2015 BM Dünya Kız Çocukları Günü

advertisement
GüçlüKızlar
GüçlüYarınlar
EğitimdeFırsatEşitliğininSağlanmasıveYaşam
BecerilerininGeliştirilmesi
DünyaKızÇocuklarıGünüKonferansı,8Ekim2015,İstanbul
KonferansNihaiRaporu
Ekim2015
İçindekiler
YÖNETİCİÖZETİ
3
I.GİRİŞ
4
II.GENÇKIZLARINGÜCÜ:KIZLARINGÜÇLENMESİİÇİNBİRVİZYONVEGÜNDEM
BELİRLEMEK
6
III.KIZÇOCUKLARININEĞİTİMİNDEKAYDEDİLENGELİŞMELERVEKARŞILAŞILAN
ENGELLER
8
IV.KIZÇOCUKLARININGÜÇLENMESİNDEROLMODELLERİNYERİ
13
V.SİVİLTOPLUMVEİŞBİRLİKLERİNİNROLÜ
14
VI.SONUÇ
15
EK1.KONFERANSPROGRAMI
17
YöneticiÖzeti
Bu rapor 8 Ekim 2015 tarihinde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA),
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Birleşmiş Milletler Kadın
Birimi (UN Women) ve Aydın Doğan Vakfı tarafından, BM Toplumsal Cinsiyet
TematikÇalışmaGrubu(UNGTG)danışmanlığındagerçekleştirilmişolanDünya
Kız Çocukları Günü Konferansı’nda 1 ele alınan konuları özetlemektedir.
Konferansın teması ‘Güçlü Kızlar, Güçlü Yarınlar: Eğitimde Fırsat Eşitliğinin
Sağlanması ve Yaşam Becerilerinin Geliştirilmesi’ olarak belirlenmiştir.
Konferansın amacı, Türkiye’de kız çocuklarının eğitim ve yaşam becerilerini
geliştirme fırsatları bakımından karşılaştıkları engelleri tartışmak, kızların
güçlenmesi konusunu karar verici mekanizmalar, sivil toplum örgütleri ve genel
olarak toplum nezdinde gündeme taşımak ve böylelikle kız çocuklarının
güçlenmesi için gerekli eylem ve kaynakların harekete geçirilebilmesine olanak
sağlayanbirplatformyaratmaktır.
KonferanstakonuşmacıolarakBMtemsilcilerininyanısıra,özelsektöryetkilileri,
kadınveçocukhaklarıaktivistleri,akademisyenler,basıngörevlileri,sanatçılarve
geçmişdönemlerdedestekprogramlarındanfaydalanmışolanve/veyarolmodeli
olarak öne çıkan genç kadınlar ve kız çocukları yer almışlardır. Aralarında sivil
toplumörgütü(STÖ)üyelerinin,akademisyenlerinvefarklışehirlerdengelenkız
öğrencilerindebulunduğuyaklaşık250kişikonferansakatılmıştır.
Konferanstaelealınanbaşlıcakonularaşağıdakigibiözetlenebilir:
• Kızların güçlenmesi olgusuna hak temelli, çok-boyutlu ve çok-sektörlü
yaklaşım
• Bir ‘çoğaltıcı’insanhakkıvebirsürdürülebilirkalkınmahedefiolarakkız
çocuklarınıneğitimi
• Kız çocuklarının eğitime erişiminde kaydedilen gelişmeler ve karşılaşılan
‘ideolojik’ve‘yapısal’engeller
• Eğitime erişim bağlamında fırsat eşitliğinin yanı sıra ‘sonuç eşitliği’
yaklaşımınıngerekliliği
• Okullardavemüfredattatoplumsalcinsiyetayrımcılığı
• Sürdürülebilirtoplumsalcinsiyeteşitliğiiçindönüştürücüveözgürleştirici
bireğitimsistemineduyulanihtiyaç
• Güçlübirizlemevedeğerlendirmesistemineduyulanihtiyaç
• Kızçocuklarınıngüçlenmesinderolmodellerininönemi
• Genç kızlar arasındaki farklılıkların, özellikle ‘marjinalleştirilen’ grupların
ihtiyaçlarınıngözönündebulundurulmasıgerekliliği
• Toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmaya yönelik tüm
girişimlerin, erkek çocukları dahil çocuklar ve gençleri daha fazla
içermesineduyulanihtiyaç
1Konferansprogramıektedir.
Bu rapor, Konferans oturumlarının başlıklarına ve sırasına bağlı kalmamakla
beraber, Konferans’ta yürütülen tartışmalarda öne çıkan ana temalar etrafında
şekillenmiştir.Rapordaayrıcasunumlarsırasındadeğinilenverilerevebelgelere
–mümkünolduğudurumlarda-atıfyapılmışvekonferansadinleyiciolarakkatılan
çocukvegençleringeribildirimleriniiçerenalıntılarayerverilmiştir2.
I.Giriş
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 19 Aralık 2011 tarihli kararı 3 ile, kız
çocuklarının karşılaştıkları sorunlara küresel ölçekte dikkat çekmek ve kızların
güçlenmesiniveinsanhaklarındantamolarakyararlanabilmeleriniteşviketmek
amacıyla,11EkimtarihiniDünyaKızÇocuklarıGünüolarakilanetmiştir.2015’te
dördüncü kez gerçekleştirilen Dünya Kız Çocukları Günü etkinliklerinde bu yılki
tema‘GençKızlarınGücü:2030Vizyonu’olarakaçıklanmıştır.Kızçocuklarının
güçlenmesi açısından eğitim ve yaşam becerilerinin geliştirilmesinde toplumsal
cinsiyet eşitliğinin oynadığı merkezi rol düşünülerek, bu Konferans’ın alt başlığı
‘GüçlüKızlar,GüçlüYarınlar:EğitimdeFırsatEşitliğiveYaşamBecerilerinin
Geliştirilmesi’olarakbelirlenmiştir.
Genç kızlar geleceğin liderleri ve toplumsal değişimi sağlayacak bireyler olarak
görülmekte ve teşvik edilmekte; öte yandan sosyal, ekonomik ve siyasi engeller
karşısındaözelliklesavunmasızkonumdakalmayadevametmektedirler.2030yılı
itibariyle toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırma hedefini de içeren
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) doğrultusunda, Dünya Kız Çocukları
Günü’nün bu yılki teması, genç kızların güçlenmesine ve haklarına - ‘hem şimdi
hemdegelecekiçin’-yatırımyapılmasınınöneminivurgulamaktadır.
