düzce üniversitesi sağlık araştırma ve uygulama merkezi

DÜZCE ÜNĠVERSĠTESĠ SAĞLIK ARAġTIRMA VE UYGULAMA MERKEZĠ
YOĞUN BAKIMLAR YÖNERGESĠ
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu yönergenin amacı; Düzce Üniversitesi Sağlık AraĢtırma ve Uygulama Merkezi’nde sunulmakta olan
yoğun bakım hizmetlerinin çağın gereklerine, günümüz ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak geliĢtirilmesi maksadıyla,
yoğun bakım servislerinin personel ve hizmet kıstaslarını, fiziki Ģartlarını, her türlü malzeme ve tıbbi teknolojik imkânları
bakımından asgari standartlarını belirlemek, Yoğun Bakım Ünitelerine kabul edilecek hastaların kabul-çıkıĢ kriterlerini
belirleyerek yoğun bakım hizmetlerini standardize etmek ve bu birimlerde verilecek hizmetlere iliĢkin organizasyonu,
çalıĢma yöntem ve prensipleri ile uygulama usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)Bu yönerge, Düzce Üniversitesi Sağlık AraĢtırma ve Uygulama Merkezi’ndeki Yoğun Bakım Ünitelerinde
gerçekleĢtirilen tedavi, takip, bakım faaliyetlerini ve hastanın Yoğun Bakım Ünitelerine kabul-çıkıĢındaki tüm faaliyetleri
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu yönergede yer alan hükümler Düzce Üniversitesi Sağlık AraĢtırma ve Uygulama Merkezi Yönetmeliği
ve 20.07.2011 tarih ve 28000 sayılı Sağlık Bakanlığı Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama
Usul ve Esasları hakkında tebliğ esaslarına dayanır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu yönergede geçen tanımlar aĢağıda belirtilmiĢtir:
a) Üniversite: Düzce Üniversitesini,
b) Rektör: Düzce Üniversitesi Rektörünü,
c) Dekan: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanını,
ç) Merkez Müdürü (BaĢhekim): Düzce Üniversitesi Sağlık AraĢtırma ve Uygulama Merkezi Müdürünü,
d) Merkez (Hastane): Düzce Üniversitesi Sağlık AraĢtırma ve Uygulama Merkezini
e) Yoğun Bakım: Bir hastada kısmen veya tamamen iĢlevleri bozulmuĢ olan organ veya organ sistemlerinin
iĢlevlerinin geçici olarak tıbbi veya yapay yöntemlerle sürdürülmesi ve hastalığı oluĢturan temel
sebeplerin tedavisi için kullanılan yöntemlerin tamamıdır.
f) Yoğun Bakım Üniteleri: YaĢamsal iĢlevlerinin bir kısmını kaybetmiĢ kritik hastaları destekleyip iyileĢmesini
amaçlayan, yerleĢim biçimi, hasta bakımı açısından ayrıcalık taĢıyan ileri teknolojiye sahip cihazlarla donatılmıĢ,
24 saat yaĢamsal göstergelerin gözlemi yapılan multidisipliner çalıĢan kliniklerdir.
g) Hastanın Primer Doktoru: yoğun bakım talep edilen hastanın bulunduğu yerdeki sorumlu doktoru (servis doktoru,
acil servis pratisyen veya uzman doktoru, yoğun bakım doktoru)
h) Solunum izolasyon odası: Solunum izolasyonu gereken hastaların yatırılarak izlendiği üçüncü basamak yoğun
bakım fiziki Ģartlarını taĢıyan odayı,
ı)
Temas izolasyon odası: Temas izolasyonu gereken hastaların yatırılarak izlendiği üçüncü basamak yoğun bakım
fiziki Ģartlarını taĢıyan odayı,”
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
YOĞUN BAKIM SERVĠSLERĠNĠN FĠZĠKĠ ġARTLARI ĠLE HĠZMET, DONANIM VE PERSONEL ASGARĠ
STANDARTLARI
Yoğun Bakım Servislerinin Genel Özellikleri, Fiziki ġartları ile Hizmet, Donanım ve Personel Asgari Standartları
Yoğun bakım servislerinin fiziki Ģartları
MADDE 5 – (1) Yoğun bakım servislerinde fiziki altyapı, konum ve sağlık tesisi içerisindeki diğer birimlerle olan
fonksiyonel iliĢkileri bakımından uyulması gereken genel Ģartlar Ģunlardır:
a) Yoğun bakım servisleri sağlık tesisindeki diğer birimlerden, hasta, ziyaretçi ve hastane personelinin genel kullanım
alanlarından ayrı, tercihen asansör, ameliyathane, acil servis, laboratuar ve görüntüleme birimlerine yakın olacak Ģekilde
yapılandırılır.
b) II. ve III. seviye yoğun bakım servislerinin giriĢinde ayrı bir ön geçiĢ alanı bulunur.
c) Hastaların yoğun bakım servisi ile ambulans giriĢi arasındaki naklinin hızla ve kolaylıkla sağlanması için gerekli
düzenlemeler yapılır.
1
ç) Hastane içinde, tercihen servisin yakınında 14 m2’den az olmamak üzere hasta yakınları için bilgilendirme,
görüĢme ve bekleme amacıyla uygun bir alan düzenlenir.
d) Yoğun bakım servislerinde kayıtların tutulması ve muhafazası, iletiĢim ve sekretarya hizmetlerinin yürütülmesi,
personelin iaĢesi ve kısa süreli dinlenmesi, kadın ve erkek personelin kıyafet değiĢtirmesi için uygun ve yeterli destek hizmet
alanları ayrılabilir. Hastane içinde tüm personel için genel bir kıyafet değiĢtirme bölümü varsa servis içinde ayrıca bir kıyafet
değiĢtirme bölümü düzenlenmesi zorunlu değildir.
e) Atıkların uzaklaĢtırılacağı, kirli malzeme ve cihazların geçici muhafazası, gerekirse temizlenebilmesi için
içerisinde bir tezgâh, lavabo, musluk, sabun, kâğıt havlu ve ayakla kontrol edilebilen çöp kovası ile atık giderinin bulunduğu
bir malzeme odası bulundurulur. Bu odanın çıkıĢı, kirli malzemeler servis içerisinden geçirilmeyecek Ģekilde düzenlenir.
f) Hasta alanları dıĢında, hasta bakımı için sık kullanılan malzemeler ile lüzumlu ilaç ve serumların muhafaza
edileceği, direk ıĢıktan korunacak Ģekilde düzenlenmiĢ uygun bir depo alanı ayrılır.
g) Eczaneden hazır olarak temin edilemeyen ve servis içerisinde hazırlanması gereken ilaç ve infüzyonlar için destek
alanı içerisinde ayrı bir hazırlama alanı oluĢturulur.
h) Servis içindeki tezgâh, dolap ve dolap kapakları, az ek yeri olan, kolay temizlenebilir, dıĢ yüzeyleri yalıtılmıĢ, nem
geçirmez, hareketli cihaz ve eĢyaların çarpmasına dayanıklı malzemeden seçilir.
ı) Yoğun bakım servislerinde, hasta yataklarının bulunduğu alan içerisinde tuvalet bulunmaz.
i) Servis giriĢinde en az bir ve hasta alanında en az dört yatağa bir adet olacak Ģekilde muslukları bulunan, suyun
çevreye sıçramasını ve göllenmesini önleyecek geniĢlik ve derinlikte, sabun ve kâğıt havlu yeri mevcut, lavabo ve sağlık
çalıĢanlarının kolayca ulaĢabileceği el antiseptiği bulunur.
j) Duvar ve tavan yüzeylerinde kolay temizlenebilir, aĢağıya parçacık dökülmeyecek nitelikte malzeme veya boya
kullanılır ve açık renk tercih edilir. Duvar yüzeyleri hareketli cihaz ve eĢyaların çarpma noktalarında korumalı olacak Ģekilde
yapılandırılır.
k) Zemin yüzeylerinde kolay kırılmaz, yüzeyi mat ve kaymayı önleyen, sık temizlemeye uygun ve mikroorganizma
üremesini en aza indirgeyebilen, kimyasallara gerek duyulmadan ve kolayca temizlenebilir, antistatik özellikte malzeme
kullanılır.
l) Servisteki pencerelerin açılmaz nitelikte olması ve tercihen hasta alanlarının gün ıĢığı alması sağlanır. Hastaların,
damar içi (IV) sıvıların, monitör ve ekranların gün ıĢığından doğrudan etkilenmemesi, hastaların mahremiyetini sağlamak
için gerekli düzenlemeler yapılır.
m) Servis ıĢıklandırması hastanın cildini en iyi Ģekilde gösterebilecek, yansıma ve gölgeleme yapmayacak biçimde
tesis edilir. Hasta baĢı ıĢıklandırma tercihen her yatak için ayrı ve ayarlanabilir nitelikte olmalıdır.
n) Yoğun bakım servisleri izolasyon odaları dahil, gürültü ve akustiği engelleyecek, arka plan gürültüyü en aza
indirecek Ģekilde yapılandırılır.
o) Yoğun bakım servislerinde hastaların sürekli gözetim ve izlenmesine uygun, merkezi konumda bir alan ayrılır.
ö) Her yatağın yanında hasta takip formlarının ve dosyalarının tutulduğu ve muhafaza edildiği bir düzenek bulunur.
p) Yoğun bakım servislerinde izolasyon odaları dâhil, yaĢam destek alt yapısı, her yatak için ayrı olmak üzere
zeminde olmayan hasta baĢı en az oniki çıkıĢlı elektrik paneli, eriĢkin ve çocuk yoğun bakım servislerinde en az iki basınçlı
hava çıkıĢı, üç oksijen çıkıĢı ve iki vakum sistemi; yenidoğan yoğun bakım servislerinde en az iki basınçlı hava çıkıĢı, iki
oksijen çıkıĢı, iki vakum sistemi bulunur. Birinci seviye yoğun bakım servislerinde basınçlı hava zorunlu olmayıp diğer
sistemlerin en az bir çıkıĢlı olması yeterlidir.
r) Yoğun bakım servislerindeki muslukların dirsek veya ayakla kontrol edilmesi veya otomatik açılır kapanır olması
tercih edilir.
EriĢkin yoğun bakım servislerinin fiziki Ģartları
MADDE 6 – (1) Yoğun bakım servislerinde bulunması gereken genel özelliklerin yanı sıra:
a) EriĢkin yoğun bakım servislerinde destek alanları hariç, yataklar arasındaki mesafe en az 1,5 m olacak Ģekilde, her
yatak için en az 12 m2 alan ayrılır.
b) Yatak sayısı on ve altında olan yoğun bakım servisleri tek servis olarak düzenlenebilir. On’dan fazla yatağı olan
yoğun bakım servisleri ise en fazla altı ila on yataktan oluĢan birden fazla birime ayrılır.
c) Yoğun bakım yatakları arasında gerektiğinde kullanılmak üzere enfeksiyon kontrol ilkelerine uygun biçimde bir
ayırma düzeneği bulundurulur.
ç) Yoğun bakım servisinin bulunduğu katta, hasta alanı haricinde olmak kaydıyla, sürgü ve idrar kapları için
temizleme ve muhafaza alanı ile tek kullanımlık malzemeler için kullanım öncesi muhafaza alanı ayrılır.
d) Koroner yoğun bakım ve birinci seviye yoğun bakım servisleri diğer yoğun bakım servislerinden ayrı mekânlarda
düzenlenebilir.
e) Bünyesinde ayrıca çocuk yoğun bakım servisi bulunmayan veya çocuk yoğun bakım servisi bulunup da boĢ yatak
bulunmayan sağlık tesislerinde; dahilî ve cerrahî branĢlar dâhil, yoğun bakım gereksinimi olan tüm çocuk hastaların bakım ve
tedavisinin eriĢkin yoğun bakım servislerinin uygun Ģekilde ayrılmıĢ bölümlerinde yatırılarak sağlanması zorunludur.
f) Genel ıĢıklandırma tercihen, gündüz 150 fc veya 1614 lux, gece 100 fc ya da 1076 lux olacak Ģekilde ayarlanır.
