Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri
advertisement
More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri UZAKTAN EĞİTİM KAYNAK DOKÜMANI Eğitim Adı: Milli Eğitim Bakanlığı Onaylı İnternet Tabanlı Eğitici Eğitimi Kursu İÇERİK 1. GRUP DİNAMİKLERİ Gözlem İçerik İşlevleri 2. GRUPLARLA ÇALIŞIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Katılım Etki Etkileme Biçimleri Karar Verme Üyelik Duygular İçerik İşlevleri Süreklilik Grup Ortamı More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 1 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri 1. GRUP DİNAMİKLERİ EĞİTİMİ KOLAYLAŞTIRAN İLETİŞİM BECERİLERİ KISSADAN HİSSE Etkili iletişim kurmak için bir eğitmen sözlü ve sözsüz iletişim becerilerini birlikte kullanmalıdır Sözlü iletişimin en güçlü aracı konuşma, başka deyişle dildir. Eğitmen anlaşılır konuşmalı, ses tonu ve vurgusunu iyi ayarlamalı açık ve sade bir anlatım kullanmalıdır. Sözsüz iletişimde eğitmen beden dilini iyi kullanmalı, göz teması kurmalı, bedeni katılımcılara dönük olmalı, jestlerini dengeli kullanmalıdır. Beden dili iletişim için diğer öğelerden daha ağırlıklı olarak önemlidir. Sorunla karşılaşınca emir vermek, tehdit etmek, öğüt vermek, ad takmak, alay etmek v.s. gibi iletişim engellerini kullanmaktan kaçınılmalıdır. Kişi etkin dinleme becerileriyle karşısındaki kişinin sorununu çözmesine yardımcı olabilir; “Ben Dili”ni kullanarak kendisi için sorun olan durumları ifade etme, çözüm için etkili bir iletişim sağlayabilir. GRUP DİNAMİKLERİ AMAÇ ÖĞRENME HEDEFLERİ Grup dinamiklerinin farkında olup, bu beceriyi eğitimlerde kullanabilmek Bu oturum sonunda katılımcılar Grup içinde eğitmenin rollerini İçerik ve süreklilik fonksiyonlarını Bireysel rolleri (disfonksiyonel davranışları) Grubun evrelerini tanımlayabilmeli GİRİŞ Çeşitli eğitim gruplarıyla çalıştıkça eğitmenler her grubun ayrı bir tarzı ve “kişiliği” olduğunu fark eder. Eğitim programının içeriği ve eğitmen aynı kaldığı halde eğitim grupları arasındaki farklar neye bağlanabilir? Her eğitim grubu, gruptaki bireylerin toplamından daha farklı, canlı bir sistemdir. Eğitim programı boyunca bu canlı sistem büyür, gelişir ve değişir. Eğitmenin bu sistemi tanıması için öncelikle iyi bir gözlemci olması gerekir. More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 2 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri Gözlem Ortak bir amaçla bir araya gelmiş tek tek bireyler, grubun gelişmesiyle bir öğrenme toplumu haline gelirken önceden tahmin edilebilir belli dinamikler ve örüntüler gösterirler. Eğitmenin neler olup bittiğinin farkına varabilmek, ileride ne olabileceğini tahmin edebilmek ve grubun öğrenmesini destekleyecek şekilde gerekli müdahalelerde bulunabilmesi için grup içindeki dinamik ve örüntüleri anlaması çok büyük önem taşır. Eğitmenin konuşması, açıklaması ve dinlenmesi yeterli değildir, bundan daha fazlasını yapması, eylem halindeki grubu gözlemleme becerisine sahip olması gerekir. Grup gözlem becerilerini geliştirmede izlenecek yol içerik ve süreci birbirinden ayırmaktır. İçerik grubun yapmakta olduğu görev, iştir; süreç ise bunun nasıl yapıldığıdır. İçerik için şu örnekler verilebilir: Eğitim programında o gün için belirlenmiş konu, bu konunun içeriği Belli bir aktivitenin yapısı Belli bir aktivite hakkında açıklamalar Anatomik modellerle çalışma Süreç için