Gençkızlarıngüçlenmesiönündekiengellerarasındaeğitimekısıtlıerişim,kadına
yönelikşiddet,çocukyaştaevliliklervecinselsağlıkveüremesağlığıhizmetlerine
erişiminkısıtlanmasıgibifaktörlersayılabilir.Konferanssunumlarısırasındaatıf
yapılan BM verilerine göre tüm dünyada 66 milyon kız çocuğu okula
gidememekte; 15-24 yaş arası 116 milyon kız çocuğu ve genç kadın ilköğretimi
tamamlayamamaktadır. Geçen yıl itibariyle 15 milyon kız çocuğu 15 yaşından
önce evlenmeye zorlanmıştır ve 250 milyon civarında 15 yaşından küçük kız
çocuğununevliolduğubilinmektedir.UNFPATürkiyeTemsilcisiKarlKulessa’nın
açılış konuşmalarında belirttiği üzere bir dizi sosyal ve ekonomik savunmasızlık
koşulu kadınların ve kız çocuklarının toplumsal cinsiyet temelli şiddetle karşı
karşıya kalmasına sebep olmaktadır. Şiddet, kadın cinayetleri, cinsel taciz, kadın
sünneti (FGM), okul ve işyerinde şiddet, insan ticareti ve zorla fuhuş gibi çeşitli
biçimlerdekarşımızaçıkmaktadır.
Küresel ölçekte son 15 yıl içerisinde kaydedilen gelişmeler, genç kızların
yaşamlarının ilk on yılını olumlu yönde etkilemeyi başarmış; ancak bu çabalar
2BuraporUNICEFveBMToplumsalCinsiyetTematikÇalışmaGrubuiçindanışmanlıkgörevleri
üstlenenbağımsızaraştırmacıDr.PınarÖktemtarafındanhazırlanmıştır.
Bakınız:66/170sayılıkarar:
http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=%20A/RES/66/170
3
genç kızların yaşamlarının ikinci on yılına girdiklerinde karşılaştıkları sorunlara
çözümbulmaktayetersizkalmıştır.
“[Busorunlar]kaliteliikinciöğretimeveyükseköğretimeerişim,çocukyaşta
evliliklerin önlenmesi, ergenlik ve üreme sağlığı ile ilgili bilgi ve hizmetlere
erişebilme ve genç kızların kendilerini toplumsal cinsiyet temelli şiddet
karşısındakorumalarıönündeengeloluşturmaktadır.”(KamalMalhotra,BM
MukimKoordinatörüveUNDPTürkiyeMukimTemsilcisi)
Türkiye,çocukhakları,çocuklarınkorunması,eğitimivetoplumsalcinsiyeteşitliği
alanlarındaki temel hususlarda önemli adımlar atmıştır. Özellikle ilköğretim
düzeyindeçocuklarasunulaneğitimfırsatlarıaçısındantoplumsalcinsiyeteşitliği
hedefine neredeyse ulaşılmıştır. Bununla birlikte, hem okula kayıt oranı hem de
okula devam oranları açısından, bölgeler, köyler ve kentler arasında
sosyoekonomik farklılıklar ve toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri bulunmaktadır.
MillîEğitimBakanlığı(MEB)ÖrgünEğitimİstatistiklerinegöre2014-2015eğitim
ve öğretim yılında 15 ilde kız çocuklarının ortaöğretime (9-12. sınıflar) kayıt
oranı, erkek çocuklarının kayıt oranından % 3 daha düşüktür. OECD'den alınan
verileregöre,2013yılında15-19yaşaralığındakikadınların%28'i,20-24yaşları
arasındakikadınların%49'uneeğitimlerinedevametmektenedeçalışmaktadır.
Konferans katılımcıları tarafından da sıklıkla vurgulandığı gibi kadına yönelik
şiddetTürkiye’desüregidenönemlibirproblemdir.Kadınların%9’u15yaşından
önce cinsel istismara uğradığını dile getirmektedir. Yine Konferans
katılımcılarınınvurguladığıgibikadınların%26’sı18yaşındanönceevlenmekte
vereşitolmadanevlendirilenkızlarınyaklaşıkyarısışiddetemaruzkalmaktadır.
Liseyi bitirenlerde şiddet görme oranı % 27’ye inmektedir. Yukarıda belirtilen
nedenlerden dolayı, Türkiye, Toplumsal Cinsiyete Dayalı Gelişme Endeksi4’nde
148 ülke arasında ancak 118’inci olabilmiştir. Toplumsal Cinsiyet Uçurumu
Endeksi5'ndeise142ülkearasında125'incisırayıalmıştır.
Yukarıdaki sorunların çözümüne yönelik olarak, BM Üye Devletleri ve ulusal
paydaşlar genç kızların bugününe ve geleceğine yapılacak yatırımları
sürdürülebilir kalkınma çabalarında merkezi bir konumda tutmaları için teşvik
edilmektedirler. Dünya Kız Çocukları Günü, kız çocuklarının eğitimine ivme
kazandırmak için yürütülmesi gereken bazı faaliyetleri ve üstlenilmesi gereken
sorumluluklarıhatırlatmakaçısındanönemtaşımaktadır:
- Ortaokullarda toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmaya yönelik
reformlar yapmak, kız çocuklarının eğitim sistemi içinde kalmalarını,
örgüneğitimeveyükseköğrenimedevametmelerinisağlamak,
- Kız çocuklarının eğitimini iyileştirmeyi amaçlayan sektörler arasında
pozitif bir sinerji yaratabilecek alanları ve bağlantıları tespit etmek ve
bunlarıkullanmak,
4
5
http://hdr.undp.org/en/content/table-5-gender-related-development-index-gdi
http://reports.weforum.org/global-gender-gap-report-2014/rankings/
-
Kızçocuklarınınvekadınlarınhizmetlerevefırsatlaraerişiminiarttırmak,
hayatıntümalanlarınakatılmalarınısağlamak,
-
Kız çocuklarının, özellikle de ergenlik çağındaki kızların, hareketlerini
kısıtlayan, güçlenmelerini ve korunmalarını engelleyen, toplum hayatına
tam manasıyla katılmalarının önüne geçen sosyal tutumları, davranışları
vebeklentilerideğiştirmek,
-
Çocuklarınvegençbireylerinkapasitelerinigeliştirerekeşithaktalebinde
bulunabilmelerini sağlamak ve kızların güçlenme, korunma ve özerklik
haklarınısavunabilmelerinisağlamak.
Dolayısıyla,UNFPA,UNICEF,BMKadınveAydınDoğanVakfı’nın,BMToplumsal
Cinsiyet Tematik Çalışma Grubu danışmanlığında düzenlediği 2015 Dünya Kız
Çocukları Günü Konferansı Türkiye’de kız çocuklarının eğitim ve yaşam
becerilerini geliştirme fırsatları bakımından karşılaştıkları engelleri tartışmak,
kızlarıngüçlenmesikonusunukararvericimekanizmalar,siviltoplumörgütlerive
genel olarak toplum nezdinde gündeme taşımak ve böylelikle kız çocuklarının
güçlenmesi için gerekli eylem ve kaynakların harekete geçirilebilmesine olanak
sağlayanbirplatformyaratmayıamaçlamıştır.