Çocuk yoğun bakım servislerinin fizikî Ģartları
MADDE 7 – (1) Yoğun bakım servislerinde bulunması gereken genel özelliklerin yanı sıra:
a) Çocuk yoğun bakım servisleri, mümkün olduğunca, her hastaya ve yakınlarına özel bir ortam ayrılabilecek Ģekilde
düzenlenir.
b) Destek alanları hariç, yataklar arasındaki mesafe en az 2 m olacak Ģekilde, her yatak için en az 12 m2 alan ayrılır.
c) Genel ıĢıklandırma tercihen 20 fc veya 215 lux, spot ıĢıklandırma 150 fc veya 1600 lux olacak Ģekilde ayarlanır.
ç) Yoğun bakım yatakları arasında gerektiğinde kullanılmak üzere enfeksiyon kontrol ilkelerine uygun biçimde bir
ayırma düzeneği bulundurulur.
d) Yoğun bakım servisinin bulunduğu katta, hasta alanı haricinde olmak kaydıyla, sürgü ve idrar kapları için
temizleme ve muhafaza alanı ile tek kullanımlık malzemeler için kullanım öncesi muhafaza alanı ayrılır.
Yenidoğan yoğun bakım servislerinin fizikî Ģartları
2
MADDE 8 – (1) Yoğun bakım servislerinde bulunması gereken genel özelliklerin yanı sıra:
a) Çocuk sağlığı hastalıkları alanında faaliyet gösteren dal hastaneleri hariç, genel hastaneler bünyesindeki yenidoğan
yoğun bakım servisleri, doğum yaptırılan birimlere yakın ve tercihen aynı katta olmalıdır. Ayrı katlarda olması halinde
süratli, kolay ulaĢımı sağlayan ve transport küvözü taĢıyabilecek nitelikte bir asansör bulunmalıdır.
b) Bünyesinde yenidoğan yoğun bakım servisi bulunan sağlık tesislerinde özellikle prematüre bebeği olan annelerin
taburculuk öncesi bebekleriyle birlikte kalabilecekleri ve tercihen servis ile aynı katta, her altı ila on küvöz için bir yatak
olacak Ģekilde, en fazla üç yataklı anne uyum odaları tahsis edilir. Anne uyum odaları normal hasta odaları ile aynı
standartlara sahip olup bu odalarda, hasta baĢı oksijen ve vakum sistemi, hasta baĢı hemĢire çağrı sistemi, telefon, el yıkama
lavabosu; oda dıĢında ise annelerin kullanabileceği banyo ve tuvalet bulundurulur.
c) Servis bünyesinde anne sütü ile emzirmenin desteklenmesi için uygun koltukları, lavabosu bulunan, görevli
personel ile rahat iletiĢim kurma imkânı sağlayan ayrı bir alan düzenlenir. Bu alanda süt sağmak ve saklamak için uygun
ekipman bulunması sağlanır.
ç) Yenidoğan yoğun bakım servisi ile diğer yoğun bakım servisleri birbirinden ayrı yapılandırılır. Ancak ön geçiĢ
alanları ortak kullanılabilir.
d) Destek alanları hariç, her yenidoğan yoğun bakım yatağı baĢına en az 6 m2 alan ayrılır ve her kuvöz için; birinci
seviyede 60 cm, ikinci seviyede, 90 cm ve üçüncü seviyede 120 cm yataklar arası mesafe bırakılır.
e) Yenidoğan yatakları radyan ısı kaybını ve artıĢını önlemek amacıyla servisteki pencerelerden en az 60 cm
uzaklıkta bulunur ve havalandırma çıkıĢlarına yakın yerleĢtirilmez.
f) Gereksiz ultraviyole ve infrared radyasyondan korunmak için uygun lambalar, mercekler ve filtreler kullanılır. IĢık
sistemi yenidoğanın cildini en iyi Ģekilde gösterebilecek, yansıma ve gölgeleme yapmayacak biçimde tesis edilir.
Yenidoğanın geliĢmekte olan retinasının ıĢıktan zarar görmesini engelleyici düzenlemeler yapılır.
g) Serviste yenidoğan bakım ve diğer destek bölümlerinin yakın olduğu alanlarda görevli personel ile yenidoğanın
gereksinimlerini ayrı karĢılayabilecek nitelikte, çoklu ıĢıklandırma düzenlemeleri yapılır.
ğ) Arka plandaki devamlı ve geçici gürültünün, izolasyon odaları dahil, yenidoğan yataklarının bulunduğu alanda
saatte ortalama 50-55 dB’i, en fazla olarak da 70 dB’i geçmemesi sağlanır.
h) Yılda ortalama binin altında doğum gerçekleĢtirilen sağlık tesislerinde her beĢyüz doğum için bir kuvöz veya
radyan ısıtıcılı açık yataktan oluĢan, yeterli neonatal resusitasyon alanı ve resüsitasyon için gerekli donanımı bulunan bir
birim oluĢturulur.
ı) Yenidoğan cerrahi yoğun bakım servisleri de bu Tebliğin yenidoğan yoğun bakım servislerine iliĢkin hükümlerine
tabidir.
Kalp ve damar cerrahisi yoğun bakım servisleri
MADDE 9 – (1) Kalp ve damar cerrahisi merkezi bulunan sağlık tesislerinde, kalp ve damar cerrahisi yoğun bakım
servisleri üçüncü seviye hizmet, personel ve donanım asgari standartlarına uygun olarak en az dört yoğun bakım yatağı ve tek
yataklı bir temas izolasyon odası olacak Ģekilde yapılandırılır.
(2) Kalp damar cerrahisi yoğun bakım servisi, ameliyathane steril alanında olmamak kaydıyla, ameliyathane ile
irtibatlı olacak Ģekilde yapılandırılır.
(3) Kalp ve damar cerrahisi yoğun bakım servislerinde en az üç kalp ve damar cerrahisi uzmanı tabip bulunur. Uzman
tabip sayısı altı ve üzerinde ise kesintisiz 24 saat hizmet esasına dayalı olarak uzman tabip nöbeti tutulur. Uzman tabip sayısı
üç ila altı arasında ise mesai saatleri dıĢındaki yoğun bakım hizmetleri, müstakil acil branĢ nöbeti ile yükümlü anesteziyoloji
ve reanimasyon veya kardiyoloji uzmanı tabiplerden birisi tarafından yürütülür. Bu takdirde kalp ve damar cerrahisi uzman
tabipleri dönüĢümlü olarak icap nöbeti ile yükümlendirilir.
Bulundurulması zorunlu donanım, personel ve hizmet asgari standartları
MADDE 10 – (1) EriĢkin, çocuk ve yenidoğan yoğun bakım servislerinin seviyelerine göre tanımları, verilmesi
gereken hizmetin kapsamı, asgari yatak, personel, tıbbî cihaz ve donanıma iliĢkin standartlar Ek-1, Ek-2 ve Ek-3’te
gösterilmiĢtir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ENFEKSĠYON KONTROLÜ, ĠZOLASYON ODASI VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ
Enfeksiyon kontrolü ve Enfeksiyon Kontrol Komitesi
MADDE 11 – (1) Yoğun bakım servislerinde 11/08/2005 tarihli ve 25903 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği doğrultusunda etkin enfeksiyon kontrol
programlarının uygulanması zorunludur. Enfeksiyon kontrol programı Enfeksiyon Kontrol Komitesince (EKK) yürütülür.
EKK görev ve yetkileri kapsamında her ay düzenli toplanabildiği gibi acil hallerde EKK baĢkanı tarafından acil gündemle de
toplanabilir.
(2) Tanımı ve çalıĢma alanları: Yataklı tedavi kurumlarında 11.08.2005 tarihinde yayınlanan yataklı tedavi
kurumları enfeksiyon kontrol yönetmeliği kapsamında belirtilen faaliyetlerin yürütülmesinden sorumlu komitedir.
ÇalıĢma alanları;
a) Sürveyans ve kayıt,
b) Antibiyotik kullanımının kontrolü,
c) Dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon,
d) Sağlık çalıĢanlarının meslek enfeksiyonları,
e)Hastane temizliği, çamaĢırhane, mutfak, atık yönetimi gibi destek hizmetlerinin
hastane enfeksiyonları yönünden kontrolü.
(3) Sürveyans Kapsamı
3
Sürveyans çalıĢmaları, sürekli, hastaya ve laboratuvara dayalı, aktif, prospektif olarak olarak yürütülmektedir. Sağlık
Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Kontrol Birimi tarafından
oluĢturulan hastane enfeksiyonu izlem politikasını ve bu politikanın gereklerini içerecek Ģekilde temel sürveyans yapılmakta
ve veriler, üç ay aralarla baĢhekimimizle, ilgili kliniklerle paylaĢılmakta ve alınması gereken önlemler planlanmaktadır.
Hastanemiz yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) invaziv araç iliĢkili hastane enfeksiyonu sürveyansı yapılmakta, Beyin cerrahi
servisi , ortopedi , genel cerrahi ve çocuk cerrahi servislerinde cerrahi alan enfeksiyonu sürveyansı , bunun dıĢında kalan
diğer kliniklerde hastane enfeksiyonları sürveyansı aktif olarak yürütülmektedir.
(4) Ġzolasyon Önlemleri
Enfeksiyon kontrol komitesince belirlenen enfekte veya kolonize hastalara yönelik izolasyon önlemleri alınmaktadır
- Solunum izolasyonunda sarı yaprak,
- Damlacık izolasyonunda mavi çiçek,
- Temas izolasyonunda kırmızı yıldız tanımlayıcıları kullanılmaktadır
(5) Eğitim Programları
Hastane personeli (asistan, hemĢire, temizlik çalıĢanı vb) için sürekli hizmet içi eğitim programı düzenlenmekte ve
eğitim programlarının devamlılığına çalıĢılmaktadır. Hastane enfeksiyonları ile ilgili bilgi ve talimatlar dökümante edilerek
gerekli yerlere dağıtılmakta ve görünür yerlere asılmaya çalıĢılmaktadır. Hasta ve hasta yakınlarına yönelik eğitimler
planlanmaktadır.
(6) Üçüncü seviye yoğun bakım servislerinde enfeksiyon kontrolü ile ilgili olarak alınacak ilave önlemler Ģunlardır:
a) Tüm yoğun bakım servislerinde merkezi havalandırma sistemi kullanılır. Üçüncü seviye yoğun bakım servislerinde
ise en az % 90 filtrasyon sağlayan, saatte asgari altı kez dıĢ hava değiĢimi yapabilen, sıcaklığın 22-28°C, bağıl nemin %30-60
arasında ayarlanabildiği, Bakanlıkça belirlenen ulusal standarda uygun, merkezi havalandırma sistemleri kurulur.
Havalandırma sisteminin validasyonu sağlanır, düzenli olarak fiziksel ve mikrobiyolojik kontrolleri gerçekleĢtirilerek
performans kalifikasyon uygunluğu izlenir ve kayıt altına alınır. Standardizasyonun yetkili kuruluĢlara yaptırılması sağlanır.
b) Üçüncü seviye yenidoğan servisi bulunan sağlık tesislerinde otomatik beslenme servisleri (TPN) kurulur ya da bu
servislerin bulunduğu hastanelerden hizmet alımı yoluna gidilir. Otomatik beslenme servislerinin Bakanlıkça yayımlanan
Total Parenteral Nütrisyon (TPN) Ġçin Güvenli Uygulamalar Rehberi’nde belirtilen standartlara uygun olması sağlanır.
