Bilim Teknik - tübitak ulusal gözlemevi

lay
lar
ı Yı
llığı
Bilim
ve
Teknik
T UG
TÜBİTAK
ULUSAL GÖZLEMEVİ
2015
O
k
Gö
2015 Takvimi Ocak
Pzt.
Şubat
Sa.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
29 30 31
1
2
3
4
8
9 10 11
5
6
7
Pzt.
Mart
Sa.
Cts.
Pz.
26 27 28 29 30 31
1
7
8
2
3
Çrş.
4
Prş.
5
Cu.
6
12 13 14 15 16 17 18
9 10 11 12 13 14 15
19 20 21 22 23 24 25
16 17 18 19 20 21 22
26 27 28 29 30 31
23 24 25 26 27 28
1
Nisan
Pzt.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
30 31
1
2
3
4
5
8
9 10 11 12
7
Pzt.
Sa.
Cts.
Pz.
23 24 25 26 27 28
1
7
8
2
3
Çrş.
4
Prş.
5
Cu.
6
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23/30 24/31
25 26 27 28 29
Haziran
Mayıs
Sa.
6
1
Pzt.
Sa.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
Pzt.
Sa.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
27 28 29 30
1
2
3
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
8
9 10 11 12 13 14
4
5
Çrş.
6
7
13 14 15 16 17 18 19
11 12 13 14 15 16 17
15 16 17 18 19 20 21
20 21 22 23 24 25 26
18 19 20 21 22 23 24
22 23 24 25 26 27 28
25 26 27 28 29 30 31
29 30
Ağustos
Eylül
27 28 29 30
1
2
3
Temmuz
Pzt.
Sa.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
29 30
1
2
3
4
5
8
9 10 11 12
6
7
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
1
2
Ekim
Pzt.
Sa.
Sa.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
28 29 30
1
2
3
4
8
9 10 11
6
7
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31
1
3
4
5
Cts.
Pz.
Pzt.
Sa.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
27 28 29 30 31
1
2
31
1
2
3
4
5
6
8
9
7
8
9 10 11 12 13
4
5
Prş.
2
Cu.
3
Çrş.
6
7
10 11 12 13 14 15 16
14 15 16 17 18 19 20
17 18 19 20 21 22 23
21 22 23 24 25 26 27
24/31
25 26 27 28 29 30
Pzt.
28 29 30
1
2
3
4
Aralık
Kasım
Çrş.
5
Pzt.
1
Cts.
Pz.
Pzt.
Sa.
Çrş.
Prş.
Cu.
Cts.
Pz.
26 27 28 29 30 31
1
30
1
2
3
4
5
6
7
8
7
8
9 10 11 12 13
2
Sa.
3
Çrş.
4
Prş.
5
Cu.
6
9 10 11 12 13 14 15
14 15 16 17 18 19 20
16 17 18 19 20 21 22
21 22 23 24 25 26 27
23/30
24 25 26 27 28 29
28 29 30 31
1
2
3
2015’in Önemli Gök Olayları
Bu yıl iki Güneş tutulması, iki de Ay tutulması olacak.
Güneş tutulmaları ülkemizden gözlenemeyecek. 28 Eylül 2015’teki
Ay tutulması son evresi dışında ülkemizden izlenebilecek.
20 Mart 2015 Tam Güneş Tutulması:
Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu, Asya’nın batısı
ve Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinden gözlenebilecek.
04 Nisan 2015 Tam Ay Tutulması:
Asya, Avustralya, Kuzey ve Güney Amerika, Antarktika, Hint Okyanusu
ve Pasifik Okyanusu’ndan gözlenebilecek.
13 Eylül 2015 Parçalı Güneş Tutulması:
Güney Afrika, Antarktika ve Hint Okyanusu’nun
güneybatısından izlenebilecek.
28 Eylül 2015 Tam Ay Tutulması:
Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa, Afrika, Antarktika, Pasifik Okyanusu’nun doğusu,
Atlantik Okyanusu ve Hint Okyanusu’nun batısından görülebilecek.
Tutulmanın Türkiye saati ile (yaz saati uygulaması dahil)
başlangıcı 03:10, tutulma ortası 05:47 ve tutulma bitişi 08:24.
Bu tutulma Ay’ın yaklaşık sabah 06:30’daki batışına kadar
ülkemizden izlenebilir.
Göktaşı Yağmurları
Tarih
Sayı/saat
Quadrantid (Dörtlük)
3-4 Ocak
20
Lyrid (Lir)
22-23 Nisan
20
Eta Aquarid (Eta Kova)
4-5 Mayıs
60
Delta Aquarid (Delta Kova)
27-28 Temmuz
20
Perseid (Perse)
12-13 Ağustos
90
Orionid (Avcı)
20-21 Ekim
20
Leonid (Aslan)
17-18 Kasım
15
Geminid (İkizler)
13-14 Aralık
120
Ocak 2015
Gezegenler
Mars: Kızıl gezegenin parlaklığı ay boyunca fazla değişmeyecek. Mars, günbatımından sonra yaklaşık 2 saat süreyle batı
ufkunda gözlenebilir. Teleskoplu gözlemciler Mars’ı 19 Ocak akşamı Neptün’le çok
yakın bir konumda görebilir.
Jüpiter: Ayın ilk günlerinde günbatımından yaklaşık 2 saat sonra doğu ufkundan
yükselecek olan gezegen tüm gece gökyüzünde. Ay sonuna kadar giderek erken saatlerde doğacak olan Jüpiter tüm gece gözlenebilecek.
Satürn: Ayın başlarında sabaha karşı
doğudan yükselecek olan halkalı gezegen
giderek daha erken saatlerde doğmaya başlayacak. Terazi Takımyıldızı’nda ay boyunca
gün doğumuna kadar gözlenebilecek olan
gezegenin halkalarının açısı da gözlem için
uygun.
Merkür: Gökyüzünde Güneş’ten fazla
uzaklaşmadığından görebilmek için temiz
bir ufuk ve dikkatli bir gözlem gerektiren
bu gezegen ay sonuna doğru giderek azalan
sürelerle akşamları Güneş battıktan hemen
sonra batı ufkunda gözlenebilir. Merkür, 10
Ocak akşamı alacakaranlıkta gökyüzünde
Venüs’le yakın konumda olacak. Gezegen 20
Ocak’tan sonra günbatımında fazla yükselemeyeceğinden gözlem için uygun konumda
olmayacak.
