlere sürükleneceği tabiidir.” Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları 1947 CHP Kongresi Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 1964 1942 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi Fen Liseleri ve BSCS Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 1962 Tarihli Biyoloji Ders Kitabı “Öyle ise, tufanlarda canlıların ortadan kalktıkları, yeniden yaratıldıkları; türlerin sabit olduğu fikirleri doğru değildir” 1960-1970 1957 Sputnik Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları 1947 CHP Kongresi Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 1964 1942 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi Fen Liseleri ve BSCS 1960-1970 1957 Sputnik 1966-69 Adalet P. Dönemi Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları 1947 CHP Kongresi Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır. 1970 1960 1964 1942 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi Fen Liseleri ve BSCS Adalet Partisi (1966-1969) “Milli eğitim politikamızın temeli; vatandaşın bir kül halinde kalkınabilmesine, maddi ve manevi hayatını teçhiz ederek ve milli şuuru hakim kılarak yetişmesine yardım etmektir” 1960’ların sonu Fethullah Gülen’in bir konuşmasından: “Liselerde okutulacak biyoloji kitaplarını, Allah’ın adıyla bizim adamlarımız, dinimize, kökenimize inanmış, bağlı kimseler hazırlasınlar” 1957 Sputnik 1966-69 Adalet P. Dönemi Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 Fen Liseleri ve BSCS 1976 1947 CHP Kongresi 1964 1942 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi Tek Kitap Rejimi 1976-Tek Kitap Rejimi’nin Amaçları “Türk-İslam kültürünün aşağılanan unsurlarının çıkarılması, İslami değerlerin öne çıkarılması ve pozitivizmin dışlanması...” Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 1957 Sputnik 1966-69 Adalet P. Dönemi Dünyanın ve insanın evrimini anlatarak başlayan tarih ders kitapları Tarih ders kitaplarından ilk bölümler çıkartılmış ve tarih yontmataş devri ile başlatılmıştır . 1970 1960 Fen Liseleri ve BSCS 1976 1947 CHP Kongresi 1964 1942 1950 1940 1930 1923 Demokrat Parti Dönemi Tek Kitap Rejimi “MC’nin Ders Kitaplarına Hayır!” 2005 2000 1995 1990 1985 1980 Modern Biyoloji Programı’na son! Yaratılış görüşü lise biyoloji müfredatında! 2005 2000 1995 1990 1985 1980 Modern Biyoloji Programı’na son! Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 Vehbi Dinçerler Dönemi Modern Biyoloji Programı’na son! Yaratılış görüşü lise biyoloji müfredatında! 2005 2000 1995 1990 1985 1980 1983 Milli Eğitim Bakanı Vehbi Dİnçerler 1980 Darbesi DPT Raporu Dinçerler Modern Biyoloji Programı’na son! Yaratılış görüşü lise biyoloji müfredatında! 2005 2000 1995 1990 1985 1980 1983 DPT Raporu Dinçerler Modern Biyoloji Programı’na son! Evrim kuramı liselerin işlediği son biyoloji konusu haline getirildi. Yaratılış görüşü lise biyoloji müfredatında! 2005 2000 1995 1990 1985 1980 1983 Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 1992 tarihli biyoloji ders kitabı: “Günümüzde biyoloji ile ilgili birçok bilim adamı, hayatın çeşitliliğini, bir hücre içinde geçen hayat olaylarının olağanüstü nizamını ve kainatın çok ince bir düzenle işlediğini görerek, Allah’ın varlığını idrak ettiklerini belirtmişlerdir” Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 1983 DPT Raporu Dinçerler Modern Biyoloji Programı’na son! Evrim kuramı liselerin işlediği son biyoloji konusu haline getirildi. Yaratılış görüşü lise biyoloji müfredatında! 2005 2000 1995 1990 1985 1980 Bilim Araştırma Vakfı Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 MEB Metin Bostancıoğlu (DSP) “Yüzelli yıldır tartışılan Darwin Kuramına, olgusal içerikten yoksun spekülatif bir teori diye bakmak ne denli yanlışsa, doğruluğu kanıtlanmış bir kuram gibi algılamak da o denli yanlıştır. Bu konu tartışılıyor, biz de bu tartışmanın dışındayız”. AKP iktidarı Dönemi Ders Kitaplarında 8 Kriter 8 7 6 kitabın içerdiği ölçüt sayısı 5 4 3 2 1 0 1962 1968 1979 1985 1992 1995 1998 2000 2003 Bakan Çelik: Yaratılış aynen kalacak, “Çıkarmayacağız”. Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Öğretmen görüşleri-1 Şekil 1: "Evrim kuramı konusundaki görüşleriniz nedir?" Canlılığın çeşitliliğini açıklayan temel bir kuram %46,9 Geçerli olabilir ama tam olarak kanıtlanmamıştır %38,1 Bilimsel olarak geçerliliğine inanmıyorum %9.5 İnançlarımla çeliştiği için benimsemiyorum %2,0 Fikrim yok %2,7 Cevapsız %0,7 Öğretmen görüşleri-2 “Evrim Kuramı, Yaratılış görüşü ile birlikte okutulmalı.” (%19,2) Öğretmen Görüşleri-3 Şekil 2: Hizmet süresi ile evrim kuramı hakkındaki görüşlerinin karşılaştırması 60 50 Canlılığın çeşitliliğini açıklayan temel bir kuram Geçerli olabilir ama tam olarak kanıtlanmamıştır Yüzde 40 Bilimsel olarak geçerliliğine inanmıyorum 30 İnançlarımla çeliştiği için benimsemiyorum 20 Fikrim yok 10 Cevapsız 0 1-9 10-19 Hizme t süre si (yıl) 20< “Öğretmenim Biz Maymundan mı Geldik?” “Canlılar evrimleşmiştir” %25.7 “İnsan ayrı bir türdür, hayvanlar ile birlikte sınıflandırılmamaktadır” %46.3 Sonuçlar Eğitimin kendisi siyasi bir alandır. İktidarın niteliği, eğitimin içeriğini büyük oranda belirler. Örgütlü muhalefet de etkilidir. Evrim Kuramı Davasında ÜKD’nin Cevabından: ilköğretim 8. sınıf programında olmamasına rağmen, ilköğretim fenbilgisi kitabında yaratılış görüşü bulunmaktadır 2005 yılında program değişikliği olmamasına rağmen, 8. sınıf fen bilgisi kitabında evrim konusu kısaltılmıştır. Teşekkürler R. Nazlı Öztürkler Somel [email protected]