Ġzolasyon odası
MADDE 12 – (1) Ġkinci seviye yenidoğan yoğun bakım servisleri ile tüm üçüncü seviye yoğun bakım servislerinde
en az bir tane temas izolasyon odası bulunur. Yatak sayısı altıdan fazla olan üçüncü seviye eriĢkin ve çocuk yoğun bakım
servislerinde her altı yatak için en az bir temas izolasyon odası oluĢturulur.
(2) Temas izolasyon odalarının tek yataklı olarak düzenlenmesi zorunlu olup yenidoğan yoğun bakım servisindeki
izolasyon odaları için giriĢ alanı dahil en az 10 m2, çocuk ve eriĢkin yoğun bakım servislerindeki izolasyon odaları için ise en
az 15 m2 alan ayrılır.
(3) Temas izolasyon odalarının giriĢ kapıları ortak yoğun bakım alanına açılamaz, ortak koridora açılabilir. Oda giriĢ
kapısının hemen dıĢında musluk ve lavabo bulunur.
(4) Dörtten fazla temas izolasyon odası bulunan üçüncü seviye yoğun bakım servislerinde havanın %100’ünü dıĢarı
atabilen en az bir negatif basınçlı solunum izolasyon odası tesis edilir.
(5) Negatif basınçlı solunum izolasyon odalarının duvarları, tavanı ve zemini sızdırma olmayacak Ģekilde tasarlanır.
Ġzolasyon odalarının tüm çıkıĢ kapılarının kendiliğinden kapanabilir nitelikte olması sağlanır. Bu odalarda ayrıca acil iletiĢim
ve uzaktan hasta monitorizasyon sistemi de bulunur.
(6) Negatif basınçlı solunum izolasyon odalarında, odanın basınç durumunu sürekli olarak izlemeyi sağlayan
mekanizmalar bulunur.
(7) HemĢire sayısı yeterli olan sağlık tesislerinde solunum ve temas izolasyon odaları için ayrı görevlendirme yapılır.
Güvenlik önlemleri
MADDE 13 – (1) Yoğun bakım servislerinde hastanın, hasta yakınlarının ve çalıĢanların emniyetini sağlamak için
sağlık tesisi yönetimlerince aĢağıdaki güvenlik önlemlerinin alınması zorunludur.
a) Servis giriĢ ve çıkıĢları mümkün olduğunca en az sayıda planlanır. Kontrol noktaları servis giriĢine yakın ve
görülebilecek Ģekilde yapılandırılır.
b) Günün her saatinde görevli personel dıĢında ilgisi olmayan kiĢilerin servise girmesi kontrollü geçiĢ özelliği olan
kapılar konarak engellenir ve gerektiğinde giriĢlerin yeterli sayıda güvenlik kamerası ile izlenmesi sağlanır.
c) Güvenlik önlemleri alınırken görevli personel, hasta, hasta yakını, aile ve bebeklerin rahatlığı ve mahremiyetinin
korunması esastır.
ç) Tüm elektrik çıkıĢları ortak bir zemine monte edilir. Kabul edilebilir kaçak miktarının, koruyucu uygulama
standartlarına ve donanım kalitesi standartlarına uygun olması sağlanır. Personel muhtemel elektrik tehlikeleri konusunda
bilgilendirilir.
d) Yangından korunma mevzuatı çerçevesinde gerekli önlemler alınır. Yoğun bakım servisleri hastaların acil ve afet
durumlarında kolaylıkla ve süratle tahliye edilmesine imkân verecek katlarda yapılandırılır.
4
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KOMĠSYON KURULMASI
Komisyon kurulması
MADDE-14 – (1) Yoğun bakım servislerinin yönetimi için “Yoğun Bakım Birimleri Yönetim Komisyonu” kurulur. Bu
komisyonda hastanede bulunan tüm yoğun bakımların sorumluları yer alır.
(2) Bu komisyonun baĢkanlığını bu komisyonda yer alan “Yoğun Bakım Birimlerinden sorumlu BaĢhekim yardımcısı
yürütür.
(3) Komisyonda yoğun bakım yan dal uzmanlığı hakkına sahip tüm anabilim dallarından varsa tercihen yan dal uzmanı
olanlar yan dal uzmanlığı yok ise en az bir üye bu komisyonlarda yer alır.
(4) Yoğun Bakımların tescili, organizasyonu, basamaklarının yükseltilmesi, yoğun bakım içi düzenlenmesi, enfeksiyon
kontrol komitesi ile enfeksiyon salgınlarında ortak kararlar alınması bu komisyonun yetkisindedir.
(5) Seviyelendirme ve tescil iĢlemi yapılan yoğun bakım servislerinin sonradan seviyesinin yükseltilmesi veya yeniden
değerlendirilmesine iliĢkin baĢvurular ile yeni kurulanlar için baĢvurular komisyonca belirlenip baĢhekim tarafından il sağlık
müdürlüğüne resmi yazı ile yapılır.
BEġĠNCĠ BÖLÜM
SORUMLU UZMAN TABĠP VE PERSONEL GÖREVLENDĠRĠLMESĠ, GÖREV, YETKĠ VE
SORUMLULUKLAR ĠLE PERSONELĠN EĞĠTĠMĠ
Sorumlu uzman tabip ve personel görevlendirilmesi
MADDE 15 – (1) Yoğun bakım sorumlusu 20.07.2011 tarih ve 28000 sayılı tebliğinin tebliği hükümleri ve “Yoğun
Bakım Birimleri Yönetim Komisyonu”’nun, Yoğun bakım uzmanlık eğitimi veren ya da yoğun bakım yan dal uzmanlık
hakkına sahip ana bilim dallarının baĢkanının da görüĢü alındıktan sonra, önerilen öğretim üyeleri baĢhekim tarafından
görevlendirilir.. Yoğun bakım sorumlusu olarak görevlendirilebilecekler Ģunlardır:
a) Genel yoğun bakım servislerinde yoğun bakım uzmanı, bulunmaması durumunda genel cerrahi, iç hastalıkları,
anesteziyoloji ve reanimasyon veya göğüs hastalıkları uzmanları arasından, branĢ yoğun bakım servislerinde ise ilgili
uzmanlık dalındaki bir uzman görevlendirilir.
b) Çocuk yoğun bakım servislerinde çocuk yoğun bakım uzmanı, bulunmaması durumunda, tercihen Bakanlıkça
düzenlenen çocuk yoğun bakım eğitimi almıĢ bir çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı veya bir çocuk cerrahisi uzmanı
görevlendirilir.
c) Yenidoğan yoğun bakım servislerinde neonatoloji uzmanı tabiplerden birisi, I. ve II. seviye yenidoğan yoğun
bakım servislerinde neonatoloji uzmanı tabip bulunmaması durumunda tercihen Bakanlıkça düzenlenen yenidoğan yoğun
bakım eğitimi almıĢ bir çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı görevlendirilir. Cerrahi yenidoğan yoğun bakım servislerinde
çocuk cerrahisi uzmanı sorumlu olarak görevlendirilir ve gerektiğinde neonatoloji veya çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı
tabibin konsültasyonu istenir.
d) I. ve II. seviye yenidoğan yoğun bakım servislerinde neonatoloji uzmanı tabip bulunmaması durumunda tercihen
Bakanlıkça düzenlenen yenidoğan yoğun bakım eğitimi almıĢ bir çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı görevlendirilir. III.
seviye yenidoğan yoğun bakım servislerinde neonatoloji uzmanı görevlendirilir. Ancak seviye IIIA yenidoğan yoğun bakım
servislerinde, dört yıl süreyle, ülke için yeterli neonatoloji uzmanı yetiĢtirilinceye kadar tercihen yenidoğan yoğun bakım
eğitimi almıĢ, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı da görevlendirilebilir.
(2) Yoğun bakım servislerinde 20.07.2011 tarih ve 28000 sayılı tebliğinin Ek-1, Ek-2 ve Ek-3’de gösterilen uzman
tabip ve hemĢire asgari standardına ilave olarak, hizmetin yoğunluğu ve vakaların özelliğine göre yoğun bakım hizmetleri
ihtiyacını karĢılayacak nitelik ve sayıda personel baĢtabip tarafından görevlendirilebilir.
Sorumlu uzman tabibin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 16 – (1) Sorumlu uzman tabip, hizmetin koordinasyonu ve organizasyonundan, bir bütün olarak planlanıp
yürütülmesinden ve ekibinde görevli tüm personelden baĢtabibe karĢı sorumlu olup görev, yetki ve sorumlulukları Ģunlardır:
a) Hizmetlerin, kendisine bağlı personelin görev dağılımını, birbirleriyle olan iletiĢimlerini, iĢ akıĢı ve nöbet
hizmetlerini bu Tebliğ hükümlerine ve ilgili sair mevzuata uygun olarak planlar, baĢtabibin onayına sunar ve ilgililere tebliğ
edilmesini sağlar.
b) Yoğun bakım personeline hizmet ve uygulamalar konusunda hizmet içi eğitim verir veya verilmesini sağlar,
periyodik toplantılar düzenler, aksaklık ve noksanlıkları tespit eder ve hizmetin geliĢtirilmesi, yeni tedavi yöntemleri ile
teknolojik geliĢmelerin takibi ve uygulanması konusunda kararlar alır ve uygulatır.
c) Lüzumlu ilaç, tıbbi cihaz, araç, gereç ve tıbbi sarf malzeme ihtiyacının tespiti ve temini, uygun koĢullarda
muhafazası ve kullanılmasını sağlar.
ç) Sterilizasyon koĢullarının sağlanması ve denetlenmesi, enfeksiyonlardan korunma, tıbbi atıkların toplanması ve
depolanması ile ilgili iĢ ve iĢlemlerin mevzuatına uygun olarak yürütülmesini sağlar.
d) Olağan dıĢı durumlarda birime davet edilecek ilave personeli belirler, uygulama planlarını yapar ve baĢtabibin
onayına sunar.
e) Yoğun bakım servislerine hastanın yatırılması, takip ve tedavi iĢlemleri ile konsültasyon hizmetlerinin verilmesi,
taburcu edilmesi veya kurum dıĢına sevk edilmesine, lüzumu halinde ilgili dal uzmanı tabipler ile birlikte değerlendirerek
karar verir.
f) Yoğun bakım hastalarının tedavilerinin etkin bir Ģekilde verilebilmesi için gerekli görülen branĢlardaki uzman
tabiplerin yoğun bakım servisine davet edilmesini ve konsültasyonlarının düzenli olarak sürdürülmesini sağlar.
5
g) Yoğun bakım servislerine yatıĢına karar verilen hastaların, ilgili klinikten çıkıĢı yapılarak yoğun bakım servisine
giriĢinin yapılmasını ve sorumlusu olduğu servisin hastası olarak kayıt altına alınmasını, kliniklere alınacak hastaların yine
aynı usûlle çıkıĢ iĢleminin yapılarak ilgili kliniğe yatıĢ kaydının yapılmasını sağlar.
h) Hasta yatıĢı, taburculuk veya kurum dıĢına sevk iĢlemlerinin yoğun bakım üzerinden doğrudan gerçekleĢtirilmesini
sağlar.