Venüs: Ay boyunca akşamları günbatımından sonra batı ufkunda giderek artan
sürelerle gözlenebilir. Teleskoplu gözlemciler Venüs ve Neptün’ün yakınlaşmasını gözlemleyebilir.
Mars
Ay
Fomalhaut
Venüs
Merkür
22 Ocak akşamı batı-güneybatı ufku
4
Gök Olayları
Dolunay
5 Ocak
Sondördün
13 Ocak
Yeniay
20 Ocak
İlkdördün
27 Ocak
04 Ocak Dünya Güneş’e en yakın konumunda (147 Milyon km)
08 Ocak Jüpiter ve Ay birbirine yakın görünümde
09 Ocak Ay Dünya’ya en uzak konumunda (405.341 km)
14 Ocak Merkür en büyük doğu uzanımında (19°)
16 Ocak Satürn ile Ay sabaha karşı birbirine yakın görünümde
21 Ocak Mars, Venüs ve Merkür batı ufkunda birbirlerine yakın görünümde
21 Ocak Ay Dünya’ya en yakın konumunda (359.761 km)
22 Ocak Mars, Venüs, Merkür ve Ay batı ufkunda yakın görünümde
23 Ocak Mars ve Ay batıda yakın görünümde
29 Ocak Ay ve Aldebaran birbirine çok yakın görünümde
1 Ocak 22:00
15 Ocak 21:00
31 Ocak 20:00
Jüpiter
Şubat 2015
Merkür: Geçtiğimiz ay akşamları gözlenebilen gezegen bu ay sabahları gözlenebilecek. Ayın ilk haftasından sonra gündoğumundan önce doğu ufkunda gözlenebilecek
olan gezegen ay sonuna kadar gökyüzünde
olacak. Ancak ufuktan fazla yükselmeyeceği
için yüksekçe bir gözlem yerinden temiz bir
gökyüzünde gözlem yapmak gerekiyor.
Venüs: Teleskoplu gözlemciler ayın ilk
günü gezegenin hemen yanında Neptün’ü
de gözleyebilir. Günler ilerledikçe gözlem
süresi giderek artan gezegen 21 ve 22 Şubat’ta gökyüzünde Mars’la birbirine değiyormuş gibi görünecek. Ayın sonuna doğru
bu sefer gökyüzünde Uranüs’e yaklaşmaya
başlayan Venüs yine çok parlak.
Mars: Günbatımından sonra yaklaşık iki
saat süreyle batıda gözlenebilecek olan gezegenin parlaklığı pek değişmiyor. 21 ve 22
Şubat’ta Venüs’le yakın konuma gelecek.
Gezegenler
Jüpiter: Ayın başında günbatımından
yaklaşık bir saat sonra doğudan yükselecek
olan gezegen giderek erken doğmaya başlayarak gecenin tamamında gözlenebilen tek
gezegen olacak. Bu ay parlaklığı iyice artmış
olan gezegen ay sonuna doğru Güneş battığında doğuda yükselmiş olacak.
Satürn: Akrep Takımyıldızı’nda bulunan
ve geceyarısından 2,5 saat sonra doğudan
yükselecek olan gezegen hava aydınlanana
kadar görülebilecek. Günler ilerledikçe daha
erken doğmaya başlayacak olan Satürn ay
sonuna doğru geceyarısından bir saat sonra
gözlem için uygun durumda olacak.
Ay
Mars
Venüs
Ay
Merkür
17 Şubat sabahı dündoğumundan önce doğu ufku
6
21 Şubat akşamı günbatımından sonra batı ufku
Gök Olayları
Dolunay
4 Şubat
Sondördün
12 Şubat
Yeniay
19 Şubat
İlkdördün
25 Şubat
04 Şubat Ay ve Jüpiter yakın görünümde
06 Şubat Ay Dünya’ya en uzak konumunda (406.102 km)
13 Şubat Satürn ve Ay geceyarısından sonra birbirlerine çok yakın görünümde
17 Şubat Ay ve Merkür gündoğumundan hemen önce doğuda yakın görünümde
19 Şubat Ay Dünya’ya en yakın konumunda (357.090 km)
21 Şubat Venüs ve Mars günbatımında batıda çok yakın görünümde
24 Şubat Merkür en büyük batı uzanımında (27°)
25 Şubat Ay ve Aldebaran birbirine çok yakın görünümde
1 Şubat 22:00
15 Şubat 21:00
28 Şubat 20:00
Jüpiter
Mart 2015
Gezegenler
Merkür: Ayın ortalarına kadar sabahları
gündoğumuna yakın saatlerde doğu ufkunda gözlenebilir. Parlaklığı geçen aya göre biraz daha artmış olan Merkür’ü görebilmek
için ufku açık, temiz bir havada gözlem
yapmak gerekiyor. Ayın ikinci yarısında gezegen Güneş’e yakın olacak ve ufuktan fazla
yükselmeyecek.
Venüs: Parlaklığıyla akşam gökyüzünü
süslüyor. Ay boyunca gözlem için çok uygun
konumda olacak ve Güneş battıktan 3 saat
sonrasına kadar batı ufku üzerinde kalacak.
Ayın başında Mars’ın yakınında olacak. Ancak günler ilerledikçe aralarındaki uzaklık
artacak. 22 Mart’ta hilal evresindeki Ay’la
yakın görünecek.
Mars: Ayın başında batıda Venüs’le yakın konumda bulunacak gezegen ayın son
haftasına kadar yaklaşık iki saat gökyüzünde kalacak. Gökyüzünde Güneş’e doğru ilerlediği için son hafta gözlem süresi bir saate
kadar azalacak.
Jüpiter: Gecenin büyük bölümünde
gözlenebilen tek gezegen. Jüpiter, Güneş
battığında doğudan yükselmiş oluyor. 2 ve
3 Mart gecelerinde Ay’la yakın görünecek
olan gezegen Dünya’ya yaklaştığı için görece
parlak ve teleskoplu gözlemciler için uygun.
Jüpiter, ayın son haftasından itibaren gündoğumundan yaklaşık 2 saat önce batacak.