Konferansın bir çıktısı ve özeti niteliğinde olan bu rapor, kız çocuklarının
güçlenmesi alanında kaydedilen gelişmelerin ve karşılaşılan zorlukların altını
çizmek ve bu alanda gelecekte atılacak adımlar için temel önerileri vurgulamak
amacıylahazırlanmıştır.
II.Gençkızlarıngücü:Kızçocuklarınıngüçlenmesiiçinbir
vizyonvegündembelirlemek
“Kızçocuklarıbireryetenek,yaratıcılıkvepotansiyelkaynağıdır.Gençkızları
bugün güçlendirmek, daha güvenli, daha sağlıklı, refah içinde ve
sürdürülebilir yarınlar yaratmak demektir." (Ingibjorg Solrun Gisladottir,
BMKadınAvrupaveOrtaAsyaBölgeDirektörüveTürkiyeTemsilcisi)
BMMukimKoordinatörüveUNDPTürkiyeMukimTemsilcisiKamalMalhotra’nın
da belirttiği üzere, kadınların güçlenmesi, 2016-2020 yıllarını kapsayan BMTürkiyeKalkınmaİşbirliğiStratejisiiçerisindekidörtanabaşlıktanbiriolarakyer
almaktadır.BuradaizlenentemelyaklaşımdoğrultusundaBMbirimleritoplumsal
cinsiyeteşitliğineyönelikçalışmalarınıörgütiçindeanaakımlaştırmanınyanısıra,
BM Kadın Birimi 2014-2017 Stratejik Planı6ve UNICEF Türkiye 2016-2020 Ülke
Planı7’nda da görülebildiği gibi kız çocuklarının güçlenmesini özel bir bileşen
olarakplanlarınaentegreetmektedir.
6
http://www.unwomen.org/~/media/headquarters/attachments/sections/executive%20board/2013/a
nnual%20session/strategic-plan-2014-2017-narrative%20pdf.pdf
7
http://www.unicef.org/about/execboard/files/2015-PL19-Turkey_draft_CPD-EN-15Jun2015.pdf
Kızçocuklarınıngüçlenmesi,yukarıdaatıftabulunulanbelgelerdekiyaklaşımlara
uygun biçimde, Konferans kapsamında aşağıdaki bileşenleri ile tartışılmıştır.
İlerikibölümlerdedahadetaylıbiçimdedeğinilecekolanbubileşenler,aşağıdaki
gibisıralanabilir:
- Kalitelieğitimeerişim
- İşyaşamıvegeçimolanaklarınaerişim
- Sağlığa,özelliklecinselsağlıkveüremesağlığıhizmetlerineerişim
- Yaşambecerileriningeliştirilmesi
- Kararvericimekanizmalardatümseviyelerdekatılımveliderlik
- Çocukevlilikleridahilkadınayönelikşiddetintümbiçimlerindenarınmış
biryaşamsürme
- Kendinegüvenvekendineyeterlilik
Yukarıdaki bileşenleriyle kız çocuklarının güçlenmesi konusundaki tartışmalar,
Konferanskatılımcılarınındasıklıklaaltınıçizdiğigibi,güçlenmeolgusununçokboyutlu ve çok-sektörlü bir olgu olma özelliğine işaret etmiştir. Vurgulanan en
önemli noktalardan biri toplumsal cinsiyet bağlamında güçlenmenin, dışarıdan
‘güçlendirilme’ olarak değil ‘kadınların kendi kendini güçlendirmesi’ olarak
anlaşılması gerekliliğidir. Bu bakımdan güçlenme, kadınlara ve kız çocuklarına
kendilerini güçlendirebilecekleri ve ‘yapabilirliklerini’ artırabilecekleri araçların
sağlanmasıolaraktanımlanmıştır.
UNICEFTürkiyeTemsilciVekiliLiekevandeWiel’indikkatçektiğigibi,sormamız
gereken çok önemli sorulardan biri, güçlenmenin, farklı ihtiyaçları olan, farklı
bölgelerde yaşayan, faklı kız çocukları için ne anlama geldiğidir. Güçlenme,
kamusal ve özel alanlar açısından başka anlamlar kazanabileceği gibi,
güçlenmeninanlamı,içeriğivebağlamıtekbirbireyolarakbirkızçocuğundanmı
yoksa bir grup olarak kız çocuklarından mı bahsettiğimize göre de değişecektir.
Güçlenme olgusunun bu çok-boyutlu özelliği, bu konuda geliştirilecek program
önerilerindeveuygulamalarındadikkatedilmesigerekenbirnoktadır.
Birçokkatılımcınındilegetirdiğigibigüçlenme,herkızçocuğununsahipolduğu
bir ‘hak’tır. Dolayısıyla, güçlenmenin bireysel olarak bir kız çocuğu için yararlı
olduğu kadar tüm toplum ve ülke açısından da yararlı olduğunu vurgulayan
‘işlevsel’görüştekbaşınayeterlideğildir;konununaynızamanda‘hak’temellibir
görüşledeelealınmasıgerekir.
“Genç kızların, ailelerini, bulundukları toplulukları, ulusları ve dünyayı
değiştirebilmepotansiyelivardır.Bütünbunlarınyanındabelkideenönemli
olanı, daha adil ve daha müreffeh bir geleceğe sahip olma haklarının
bulunmasıdır.”(LiekevandeWiel,UNICEFTürkiyeTemsilciVekili)
Öneriler:
1. Güçlenme/güçlendirmeolgusunahaktemelli,çok-boyutluveçok-sektörlübir
yaklaşımaihtiyaçvardır.
2.
Kız çocuklarının güçlenmesine yönelik programların etkili olabilmesi için,
kızların toplumsal yaşama tam katılımını kısıtlayan sosyal normların ve
toplumsalcinsiyetkalıplarınındönüştürülmesihedeflenmelidir.
3.
Buyöndeyapılacakçalışmalar,değişimisağlayacaktoplumsalaktörlerolarak
çocuklarvegençlereartanorandayervermelidir.
Katılımcıyorumu:
İçeri(konferanssalonuna)giripbu‘yüksekrütbeli’kadınları(konuşmacıları)
görünceonlargibiolmakistedim.Çokönemliinsanlarolarakgörülüyorlarveçok
saygıduyuluyor.Birkadınolarakbirbireyolarakancakbuşekildebendesaygı
duyulanbiriolarakgörülebilirimgibidüşündüm.(Konferansıizleyenlerarasında
bulunanbirkızöğrenci)
III.Kızçocuklarınıneğitimindekaydedilengelişmelerve
karşılaşılanengeller
Eğitim, kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesinin en önemli bileşenlerinden
bir tanesidir; tamamlanmamış eğitim, bireyin potansiyelini gerçekleştirememesi
ve insan haklarından bütünüyle yararlanamaması sonucunu doğurmaktadır.
Konferans kapsamında, kız çocuklarının eğitimi hem bir çocuk hakkı hem de bir
kalkınmahedefiolarakelealınmıştır.ProfesörYakınErtürk’ündevurguladığıgibi
eğitimbir‘seçenek’olarakdeğil,birtemelhakolarakgörülmelidir.