ı) Yoğun bakım hizmetlerinin hasta hakları mevzuatına, tıbbi deontolojiye, etik ilke ve kurallara uygun olarak
yürütülmesini sağlar.
i) Organ donörü olabilecek hastalar hakkında organ nakli koordinatörünü önceden bilgilendirir.
j) Aile hekimliği uygulamasına iliĢkin mevzuatta yer alan kendileri ile ilgili görevleri de yapmakla yükümlüdür.
Personelin eğitimi
MADDE 17 – (1) Yoğun bakım servislerinde görevlendirilen sorumlu uzman tabip, hemĢire, sağlık memuru (toplum
sağlığı) ve ebelerin Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yoğun bakım ve resüsitasyon eğitimleri almaları
sağlanır.
ALTINCI BÖLÜM
YOĞUN BAKIM SERVĠSLERĠNDE NÖBET HĠZMETLERĠ, HASTA KABUL VE
YATIġ ĠġLEMLERĠ, HASTA SEVK VE NAKLĠ
MADDE 18- (1)
a) Sağlık Bakanlığının 20.07.2011 tarih ve 2800 sayılı tebliği ve Yoğun Bakım Servislerine Hasta Yatırılması ile ilgili
01.04.2011 tarih ve 14712 sayılı 2011/26 nolu genelgesi hükümleri dikkate alınarak; Yataklı sağlık tesisleri
bünyesinde faaliyet gösteren yoğun bakım servisleri bir ya da daha fazla organ veya organ sistemlerinde ciddi iĢlev
bozukluğu nedeniyle yoğun bakım gereksinimi olan hastaların iyileĢtirilmesini amaçlayan, fiziksel alt yapısı ve
konumu itibariyle hasta bakımı açısından özellik taĢıyan, ileri teknolojiye sahip cihazlarla donatılmıĢ, yaĢamsal
göstergelerin izlendiği, hasta takip ve tedavisinin 24 saat esasına dayalı olarak kesintisiz sağlandığı eriĢkin, çocuk
ve yenidoğan hastalarına hizmet vermek üzere yapılandırılmıĢ olan özellikli hasta birimleridir.
b) Yoğun bakım servisleri multidisipliner olan genel yoğun bakım servisi olarak faaliyet gösterdikleri gibi hizmet
verdikleri hastalık dallarına göre; koroner, göğüs, dahili, cerrahi ve benzeri branĢ yoğun bakım servisleri olarak da
faaliyet gösterebilmektedirler.
Yoğun Bakım Ünitelerine Hasta Kabul Kriterleri
MADDE 19- (1) Yoğun Bakım Ünitelerine acil servis, poliklinik, ameliyathane, yatan hasta katları ve diğer hastanelerden
transfer ile hasta kabul edilmektedir.
Maliyetli ve hayati önemi haiz birimler olan yoğun bakım servislerindeki mevcut hizmet ve yatak kapasitesinin doğru,
efektif ve en üst seviyede kullanılması, atıl kapasiteye sebebiyet verilmemesi bakımından yoğun bakım hizmetine ihtiyaç
duyan hastaların yatırılması, takip ve tedavilerinin zamanında sağlanması önem arz etmektedir. Bu nedenle yoğun bakım
ünitelerine hasta kabul kriterleri geliĢtirilmiĢtir. Yoğun bakım ünitelerine hasta kabulü YOĞUN BAKIM ÜNĠTELERĠNE
HASTA KABUL KRĠTERLERĠ yer alan kriterlere göre yapılır.
A) ANESTEZĠ YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠ HASTA KABULÜ VE TABURCULUĞU KRĠTERLERĠ;
1.1. Hasta Kabulü
1.1.1. Birinci öncelik; Bu gruptaki hastalar yoğun tedavi monitörizasyon ve yaĢam desteği gerektirirler. Yoğun Bakım
dıĢındaki bir ortamda tedavileri mümkün değildir. Tedavide genellikle solunum cihazı desteği, vazoaktif ilaçlar gibi önemli
tedavi giriĢimleri gerektirirler.
1.1.2. Ġkinci Öncelik; Bu gruptaki hastalar yoğun izlem gerektirirler. Sıklıkla ani müdahele gerektirecek sorunları olan
hastalardır.
1.1.3. Üçüncü Öncelik; Bu hastaların genel durumu stabil değildir. Ancak sahip olduğu hastalıkları nedeniyle tamamen
iyileĢmeleri mümkün olmayan hastalardır. Bu hastalara küratif tedavilerin yanında rahatlatıcı tedaviler de yapılır.
1.1.4. Dördüncü Öncelik; Bu hastaların yoğun bakıma kabulü genellikle uygun değildir. Yoğun bakım tedavisinden az veya
hiç yarar görmeyecek hastalardır, tedaviyi kabul etmeyen hastalardır ve ölümün çok yakın/kaçınılmaz olduğu hastalardır.
Yoğun Bakım tedavisinden fayda görmeyecek kadar iyi yada kötü hastalar bu gruptadır. Yoğun Bakım hekiminin
değerlendirmesi ile özel koĢullarda kabul edilebilecek hastalardır.
1.2.Anestezi Yoğun Bakım Ünitesi Hasta Kabulünde Tanısına Göre Kabul Kriterleri;
1.2.1Kalp hastalıkları
1.2.1.1.Komplike akut myokard enfaktüsü
1.2.1.2.Kardiyojenik Ģok
1.2.1.3.Yoğun bakım gerektiren aritmiler
1.2.1.4.Solunum yetmezliği ile seyreden ve/veya hemodinamik destek gerektiren akut kalp yetmezliği
1.2.1.5.Hipertansif aciller
1.2.1.6.Anstabil angina pektoris (aritmi, hemodinamik instabilite, devam eden göğüs ağrısı)
1.2.1.7.Anstabil Kardiyak arrest geliĢmiĢ resüsite edilmiĢ hastalar
1.2.1.8.Anstabil Kardiyak tamponad
1.2.1.9.Anstabil Dissekan aort anevrizması
1.2.1.10.Tam kalp bloğu
1.3.2.Solunuım-Akciğer hastalıkları
1.3.2.1.Mekanik ventilasyon gerektiren akut solunum yolu yetmezliği
6
1.3.2.2.Pulmoner emboli
1.3.2.3.Solunum sıkıntısı gözlenen hastalar
1.3.2.4.Masif hemoptizi
1.3.2.5.Endotrakeal entübasyona gerek duyabilecek hastalar
1.2.3.Nörolojik hastalıklar
1.2.3.1. Sebebi bilinmeyen bilinç bozukluğu, akut inme
1.2.3.2.Metabolik toksik anoksik koma
1.2.3.3.Kranial travmaya bağlı ciddi nörolojik bozukluklar
1.2.3.4.Akut subaraknoid kanama ve/veya intrakranial kanama
1.2.3.5.Solunum veya bilinç bozukluğu olan menenjit
1.2.36..Nörolojik veya solunum fonksiyonları bozulan SSS hastalıkları veya nöromüsküler hastalıklar
1.2.3.7.Status epileptikus
1.2.3.8.Donör beyin ölümü hastaları
1.2.3.9.SSS’ne ait vazospazm
1.2.3.10.Ağır kafa travması
1.2.4 .İlaç aşırı alımı veya zehirlenmeler
1.2.4.1.Hemodinamik instabilite olan zehirlenmeler ve ilaç aĢırı alımları
1.2.4.1.Ġlaç aĢırı alımı sonrası epileptik nöbetler
1.2.5.Gastrointestinal sorunlar
1.2.5.1.Ciddi GĠS kanamaları
1.2.5.2.Fulminan karaciğer yetmezliği
1.2.5.3.Ciddi pankreatit
1.2.5.4.Ösefagus perforasyonu
1.2.5.5.Ciddi karın içi enfeksiyonlar
1.2.5.6.Acil laparatomi gerektirecek hastalıkların ameliyata hazırlık dönemi
1.2.6.Endokrin-Metabolik sorunlar
1.2.6.1.Ciddi diabetik ketoasidoz
1.2.6.2.Tiroid krizi miksödem koması
1.2.6.3.Hiperosmolar koma
1.2.6.4.Adrenal kriz
1.2.6.5.Ciddi elektrolit bozuklukları
1.2.6.6.Hipo/hiper natremi
1.2.6.7.Hipo/hiper magnezemi
1.2.6.8.Hipo/hiper potasemi
1.2.6.9.Ciddi hiperkalsemi
1.2.6.10.Ciddi hipofosfatemi
1.2.7.Cerrahi
1.2.7.1.Yoğun monitorizasyon/mekanik ventilatör desteği / hemĢire bakımı gerektirecek ameliyat sonrası dönemdeki
hastalar
1.2.8.Diğer
1.2.8.1.Septik Ģok
1.2.8.2.Hemodinamik monitorizasyon ihtiyacı
1.2.8.3.HemĢire bakım ihtiyacı
1.2.8.4.Deneysel aĢamada olan ve sorun çıkabilecek tedavi giriĢimleri
1.2.8.5.Çevresel travma (yıldırım çarpması, boğulma hipo/hiper termi)
1.3. Anestezi Yoğun Bakım Ünitesi Hasta Kabulünde Objektif kriterler
1.3.1.Vital bulgular
1.3.1.1.Nabız < 40 veya > 150 atım/dk
1.3.1.2.Sistolik kan basıncı <80 mmHg veya hastanın olağan değerinden 20 mmHg fazla düĢme
1.3.1.3.Ortalama arteryel basınç <60 mmHg
1.3.1.4.Diastolik kan basıncı > 120 mmHg
1.3.1.5.Solunum sayısı > 35 soluk/dk
1.3.2.Laboratuar değerleri
1.3.2.1.Na < 120 veya >160 mEq/L
1.3.2.2.K < 2.8 veya > 7 mEq/L
1.3.2.3.PaO2 < 55 mmHg
1.3.2.4.Ph < 7.2 veya > 7.6
1.3.2.5.Glukoz <40 veya >600 mg/dl
1.3.2.6.Ca > 15 mg/dl
7
1.3.3.Görüntüleme Yöntemleri
1.3.3.1..Bilinç değiĢikliği fokal nörolojik bulgularla seyreden intrakranial kanama, serebral kontüzyon veya.subaraknoid
kanamanın görüntülenmesi
1.3.3.2.Hemodinamik instabilite ile seyreden organ ruptürü, GĠS kanamasının görüntülenmesi
1.3.3.3.Dissekan aort anevrizmasının görüntülenmesi
1.3.3.4.Koroner angio sonrası risk gurubundaki hastalar
1.3.4.EKG
1.3.4.1.Ciddi aritmi ile seyreden MI
1.3.4.2.VT, Vf
1.3.4.3.Tam blok
1.3.5.Akut başlangıçlı fizik muayene bulguları
1.3.5.1.Bilinci kapalı hastada anizokori
1.3.5.2.Anüri
1.3.5.3.Hava yolu obstrüksiyonu
1.3.5.4.Koma
1.3.5.5.Sürekli konvülziyon
1.3.5.6.Siyanoz
1.3.5.7.Kalp tamponadı
1.4.Anestezi Yoğun Bakım Ünitesi Hasta ÇıkıĢ Kriterleri
1.4.1.Vital bulguların normal sınırlarda ve stabil olması
1.4.2.Laboratuar değerlerinin uç anormal değerlerde olmaması
1.4.3.Kan gazlarında hipoksi, kompanze olmayan hipokarbi asidoz alkaloz olmaması
1.4.4.Hastanın yoğun bakıma yatıĢına neden olan hastalık açısından stabil olması
1.4.5.Ġlaç aĢırı alımlarında hastanın stabil olması ilaç yarılanma ömürlerinin tamamlanmıĢ olması
1.4.6.Konvülziyonların kontrol altına alınmıĢ olması
1.4.7.Hava yolu obstrüksiyon riskinin olmaması siyanoz olmaması
1.4.8.Postop hastalıklarda monitorizasyon, ventilasyon desteğine ve hemĢire bakım ihtiyacının ortadan kalkması
1.4.9.Ġleri yaĢam desteği düĢünülmeyen terminal hastalar
1.4.10.Hastanın baĢka yoğun bakıma nakli
1.4.11.Hasta/hasta yakınlarının hastayı baĢka sağlık merkezine götürmek istemeleri
1.4.12.EKG değiĢikliklerinin iyileĢme sürecine girmiĢ olması.