Satürn: Artık geceyarısından itibaren
gökyüzünde ve gündoğumuna kadar gözlem için uygun konumda. Parlaklığını günden güne yavaş yavaş arttıracak olan gezegenin halkalarının konumu da teleskopla
gözlem için uygun.
Jüpiter
Venüs
Ay
Ay
Mars
22 Mart akşamı günbatımından sonra güneydoğu ufku
8
Regulus
ASLAN
TAKIMYILDIZI
30 Mart gecesi Ay ve Jüpiter
Gök Olayları
Dolunay
5 Mart
Sondördün
13 Mart
Yeniay
20 Mart
İlkdördün
27 Mart
03 Mart Jüpiter ve Ay birbirine yakın görünümde
05 Mart Ay Dünya’ya en uzak konumunda (406.336 km)
12 Mart Satürn ve Ay geceyarısından sonra birbirine yakın görünümde
19 Mart Ay Dünya’ya en yakın konumunda (357.732 km)
20 Mart İlkbahar Ilımı (gece ve gündüz süreleri eşit)
21 Mart Venüs, Mars ve Ay günbatımında batı ufkunda birbirine yakın görünümde
25 Mart Aldebaran ve Ay birbirine yakın görünümde
30 Mart Jüpiter ve Ay birbirine yakın görünümde
1 Mart 22:00
15 Mart 21:00
31 Mart 20:00
Jüpiter
Nisan 2015
Gezegenler
Merkür: Güneş’e yakın görünümde olacağından gezegen bu ay gözlenemeyecek.
Venüs: Geçen ay olduğu gibi bu ay da
akşamları batı ufkunun en parlak gezegeni
Venüs. Günbatımının ardından 3 saat kadar
gökyüzünde kalacak olan gezegen gözlem
için çok uygun konumda. Teleskoplu gözlemciler günler ilerledikçe, Ay’da olduğu
gibi, yüzeyinin aydınlık bölümünün hafifçe
değişmesini izleyebilir.
Mars: Ayın ilk haftası çok kısa sürelerle
günbatımının ardından batı ufku üzerinde
görülebilir. Ancak temiz bir gökyüzünde
gözlem yapılması gerekiyor. Günler ilerledikçe gezegen Güneş’e yakın görünümde
olacağından gözlenemeyecek.
Jüpiter: Günbatımında iyice yükselmiş
olan gezegen geceyarısından 3 saat sonrasına kadar Yengeç Takımyıldızı’nda gözlenebilir. Gezegenin parlaklığında geçtiğimiz
aya göre hafif bir azalma olsa da gezegen
hâlâ yeterince parlak.
Satürn: Geceyarısından önce doğmaya
başlayan gezegen gündoğumuna kadar gökyüzünde. Akrep Takımyıldızı’nda bulunan
Satürn’ün parlaklığı Jüpiter’inkine göre daha
az olacak. Ayın 8’i ve 9’u geceleri Ay’la yakın
konumda bulunacak.
Kapella
Betelgöz
Venüs
Akyıldız
Aldebaran
Ay
ORİON
TAKIMYILDIZI
Ülker
Rigel
21 Nisan akşamı günbatımından sonra batı ufku
10
Gök Olayları
Dolunay
4 Nisan
Sondördün
12 Nisan
Yeniay
18 Nisan
İlkdördün
25 Nisan
01 Nisan Ay Dünya’ya en uzak konumunda (405.955 km)
08 Nisan Satürn ve Ay geceyarısından sonra birbirine yakın görünümde
17 Nisan Ay Dünya’ya en yakın konumunda (361.172 km)
21 Nisan Aldebaran ve Ay batıda birbirine çok yakın görünümde
21 Nisan Venüs ve Ay batıda birbirine yakın görünümde
26 Nisan Jüpiter ve Ay birbirine yakın görünümde
29 Nisan Ay Dünya’ya en uzak konumunda (404.987 km)
1 Nisan 23:00
15 Nisan 22:00
30 Nisan 21:00
Venüs
Jüpiter
Mayıs 2015
Gezegenler
Merkür: Gökyüzünde Güneş’ten uzaklaşmaya başlayan gezegen bu ayın ortalarına kadar gözlem için uygun konumda olacak ve akşamları günbatımından sonra batı
ufku üzerinde gözlenebilecek. Ayın ikinci
yarısı gökyüzünde yine Güneş’le yakınlaşmaya başlayacağından gözlenemeyecek.
Venüs: Gözlem için bu ay da uygun
konumda olan gezegen günler ilerledikçe
Boğa Takımyıldızı’ndan İkizler Takımyıldızı’na geçecek ve günbatımından 2,5 saat
sonrasına kadar batıda parlak bir şekilde
gözlenebilecek.
Mars: Bu ay süresince gökyüzünde giderek Güneş’e yaklaşacak ve bu ay boyunca
gözlenemeyecek.
Polluks
Jüpiter: Gözlem süresi kısalmaya başlayan gezegen günbatımında gökyüzünün
batı bölgesine gelmiş oluyor ve gözlem
için uygun konumda bulunuyor. Jüpiter,
Ay sonuna doğru geceyarısından kısa bir
süre sonra batmış olacak. Hâlâ çok parlak
olan gezegen ayın 24’ünde Ay’la yakın görünümde olacak.
Satürn: Yavaş yavaş gecenin hâkim gezegeni olmaya başlayan gezegen ayın ilk
haftasının ardından Güneş battıktan sonra
doğudan yükselmeye başlıyor ve tüm gece
gökyüzünde yer alıyor. Satürn, ay sonunda
neredeyse dolunay evresindeki Ay’la yakın
görünümde olacak.
Kastor
Venüs
Prokyon
Ay
21 Mayıs akşamı günbatımından sonra batı ufku
12
Kapella
Gök Olayları
Dolunay
5 Mayıs
Sondördün
11 Mayıs
Yeniay
18 Mayıs
İlkdördün
25 Mayıs
05 Mayıs Satürn ve Ay birbirine çok yakın görünümde
07 Mayıs Merkür en büyük doğu uzanımında (21°)
17 Mayıs Ay Dünya’ya en yakın konumunda (366.026 km)
19 Mayıs Merkür ve Ay batı ufkunda birbirine yakın görünümde
21 Mayıs Venüs ve Ay batıda birbirine yakın görünümde
24 Mayıs Jüpiter ve Ay birbirine yakın görünümde
26 Mayıs Ay Dünya’ya en uzak konumunda (404.245 km)
1 Mayıs 23:00
15 Mayıs 22:00
31 Mayıs 21:00
Venüs
Jüpiter
Satürn
Haziran 2015
Gezegenler
Satürn: Günbatımında doğudan yükselmiş olan gezegen gündoğumundan bir saat
öncesine kadar gözlenebilecek. Ay sonuna
doğru biraz daha erken batmaya başlayacak
olan gezegenin 29 Haziran’da Ay’la yakın
konumda olacak.