Katılımcıyorumu:
Banagöretabikiailelerçocuklarınıokulagönderecekler,normalolarak.O
yüzdenkonferanssırasındabirarabaktımhepimizkızınıokulagönderenaileyi
alkışlıyoruzaferindiyoruz,bubanabirazgaripveüzücügeldi.Tabiki
gönderecekler.Bizim(Türkiye’de)halenbunukonuşuyorolmamızüzücü.
(Konferansizleyicileriarasındayeralanbirerkeküniversiteöğrencisi)
ProfesörFerideAcariseBMKadınlaraKarşıAyrımcılığınÖnlenmesiKomitesi’nin
(CEDAW), kız çocuklarının ve kadınların eğitim hakkı konusunun ele alındığı
58’incioturumuna8atıftabulunarak,eğitimingünümüzde‘çoğaltıcı’hakkavramı
içerisindedeğerlendirildiğinibelirtmiştir.Başkabirdeyişle‘eğitim,garantialtına
alındığında tüm diğer insan haklarını güçlendirir; engellendiğinde ise hepsinden
olmasabileçoğuhaktanmahrumkalmayasebepolur’.9
Kalkınmanın en istikrarlı itici güçlerinden biri olması dolayısıyla eğitim aynı
zamandaTürkiye’ninulusalkalkınmahedeflerindenbiriolarakdaelealınmıştır.
8
Dahafazlabilgiiçin:
http://www.ohchr.org/Documents/HRBodies/CEDAW/WomensRightEducation/HDGD_RtE_Outline_M
s.Melchiorre.pdf
9
K.Tomasevski,yukarıdakikaynaktanalıntı.
Konferanskatılımcılarıgençkızlarıneğitimineyapılacakyatırımların,Türkiye’nin
yoksullukla, eşitsizliklerle ve toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılıkla mücadele
çabalarınınvazgeçilmezbirparçasıolmasıgerektiğinivurgulamışlardır.
Kız çocuklarının eğitimi alanındaki gelişmeler ve zorluklar aşağıda dört başlık
altındaincelenmiştir:
1)Eğitimeerişim
Türkiye eğitim konusunda önemli ilerleme kaydetmiştir; geçmişe göre bugün
dahafazlakızçocuğununeğitimaldığıgörülmektedir.Bununlabirlikteveriler,1519yaşarasıkadınların%28.2’sinineğitimyadaişyaşamıiçindeolmadığını,bu
oranınereklerdeise%16.5olduğunugöstermektedir.AydınDoğanVakfıBaşkanı
Hanzade Doğan Boyner’in Konferans’ta yaptığı açılış konuşmasında belirttiği
üzere Türkiye genelinde kadınların % 31’i eğitime devam etmelerinin
engellendiğini bildirmiştir. Bu rakam kırsalda % 40’a çıkmaktadır. Kadınların
eğitimini engelleyenlerin başında % 71 oranıyla babalar, daha sonra % 20
oranıylaerkekakrabalargelmektedir.
Kız çocuklarının eğitime erişimi önünde ideolojik ve yapısal engeller
bulunmaktadır. Tüm dünyada gösterildiği gibi ataerkil normlar ve toplumsal
cinsiyetkalıpyargılarıkızçocuklarındadüşükokullaşmaoranlarıüzerindebüyük
etkiyesahiptir.Çocukevlilikleridedahilolmaküzerekadınlaravekızçocuklarına
yönelikşiddet,ProfesörFerideAcar’ındabelirttiğigibiözellikleşiddetkarşısında
bir ‘cezasızlık’ kültürüyle karşılaştığımız durumlarda, kız çocuklarının eğitime
erişimi önündeki en önemli engellerden biri haline gelmektedir. Profesör Acar
ayrıca çocuk evliliklerinin, resmi olmayan evliliklerin kültürel olarak kabul
gördüğü yerlerde daha büyük bir sorun teşkil ettiğini belirtmiştir. Bu bakımdan
Konferans katılımcıları, Anayasa Mahkemesi’nin resmi nikahtan önce dini evlilik
töreniyapılmasınıyasaklayanCezaYasasımaddesiniiptaledenkararı10sebebiyle
çocuk evliliklerinde yaşanabilecek artıştan duyulan endişeyi dile getirmişlerdir.
Eğitimeerişimönündekiideolojikengellerkapsamındaayrıcaetnikköken,anadil,
engellilik ve cinsel yönelim temelli ayrımcılık biçimlerinden de söz edilmelidir.
Kız çocuklarının eğitime erişimini engelleyen yapısal faktörler arasında ise, yine
yukarıda söz edilen ataerkil ideolojiye bağlı olarak kadınları daha fazla oranda
etkileyen,yoksulluk,çatışmalarveulaşımproblemlerindensözedilebilir.
Kız çocuklarının eğitime erişiminde olumlu rol oynayan faktörlerin başında ise
ailedesteğigelmektedir.Konferanstaailedesteğininönemisıklıkladilegetirilmiş;
UNICEF’inHaydiKızlarOkulakampanyasıkapsamındaokuyanSongülKarahanlı,
yaptığı konuşmada aile desteğinin önemini, kendi anne-baba ve kardeşlerinden
gördüğüdesteğianlatarakvurgulamıştır.
10
TCK’nın230.Maddesiresmievlenmeolmaksızındinseltörenyaptıranlarvebutöreniyapankişiler
hakkındaikiaydanaltıayakadarhapiscezasıverilebileceğiniöngörmekteidi.
Katılımcıgörüşü:
Benceannebabalarlakonuşmakdahaönemli(kızlarınıokulagöndermeyeonları
iknaetmekiçin).Çünkükızlarzatenokulumadevamedeyimdeburadan
‘kaçayımkurtulayım’istiyorlar.(Konferansaizleyiciolarakkatılanbirkız
öğrenci)
Okula devam ve okulu bırakma oranlarının izlenmesi ve bu konuda veri
toplanması, eğitime erişimin sürdürülebilirliği açısından hayati önem
taşımaktadır. Mevcut mekanizmaların, okula devam ve okulu terk oranları ve
bunların sebeplerini tespit etme bakımından yeterli olmadığı görülmektedir.
Bununlabirlikte,Konferans’tasözedilenbazıönemliçalışmalarveyeniprojeler,
okula devamın artırılması ve izlenmesine yönelik olumlu gelişmeler olarak
değerlendirilmiştir. MEB tarafından uygulanmakta olan İlköğretim Kurumlarına
Devam Oranlarının Artırılması Teknik Destek Projesi11ve yine MEB tarafından
UNICEFdesteğiileyürütülen2012tarihliokulterksebeplerikonuluçalışma12söz
edileniyiörneklerarasındadır.KonuileilgilimevcutdiğerverileriseKonferans’ta
Batuhan Aydagül tarafından, Eğitim Reformu Girişimi’nin birikimi ve yayınlarını
datemelalaraksunulmuştur13.