B) KALP DAMAR CERRAHĠ KLĠNĠĞĠ YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠ HASTA KABUL ve ÇIKIġ KRĠTERLERĠ
1.1.Hasta Kabul Kriterleri
1.1.1.EriĢkin ve Pediatrik yaĢ grubunda kardiyak cerrahisi uygulanan tüm hastalar
1.1.2.EriĢkin ve Pediatrik yaĢ grubunda damar cerrahisi uygulanan tüm hastalar
1.1.3.EriĢkin ve Pediatrik yaĢ grubunda gögüs cerrahisi uygulanan hastalardan, kısıtlı solunum rezervi nedeniyle,
ameliyat sonrası dönemde mekanik ventilatör desteği gerektiren hastalar
1.1.4.Yukarıdaki hastalardan cerrahi iĢlem sonrası servis takibinde hemodinamik bozukluk, solunum yetmezliği,
kardiyopulmoner arrest geliĢen hastalar.
1.2.Kalp Damar Cerrahi Kliniği Yoğun Bakım Ünitesi Hasta ÇıkıĢ Kriterleri
1.2.1.Hemodinamik stabilitesi sağlanmıĢ, medikal ve mekanik (intr-aortik balon pompası gibi) inotropik ilaç desteği
gerekmeyen hastalar
1.2.2.Kan gazı, üre, kreatinin, elektrolit, hemoglobin değerleri baĢta olmak üzere laboratuar değerlerinin normal sınırda
olması veya laboratuar değerleri bozuk olan hastalarda tedavi sonrası iyileĢmenin tespit edilmesi
1.2.3.Drenlerde hemorajik vasıflı akıntının kesilmiĢ olması
1.2.4.Cerrahi iĢlem sonrası nörolojik defisit geliĢen hastalardan bilinç-oryantasyon ve kooperasyon sorunu olmayan
hastalar
C) NÖROLOJĠ YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠ HASTA KABUL ve ÇIKIġ KRĠTERLERĠ;
1.1.Nöroloji Yoğun Bakım ünitesinde hasta kabulü kriterleri
8
1.1.1.Acil servise baĢvuran hastalardan;
Bilinç kaybı bulunan,
Herniyasyon bulguları gösteren,
Solunum ve diğer yaĢamsal desteklere gereksinimi olan hastalar,
1.1.2.Acil mi yatan hasta mı Myasteneia Gravis-Guilla-Barre gibi bulgularla progreson gösterme ve solunum
kaslarında güçsüzlük geliĢme hastalığı bulunan hastalar
1.1.3.Nöroloji kliniğinde izlenirken Kardiyak Akciğer problemleri gibi nedenlerle yoğun bakım desteği gereksinimi
geliĢen hastalar
1.1.4.Sık nöbet geçirme ve status epilepticus tablosundaki yaĢamsal destek gereken hastalar
1.2.Nöroloji yoğun bakım ünitesi hasta çıkıĢ kriterleri;
1.2.1.Yoğun Bakım takibi sonucunda genel durumu düzelen,
1.2.2.Solunum desteğine olan gereksinimi kalkan,
1.2.3.Bilinç düzeyinde açılma olan,
1.2.4.Yoğun bakımda yatmasını gerektiren diğer sistemik patolojileri düzelen,
1.2.5.YaĢamsal tehdidin ortadan kalktığı hastalar
D) BEYĠN CERRAHĠ YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠ HASTA KABUL KRĠTERLERĠ
1.1.Acil hastalar için;
1.1.1.Beyin cerrahisini ilgilendiren bilinci kapalı veya konfüze beyin travmalı hastalar
1.1.2.Nörolojik kusura yol açan sistemik travmalı hastalar (omurga yaralanmaları)
1.1.3.Nörolojik ağır kaybı olan veya hayati tehlikesi olan kafa içi olgular(kanamalar, tümörler vs.)
1.1.4.Gögüs Tüpü, lomber veya kafa içi dren yerleĢtirilen, beslenme tüpleri olan ve beyin cerrahisini ilgilendiren
olgular
1.2..Elektif hastalar için;
1.2..1Ameliyat sonrası yakın izlem gerektiren olgular
1.2.2Ameliyat öncesi destek tedavisi gerektiren olgular
1.2.3Uzun süre yoğun bakım ve destek tedavisi gereken nörolojik kusurlu olgular (solunum desteği, yatak bakımı)
1.2.4Enfekte olan, izolasyon gerektiren acil ve elektif olgular
1.3.Beyin Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesi Hasta ÇıkıĢ Kriterleri
1.3.1.Hayati tehlikesi ortadan kalkan hastalar
1.3.2.Genel durum açısından (nörolojik kaybı olan veya olmayan ) sürekli hemĢire bakımı ve destek tedavisi
gerektirmeyen olgular
1.3.3.Enfeksiyon odağı ve riski ortadan kalkan olgular
1.3.4.Ağır nörolojik kayıp geliĢtirme riski ortadan kalkan olgular
1.3.5.Gögüs Tüpü, lomber veya kafa içi dreni, beslenme sondaları çıkarılan veya durağanlaĢan olgular.
E) KORONER YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠNE OBJEKTĠF KABUL KRĠTERLERĠ
1.1.Vital Bulgular
1.1.1.KAH<40 veya >150 vuru/dakika
1.1.2.SAB<80mmhg
1.1.3.DAB<120mmhg
1.1.4.SS>35 soluk/dakika
1.2.Laboratuar Değer
1.2.1.Troponin değerleri yüksek ise
1.2.2.Cpk cmb değerleri yüksek ise
1.3.EKO değerlendirmesi
1.3.1.Ejeksiyon fraksiyonu
1.3.2.Perikardiyal efüzyon
1.3.3.Kapak problemleri
9
1.4.Elektrokardiyografi
1.4.1.Kompleks aritmi, hemodinamik bozukluk veya konjestif kalp yetmezliği ile birlikte miyokardiyal infarktüs
1.4.2.Ġnatçı ventriküler taĢikardi veya ventriküler fibrilasyon
1.4.3.Hemodinamik bozukluk ile birlikte tam blok
1.5.Klinik Bulgular hastalıklar
1.5.1.Göğüste, sol kola ve sırta yayılan ağrı
1.5.2.Nefes darlığı
1.5.3.Siyanoz
1.5.4.Kardiyak tamponad
1.5.5.Komplikasyonlu akut miyokard infarktüs
1.5.6.Kardiyojenik Ģok
1.5.7.Yakın monitorizasyon ve giriĢim gerektiren kompleks aritmiler
1.5.8.Hipertansif aciller
1.5.9.Hemodinamik destek gerekebilecek respiratuar yetmezlikli akut konjestif kalp yetmezliği
1.5.10.Disritmi, hemodinamik bozukluk veya inatçı göğüs ağrısı olan unstabl anjina
1.5.11.Kardiyak arrest
1.5.12.Hemodinamik bozukluk ile beraber kardiyak tamponat veya konstriksiyon
1.5.13.Dissekan aort anevrizması
1.5.14.Tam blok.
1.6.Koroner Yoğun Bakım Ünitesinden Hasta ÇıkıĢ Kriterleri
1.6.1.Vital bulguların(kalp hızı, kan basıncı, solunum) normal sınırlar içinde olması.
1.6.2.Hastalığın özelliği ve hastanın tıbbi hikayesi göz önünde bulundurulması.
1.6.3.Hastanın dengede olduğuna ait bulgular Ģunlardır;
1.6.4.Akciğer grafisinde lezyonların rezolüsyonu veya hastalık sürecinde belirgin iyileĢmenin görülmesi,
1.6.5.Spontan solunumu yapabilmesi ,
1.6.6.Hayatı tehdit edici aritmiler olmaması,
1.6.7.Vital bulguların stabil olması,
1.6.8.Kardiyak enzim düzeylerinde düĢme olması,
1.6.9.EKG değiĢikliklerinin iyileĢme sürecine girmiĢ olması,
1.6.10.Anjiyo sonrası operasyon kararı çıkması
1.6.11.BaĢarılı ptca ve stent sonrası komplikasyon olmaması hastanın ikinci yada üçüncü gününde olması
1.6.12.Akciğer ödemli hastalarda iyileĢme ve solunumun rahatlaması.
F) DAHĠLĠ VE SOLUNUM YOĞUN BAKIM ÜNĠTELERĠNDE HASTA KABUL VE ÇIKIġ KRĠTERLERĠ
Dahili ve Solunum YBÜ’lerine akut solunumsal, kardiyak, renal, enfeksiyöz, gastrointestinal, endokrinolojik ve hematolojik
sorunları olan hastalar yatırılır. Akut koroner sendrom veya ciddi aritmileri olan hastalar veya bunlara ait komplikasyonlar
geliĢen hastalar ileri izlem ve organ destek tedavisi gerektirdikleri durumlarda Dahili ve Solunum YBÜ’lerine yatırılır. Akut
solunum yetmezliği tablosu geliĢmiĢ ve noninvazif mekanik ventilasyon gerekliliği endikasyonu konulmuĢ hastalar öncelikle
Solunum Yoğun Bakım Ünitesinde izlenir. Bunun yanında ameliyat endikasyonu olmayan cerrahi hastalar, ameliyat olmuĢ
ancak cerrahi sorunu kalmamıĢ hastalar veya YBÜ’si olmayan cerrahi dalların perioperatif yoğun bakım gerektiren hastaları
da akut dahili sorunları var ise yatırılabilirler.
Öncelik sırası EriĢkin yoğun bakım ünitelerine hasta yatırılmasında verilecek öncelik talimatı’nda belirtilmiĢtir ve
gerekli durumlarda öncelik talimatına uygun olarak dahili sorunlar dıĢında akut yoğun bakım ihtiyacı gerektiren hastalar da
dahili yoğun bakım ünitesine kabul edilebilir.
Organ sistemleri, fizik muayene ve laboratuvar bulgularına göre endikasyonlar listelenmiĢtir ancak bu liste kısıtlayıcı
değildir.