Merkür: Güneş’e yakın görünümde bulunan gezegeni bu ay görmek mümkün olmayacak.
Venüs: Akşamın en dikkat çekici gökcismi olan Venüs bu ay da gözlem için çok uygun konumda. Günbatımından 3 saat sonrasına kadar görülebiliyor. Venüs giderek
Jüpiter’le yakınlaşacak ve ay sonunda âdeta
birbirine değiyormuş gibi görünecekler.
Mars: Bu ay boyunca Güneş’e yakın konumda olacağından gözlenemeyecek.
Jüpiter: Parlaklığıyla dikkat çeken gezegen gökyüzünün batı bölgesinde yer alıyor
ve geceyarısına kadar gözlenebiliyor. Ayın
20’sinde Venüs ve Ay’la yakın konumda olacak ve ay sonunda Venüs’le iyice yakınlaşmış olacak.
Regulus
Jüpiter
Venüs
Ay
20 Haziran akşamı günbatımından sonra güneybatı ufku
14
Polluks
Kastor
Gök Olayları
Dolunay
2 Haziran
Sondördün
9 Haziran
Yeniay
16 Haziran
İlkdördün
24 Haziran
01 Haziran Satürn ve Ay birbirine çok yakın görünümde
06 Haziran Venüs en büyük doğu uzanımında (45°)
10 Haziran Ay Dünya’ya en yakın konumunda (369.713 km)
20 Haziran Jüpiter, Venüs ve Ay batıda birbirine yakın görünümde
21 Haziran Yaz Gündönümü (en uzun gündüz, en kısa gece)
23 Haziran Ay Dünya’ya en uzak konumunda (404.135 km)
24 Haziran Merkür ve Aldebaran doğu ufkunda gündoğumunda birbirine çok yakın görünümde
24 Haziran Merkür en büyük batı uzanımında (22°)
29 Haziran Satürn ve Ay birbirine çok yakın görünümde
1 Haziran 23:00
15 Haziran 22:00
30 Haziran 21:00
Venüs
Jüpiter
Satürn
Temmuz 2015
Merkür: Güneş’e yakın konumda bulunan gezegeni bu ay görmek mümkün olmayacak.
Venüs: Ayın ilk haftası boyunca Jüpiter’e
yakın konumda olacak ve akşamları batıda
gözlenebilecek. Günler ilerledikçe gözlem
süresi kısalmaya başlayacak olan Venüs ayın
son haftası günbatımından ancak bir saat
sonrasına kadar gözlenebilecek. 18 Temmuz
akşamı Jüpiter ve ince bir hilal şeklindeki
Ay’la yakın konumda olacak.
Mars: Sabah gökyüzünde bulunan gezegen giderek Güneş’ten uzaklaşıyor. Ancak
görülebilecek kadar yükselmesi için ayın
son haftasını beklemek gerekiyor. Mars, bu
sırada gündoğumundan önce gözlenebilir.
Parlaklığı fazla olmadığından yüksek bir
yerde ve temiz bir havada gözlem yapmak
gerekiyor.
Venüs
Gezegenler
Jüpiter: Gökyüzünde giderek Güneş’e
yaklaşan gezegenin gözlem süresi giderek
kısalıyor. Jüpiter, günbatımından sonra batıda yaklaşık iki saat kadar gözlenebilecek.
Ancak bu süre ay sonunda bir saate düşecek.
1 Temmuz akşamı Venüs ile Jüpiter yakınlaşması görülmeye değer.
Satürn: Günbatımında güneyde, alçak
bir konumda bulunan gezegen geceyarısından yaklaşık bir saat sonra batıyor. 25 ve 26
Temmuz geceleri Ay’la yakın bir konumda
bulunacak olan Satürn’ün ay sonuna doğru
gözlem süresi biraz daha kısalacak ve geceyarısında batacak.
Jüpiter
Regulus
Venüs
Jüpiter
Ay
1 Temmuz akşamı günbatımından sonra batı ufku
16
18 Temmuz akşamı günbatımından sonra batı ufku
Gök Olayları
Dolunay
2 Temmuz
Sondördün
8 Temmuz
Yeniay
16 Temmuz
İlkdördün
24 Temmuz
01 Temmuz Venüs ve Jüpiter batıda birbirine çok yakın görünümde
05 Temmuz Ay Dünya’ya en yakın konumunda (367.092 km)
06 Temmuz Dünya Güneş’e en uzak konumunda (152 Milyon km)
10 Temmuz Venüs günbatımında batıda Jüpiter ve Regulus ile birlikte yakın görünümde
18 Temmuz Ay, Venüs ve Jüpiter Regulus ile birlikte batıda birbirine çok yakın görünümde
21 Temmuz Ay Dünya’ya en uzak konumunda (404.836 km)
26 Temmuz Satürn ve Ay birbirine yakın görünümde
1 Temmuz 23:00
15 Temmuz 22:00
31 Temmuz 21:00
Satürn
Dolunay
31 Temmuz
Ağustos 2015
Merkür: Akşam gökyüzünde, batı ufku
üzerinde yer alan gezegenin gözlenebilmesi
için ayın ortasına kadar beklemek gerekiyor. Ayın ikinci yarısı gökyüzünde giderek
Güneş’ten uzaklaşacak olan gezegen yine
de ufuktan fazla yükselemeyecek. Gezegeni
görebilmek için yüksekçe bir gözlem yeri ve
iyi atmosfer koşulları gerekecek. Böyle koşullara sahip gözlemciler 7 Ağustos akşamı
batıda gezegenin Jüpiter ve Aslan Takımyıldızı’nın parlak üyesi Regulus’la yakınlaşmasını görmeyi deneyebilir.