2)Eğitiminkalitesi
İdeolojik ve yapısal engeller kız çocuklarının eğitime erişiminde olduğu gibi
aldıkları eğitimin kalitesi bakımından da dezavantajlı konumda olmalarında
etkilidir. Profesör Acar’ın açıkladığı üzere kız ve erkek okullarına ayrı ayrı
bakıldığında erkek okullarının daha temiz, daha bakımlı, daha donanımlı olduğu
görülmektedir.Karmaokullardaisekızöğrencilerinihtiyaçlarına(örneğinsağlık
ve hijyenik ihtiyaçlarına) cevap verecek hizmetlerin yetersiz kaldığı görülür. Bu
etmenler, kız çocuklarının erişebildiği eğitimin kalitesini düşürdüğü gibi, okula
devamoranlarıüzerindedeolumsuzetkiyapmaktadır.
Eğitimin kalitesi söz konusu olduğunda en önemli meselelerden biri okul
müfredatında toplumsal cinsiyet eşitliğidir. Bilindiği ve Konferans katılımcıları
tarafından da söz edildiği gibi okul kitaplarında kadınlar genellikle toplumsal
cinsiyetkalıpyargılarınıpekiştirirnitelikteresmedilmektedirler.Bununyanısıra
okulöğretmenlerininveyöneticilerinindebutoplumsalcinsiyetkalıpyargılarını
yenidenüretmederoloynadıklarıgörülmektedir.MEBtarafındankoordineedilen
EğitimdeToplumsalCinsiyetEşitliğininGeliştirilmesiProjesi14buanlamdaatılan
olumlubiradımolarakdeğerlendirilmektedir.
11
Projewebsayfasınaerişimiçin:http://mebidap.meb.gov.tr/en/
Bakınız:
http://www.meb.gov.tr/earged/unicef/S%C4%B1n%C4%B1f%20Tekrar%C4%B1,%20Okul%20Terki%20
Politika%20Raporu.pdf
13
Yayınlariçinbakınız:http://erg.sabanciuniv.edu/tr/yayinlarimiz
14
Projewebsayfasınaerişimiçin:http://etcep.meb.gov.tr/index.php
12
Katılımcıgörüşü:
Bazenhaniilerideneolacağımızdanbahsederkenbazıöğretmenler‘omeslekkız
mesleğideğilerkekişi’falandiyorlar.Aslındabununeredeysebütünmeslekler
içindiyorlar.Amaburadagördükkibudoğrudeğil.(Konferansaizleyiciolarak
katılanbirkızöğrenci)
Toplumda eğitime atfedilen sosyal değerin ve eğitim sisteminin nihai amacı
hakkındakialgılarıngözdengeçirilmesineihtiyaçvardır.Eğitimsistemi-vegenel
olaraktoplum–öncelikleçocukları‘birey’olarakgörmeliveonlarayalnızcabilgi
değil, ‘yapabilirliklerini’ artırmaya yönelik alan ve araçlar sağlamalıdır. Bu
bakımdan Profesör Ertürk, Türkiye’deki mevcut eğitim sisteminin kız çocukları
için özgürleştirici olmaktan çok uzak olduğunu ve bunun da toplumsal cinsiyet
eşitliğine yönelik adımlarımızın sürdürülebilirliği karşısında çok ciddi bir engel
teşkilettiğinibelirtmiştir.
Katılımcıgörüşü:
Bukonferanskesinliklebenimfikrimideğiştirdi.Yanibazen‘okumasamdaolur,
nasılolsabaşkatürlühayatlarvar’diyedüşünüyorinsan;amaşimdikesin
biliyorumokumayadevamedeceğim.Bunungibikonferanslarkızlarıteşvik
etmekiçinönemli.(Konferansaizleyiciolarakkatılanbirkızöğrenci)
Konferans’taeğitimeerişimveeğitiminkalitesiileilişkiliolarakyurtlarınrolüde
tartışılmış ve bu bakımdan öğretmen, belletmen ve yöneticilerin kapasitelerinin
artırılması gereği vurgulanmıştır. Konferans’ta sunulan, 17 şehirde 25 yurtta
kalan 1715 kız öğrenci ile yapılan araştırmanın15sonuçlarına göre yurtta sosyal
aktivitelere katılım, kız çocuklarının hem ders notlarını hem de kendilerine
güvenleriniartırmaktadır.
3)Eğitimdesonuçeşitliği
Profesör Yakın Ertürk ve Profesör Feride Acar’ın vurguladıkları gibi Türkiye’de
kız çocuklarının eğitimi konusu yalnızca ‘fırsat eşitliği’ yaklaşımı çerçevesinden
irdelenmemelidir. Eğitime erişimde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması
elzemolmaklaberaber,eğitiminsonucunda,kızveerkeklerineşitçıktılaraulaşıp
ulaşmadığı da detaylı biçimde analiz edilmelidir. Eğitim sistemi kız ve erkek
çocuklarının aynı çıktılara ulaşmasını sağlamalıdır. Konferans katılımcılarının
ifadelerinegörebazıalanlardaeğitimkızçocuklarıiçinolumluetkiyaparken,bazı
alanlarda bu etki görülememektedir. Örneğin, eğitime erişimin kız çocukları için
dahaiyisağlıkkoşulları,dahaazerkenhamilelik,dahaiyibeslenmedüzeyivebir
sonraki neslin okuması oranlarında artış anlamına geldiği dünya çapında
belirlenmiştir.Öteyandanböylebirolumluetkiyi,kadınlarınişgücünekatılımıya
dakararvericimekanizmalariçindeyeralmasıaçısındangörememekteyiz.
15
BoğaziçiÜniversitesiPsikolojiBölümüilegerçekleştirilençalışmanınsonuçlarıDoç.Dr.FeyzaÇorapçı
tarafındanKonferans’tasunulmuştur.
Eğitimin sonuçları bakımından toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanabilmesi için,
katılımcılar ‘dönüştürücü’ bir eğitim sitemine olan ihtiyacın altını çizmişlerdir.
Ayrıca, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nin, daha önceki Binyıl Kalkınma
Hedefleri’ne göre eğitime erişimin yanı sıra eğitimin kalitesine daha fazla vurgu
yaptığıdaönemlibirnotolarakdilegetirilmiştir.