ise şu örnekler verilebilir: Eğitmenin grupla iletişimi nasıl? Grubun kendi içinde iletişimi nasıl? Grup üyeleri kurs, eğitmen ve birbirleri hakkında neler hissediyorlar? Hangi liderlik fonksiyonları gösteriliyor? Eğitmen, kurslarda süreç hakkında gözlemler yaparken, olumlu bir öğrenim ortamı yaratma ya da bu ortamı geliştirme amacıyla katılımcıların kişiler arası davranışları üzerine yoğunlaşır. İyi gözlem yapan, gözlemleri üzerine düşünen eğitmenler, katılımcıların eğitim sırasında üretkenliklerini teşvik eden davranış örüntülerini anlayabilir ve eğitim grubunun işlevlerini etkileyebilmek için aşağıda belirtilmiş değişik yaklaşımlar seçenekler geliştirebilir. İçerik İşlevleri “İçerik işlevleri” (task functions) olarak tanımlanan yaklaşımlar, bir grubun yerine getirmek üzere bir araya geldiği görevleri yapmasını kolaylaştıran özgül davranışları içerir. Bu işlevler, eğitmen de dahil gruptaki tüm bireyler tarafından yerine getirilmelidir. Eğitimler sırasında aktiviteleri yürütürken aşağıdaki gibi davranışları uygun zamanlarda göstermek, görevin tamamlanmasını kolaylaştıracaktır. Başlamak, fikir verme, yapılacak görevi önerme, yeni yollar sunma (aktiviteyi başlatma) anlamına gelir. Başlangıç, bir anlamda grubun yakıtı gibidir; yani grup nasıl başlarsa öyle devam edecektir. Hem eğitmenin hem de katılımcıların bir konu üzerinde daha çok durma ya da başka bir konuya geçme hakkında zamanlamaya duyarlı olmaları gerekir. Bilgiyi irdelemek/araştırmak, grubun söz konusu görevi tamamlayabilmesi için gerekli bilgileri (olguları ve fikirleri irdeleyerek) araştırması anlamına gelir. Eğitmen, aslında tüm yaşamı boyunca aynı zamanda öğrenci de olduğundan daha fazla bilginin ne zaman gerekli More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 3 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri olduğunu, bu bilgilere nereden ulaşılacağını bilir ve katılımcıları da gönüllü olarak bildiklerini ortaya koymada destekler. Bilgi vermek, bilgiyi araştırmanın bir başka yönüdür. Eğitmen, grubu ne oranda bilgilerini ortaya koymaya teşvik ederse, o oranda gruba içerik işlevlerini de yerine getirme sorumluluğu yüklemiş olur. Netleştirmek ve inceden inceye işlemek, ortaya çıkan anlaşmazlıkları, karışıklıkları çözer, tam açıklanmamış, yarım bırakılmış bir fikrin netleşmesine, genişletilmesine olanak verir. Eğitmen sürekli grubun anlama düzeyini izler ve net olmayan, açıklama gerektirdiğini düşündüğü yerlerde de müdahale eder. Özellikle eğitim programının başında yapılacak görevlerle ilgili açıklamaları verirken bu işlev çok önemlidir. Özetlemek, neler söylendiği kısaca tekrarlanır. Bir tartışmanın ortasında ya da sonunda o ana kadar gelinen nokta özetlenir, bir sonuca varılır. Özellikle tartışmalar uzun ve karmaşık bir yapıdaysa yer yer konuyu özetlemek yararlı olacaktır. Bu fonksiyon, gruptaki çeşitli katılımcılar arasında paylaştırıldığında tartışmalar daha pürüzsüz geçer. Eğitim programı boyunca her ana konunun sunumundan sonra da bir özet yapmak gereklidir. Anlaşmaya varılıp varılmadığını sınama, herhangi bir konu hakkında tartışmalar sürerken, grubun anlaşmaya varma yolunda nerede olduğunu ortaya koyar (yani grup anlaşma yolunda mı gidiyor, yoksa herkes ayrı telden mi çalıyor?). Çok farklı fikirlerin öne sürüldüğü bir tartışmada bu fonksiyon eğitmen ya da katılımcılar tarafından yerine