Venüs: Gezegen ayın ikinci yarısından
itibaren sabah gökyüzünde olacak. Ayın
sonlarına doğru gündoğumundan önce
doğu ufku üzerinde gözlenebilecek.
Gezegenler
Mars: Gözlenebileceği süre yavaş yavaş
uzayan gezegen sabaha karşı doğu ufkunda
yer alıyor. Ayın son haftası Güneş doğmadan yaklaşık iki saat önce yükselecek olan
Mars gündoğumuna kadar Venüs’le gökyüzünü paylaşacak.
Jüpiter: Ayın ilk haftası çok kısa sürelerle
günbatımında batıda görülebilecek gezegen
günler ilerledikçe giderek Güneş’e yaklaşacak. 7 Ağustos akşamı günbatımında temiz
bir ufuk ve yüksek bir gözlem yerinden gezegenin Merkür ve Regulus’la yakınlaşması
izlenebilir.
Satürn: Gezegen Güneş battığı zaman
güney yönünde parlıyor. 22 Ağustos gecesi Ay’la yakın konumda olacak gezegenin
gözlem süresi ayın son haftası üç saate kadar düşecek ve gezegen geceyarısından önce
batmış olacak.
Prokyon
Akyıldız
Mars
Venüs
29 Ağustos sabahı gündoğumundan önce doğu ufku
18
Gök Olayları
Sondördün
7 Ağustos
Yeniay
14 Ağustos
İlkdördün
22 Ağustos
Dolunay
29 Ağustos
01 Ağustos Ay Dünya’ya en yakın konumunda (362.134 km)
09 Ağustos Ay ve Aldebaran geceyarısından sonra birbirlerine çok yakın konumda
13 Ağustos Mars ve Ay gündoğumunda doğuda birbirlerine yakın konumda
18 Ağustos Ay Dünya’ya en uzak konumunda (405.845 km)
22 Ağustos Satürn ile Ay geceyarısına kadar birbirlerine çok yakın konumda
29 Ağustos Venüs ve Mars gündoğumunda doğuda birbirlerine yakın konumda
30 Ağustos Ay Dünya’ya en yakın konumunda (358.289 km)
1 Ağustos 23:00
15 Ağustos 22:00
31 Ağustos 21:00
Satürn
Eylül 2015
Gezegenler
Merkür: Ufuktan fazla yükselemediğinden gezegeni akşamları batı ufkunda görmek için iyi atmosfer koşulları gerekiyor.
Ayın ikinci yarısı yüksekliği iyice azalacak
olan gezegeni gözlem koşulları uygun olsa
da görmek zor olacak.
Venüs: Sabah gökyüzüne geçen gezegen
Güneş doğmadan önce doğu ufku üzerinde
yer alıyor. Gezegen ayın sonlarında neredeyse üç saat gözlenebilecek ve ay boyunca
Mars’la yakın görünecek.
Mars: Gündoğumundan önce doğu ufku
üzerinde yer alan Mars, ay boyunca yaklaşık iki saat süreyle gökyüzünde olacak. 25
Eylül’de Aslan Takımyıldızı’nın en parlak
yıldızı Regulus’la çok yakın görünecek olan
Mars ay sonuna doğru gökyüzünde Jüpiter’e
yaklaşacak.
Jüpiter: Ayın ilk haftasından sonra Mars
ve Venüs’le sabah gökyüzünü paylaşmaya
başlayacak olan gezegen gündoğumundan
önce doğu ufkunda gözlenebilir. Günler
ilerledikçe Güneş’le arasındaki açıklık artacak olan gezegenin gözlem süresi de 2 saate
kadar uzayacak. Ay sonunda Jüpiter, Mars,
Regulus ve Venüs doğu ufku üzerinde birbirlerine yakın olacak.
Satürn: Günbatımında gökyüzünün batı
bölgesine geçmiş olan gezegen geceyarısından iki saat öncesine kadar gökyüzünde.
Akrep Takımyıldızı’ndaki Satürn’ün halkalarının konumu teleskopla gözlem için uygun açıda. Ay sonuna doğru gezegen Güneş
battıktan ancak 2 saat sonrasına kadar gözlenebilecek.
Mars
Venüs
Mars
Ay
Venüs
Regulus
Jüpiter
10 Eylül sabahı gündoğumundan önce doğu ufku
20
25 Eylül sabahı gündoğumundan önce doğu ufku
Gök Olayları
Sondördün
5 Eylül
Yeniay
13 Eylül
İlkdördün
21 Eylül
Dolunay
28 Eylül
04 Eylül Merkür en büyük doğu uzanımında (27°)
05 Eylül Ay ve Aldebaran geceyarısından sonra birbirlerine çok yakın konumda
10 Eylül Venüs, Mars ve Ay gündoğumundan önce doğuda birbirlerine yakın konumda
14 Eylül Ay Dünya’ya en uzak konumunda (406.463 km)
19 Eylül Satürn ve Ay geceyarısına kadar birbirlerine yakın konumda
21 Eylül Venüs gündoğumundan önce doğuda Mars ve Jüpiter ile birlikte yakın görünümde
23 Eylül Sonbahar Ilımı (gece ve gündüz süreleri eşit)
24 Eylül Mars ve Regulus gündoğumundan önce doğuda birbirlerine çok yakın konumda
28 Eylül Ay Dünya’ya en yakın konumunda (356.879 km)
1 Eylül 23:00
15 Eylül 22:00
30 Eylül 21:00
Ekim 2015
Gezegenler
Merkür: Bu ay sabah gökyüzüne geçen
gezegen yavaş yavaş Güneş’ten uzaklaşıyor.
İlk haftadan sonra sabahları Güneş doğmadan önce doğu ufkunda gözlem için uygun
konuma gelecek ve bir saate varan sürelerle
gözlenebilecek. Ayın ortasından sonra yine
Güneş’e yakınlaşmaya başlayacak olan gezegenin parlaklığı artsa da görülmesi giderek
zorlaşacak.
Venüs: Ay boyunca sabah gökyüzünde
bulunan gezegen geceyarısından üç saat sonra doğudan yükseliyor. 9 Ekim’de Regulus’la
yakın görünecek gezegeni aynı bölgede Ay,
Mars, Jüpiter ve Merkür takip edecek olacak.