1.1.Solunum Sistemi Non-invaziv Mekanik Ventilasyon Endikasyonları
1.1.1.Nefes darlığında artma
–
Orta-Ģiddetli
1.1.2.Takipne
–
>24/dk SS, Obstrüktif
–
>30/dk SS, Restriktif
10
1.1.3.Solunum iĢ yükünde artma
–
Aksesuar kas kullanımı
–
Abdominal paradoks
1.1.4.AKG
–
PaCO2 >45 mmHg
–
pH <7.35
–
Hipoksemi, PaO2/FiO2 <200
1.1.5.KOAH atak
1.1.6.KOAH weaning
1.1.7.Kardiojenik Akciğer ödemi
1.1.8.Ġmmünsuprese hastalar
1.1.9.Do-not-Entubate
1.1.10.Son dönem hastalar
1.1.11.Ekstübasyon yetersizliği (KOAH ve KKY)
1.1.12.Postop SY
1.1.13.Astımda ASY’nin önlenmesi
1.2.Solunum Sistemi
Hayatı tehdit edici akciğer veya solunum yolu hastalığı olması:
1.2.1.Solunum arresti
1.2.2.Solunum sayısının >35/dk olması ya da apneik<8/dk olması
1.2.3.Mekanik ventilasyon gerektiren akut solunum yetmezliği
1.2.4.Tedavi altında yükselen pCO2 ve artan respiratuar asidoz
1.2.5.Hemodinamik instabilite ile seyreden pulmoner tromboemboli
1.2.6.Masif hemoptizi
1.2.7.Solunum yetmezliği veya havayolu obstrüksiyonu riski taĢıyan, hızlı ilerleyen akciğer veya üst-alt havayolu hastalıkları
1.2.8.Yüksek miktarda oksijen desteği (FiO2>0.5) ihtiyacı, paO2/FiO2 <300
1.2.9.Servislerse sağlanamayacak solunumsal destek terapisine ve hemĢirelik bakımına ihtiyaç duyulması
1.2.10.Entübasyon/potansiyel entübasyon ihtiyacı ve her türlü mekanik ventilasyon ihtiyacı olan durumlar
1.2.11.Solunum yetmezliği olan bir hastada bilinç bulanıklığı, çekintiler, hırıltılı solunum, dispnede artıĢ olması. Hastanın
yorulmaya baĢladığını ifade etmesi
1.3.Kardiyovasküler Sistem
Hayatı tehdit eden kardiyovasküler hastalık olması
1.3.1.ÇeĢitli nedenlerle bozulmuĢ doku dolaĢımı (normal sınırlarda kan basınçları bozulmuĢ doku dolaĢımını dıĢlamaz):
a.
TaĢikardi
b.
Konfüzyon ya da azalmıĢ bilinç düzeyi
c.
Zayıf perferik dolaĢım (azalmıĢ kapiller dolum, ekstremitelerde siyanoz, zayıf periferik nabızlar)
d.
AzalmıĢ idrar çıkıĢı (<0,5ml/kg/saat)
e.
ArtmıĢ laktat düzeyi (>12 mEq/lt)
1.3.2.BaĢarılı kardiyopulmoner resüsitasyon sonrası
11
1.3.3.Komplikasyonlarla seyreden akut miyokard enfarktüsü
1.3.4.Kardiyojenik Ģok
1.3.5.Hayatı tehdit eden ritim bozuklukları(kompleks aritmiler, tam kalp bloğu, vb)
1.3.6.Hemodinamik dengesi bozulmuĢ konjestif kalp yetmezliği
1.3.7.Arteriyel, santral venöz veya pulmoner arter monitörizasyon ihtiyacı
1.3.8.Geçici kalp pili ihtiyacı
1.3.9.Hipertansif kriz
1.3.10.ÇeĢitli dahili nedenlere bağlı geliĢmiĢ olan hemodinamik instabilite:
f.
Nabız <40 ya da >150/dk
g.
Sistolik kan basıncı < 90mHg ya da hastanın her zamanki sistolik kan basıncından 40 mmHg düĢük
h.
Ortalama arter basıncı <60mmHg
i.
Diyastolik arter basıncı >120mmHg
1.4.Hematolojik – Onkolojik
Hayatı tehdit edici hematolojik-onkolojik hastalık veya kanama
1.4.1.Klinik olarak hemodinamik ve metabolik dengesi bozuk hastalarda plazmaferez veya lökoferez uygulanması
1.4.2.Hemodinamide bozulmaya yol açan, ciddi kanama problemi (trombositopeni, DIC... )
1.4.3.Hemodinamik bozukluğa veya solunum sıkıntısına yol açan ağır anemi
1.4.4.Orak hücre anemisinin nörolojik kriz veya akut chest sendromu tablosu veya hemodinamik bozukluk gösteren aplastik
anemi
1.4.5.Hayatı tehdit edici düzeyde metabolik dengesizliğe yol açan tümör lizis sendromu geliĢen kemoterapi hastaları
1.4.6.Hayati organlara, büyük damarlara veya hava yoluna bası yapan kitleler
1.5.Endokrin – Metabolik
1.5.1.Hemodinamik instabilite, solunum yetmezliğine, bilinç değiĢikliğine ya da ciddi metabolik asidoza yol açan diabetik
ketoasidoz
1.5.2.Hiperosmolar nonketotik koma
1.5.3.Kardiyak monitörizasyon veya acil tedavi gerektiren ciddi elektrolit bozuklukları (hipo-hiperkalemi, hipo-hipernatremi,
hipo-hiperkalsemi)
a.
Serum sodyum <110mEq/L ya da >170mEq/L
b.
Serum potasyum <2.0mEq/L ya da >7mEq/L
c.
pH<7,3 ya da >7,5
d.
Serum glukoz >800mg/dL
e.
Serum kalsiyum >15mg/dL
f.
Hemodinamik ya da nörolojik olarak stabil olmayan bir hastada ilaç ya da bir baĢka kimyasal maddenin
toksik düzeyleri
1.5.4.Yakın monitörizasyon gerektiren hipo-hiperglisemi
1.5.5.Her türlü nedene bağlı ağır metabolik asidoz
1.5.6.Miksödem koması ya da tiroid fırtınası
1.5.7.Hemodinamik bozukluğa yol açabilecek diğer endokrin problemler (Ör. Addison krizi)
1.5.8.Solunum desteği, diyaliz, hemoperfüzyon veya inotropik destek gerektiren akut detoriye olmuĢ metabolik hastalıklar
1.6.Gastrointestinal
1.6.1.Ciddi gastrointestinal sistem kanaması (hipotansiyon, anjina, ek medikal sorunların eĢlik ettiğii)
1.6.2.Özefagus varis kanaması
12
1.6.3.Akut fulminant hepatit
1.6.4.Akut pankreatit
1.7.Renal
1.7.1.Akut böbrek yetmezliği
1.7.2.Akut hemodiyaliz, periton diyalizi, sürekli venövenöz hemofiltrasyon veya diğer renal replasman tedavilerinin
gerekliliği
1.7.3.Böbrek yetmezliğine yol açan akut rabdomiyoliz
1.8.Nörolojik (nöroloji yoğun bakım ünitesinde yer olmadığı durumlarda ya da metabolik nedenlere bağlı nörolojik
sorunlarda)
Akut veya potansiyel hayatı tehdit edici nörolojik hastalık olması
1.8.1.Status epileptikus. Akut geliĢen ciddi nörolojik bozulma
1.8.2.Havayolu güvenliğini tehdit eden koma riski (hepatik koma)
1.8.3.Metabolik - hormonal bozukluklara veya solunum - hemodinamik baskılanmaya yol açan, kafa içi basınç artıĢı riski
taĢıyan beyin, beyin zarı veya spinal kordun akut enflamasyon veya enfeksiyonları
1.8.4.Kardiyovasküler monitörizasyon veya solunum desteği gerektirebilecek progresif nöromusküler fonksiyon bozukluğu
(ör: Guillain Barre sendromu)
1.8.5.Dahili problemleri nedeni ile tedavi görmekte olan hastalarda değiĢen mental durumun eĢlik ettiği akut serebrovasküler
olaylar (kanama, iskemi)
1.9.Cerrahi
Yakın monitörizasyona ihtiyaç duyulan, cerrahi sonrası yoğun bakım hizmeti gerekebilecek hastalar (Cerrahi yoğun bakım
imkanı yoksa)
1.9.1.Organ transplantasyonu
1.9.2.Genel vücut travması
1.9.3.Ameliyat sırasında veya sonrasında aĢırı kan kaybı
1.9.4.Ameliyat sırasında veya sonrasında hemodinamik dengesizlik ve/veya devam eden mekanik ventilasyon ihtiyacı
1.9.5.Hemodinamik dengesizliğe ya da solunum sıkıntısına yol açan dahili hastalıkları olan riskli gebelerin izlemi (doğum
öncesi ve sonrasında)
1.10.Diğer
1.10.1.Ġntoksikasyon (havayolu korunmasını gerektirecek bilinç değiĢikliği, nöbetler, hemodinamik bozukluk ya da akut
organ fonksiyon bozukluğunun eĢlik ettiği)
1.10.2.Hemodinamik instabilitenin eĢlik ettiği septik Ģok
1.10.3.Hemodinamik monitorizasyon gerektiren her türlü durum
1.10.4.Her türlü neden bağlı multiorgan yetmezliği
1.10.5.Malign hipertermi veya Ģüphesi
1.10.6.Elektrik çarpması, boğulma, donma, yıldırım düĢmesi ve benzeri çevresel yaralanmalar
1.10.7.Yoğun bakım düzeyinde hemĢirelik bakımı gerektiren klinik durumlar
1.10.8.Spesifik teknolojik gereksinimler, invaziv monitörizasyon, kompleks müdahaleler gerektiren hastalar
1.10.9.Beyin ölümü gerçekleĢmiĢ veya beyin ölümü riski olup organ nakli için uygun olan ve bu nedenle yoğun destek tedavi
gerektiren hastalar
1.11.HASTA ÇIKIġ KRĠTERLERĠ:
Hastanın fizyolojik durumu stabilleĢtiğinde, yoğun bakımda monitörizasyon, bakım ve tedaviye ihtiyaç kalmadığında hasta
ara bakım ünitesine veya normal servise nakledilmelidir. Kurum içi hasta nakil formu doldurulmalıdır. Yatak ihtiyacı gibi
istisnai durumlar olmadığı sürece bir hastanın YBÜ’den doğrudan taburcu olmasına izin verilmemelidir.
13
Hastanın durumu YBÜ’de yattığı dönemde kötüleĢirse ve artık ileri bakım ve tedavinin gerekli görülmemesi durumunda
hasta ara bakım, sürekli bakım, normal servis, baĢka bir kurum veya eve mevcut koĢullarda gönderilmelidir. Ev dıĢı
nakillerde kurum dıĢı hasta nakil formu doldurulmalıdır. Hasta evine gönderilecek ise evde bakımının sağlanması için
hasta yakınlarına eğitim (sözlü ve yazılı) verilmelidir.
11.1.Hastanın primer yatıĢ nedeninin ortadan kalkmıĢ olması ya da kontrol altına alınmıĢ olması
1.11.2.Hemodinamik parametrelerin stabilize olması
1.11.3.Solunumun yeterli, havayollarının açık ve güvencede olması
1.11.4.Oksijen ihtiyacının az olması
1.11.5.Ġntravenöz inotropik ajanların, vazodilatörlerin veya antiaritmiklerin kesilmiĢ olması
1.11.6.Kalp ritim bozukluklarının kontrol altına alınmıĢ olması
1.11.7.Ġnvaziv monitörizasyon kateterlerinin çıkartılmıĢ olması (arter kateterler, pulmoner arter kateter, santral venöz
kateterler)
1.11.8.Mekanik ventilatöre bağımlı hastaların kritik durumlarının düzelmiĢ olması, son 24-38 saattir ventilatör ihtiyaçlarının
olmamıĢ olması
1.11.9.Kritik durumları düzelen periton diyalizi veya hemodiyaliz bağımlı hastalar
1.11.10.AĢırı derecede aspirasyon ihtiyacı kalmamıĢ olan trakeostomili hastalar, yakınları trakeostomili hasta bakımı
konusunda eğitildikten sonra
1.11.11.Takip eden bölüm ve hasta yakınlarının ortak kararı alınarak ileri yoğun bakım uygulamalarının faydasız olacağı
düĢünülen hastalar
1.11.12.Eve oksijen konsantratörü, mekanik ventilatör, aspiratör, beslenme pompası gibi cihazlarla taburcu olacak hastaların
yakınlarına cihazlar temin edildikten ve cihazların kullanımı ve bakımı ile ilgili eğitim verildikten sonra hastalar taburcu
edilebilir.
G) YENĠDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNĠTESĠ
1.1.Üniteye Hasta Kabulü
1.1.1.Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nde takip edilmesi gereken hastalar, Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi
sorumlu hekiminin onayı ile Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi Hasta Kabul ve ÇıkıĢ Kriterleri Prosedürü’ne göre belirlenir.
1.1.2.Hastaların Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesine yatıĢ iĢlemleri Hasta Kayıt, YatıĢ ve Taburculuk ĠĢlemleri
Prosedürü’ne uygun olarak yapılır.
1.1.3.Bebek, üniteye Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesine Bebek Alma ve Bakım Talimatı’na uygun olarak kabul
edilir.
1.1.4.Üniteye kabul edilen bebek için Hasta Dosyasının Tutulması ve Muhafazası Prosedürü’ne uygun olarak
dosyaları oluĢturulur ve yoğunbakım takibine baĢlanır.
1.1.5.Üniteye kabulü acil yapılan ve yapılma olasılığı olan bebeklerin ailelerine, bebeğin hastalığı, mevcut durumu,
tedavi ve prognozu hakkında ilk bilgilendirme yapılır. Yenidoğan asistan doktorları tarafından Yenidoğan Yoğunbakım
Bilgilendirme ve Onam Formu imzalatılarak, onamları alınır.
1.1.6.Bebek , üniteye gelmeden önce Yenidoğan Yoğun Bakım’da Üniteye Hasta Kabul Öncesi Hazırlık
Prosedürü’ne göre ön hazırlık yapılır.
1.2.Ünite ĠĢleyiĢi
1.2.1.Hastanın Değerlendirilmesi Tedavi Planlaması
1.2.1.1 Yenidoğan Yoğun Bakım sorumlu uzman hekimi gözetiminde hergün sabah 08:30 ve 16:00 da vizit
yapılır.Yenidoğan Yoğun Bakım asistanları, sorumlu hemĢiresi ve yenidoğan yoğunbakım hemĢireleri de vizite katılır.
1.2.1.2Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde takip edilen her bebek asistan doktor tarafından günlük olarak muayene
edilir,yoğun bakım hemĢiresi ile birlikte günde en az iki kez hastayı değerlendirir bulguları Yenidoğan Öykü ve Fizik
Muayene Formu’na kaydedilir.
1.2.1.3Hekim vizitleri sırasında bebeğin günlük tedavisi, günlük tetkikleri ve istenecek konsültasyonlar belirlenir.
1.2.1.4Yenidoğan yoğun bakım sorumlu uzman hekimi tarafından belirlenen konsültasyon isteklerinin HIS üzerinden
asistan doktor tarafından kaydı yapılır ve ilgili branĢ hekimi telefon ile aranarak bilgilendirilir.Takibini asistan doktor
yapar.
14
1.2.1.5Ġlgili branĢ hekimi belirlenen zamanda bebeği ünitede değerlendirerek, klinikler arası konsültasyon formuna öneri
ve tedavileri yazar. Bu öneriler ve tedavi yenidoğan yoğun bakım uzman hekimi tarafından değerlendirilir, onay verilen
tedaviler uygulanmaya baĢlanır.
1.2.1.6Yenidoğan yoğun bakım sorumlu uzman hekimi tarafından belirlenen Radyolojik tetkiklerin HIS üzerinden
istemini ve organizasyonunu asistan doktor yapar.Grafiler Yenidoğan Yoğun Bakım Grafi Çekimleri talimatı’na uygun
olarak çekilir.
1.2.1.7Tedavi istemleri HIS üzerindeki order oluĢturma sayfasına hekim tarafından yazılır.Ġstemlerin yazılmasında
ilaçların isimleri, dozları, veriliĢ yolları ve sürelerine dikkat edilir.Ġstemler tatil günleri dahil olmak üzere günlük olarak
düzenlenir.HemĢire tedavi istemini tarih ve saatine dikkat ederek planlar, eczaneye gönderir, yazılı belge çıkartır.
Doktor yazılı tedavi istemini kaĢeler ve imzalar.
1.2.1.8Hasta yenidoğanın ailesine, yapılacak iĢlemler ile ilgili hekim tarafından bilgi verilerek
Onam Formu imzalatılır.
AydınlatılmıĢ Hasta
1.2.1.9YatıĢta ilk 24 saatin sonunda en kötü hasta verileri doktor tarafından girilerek
skorlama (SNAPS) yapılır.
1.2.2.Hasta Takibi ve Bakımı
1.2.2.1.HemĢire rutin olarak 4 saatte hastanın durumuna göre 2 saatte yada saatte bir olarak ANS-TA ölçümü ,doktor
istemindeki sıklığa göre Kġ ölçümü yapar, Hasta Ġzlem Formuna kaydeder. Anormal değer ve sonuçlar ilgili hekime
sözel olarak da bildirilir.
1.2.2.2.Eczaneden hasta adına gelen ilaçlar tedavi istemine uygun olarak hemĢire tarafından hastaya uygulanır.HIS
üzerinde ve yazılı order belgesinde uygulama saati kaydedilir Öğrenci hemĢirelerin ilaç uygulamalarına izin verilmez.
1.2.2.3.Bebekler vizitte kararlaĢtırılan miktarda hemĢire tarafından anne sütü yada mama ile beslenir. Anne sütü sağma
ve saklama talimatına uyulur. Aileye süt sağma, saklama eğitimi verilir.
1.2.2.4.Bebek emzirme dönemine girince anneye emzirme teknikleri eğitimi verilerek uygun emzirme sağlanır.
1.2.2.5.Bebeğin aldığı – çıkardığı takibi Yenidoğan Aldığı Çıkardığı Sıvı Takibi Talimatı’ na göre yapılır. Anormal
değer ve sonuçlar ilgili hekime sözel olarak da bildirilir.
1.2.2.6.Bebeğin cilt rengi, periferik dolaĢımı, aktivite düzeyi kontrol edilir.Solunum güçlüğü, siyanoz, huzursuzluk gibi
normalden sapma bulguları hekime bildirilerek, Yenidoğan Hasta Ġzlem Formu’na kaydedilir. Anormal değer ve
sonuçlar ilgili hekime sözel olarak da bildirilir.
1.2.2.7.Bebeğin tanısına uygun hemĢirelik bakımı yoğunbakım hemĢiresi tarafından planlanır, uygulanır ve
değerlendirilir.
1.2.2.8.Bebeklerin günlük ağırlık ölçümü, haftalık baĢ çevresi ve boy ölçümü yapılarak hasta izlem formuna kaydedilir,
büyüme eğrileri takip edilir.
1.2.2.9.Prematüre bebeklerde doğumu takip eden 4-6. haftalarda erken retinopati teĢhisi için göz muayenesi yapılır. .
1.2.2.10.Bebeklerimiz taburculuk planlanırken iĢitme testi taramasından geçirilir.
1.2.2.11.Bebeğin yoğunbakımda takip ve tedavisi boyunca hastanenin Hasta Güvenliği Prosedürü’ne uygun önlemler
alınır ve düzenlemeler yapılır.
1.2.2.12.Yenidoğana yapılan IV kateter giriĢimleri Periferik Venöz Kanülasyon Uygulanması ve Bakım Talimatı’na
göre yapılır.
1.2.2.13.Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nde yatıĢ süresi uzayan bebekler için Enfeksiyon Kontrol HemĢiresi
tarafından belirlenen Damar içi Kateter DeğiĢim Süreleri Planı’na uygun olarak kateter ve set değiĢimleri planlanır ve
bakımları yapılır. Yenidoğan Yoğunbakım Hekimi, bebeğin kanül, tüp, kateter ve sondalarının takılması ve
değiĢtirilmesinden sorumludur. Yenidoğan Hasta Ġzlem Formu’ndan tarihler kontrol edilerek, uygun tarihte
değiĢtirilmesi sağlanır.
1.2.2.14.Doğumda ve/veya yoğunbakım yatıĢı esnasında etkin solunumu olmayan ve/veya bradikardisi olan bebeğe,
hekimi tarafından yenidoğan resüsitasyon kurallarına uygun Ģekilde resüsitasyon uygulanır ve Yenidoğan Entübasyon
ve Tüp Aspirasyonu Talimatı’na uygun entübe edilir.
1.2.2.15.Bebeğin genel durumuna göre Mekanik Ventilatör yada Nazal Cbap uygulaması, ventilatör parametrelerinin
düzenlenmesi ve gerektiğinde değiĢtirilmesi Yenidoğan Yoğunbakım Hekiminin sorumluluğundadır. Hastanın kan gazı
değerleri, O2 saturasyonu ve genel durumu da değerlendirilerek doktor tarafından ventilatörden ayrılır. HemĢire
Ventilatörde Yenidoğan Hasta Bakımı Talimatı’na uygun olarak hastanın bakımını planlar ve uygular.Uygulamalar
Yenidoğan Hasta Ġzlem Formu’na kaydedilir.
1.2.2.16.Yenidoğanın termoregülasyonu hemĢire tarafından Yenidoğan Isı Kontrol Talimatı’na uygun olarak sağlanır.
1.2.2.17.Gerekli durumlarda hekim tarafından Surfaktan Uygulama Talimatı’na göre surfaktan uygulanır.
1.2.2.18.Umbilikal katerizasyon gerekiyor ise, hekim tarafından Umbilikal Kateterizasyon YerleĢtirilmesi ve Bakımı
Talimatı’na uygun hazırlık yapılır ve uygulanır.
15
1.2.2.19.Doktor istemine uygun konsantrasyonda ılık ve nemli oksijen verilmesi durumunda Yenidoğan Oksijen
Uygulama Talimatı’na uygun hareket edilir.
1.2.2.20.Bebek Fototerapi alacak ise Yenidoğan Fototerapi Uygulama Talimatı’na uyulur.
1.2.2.21.Bebek ameliyat olacak ise, Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi Formu doldurularak Hastaların Güvenli Transferi
Prosedürü’ne uygun Ģekilde yenidoğanın transferi sağlanır.
1.2.2.22.Yenidoğan Yoğun Bakımda Enfeksiyonların Kontrolü ve Önlenmesi Prosedürü’ne uyulur.Herhangi bir
enfeksiyon durumunda Enfeksiyon Kontrol HemĢiresi ile görüĢülerek Ġzolasyon Prosedürü kapsamında gerekli önlemler
alınır.
1.2.2.23.Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’ne giriĢ – çıkıĢlar Yoğunbakım Ünitelerine GiriĢ-ÇıkıĢ Kuralları Talimatı’na
uygun olarak gerçekleĢtirilir.
1.2.2.24.Bebeğe yapılacak iĢlemler kısa tutulur ve mümkün olduğunca az dokunulur, uyaranlar azaltılarak sessiz bir
ortam sağlamak için Yenidoğan Uyaran Azaltma Talimatı’na uygun hareket edilir.
1.2.2.25.Bebeğin günlük bakımları Yenidoğan Bebeğin Göbek Bakımı Talimatı, Yenidoğan Bebeğin Ağız Bakım
Talimatı, Yenidoğan Bebeğin Alt Bakım Talimatı’na uygun olarak yapılır ve HemĢire Ġzlem formu’na kaydedilir.
1.2.2.26. Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nde izlenen bebeklerde, sorumlu uzman hekim tarafından uygun görülen
hastalara Kan ve Kan BileĢeni Transfüzyon Süreci Prosedürü’ne göre kan transfüzyonu uygulanır.