getirildiğinde, gruptakiler fikirleri arasında ne derece farklılıklar olduğunu daha iyi kavrayabilirler. Grubun Süreklilik İşlevleri: İçerik işlevleri (maintenance functions) “neler” yapılması gerektiği üzerine yoğunlaşırken, grubun süreklilik işlevleri “nasıl” yapılması gerektiği üzerine yoğunlaşır. Bu yaklaşımlar, duygular, tutumlar, gereksinimler, grup üyelerinin bireysel ve grubun bir bütün olarak gelişimi gibi alanları kapsar. Müzikal terimlerle ifade etmek gerekirse, içerik işlevleri bir parçanın sözlerine, süreklilik işlevleri ise müziğe benzetilebilir; ahenkli bir eğitim için her ikisi de vazgeçilmez unsurlardır. İçerik ve aşağıda özetlenen süreklilik işlevleri, hem eğitmenin hem de katılımcıların sorumluluğundadır. Ahenk kurmak gerginliği azaltır. Farklı olan araştırılır, tartışılır ve anlaşma yoluna gidilir. Herhangi bir eğitim kursunda gerginlik, olayın doğal bir parçasıdır. Bu durumda eğitmenin yaklaşımı, gerginliğin varolduğunu kabul etmek (yokmuş gibi davranmamak) ve katılımcılarla birlikte gerginliği azaltmaya çalışmak olmalıdır. Grup herhangi bir konuda çatışmaya düşerse ya eğitmen ya da grup üyeleri herkesin kabul edebileceği ortak bir zemin bulmak için çaba göstermelidir. Herkesin hakkını gözetmek, grup üyelerinin hepsine eşit katılım hakkını tanımak anlamındadır. Bu fonksiyon grup üyelerinin tamamının katılımını sağlamak açısından önemlidir. Bazı katılımcılar kendiliklerinden gönüllü olarak katılmaya çekinebilirler. Bu durumda yapılması gereken soru yönelterek ya da bir konudaki görüşlerini sorarak onların da katılımının sağlanmasıdır. More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 4 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri Diğerlerini yüreklendirmek, arkadaşça, sıcak davranmak ve diğerlerini oldukları gibi kabul etmek anlamına gelir. Bu fonksiyonu yerine getirirken dikkat edilecek en önemli nokta dengeyi kurmaktır. Eğitmenin tutumu açık, güven verici ise katılımcılar da genellikle bu tutum modelini izleyeceklerdir. Öğrenmeyi destekleyecek şekilde katılımı teşvik edilmelidir. Uzlaşmak, statüyü ortadan kaldırmak, kişilerin kendi hatalarını kabul etmeleri anlamındadır. Bu fonksiyonun yerine getirilmesinde eğitmenin öncülük etmesi gereklidir. Eğitmenin kendi hatalarını kabul etmesi ve bunu grup önünde açıklaması, hem geleneksel “herşeyi bilen, bilmesi gereken” öğretmen modelindeki statüyü ortadan kaldıracaktır, hem de eğitmenin bu içtenliği katılımcılara da alçakgönüllü ve dürüst olmada iyi bir örnek oluşturacak, böylece karşılıklı güven ortamı pekiştirilmiş olacaktır. Standart uygulamalar, grubun uyacağı normların, kuralların ortaya konması, sınırların belirlenmesi anlamındadır. Bu işlevin yerine getirilmesi için eğitim grubu eğitim programına başlarken normları da eğitmenle beraber belirler. Belirlenen normlar üzerinde anlaşmaya varılırsa, kursun daha sonraki günlerinde zaman zaman normlar hatırlatılmalıdır. Bireysel Engelleyici Roller Birey-merkezli olup grubun gelişimini, ilerlemesini engelleyen davranışlar (disfunctionall behaviours) aşağıda listelenmiştir. İçerik ve süreklilik işlevleri eğitmen ile katılımcılar tarafından yerine getirilmediğinde grup içinde eğitim programının hedeflerinin yerine getirilmemesi pahasına disfonksiyonel davranışlar belirir. Bunlar: Engel olmak, uzlaşmayı bozmak, grubun ilerlemesini engellemek anlamındadır. Tartışmayı