Mars: Ay boyunca sabaha karşı doğuda
iki saate varan sürelerle gözlenebilecek olan
gezegen çok parlak olmasa da gökyüzünde
kolayca bulunabilir. 18 Ekim’de sabaha karşı
Jüpiter’le birbirine değecek kadar yakın görünecekler ve bu ikiliye biraz uzaktan Venüs
eşlik edecek. Ay sonundaysa gezegen Venüs’le çok yakın konumda olacak.
Jüpiter: Gezegen gündoğumundan önce
doğu ufkunda üç saat süreyle gökyüzünde. Jüpiter giderek Güneş’ten uzaklaşacak
ve daha uzun sürelerle gökyüzünde olacak.
Gezegen 26 Ekim’de Venüs’le çok yakın konumda olacak.
Satürn: Günbatımında batı ufku üzerinde yer alan gezegen ayın ilk günleri üç saat
kadar gökyüzünde. Satürn, 16 Ekim akşamı
Ay’la yakın konumda olacak. Ayın son haftası gözlem süresi bir saate kadar azalacak olan
gezegen yavaş yavaş akşam gökyüzünü terk
ediyor.
Regulus
Venüs
Regulus
Mars
Venüs
Mars
Jüpiter
Ay
Jüpiter
Merkür
9 Ekim sabahı gündoğumundan önce güneydoğu ufku
22
18 Ekim sabahı gündoğumundan önce güneydoğu ufku
Gök Olayları
Sondördün
4 Ekim
Yeniay
13 Ekim
İlkdördün
20 Ekim
Dolunay
27 Ekim
02 Ekim Ay ve Aldebaran birbirlerine yakın görünümde
10 Ekim Ay, Jüpiter, Mars ve Venüs gündoğumundan önce doğuda birbirlerine yakın görünümde
11 Ekim Ay ve Merkür gündoğumundan önce doğuda birbirlerine yakın görünümde
11 Ekim Ay Dünya’ya en uzak konumunda (406.389 km)
16 Ekim Merkür en büyük batı uzanımında (18°)
16 Ekim Ay ve Satürn birbirlerine çok yakın konumda
18 Ekim Mars ve Jüpiter gündoğumunda doğuda birbirine çok yakın konumda
26 Ekim Venüs en büyük batı uzanımında (46°)
26 Ekim Venüs, Jüpiter ve Mars gündoğumundan önce doğuda birbirlerine çok yakın görünümde
26 Ekim Ay Dünya’ya en yakın konumunda (358.463 km)
28 Ekim Merkür ve Spika gündoğumunda doğuda birbirlerine yakın görünümde
29 Ekim Ay ve Aldebaran birbirlerine çok yakın görünümde
29 Ekim Jüpiter, Venüs ve Mars gündoğumundan önce doğuda birbirlerine çok yakın görünümde
1 Ekim 23:00
15 Ekim 22:00
31 Ekim 20:00
Kasım 2015
Gezegenler
Merkür: Ay boyunca Güneş’e yakın konumda olacağından gözlenmesi mümkün
olmayacak. Ayın sonunda akşam gökyüzüne geçse de Güneş’ten yeterince uzak bir konuma gelemeyecek ve gözlenemeyecek.
Venüs: Ayın ilk günü sabaha karşı doğuda Mars’la çok yakın görünecek olan Venüs
yine ayın en parlak gezegeni. Üç saate varan
sürelerle gündoğumundan önce doğuda
gözlenebilecek gezegen ayın 7’sinde Ay ve
Mars’la çok yakın görünecek. Ayın sonuna
doğru Başak Takımyıldızı’nın en parlak üyesi Spika’yla yakın görünecek.
Mars: Gözlem süresi giderek artan gezegen geceyarısından yaklaşık iki buçuk saat
sonra doğudan yükseliyor ve gündoğumuna
kadar gökyüzünde. Ayın ilk haftası Venüs’ün
çok yakınında görünecek olan Mars’ı ayın
sonlarına doğru Güneş doğana kadar dört saate varan sürelerle gözlemek mümkün olacak.
Jüpiter: Ayın başında geceyarısından iki
saat sonra doğacak olan gezegen Mars ve
Venüs’le yakın görünecek. Günler ilerledikçe giderek daha erken doğmaya başlayacak
olan Jüpiter gecenin ikinci yarısının hâkim
gezegeni olacak. 6 Kasım gecesi Ay’la yakın
konumda olacak.
Satürn: Giderek Güneş’e yakınlaşan gezegen ancak ayın ilk haftası görülebilecek.
Bu sırada Satürn günbatımının ardından
çok kısa sürelerle batı ufkunda görülebilir.
Gezegen ay sonunda sabah gökyüzüne geçecek.
Jüpiter
Mars
Venüs
Arkturus
Spika
7 Kasım sabahı gündoğumundan önce doğu ufku
24
Ay
Gök Olayları
Sondördün
3 Kasım
Yeniay
11 Kasım
İlkdördün
19 Kasım
Dolunay
25 Kasım
03 Kasım Mars ve Venüs gündoğumundan önce doğuda birbirlerine çok yakın konumda
07 Kasım Ay, Jüpiter, Mars ve Venüs sabaha karşı doğuda birbirlerine çok yakın görünümde
07 Kasım Ay Dünya’ya en uzak konumunda (405.722)
23 Kasım Ay Dünya’ya en yakın konumunda (362.818 km)
1 Kasım 22:00
15 Kasım 21:00
30 Kasım 20:00
Aralık 2015
Gezegenler
Merkür: Akşam gökyüzüne geçmiş olan
gezegen ancak ayın ikinci yarısından sonra
gözlenebilecek kadar yükselecek. Gezegeni
görmek için günbatımından hemen sonra
batı ufku üzerine bakmak gerekiyor. Yine
de ufuktan yüksekliği fazla olmayacağı için
gözlenmesi için iyi gözlem koşulları şart.
Venüs: Gezegen 7 Aralık’ta Ay ve Başak
Takımyıldızı’nın en parlak üyesi Spika ile yakın görünecek. Ayın sonuna doğru gözlenebileceği süre iki buçuk saate kadar azalacak.
Mars: Geceyarısından iki saat sonra doğacak olan gezegen gündoğumuna kadar
gökyüzünde. 6 Aralık gecesi Ay’la, ayın son
haftasındaysa Spika’yla yakın konumda olacak.