1.2.2.27.Kan uyuĢmazlığının tespit edilebilmesi için RH (-) negatif kana sahip annenin bebeğinin kan grubu takip
edilerek, annenin bakımından sorumlu asistan/hemĢireye bebek kan grubu iletilir.
1.2.2.28.Yenidoğan sorumlu hekimi tarafından istenen tetkiklere ait kan ve sonda ile idrar numunelerinin alınması
asistan hekimin, gayta ve bebek idrar poĢeti ile idrar numunelerinin alınması ise Yenidoğan Yoğunbakım
HemĢirelerinin sorumluluğundadır. Numunelerin gönderilmesi ve laboratuar sonuçlarının takibi asistan hekimin
sorumluluğundadır.
1.2.2.29.Tetkik sonuçlarına göre kan değiĢimi gereksinimi olan bebeklerde Yenidoğan Exchange Uygulama
Talimatı’na göre kan değiĢimi yapılır.
1.2.2.30.Hekim ve hemĢire acil durumlarda Yenidoğan Resüsitasyon Kurallarına ve Kalp Masajı Uygulama Talimatı’na
uygun olarak hareket eder.
1.3.Ünite Düzenine ĠliĢkin Faaliyetler
1.3.1. Gündüz ve gece Ģiftinde, Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nin temizliğini, Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi
Temizlik Talimatı’na uygun olarak yardımcı personel yapar. Yardımcı Sağlık Personelinin çalıĢmasını hemĢire kontrol
eder ve etkin olarak kullanılmasını sağlar. Yapılan servis temizliği Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi Temizlik Kontrol
Formu’na kaydedilir.
1.3.2. Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nin ısı ve nem takipleri Sıcaklık Nem Takip Formu’na ilaç muhafaza edilen
buzdolaplarının ısıları Buzdolabı ve Derin Dondurucu Isı Takip Formu’na kaydedilir.
1.3.3.Küvöz temizliği Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi Küvöz Temizlik ve Bakım Talimatı’na uygun olarak yapılır.
1.3.4. Mekanik Ventilatörlerin temizliği Ventilatör Temizliği ve Bakımı Talimatı’na uygun olarak yapılır.
1.3.5. Servisteki teknik arızalar gün içerisinde Teknik Hizmetler Birimine Arıza Bakım ve Onarım ĠĢ Ġstek Formu
doldurularak bildirilir ve sorumlu hemĢire tarafından takibi yapılır.
1.3.6. Bebeğe yapılan iĢlemlerin giriĢleri ve kullanılan tüm sarf malzeme yenidoğan yoğunbakım hemĢiresi tarafından
HIS üzerinden hasta kartına girilir.
1.3.7. Kullanılmayan ilaçlar HIS üzerinden iadesi yapılarak eczaneye geri gönderilir.
1.3.8. Oryantasyon sürecinde olan hemĢirelerin üniteye oryantasyonları servis sorumlu hemĢiresi, eğitim hemĢiresi ve
sorumlu hemĢirenin belirleyeceği kıdemli hemĢire rehberliğinde HemĢirelik Hizmetleri Eğitim Prosedürü kapsamında
gerçekleĢir.
1.4.Nöbet Teslimi
1.4.1. Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nde hemĢire çalıĢma listeleri sorumlu hemĢire tarafından haftalık olarak, asistan
doktor çalıĢma listeleri baĢasistan tarafından aylık olarak düzenlenir.
1.4.2. Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi’nde hasta teslimi Yenidoğan Sorumlu HemĢiresinin belirlediği hasta dağılımı
kapsamında HemĢire Nöbet DeğiĢim Talimatı’na göre yapılır.
1.4.3. Gün içi değiĢiklikler, hasta sınıflamaları ve paylaĢımları her sabah Bölüm Sorumlu HemĢiresi tarafından
belirlenir.
1.4.4. Her vardiyada, vardiya sorumluları tarafından demirbaĢ malzemeler kontrol edilir. Ġki hemĢire tarafından
narkotikler sayılarak kaydedilir, imzalanır.
1.5.Yoğun Bakımdan Hastanın ÇıkıĢ ĠĢlemleri
1.5.1. Bebeğin Yenidoğan Yoğunbakım’dan çıkıĢ kararı, Yenidoğan yoğunbakım sorumlu uzman hekimi tarafından
Yenidoğan Yoğunbakım Ünitesi Hasta Kabul ve ÇıkıĢ Kriterleri Prosedürü doğrultusunda değerlendirilerek verilir.
1.5.2. Hasta yoğunbakımdan taburcu edilmez Neanotoloji Ünitesine devredilir.Servise veya bir diğer hastaneye
gönderilecek bebekler için; Hastaların Güvenli Transferi Prosedürü’ne ve Yenidoğan Yoğunbakım’dan Anne Odasına
Bebek Transferi Talimatı’na göre hareket edilir.
1.5.3. Bebek servise veya kurum dıĢına teslim edilirken transfer eden yenidoğan yoğunbakım hemĢiresi tarafından,
Hasta Transfer Formu doldurularak teslim edilir.
1.5.4. Yenidoğan taburcu olacak ise Yenidoğan Taburculuk Talimatı’na uygun olarak gerçekleĢtirilir. Aileye Yenidoğan
Yoğunbakım Taburculuk Yönergesi Formu verilir.
16
1.5.5. Hasta ailesinin eğitimi bebek yatıĢı kabul edildiği anda baĢlar ve taburculuk iĢlemleri sonuçlanıncaya kadar devam
eder. Verilen eğitimler Yenidoğan Ailesi Eğitim Formu’na kaydedilir.
1.5.6. Yenidoğan Yoğunbakım bebeklerinin güvenliği Bebek ve Çocuk Güvenliğinin Sağlanması Talimatı’na göre
sağlanır.
1.5.7. Ex olan bebekler için Hastanın Ölümü Halinde Uygulanacaklar Prosedürü’ne göre hareket edilir.
1.6. Uygunsuzlukların Tespiti ve Düzeltici Önleyici Faaliyetlerin Planlanması
1.6.1. Hastalarla ve iĢleyiĢ düzeni ile ilgili karĢılaĢılan her türlü aksaklıkla bir daha karĢılaĢılmaması için duruma uygun
olarak Uygunsuzluk Yönetimi Prosedürü ve Düzeltici Önleyici Faaliyetler Prosedürü’ne göre hareket edilir. Düzeltici
Önleyici Faaliyet Ġstek Formu doldurulur.
1.6.2. ÇalıĢan ile karĢılaĢılan kazalarda Personel Sağlığı Takip Prosedürü’ne göre hareket edilir. Güvenlik Raporlama
Sistemi Bildirim Formu doldurulur.
Nöbet hizmetleri
MADDE 20 – (1) Yoğun bakım servislerinde hizmetler 24 saat kesintisiz olarak sunulur. Nöbet hizmetleri,
16/10/2009 tarihli ve 27378 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis
Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğin ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenir.
Hasta kabul ve yatıĢ iĢlemleri
MADDE 21 – (1) Yoğun bakım ihtiyacı bulunan hastaların, eriĢkin, çocuk ve ilgili branĢ yoğun bakım hastası olup
olmadığına bakılmaksızın, sağlık tesisinin ilgili dal uzman tabibi mevcudu, tıbbi donanım ve boĢ yatak bakımından hastanın
tıbbi durumunun gerektirdiği tıbbi bakım ve tedaviyi sağlayabilecek seviye ve Ģartları taĢıması halinde hastanın baĢka sağlık
tesisine sevk edilmemesi ve sağlık hizmetinin öncelikle bu sağlık tesisinde boĢ bulunan yoğun bakım yataklarından birisine
yatırılarak verilmesi sağlanır.
(2) Yoğun bakım servislerine hasta yatıĢı, taburcu veya kurum dıĢına sevk iĢlemleri diğer kliniklerde olduğu gibi
gerektiğinde doğrudan yapılabilir.
(3) Diğer kliniklerden yoğun bakım servislerine yatıĢına karar verilen hastanın ilgili klinikten çıkıĢı yapılarak bu
servislere giriĢi yapılır ve yoğun bakım servisinin kendi hastası olarak kayıt altına alınır. Yoğun bakım servisinden kliniğe
alınacak hastaların yine aynı usulle bu servislerden çıkıĢ iĢlemi gerçekleĢtirilerek ilgili kliniğe yatıĢ kaydı yapılır.
(4) Yoğun bakım servislerinin hasta yatıĢ ve çıkıĢ iĢlemleri için Yataklı Tedavi Kurumları ĠĢletme Yönetmeliği
ekinde yer alan “Servise Yatan ve Servisten Çıkan Hastalara Ait Günlük Kayıt Formu (Form No 54)” kullanılır. Ġstatistiklerin
tutulması ve servisle ilgili tüm iĢ ve iĢlemler diğer servislerde olduğu gibi yürütülür.
(5) Sorumlu uzman tabip tarafından hasta epikrizinde belirtilmek Ģartıyla, ikinci seviye yoğun bakım servisi bulunan
sağlık tesislerinde birinci seviye yoğun bakım hastalarının, üçüncü seviye yoğun bakım servisi bulunan sağlık tesislerinde ise
birinci ve ikinci seviye yoğun bakım hastalarının takip ve tedavisi de sağlanabilir.
Sevk ve nakil iĢlemleri
MADDE 22 – (1) Yoğun bakım servislerinden hasta sevk ve nakli yapılırken aĢağıdaki ilkelere riayet edilir:
a) Yoğun bakım servislerinde yatan hastaların sevk ve nakillerinin 112 Komuta Kontrol Merkezi aracılığı ile
yapılması esastır. Hastanın sevk edileceği sağlık tesisinin belirlenmesi ile sevk ve nakil iĢlemleri, 112 Komuta Kontrol
Merkezinin koordinasyonunda talimatlara uygun olarak geçekleĢtirilir.
b) Hasta sevk edilirken hastanın acil servis biriminde bekletilmesine mahal vermeden doğrudan hastanın tıbbi
durumunun gerektirdiği seviyedeki yoğun bakım servisine yatıĢının yapılması esastır.
c) Hastanın sevk ve nakil kararı sorumlu uzman tabip tarafından, gerekiyor ise ilgili dal uzmanları ile de konsültasyon
sağlanarak verilir ve sevk prosedürüne uygun olarak baĢtabiplik veya idari nöbetçi uzman tabibince onaylanır. Hastanın,
stabilize edildikten sonra gerektiğinde ilgili sağlık personeli refakatinde, vücut ısısının korunabileceği bir ambulans veya
transport kuvöz ile tıbbi durumunun gerektirdiği en uygun koĢullarda sevk edilmesi zorunludur.
ç) Sevk evrakına, hastaya ait gerekli bilgi ve belgeler ile epikriz eklenir. Yenidoğanların sevklerinde Ek-7’deki
Yenidoğan Sevk ve Nakil Formu kullanılır.
d) Hasta nakil ve sevklerinde kardiopulmoner resüsitasyon (CPR) ve neonatal resusitasyon (NRP) eğitimi almıĢ
sağlık personeli görevlendirilir.
YEDĠNCĠ BÖLÜM
Öngörülemeyen Durumlar, Yürürlük ve Yürütme
Öngörülemeyen Durumlar
MADDE 23- Yönergede yer almayan ve öngörülemeyen durumlarda, Merkez Yönetim Kurulu karar verir.
Yürürlük
MADDE 24 - Bu Yönerge, 26.04.2012 tarih ve 2012/48 sayılı Karar ile Düzce Üniversitesi Senatosu’nda kabul
edilmiĢ ve yürürlüğe girmiĢtir.
Yürütme
MADDE 25 - Bu Yönergenin hükümleri Düzce Üniversitesi Rektörü tarafından yürütülür.
17