konu dışına sürüklemek, bir nokta üzerinde aşırı tartışmak, alakasız detaylar üzerinde çokça durmak gibi davranışlar grubun ilerlemesine engel olur. Bu tür davranışlarla grubu engelleyen üyenin kazancı ise dikkati kendi üzerine çekip bir anlık güç kazanmaktır. Baskın olmak, diğerlerinin hakkını gözetmeden neredeyse sürekli konuşmak anlamındadır. Baskın olan bir kişinin özellikleri ise tartışma kabul etmeden kesin yargılar vermesi ve sonsuz söylevler çekmesidir. Bu tür bir davranış gergin bir ortam yaratarak olumsuz eğitim ortamına yol açması yanı sıra daha az zorlayıcı, çekingen üyelerin katılımını da engeller. Dalga geçmek, uygun olmayan yerlerde espri yapmak, mizahı kötü kullanmak anlamındadır. Kurs boyunca sürekli espri yapmak bir “dalga geçme”, “oyun oynama” ortamı yaratacağından yeni şeylerin öğrenilmesine engel olacaktır. Kendini düşünmek, kendi kişisel gereksinimlerini her zaman ön plana koymak, bu yolla diğerlerine baskı yapmak anlamındadır. Sürekli kendini düşünen (bir anlamda bencil) bir katılımcı, dikkati kendi üzerine çeker, tartışmalar sırasında kendini merkez alır ve gruptaki diğer üyeleri, onların gereksinimlerini gözardı eder. Eğitim grubundaki kişiler, bu işlevlerin bilincinde olduklarında, eğitim sırasında hangi durumda ne tür bir gereksinim ortaya çıktığını tanımlayabilir ve bu gereksinime uygun bir fonksiyon ile yanıt verebilir. Eğitmenler, hem lider hem de grup üyesi olarak becerilerini More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 5 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri geliştirdikçe grubu hedeflerine ulaştırırken grup içinde gösterdikleri işlevlerin sınırları genişleyecek, niteliği artacaktır. 2.GRUPLARLA ÇALIŞIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Eğitmenlere grup davranışını analiz etmede kılavuzluk edecek bazı yaklaşımlar sunulmuştur. Bu konuda yardımcı olacak bir öneri grup içinde gözlemlenen davranışların tüm gruba aktarılması, böylece kurs sırasında bu davranışların anlatılanları açıklamaya yarayan örnek olay olarak kullanılmalarıdır. KATILIM Gruba dahil olmanın önemli bir göstergesi sözel katılımdır. Eğitmenler, her grup üyesinin ne kadar sözel katılımda bulunduğuna dikkat etmeli, özellikle de erkeklerle kadınlar arasındaki farkları gözlemlemelidirler. Kim en fazla konuşuyor? Kimler daha az konuşuyor? Sözel katılımda herhangi bir değişiklik görüyor musunuz? Örn. Çok konuşanlar daha sessiz, sessiz olanlarsa birdenbire daha konuşkan hale mi gelmiş? Böyle ise, grup etkileşimi içinde bunun nedeni ne olabilir? Sessiz olanlara karşı grubun tutumu nasıl? Sessizlikleri nasıl yorumlanıyor. Söylenenlerle uyuştuklarından, uyuşmadıklarından, ilgilenmediklerinden, çekindiklerinden mi? Kim kiminle konuşuyor? Grup etkileşimi içinde bunun nedeni ne olabilir? etkileşimler erkek/erkek, erkek/kadın ya da kadın/kadın tarzlarından hangisine giriyor? Konuşmaları sürükleyen kim? Niçin? Grup etkileşimi açısından bunun nedeni ne olabilir? ETKİ Bir grubu etkilemek ile gruba katılımda bulunmak aynı anlamda alınmamalıdır. Bazı kişiler çok az konuşabilir, ancak yine de grubun tüm dikkatini üzerlerinde toplayabilirler. Bazıları ise çok konuşabilir, ancak genellikle ötekiler tarafından pek dinlenmeyebilir, ciddiye alınmayabilirler. Hangi üyeler daha etkili? Yani kimler konuştuğu zaman diğerleri daha dikkatli dinler görünüyor? Hangi