Jüpiter: Gezegen artık geceyarısı civarında doğmaya başlayarak gecenin ikinci
yarısında gökyüzünde olacak. 4 Aralık gecesi Ay’la yakın konumda olacak olan Jüpiter
aynı zamanda Dünya’ya da yakın bir konumda olacağından teleskoplu gözlemciler
için de cazip bir gökcismi olacak.
Satürn: Ayın ikinci yarısından itibaren
görülebilecek kadar yükselecek olan Satürn
gündoğumundan önce doğu ufkunda gözlenebilir. Ay sonunda Venüs ile yakınlaşmaya
başlayacak ve gözlem süresi bir buçuk saate
kadar çıkacak.
Jüpiter
Arkturus
Mars
Ay
Venüs
6 Aralık sabahı gündoğumundan önce güneydoğu ufku
26
Spika
Gök Olayları
Sondördün
3 Aralık
Yeniay
11 Aralık
İlkdördün
18 Aralık
Dolunay
25 Aralık
03 Aralık Ay, Jüpiter, Mars ve Venüs gündoğumundan önce doğu ufkunda sıralanmış durumda
04 Aralık Ay ve Jüpiter geceyarısından sonra birbirlerine çok yakın konumda
05 Aralık Ay Dünya’ya en uzak konumunda (404.801 km)
06 Aralık Ay ve Mars geceyarısından sonra birbirlerine çok yakın konumda
07 Aralık Ay ve Venüs sabaha karşı doğuda birbirlerine yakın konumda
21 Aralık Ay Dünya’ya en yakın konumunda (368.423 km)
21 Aralık Mars ve Spika sabaha karşı doğuda birbirlerine yakın konumda
22 Aralık Kış Gündönümü (en kısa gündüz, en uzun gece)
23 Aralık Ay ve Aldebaran birbirlerine çok yakın konumda
29 Aralık Merkür en büyük doğu uzanımında (20°)
31 Aralık Ay ve Jüpiter geceyarısından itibaren birbirlerine yakın konumda
1 Aralık 22:00
15 Aralık 21:00
31 Aralık 20:00
İleri saat uygulamasının geçerli olduğu
zamanlarda çizelgedeki saatlere bir saat eklemek
gerekiyor. Çizelgenin kullanılmasına bir
örnek olarak 14 Haziran’ı 15 Haziran’a bağlayan
gecenin olaylarının bir bölümüne bakalım.
Bunun için ilk olarak çizelgenin sol tarafında
bulunan eğriden 14 Haziran’a karşılık gelen noktayı
bulmalıyız. Buradan edindiğimiz ilk bilgi
Güneş’in o akşam yaklaşık 20:30’da
Bu çizelge 2015 yılı için çeşitli gökcisimlerinin
doğma, meridyenden (gökyüzünde en yüksek
noktasından) geçme ve batma zamanlarını,
alacakaranlığın sonuyla başlangıcını ve Ay’ın
evrelerini veriyor. Dikey eksen günleri,
yatay eksen gece boyunca zamanı gösteriyor.
16
Mart
29
22
8
15
11
25
1
6
Tem
Haziran
18
4
20
Mayıs
27
6
Nisan
13
23
30
9
06
05
Merkür
doğuyor
tıy
or
yo
r
tü
r
de
en
dy
31
M
er
i
de
m
Sa
t
n
ür
m
de
ye
n
J
i
üp
te
s
re
ta
An
er
id
er
rm
a
rb
ite
ye
n
r
ıyo
bat
Jü
p
tıy
or
tıy
or
ye
do
ğ
n
ba
üs
Ven
Ur
an
üs
Sa
do
ğu
id
e
N
uy
or
03
02
m
e
nd
Ar
de
ye
n
er
id
01
pt
ün
s
ru
ct
u
ba
geceyarısı
yo
r
do
ğu
45
M
ux
l
Po
l
23
31
do
ğ
M
42
M
tıy
or
uy
or
tıy
or
er
id
m
ba
Ur
an
üs
22
ür
Merkyor
doğu
ba
SABAH
04
16
2
23
9
2
26
19
Şubat
07
5
12
Ocak
de
m
AKŞAM
20
M
25
5
28
7
Haziran
21
24
17
10
3
26
19
5
12
29
22
8
15
1
22
15
8
bat.
Ur M31
a
m
n
. m rd.
rd
.
18
1
u
r oğ
rkü er d
e
M pit
Jü
r
yo
e
m
11
45
M
4
tü
n
Ne
p
ye
n
rid
19
14
de
ıy
or
ba
t
18
31
Mars batıyor
17
r
kü r
er o
M atıy
b
42
21
ye
n
er
id
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Tem
Neptün 00:30’da, Uranüs ise 2:00’da doğuyor.
Saat 3:30 hizasında gördüğümüz simge
Ay’ın doğuşunu işaret ediyor. Bu simgeden
ayrıca Ay’ın ince bir hilal biçiminde olduğunu
anlıyoruz.
(saati çizelgede 19:30 olarak okuduk ancak ileri saat
uygulaması nedeniyle bir saat ekledik) batacağı.
Bunun ardından, ortalık henüz tam kararmadan
21:30 civarında Arkturus meridyene yani
gökyüzünde güney yönündeki en yüksek noktasına
ulaşıyor. Ondan bir saat sonraysa M31 doğuyor.
23:00’dan biraz sonra Satürn meridyene ulaşıyor.
Jüpiter’se geceyarısından kısa bir süre
önce batıyor.