4)Marjinalleştirilmişgruplarıngüçlenmesivesosyaliçerme
Profesör Yakın Ertürk’ün de vurguladığı gibi, eğitimde fırsat ve sonuç eşitliği,
‘kesişimseldir’. Başka bir deyişle, kız ve erkek çocukları arasındaki eşitsizlikler
kadar, kız çocuklarının kendi içinde farklı gruplar arasındaki eşitsizliklerin de
analiz edilmesi, çoklu kırılganlıklar yaşayan popülasyonların belirlenmesi ve
dikkate alınması gereklidir. Bu anlamda, Suriyeli mülteciler, Romanlar, yerinden
edilmişçocuklar,mevsimliktarımişçisiçocuklargibi‘marjinalleştirilmiş’gruplara
mensupçocuklarıneğitimihtiyaçlarıgözönündebulundurulmalıdır.Bugrupların
deneyimledikleri sorunlar ve ihtiyaçları, Türkiye’nin mevcut eğitim politikaları
içerisinde yeterince ele alınmamaktadır. Bu durum, okullaşma oranlarında elde
edilen ‘başarı’nın arkasında ‘gizlenen’ sorunların devam etmesine neden
olmaktadır.
Öneriler:
4. Kızçocuklarınıokuldatutmayayönelikolarakyeniveetkilimetodların
kullanımınaihtiyaçvardır.
5.
Okullaşmaoranlarıönünde‘ideolojikengeller’yaratansosyalvekültürel
normlarıdeğiştirmeyeyönelikçabalarartırılmalıdır.
6.
7.
8.
Çocukevlilikleriniengellemeyeyönelikekyasaltedbirlereihtiyaçvardır.
9.
Eğitimdekaliteartırımıiçinöğretmenlerinözlükhaklarıveçalışma
koşullarındaiyileştirmesağlanmalıdır.
10.
Eğitimsistemi,kızçocuklarıiçindönüştürücüveözgürleştiriciolacak
biçimderevizeedilmelidir.
11.
12.
Eğitimde‘sonuçeşitliği’nedairgöstergelertespitedilmeliveölçülmelidir.
13.
Okuladevamsızlıkveokuluterketmeoranlarıvesebepleriileilgilidaha
fazlaaraştırmayaihtiyaçvardır.Bukonudakiizlemeçalışmalarındayerel
örgütlerinbirincilrolüstlenmesiönemlidir.
14.
Marjinalleştirilmişgruplaramensupkadınlarınvekızçocuklarının
ihtiyaçlarınayöneliközelyaklaşımlarvemekanizmalargereklidir.
Kadınayönelikşiddetincezasızkalmasısorunuylamücadeleedilmelidir.
Okullardavemüfredattatoplumsalcinsiyeteşitsizliğisorunuilemücadele
edilmelidir.
Kızçocuklarınıneğitimakabindeişyaşamınageçişisağlanmalı,bunayönelik
olarak,çocukbakımhizmetlerineyapılacakyatırımlaristihdamakatılımı
artırıcıönlemlerintemelbirparçasıolarakdeğerlendirilmelidir.
IV.Kızçocuklarınıngüçlenmesinderolmodellerininyeri
Rol modelleri, ‘kızların güçlenmesinin vücut bulmuş hali’ olarak, Konferans’ın
oturumlarından birinin ana konusu olarak işlenmiştir. Oturuma rol model bir ilkokul
öğretmeni olan Dilek Livaneli, KAGİDER Yönetim Kurulu Üyesi Sanem Oktar ve
Malatya Kız Futbol Takımı16oyuncularından İkranur Sarıgül ve Buse Uçan konuşmacı
olarak katılmışlar; paylaştıkları ilham verici hikayeleri, çevreleri üzerinde yarattıkları
etkiyi ve bu tür deneyimlerin paylaşılmasının değerini ortaya koymuştur. Profesör
Feyza Çorapçı ve Dilek Livaneli’nin sunumlarından da görüldüğü üzere, toplumda rol
modelkonumundaolankadınlarınyanısıra,okulöğretmenlerininveyurtöğretmenve
yöneticilerinindegençkızlarüzerinderolmodelolaraketkisivardır.
Katılımcıgörüşü:
(Bukonferansta)gördümkikadınlardatoplumda‘biryerleregelebiliyorlarmış’.
Hattaaslındaburadaerkektençokkadınvar.Buçokhoşumagitti(gülüyor).
(Konferansaizleyiciolarakkatılanbirkızöğrenci)
Türkiye’nin fen bilimleri ve sosyal bilimler tarihinde önemli rol oynayan dört
kadınıngençkızöğrencileretanıtıldığı,UçanSüpürgetarafındanyürütülenBenim
MadamCurie’mprojesi(2013-2015)17gençkızlarıhedefalan,güçlenmeyeyönelik
bir çalışmada rol modellerinin kullanımına verilebilecek iyi bir örnek olarak
sunulmuştur.
Öte yandan toplumsal cinsiyet kalıp yargıları ile mücadelede erkeklerin rolü de
Konferans katılımcıları tarafından vurgulanmıştır. Ingibjorg Solrun Gisladottir’in
ifade ettiği gibi erkekler, özellikle babalar, rol model değilse bile ilham verici
modeller olmalıdırlar. Erkekler, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin sona
erdirilmesinde vazgeçilmez aktörlerdir; bu bağlamda BM Kadın birimi genç
erkeklerinkatılımınıönemsemektedir.
Genç kızlara rol modelleri sunmak ve böylelikle toplumsal cinsiyet kalıp
yargılarını kırmak için önemli mecralardan biri de medyadır. Medya toplumu
yalnızca yansıtmakla kalmayıp ona biçim de vermektedir. Bu bakımdan,
aralarında Hülya Koçyiğit, Kerem Bursin, Şirin Payzın ve Göksel Göksu’nun da
bulunduğu, Konferans’a katılan medya mensupları ve sanatçılar, özellikle görsel
medyada prodüktörlerin ve oyuncuların, güçlü, başarılı, çalışan kadınların ve
kadınayönelikşiddetekarşıduranerkeklerintemsiliaçısındansorumluluklarını
hatırlatmışlardır.Yerlitelevizyondizilerinde,‘maço’birkarakteresahipolmanın
istenir ve saygın bir özellik olarak yansıtılması ve fiziksel ve cinsel şiddet dahil
olmaküzereçoksayıdakadınayönelikşiddetsahnesineyerverilmesi,bualandaki
temelsorunlararasındasayılmıştır.
16
FutbolKulübününwebsayfasınaerişimiçin:http://www.malatyabayanlarfutbol.com/
Projehakkındadahafazlabilgiiçin:http://www.ucansupurge.org/TR,1337/benim-madamcuriem.html
17
Öneriler:
15. Başarılıkadınrolmodelleriningörünürlüğünüartırmayayönelikolarak
dahafazlaveerişilebilirkaynaklar(biyografi,otobiyografi,hikayelergibi
biçimlerde)üretilmelidir.
16.
Toplumsalcinsiyetkalıplarınıdeğiştirmeyeyönelik
projelerde/programlardarolmodellerininkullanımıetkilibiryöntemdir.
17.
Potansiyelrolmodelolarakönemleridüşünüldüğünde,öğretmenlerin
toplumsalcinsiyetveinsanhaklarıkonusundaeğitilmeleriveekonomik
anlamdadesteklenmeleriönemlidir.
18.
Medyada,özellikletelevizyondizilerivefilmlerde,toplumsalcinsiyet
kalıplarınınyenidenüretiminesonverilmelidir.