üyeler daha az etkili? Etki açısından zaman içinde üyelerde farklılaşma hissediliyor mu? Grupta rekabet görüyor musunuz? Liderlik için bir çekişme var mı? Bu, öteki grup üyelerini nasıl etkiliyor? Erkekler arasında veya kadınlar arasında belli davranış örüntüleri saptayabiliyor musunuz? More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 6 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri ETKİLEME BİÇİMLERİ Etki kendini birçok biçimde ortaya koyabilir. Olumlu ya da olumsuz olabilir; grup uyumunu destekleyebilir ya da grubun parçalanmasına yol açabilir. Bir kişinin diğerini nasıl, hangi yolla etkilemeye çalıştığı, ikinci kişinin alıcılık düzeyini, yani ne suretle, ne kadar etkileneceğini belirleyen bir öğedir. KARAR VERME Gruplarda çoğu zaman verilen kararların grup üzerinde yapacağı etkiler tümüyle gözden geçirilmez iken, bazı gruplarda ise verilen kararlara tüm grup üyelerinin katılması, fikirleri paylaşması istenir. Kendi kendine karar verip bu kararları diğer grup üyelerinden bağımsız olarak uygulayan kişiler var mı? Örneğin bu kişi/kişiler tartışılacak konu hakkında bir karara varıp hemen bu konuda konuşmaya başlıyorlar mı? Bunun diğer grup üyeleri üzerindeki etkisi ne oluyor? Grup konudan konuya mı atlıyor? Bu atlayışları kim yönlendiriyor? Grup etkileşimi açısından bunun nedeni ne olabilir? Bir üyenin önerilerini ya da kararlarını kim destekliyor? Bu şekilde bir kişinin öneride bulunması, diğerlerinin de onu desteklemesiyle grubun tartışacağı konuya veya aktivitesine karar veren iki kişi mi oluyor? Bu durum diğerlerini nasıl etkiliyor? Karşı çıkan üyeler olmasına rağmen, çoğunluğun bir karar üzerinde direttiğini gösteren kanıtlar var mı? Oylama yapmayı öneriyorlar mı (çoğunluğun desteğini sağlamak amacıyla)? Bir karar üzerinde tüm üyelerin katılımını sağlamaya yönelik çabalar izleniyor mu (anlaşmaya varma)? Bunun grup üzerinde ne gibi etkileri oluyor? Bazı kişilerin yaptıkları katkılar yanıtsız kalıyor ya da duymazlıktan geliniyor mu? Bunun grubun diğer üyelerine ne gibi etkileri oluyor? ÜYELİK Grup üyelerinin temel endişelerinden birisi de grup tarafından ne derecede kabul gördükleridir. Grup içinde, üyeliğin boyutu ve tipi üzerine ipuçları veren değişik etkileşim örüntüleri gelişebilir. Altgruplar var mı? (İki-üç kişi bir araya gelir, hep aynı fikirdedirler ve hep birbirlerini desteklerler. Ya da bir çok üye sürekli olarak anlaşmazlık içindedirler ve hep birbirlerine karşı çıkarlar). Bazı kişiler “grubun dışında” gibi mi görünüyor? Bazıları da grubun “içinde” ve popüler mi? “Dışarıdakilere” nasıl davranılıyor? DUYGULAR Grup tartışmaları sırasında üyeler arasındaki etkileşimler çeşitli duyguların doğmasına yol açar. Ortaya çıkan bu duygular çok nadiren tartışılsa da, ses tonu, yüz ifadeleri, mimikler ve diğer sözsüz iletişimin ipuçları üyelerin neler hissettiklerini anlamada gözlemcilere yardımcı olur. Grup üyelerinde ne tür duygu belirtileri gözlemliyorsunuz (kızgınlık, rahatsızlık, bıkkınlık, sıcaklık, heves, heyecan, sıkıntı, savunmacılık, yarışmacılık)? More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 7 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri Grup üyelerinde, özellikle acı veren, rahatsız eden duyguların dışavurumunu engelleyici bir tutum seziyor musunuz? Bu engelleme nasıl yapılıyor? Bunu sürekli olarak yapan bir kişi var mı? Yetişkinler öğrenme ortamına belli bir birikimle gelirler; yararlanabilecekleri geniş deneyimler vardır. Bir ergene tamamıyla teorik gelen sorunlar yetişkinler için gerçektir ve yetişkinlerin bununla başa çıkabilecek bazı deneyimleri vardır. İÇERİK İŞLEVLERİ Söz konusu görevi yerine getirebilmek, verilen işi yapabilmek için yürütülmesi gereken çeşitli işlevler vardır. Eğitmenler bu işlevlerin başarıyla nasıl yerine getirilebileceğine göz atarlarsa bu süreci daha iyi kavrayabilirler. İlerlemek ya da bir sorunu çözmek için gruba önerilerini soran ya da kendisi öneri ortaya atan kişi/kişiler var mı? Grubun konudan kopmamasını kimler sağlıyor? Bir konudan diğerine atlamaya veya konu dışına çıkmaya kimler engel oluyor? SÜREKLİLİK Grubun ruh hali açısından bu işlev çok önemlidir. Bu işlevle ilgili tutum üyeler arası ilişkilerin niteliğini belirleyecektir. Süreklilik işlevleri yerine getirildiğinde, iyi, uyumlu çalışan bir grup ortaya çıkar; bu işlevler göz ardı edildiğinde ise grup içi ilişkilerde parçalanma gözlenir. Uygun bir şekilde yerine getirildiğinde bu işlevler her üyenin katılım yeteneğini destekleyen bir ortam yaratır. Kimler diğerlerinin tartışmaya katılmasını sağlıyor? (“kapıyı aralayanlar” = hak gözetenler) Kim diğerlerinin sözünü kesiyor, onlara konuşma hakkı tanımıyor? (“kapıyı kapatanlar” = hak gözetmeyenler) Üyeler fikirlerini ifade etmede ve bunları diğerlerine ulaştırmada ne kadar başarılı? Başka şeylerle ilgilenip, dinlemeyenler var mı? Grup üyelerinde diğerlerinin söylediklerini netleştirmeye yönelik bir çaba görülüyor mu? Fikirler nasıl reddediliyor? Fikirleri kabul edilmeyince üyeler nasıl tepki veriyorlar? Bir kişi bir fikri reddedince diğer üyeler de ona mı uyuyorlar? GRUP ORTAMI Grubun birlikte çalışma tarzı ile yarattığı hava genel bir izlenim verir. Eğitmenin bu izlenimi yakalaması ve sözlerle ifade etmesi, eğitmene gruptakilerin eğitim ortamı ile ilgili nelerden hoşlanıp neleri sevmediklerini kavrayabileceği bir iç görüş kazandırır. Kimler dostça, sakin, hoş bir ortam arıyor gibi görünüyor? Çatışmaları ya da sevimsiz duyguları bastırma yönünde bir çaba izleniyor mu? Kimler çatışmalı, uyumsuz bir ortam yaratmaya çalışıyor gibi görünüyor? Üyelerden birisi diğerlerini tahrik ediyor ya da sinirlendiriyor mu? Gruptakiler ilgili, olaya katılmış görünüyor mu? Nasıl bir hava hakim? More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 8 [email protected] More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri Grup içinde özellikle kaçınılan belli konular var mı (Örn. Seks, kişilerin duygularını açıklaması, liderin davranışlarını eleştirmek, vb)? Bu kaçınmayı kimler körüklüyor gibi görünüyor? Nasıl? Grup üyeleri birbirlerine aşırı kibar, nazik davranıyor mu? Sadece hoş duygular mı dışa vuruluyor? Üyeler birbirleriyle fazla kolay mı anlaşıyorlar (Neredeyse dünden razı) Üyeler birbirleriyle anlaşamadıklarında ne oluyor? Katılım ya da izin verilen sorunların tipi üzerinde etki eden normların varlığını hissediyor musunuz? Örn. “Ancak sen sorunlarını anlatırsan ben de anlatırım” gibi bir norm mevcut mu? Üyeler rahatça birbirlerinin duyguları hakkında soru sorabiliyorlar mı? Sorulan sorular sadece entelektüel konularda ya da grup dışındaki olaylarla ilgili gibi mi görünüyor? More Enstitü Uzaktan Öğretim Hizmetleri www.moreenstitu.com Sayfa 9 [email protected]