19.
Yetişkinerkeklerveerkekçocukları,önemli‘değişimaktörleri’olarakkabul
edilmelivetoplumsalcinsiyetayrımcılığıylamücadeleyeyöneliktüm
çabalardaartanorandadahiledilmelidirler.
V.Siviltoplumveişbirliklerininrolü
Katılımcıgörüşü:
Türkiye’dekızlarıneğitimiiçinçalışanbukadarçokkuruluşolduğunu
bilmiyorduk.Kızlarıdüşünen,bizebukadardestekverenbukadarçokinsan
olduğunugörmekçokgüzel.(Konferansaizleyiciolarakkatılanbirkızöğrenci)
Konferans, hem kız çocuklarının eğitime erişiminin artırılması hem de STÖ’ler,
özelsektör,BMvedevletkurumlarıarasındakurulabilenortaklıklarbakımından,
Türkiye’de sivil toplumun başarısını kutlamak için de bir olanak sağlamıştır.
Kamal Malhotra’nın da belirttiği gibi Aydın Doğan Vakfı, UNICEF, UNFPA ve UN
KadınbirimibuKonferansilebaşarılıbirortaklıkmodeliortayakoymuştur.
Aydın Doğan Vakfı yetkilileri, 10 yılını geride bırakan Baba Beni Okula Gönder
Kampanyası18’nın başarılarını yaptıkları sunumlarda ifade etmişlerdir. Hanzade
DoğanBoynerbusüreciaşağıdakigibiaktarmıştır:
“BabaBeniOkulaGönder'inilkadımlarınıattığımızdakızçocuklarınınokula
gitmeoranıerkekleregöreyüzde30gerideydi.Netoplumsaldeğerlerneörf,
netöre, ne ekonomik çıkmazlar, hiçbiri bu haksızlığın gerekçesi olamazdı.
Karar verdik. Engel ekonomiksebursvereceğiz, barınmaysa yurt açacağız,
töreyse kapı kapı dolaşıp anlatacağız. Öyle de yaptık. Bir seferberlik
başlattık.Okumayantekbirkızkalmayanakadarmücadeleedeceğizdedik.
18
Kampanyahakkındadahafazlabilgiiçin:http://www.doganholding.com.tr/en/corporateresponsibility/dad-send-me-to-school.aspx‘Bababeniokulagönder’kampanyasının10’uncuyılıiçin
çekilenvekonferanstagösterimiyapılanvideoyaerişimiçin:
https://www.youtube.com/watch?v=rDxnoxd-iUc
Yüzbinler bize destek oldu.”(Hanzade Doğan Boyner, Aydın Doğan Vakfı
Başkanı)
Aydın Doğan Vakfı, kızların okumasına yönelik burs sağlamanın yanı sıra
Kampanya çerçevesinde kız öğrenci yurtları inşa etmekte, desteklemekte ve bu
yurtları MEB’e bağışlamaktadır. Vakfın Yürütme Kurulu Başkanı Candan
Fetvacı’nın belirttiği üzere bu yurtlarda görev yapan öğretmen ve yöneticiler de
bu program kapsamında eğitime tabi tutulmaktadır. Gerçekleştirilen etki
değerlendirme araştırmasının sonuçları, kampanyanın okullaşma üzerindeki
etkisini gözler önüne sermektedir. Kampanya kapsamında okuyan kızların
yalnızca % 6’sı yüksek öğrenime devam etmeyeceklerini ya da iş yaşamına
atılmayacaklarını söylerken, bu oran aynı yaş grubunda ve aynı bölgedeki diğer
kız çocuklarında % 38’e çıkmaktadır. Kampanya kapsamında burs alan ve/veya
yurtlarda kalan kızların % 88’i kendi başlarına sağlık ocağına gidebileceklerini
söylerken,diğerkızçocuklarındabuoran%70olaraktespitedilmiştir.
Konferans katılımcıları, sivil toplumun gerçekleştirdiği diğer bazı başarılı
uygulamalararasındaUçanSüpürge,ÇağdaşYaşamıDesteklemeDerneği,Türkiye
Üçüncü Sektör Vakfı, Anne Çocuk Eğitim Vakfı ve UNICEF (Haydi Kızlar Okula
Kampanyası)tarafındanuygulananprogramveçalışmalardansözetmişlerdir.Bu
örnekler, Özlem Başdoğan ve Batuhan Aydagül’ün sektörler arası işbirliği
alanındakideneyimaktarımlarıilebirliktedeğerlendirildiğindegörülmektedirki
sivil toplumun çabaları, bu alandaki verimli tartışmaların ve devlet kurumları
tarafından atılan adımların önünü açmıştır. BM, özel sektör ve sivil toplum
arasındaki işbirliklerinin güçlendirilmesi gereği ise katılımcılar tarafından
vurgulanmıştır.
Öneriler:
20. Siviltoplum,özellikleizlemealanındadahafazlaroloynamalı;
SürdürülebilirKalkınmaHedefleri’ninTürkiye’desiyasayapımıveuygulama
süreçlerineentegrasyonunda,kızçocuklarınıngüçlendirilmesikonusunun
gündemealınmasınıizlemelidir.
21.
ÖzellikleyerelSTÖ’ler,okuladevamsızlıkveokuluterketmevakalarının
izlenmesivedeğerlendirilmesindeetkinroloynamalıdırlar.
22.
Kadınörgütlerininkatılımıvenesillerarasıortaklıklarıngüçlendirilmesine
ihtiyaçvardır.
VI.Sonuç
Konferansta toplumsal cinsiyet bağlamında eğitim ve güçlenme kavramları
tartışılmış, sivil toplum ve özel sektör tarafından gerçekleştirilen çalışmaların
sonuçlarıaktarılmış,rolmodellerindeneyimleripaylaşılmış,böyleliklekonferans
kızçocuklarınıngüçlenmesikonusunugündemetaşımakveteşviketmekiçinbir
platformsağlamıştır.Konferansta,gençkızlarınbugününevegeleceğineyapılacak
yatırımlarla,kızçocuklarınıngüçlenmesininSürdürülebilirKalkınmaHedefleri’ne
ulaşmayönündeatılacaktümadımlardamerkezikonumdayeralmasıgerekliliği
dilegetirilmiştir.
Türkiye’de kız çocuklarının eğitime erişimi bakımından, özellikle de ilköğretim
düzeyindedeğerliilerlemelerkaydedilmişolmaklabirlikte,halenönemliveçoğu
zaman gizli kalan sorun alanları olduğu görülmektedir. Özellikle vurgulanan
sorunlar arasında; eğitimde toplumsal cinsiyet ayrımcılığı, kendini çocuk
evlilikleri de dahil olmak üzere kadına yönelik şiddetin çeşitli biçimleri halinde
gösteren ideolojik engeller, marjinalleştirilmiş grupların çoklu kırılganlıkları, kız
ve erkek çocuklarının eğitim sonucunda aynı çıktılara ulaşamamaları, eğitimin
kızlar için iş yaşamına ve karar verici pozisyonlara katılım ile sonuçlanamaması
gelmektedir.
Toplumsal cinsiyet eşitliği ve haklar ile ilgili sosyal normları kavramak ve
değiştirmek, yukarıda söz edilen temel sorunların çözümünde kilit öneme
sahiptir. Toplumsal cinsiyet kalıp yargılarına karşı çıkmak ve bunları
dönüştürmek kolay bir iş değildir; fakat, bu Konferans’ta önerildiği gibi eğitim
sistemini daha özgürleştirici olacak şekilde revize ederek, rol modellerinin
toplumdavemedyadagörünürlüğünüartırarak,çocuklarınbuçabalaradahafazla
dahil edilmesini sağlayarak ve BM, sivil toplum, özel sektör ve devlet kurumları
arasındaişbirliklerinigüçlendirerekbunusağlamakmümkündür.
Dünya Kız Çocukları Günü, Türkiye’de genç kızların karşılaştıkları sorunlara
dikkat çekmek ve kızların güçlenmesini teşvik etmek için bir fırsat sağlamıştır.
Bununla birlikte Dünya Kız Çocukları Günü, tek günlük bir etkinlik olarak
düşünülmemelidir.BMKadınBirimiİcraDirektörüPhumzileMlambo-Ngcuka’nın
dahaönceifadeettiğigibi;
“Bugün,dikkatlerimiziKızÇocuklarıüzerineodakladığımızgündür.Fakatbu
gün,tekbirgündenibaretdeğil.Bugün,2030’daeşitbirdünyahedefine
ulaşmayolundakimuazzamveduraksızçabanınbirparçasıdır.”19
Bu çerçevede BM Toplumsal Cinsiyet Tematik Çalışma Grubu ve Aydın Doğan
Vakfı, daha geniş kapsamlı stratejileri olarak, Dünya Kız Çocukları Günü’nü
önümüzdeki aylarda bu konuda yürütülecek faaliyetlere ve kaynakların seferber
edilmesine ivme kazandıran bir platform olarak gördüklerini belirtmişlerdir.
Daha önce de tekrarlandığı gibi, BM, özel sektör ve sivil toplum arasındaki
işbirliklerinin ileriye taşınması ve güçlendirilmesi, Türkiye’de sürdürülebilir
toplumsalcinsiyeteşitliğihedefineulaşmakiçingereklidir.
19
Dahafazlabilgiiçin:http://www.unwomen.org/en/news/in-focus/girl-child#sthash.wuIYuXAb.dpuf
Ek:KonferansProgramı
09:00-09:30
Kayıt
AçılışTöreni:GözdeAtasoy,CNNTürk
09:30-10:00 AçılışKonuşmaları
HanzadeDoğanBoyner,AydınDoğanVakfıBaşkanı
KamalMalhotra,BMMukimKoordinatörüveUNDPTürkiyeMukimTemsilcisi
LiekevandeWiel,UNICEFTürkiyeTemsilciVekili.GençKızlarınGücü:2030Vizyonu
10:00-10:50
Panel:GençKızlarınGücü:BütünÇocuklarİçinKaliteliEğitim
Moderatör:ŞirinPayzın,CNNTürk
PanelAçılışKonuşması:
Karl Kulessa, UNFPA Türkiye Temsilcisi, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan Direktörü. ‘Kız
ÇocuklarınınGüçlendirilmesindeToplumsalKatılım:BM’ninBölgeselveKüreselYaklaşımı’
SongülKarahanlı,‘BenimHikayem’
CandanFetvacı,AydınDoğanVakfıYürütmeKuruluBaşkanı,FilmGösterimi,‘GelecekVadeden
Uygulamalar ve Edinilen Dersler: Sivil Toplum Kuruluşlarının Gözünden Kız Çocuklarına
VerilenEğitiminArkaPlanı‘BabaBeniOkulaGönder’’
Doç.Dr. Feyza Çorapçı, Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi, ‘Türkiye’de Kız
YurtlarınaİlişkinBirAraştırmaÖzeti’
10:50-11:10
KahveArası
11:10-12:30
Panel: Kız Çocukları İçin Sesinizi Yükseltin: Kız Çocuklarının Eğitimi Konusunda
KaydedilenGelişmeler,KarşılaşılanEngellerveSürdürülebilirlikDiyalogları
Moderatör:GökselGöksu,CNNTürk
Prof.FerideAcar,ODTÜToplumsalCinsiyetveKadınÇalışmalarıAnabilimDalıKurucularından,
GREVIO başkanı, ‘Eğitimde Eşitlik İçin siyasi ve Toplumsal Taahhüt: Eğitim Sistemindeki
EğilimlerveZorluklar’
Prof.YakınErtürk,İlticaveGöçAraştırmalarıMerkezi(IGAM)YönetimKuruluÜyesi,‘Kapsayıcı
Toplum:HaklaraSaygıveDezavantajlıGruplaraÖzelSistemler’
Batuhan Aydagül, Eğitim Reformu Girişimi Direktörü ‘Eğitimde İzleme, Araştırma, Veri
ToplamaveVeriPaylaşımıSistemleri’
ÖzlemBaşdoğan,UçanSüpürge,GölgeMeclisProjeKoordinatörü,‘SistemdekiUçurumların
Kapatılması:STK’larınYolHaritasıOluşturulmasındakiRolü’
12:30-14:00
ÖğleArası
14:00-15:30
Panel:KızÇocuklarınınGüçlendirilmesi,KorunmasıveÖzerkliğiİçinSesiniziYükseltin–
toplumdakirolmodeller
Moderatör:ŞirinPayzın,CNNTürk
PanelAçılışKonuşması:
IngibjorgSolrunGisladottir,UNWomenAvrupaveOrtaAsyaBölgeDirektörüveTürkiyeTemsilcisi,‘Kız
ÇocuklarınınGüçlendirilmesiHususununÇokBoyutluYapısı
DilekLivaneli,AmasyaÜniversitesi,‘EğitimveKızÇocuklarınınGüçlendirilmesi’
SanemOktar,KAGIDERBaşkanı,‘GirişimcilikveKızÇocuklarınınGüçlendirilmesi’
İkranur Sarıgül, Buse Uçan ve hocaları Doğan Çelebi, Malatya Kız Futbol Takımı, ‘Spor ve Kız
ÇocuklarınınGüçlendirilmesi’
HülyaKoçyiğitveKeremBursin,‘MedyaveKızÇocuklarınınGüçlendirilmesi’
YanEtkinlik:GüçlüKızlartemalıkarikatürsergisi
AydınDoğanUluslararasıKarikatürYarışması’ndajüriüyeliğiyapmışçizerlerinbugünüdesteklemekiçin
dünyanınçeşitliülkelerindenarmağanolarakgönderdikleriçizimler.
Download