07
06
05
04
02
de
ye
n
01
42
er
id
m
M
N
Jü
45
ep
pit
m
tü
er
e
n
r
i
d
dy
ba
oğ
en
tı
uy
de
or yor
s
nü
ra
23
e
m
rid
31
er
m
i
U
42
22
N
e
nd
rn
21
at
ü
S
at
ıy erid
or
ye
b
eb
m
en
D
20
Büyüyen Ay
m
ep
Mer
batı kür
yor
19
(Ay’ın batış zamanları)
do
ğu
M
18
Aralık
17
27
20
6
29
15
Kasım
22
1
8
18
25
Ekim
13
r
kü
er or
M atıy
b
4
11
27
13
Eylül
20
30
6
16
Ağustos
23
2
Küçülen Ay
tü
n
45
ye
n
er
id
9
(Ay’ın doğuş zamanları)
de
do
ğ
M
M
yo
r
uy
or
26
Yeni ay
Dolunay
e
dy
en
d
ye
geceyarısı
e
nd
M
12
Hazırlayan: Atakan Gürkan
28
21
03
U
Ve
nü
s
19
M31: Andromeda Gökadası
M42: Avcı Bulutsusu
M45: Yedi Kızkardeşler
oğuyor
Mars d
mmuz
İlk dördün
Son dördün
s
nü
ra
b
or
ıy
at
e
m
x
Po
llu
ye
n
rid
r
yo
14
7
30
23
16
9
2
26
19
12
5
28
21
14
7
31
24
17
de
.
rd
m
10
M
do er
ğu kü
yo r
r
M
ğu
do
r
ta
An
es
31
tıy
or
ba
3
42
M
b
27
r
üp ba
. m tıyo
J
45
M
20
rd
.
13
a
oğ tıyo
r
.
.d
Ağustos
mmuz
Kasım
Sa
t
Ekim
Eylül
Aralık
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG)
Antalya’nın güneybatısında yer alan Saklıkent’te, Toroslar’ın uzantısı olan Beydağları
dizisinde, 2500 m yükseklikteki Bakırlıtepe
zirvesinde kurulu. TUG’da Türkiye’nin en
büyük ayna çaplı teleskobu, tecrübeli uzman
kadrosu ve gelişmiş gözlem donanımları var.
TUG, araştırma kurumlarında ve üniversitelerde gözlemsel astronomi ve astrofizik alanında çalışan araştırmacılara teleskop
hizmeti sunuyor, bu alandaki araştırmaları
destekleyip yönlendiriyor ve araştırma desteği sağlıyor. Ayrıca bilimin toplum ile buluşmasını sağlamak için gökbilim etkinlikleri düzenliyor, eğitim kurumları ile işbirliği
içinde astronominin yaygınlaştırılması için
çalışmalarını sürdürüyor.
30
Bakırlıtepe Yerleşkesi’nde farklı ayna
çaplarında ve gözlemsel özelliklerde beş,
Antalya Yerleşkesi’nde ise bir teleskop var.
RTT150: 1,5 m ayna çaplı bu teleskop
TÜBİTAK ile Kazan Devlet Üniversitesi
ve Moskova Uzay Araştırmaları Enstitüsü
(RUSYA) arasında 1995’te imzalanan ve
gözlem zamanı paylaşımı esasına dayanan
bir anlaşma ile kurulmuştur. RTT150 teleskobu ile gökadaların ve bulutsuların yüksek
uzaysal ve zamansal ayırma gücünde görüntülenmesinin yanı sıra “TFOSC” ve “Coude”
tayçekerleriyle de yıldızların kimyasal ve fiziksel özelliklerinin ortaya konduğu önemli
çalışmalar yapılıyor.
RTT150 Teleskop Binası
T60: 2010 yılında bilimsel gözlem projelerine açılan 60 cm ayna çaplı robotik
özellikte bir teleskoptur. Hızlı yönlenmesi
ve gözlemleri kendi kendine yürütecek şekilde Linux işletim sisteminde programlanabilme özelliği olan bu teleskopta, gelişmiş bir CCD kamera ve çok renk filtreler
var. Uzun dönemli değişen yıldızların ışık
ölçümü projeleri bu robotik teleskopta yürütülüyor.
T100: 1 m ayna çaplı tam otomatik ve
uzaktan idare edilebilen T100 teleskobu
2010 yılında bilimsel gözlem projelerini yürütmeye başlamıştır. Büyük formatlı (4096 x
4096 piksel) gelişmiş bir CCD kamerası olan
bu teleskobun geniş görüş alanı sayesinde,
RTT150 Teleskobu
31
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
T100 Teleskop Binası
kalabalık yıldız alanlarında ışık ölçüm çalışmaları ve Dünya’ya yaklaşan göktaşlarının
izlenmesi gibi güncel konularda araştırma
projeleri yürütülüyor.
ROTSEIII-d: Gama ışını patlaması gösteren gökcisimlerinin optik bölgede gözlenmesi amacıyla Michigan Üniversitesi’nin
(ABD) 2003 yılında başlattığı proje çerçevesinde Dünya’da dört yerde (ABD, Türkiye,
Afrika, Avustralya) kurulmuş olan robotik
teleskoplardan biridir. 2003 yılında TÜBİTAK ile karşılıklı imzalanan bir sözleşme ile
Bakırlıtepe’de çalışmaya başlamıştır. 45 cm
ayna çaplı bu robotik teleskobun çok geniş
bir görüş alanı ve çok hızlı yönlenme özelliği var. T60 teleskobu gibi Linux üzerinde
T100 Teleskobu
32
RT40 Teleskop Binası (önde) ve merkez bina. Arkada RTT150, T60 ve ROTSEIII-d teleskop binaları.
programlandıktan sonra kendi kendine
gözlem yapabilme özelliği olan bu teleskop
ile yapılan gözlemlerden şimdiye kadar çok
sayıda gama ışın kaynağının optik takibi yapılmış, ayrıca çok sayıda değişen yıldız da
keşfedilmiştir.
RT40: Yazılımı tamamen TUG’da geliştirilen ve robotik olarak çalışması planlanan 40 cm ayna çaplı teleskobun test gözlemleri 2015 yılı ortalarına kadar devam
ettikten sonra bilimsel gözlem projelerine
açılacaktır. Bu teleskopta öncelikle asteroit
gözlemleri ve uzun dönemli çift yıldız gözlemleri yapılacak, ayrıca ani ve beklenmedik gök olaylarının takip gözlemleri yapılacaktır.
T60 Teleskobu
33
M. Raşid Tuğral
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi
T100 Teleskop Binası
BİTOM: Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi
içindeki TUG Yönetim Binası yanında 2009
yılında kurulan Bilim ve Toplum Merkezi
(BİTOM), 35 cm ayna çaplı otomatik teleskobu (T35) ve görsel sunum olanakları ile
her salı ve perşembe akşamı gökyüzü meraklılarının ücretsiz olarak hizmetindedir.
T35 teleskobu ile akşamları günbatımından
sonra iki saat süreyle Ay, gezegenler, parlak
bulutsular ve yıldızlar gözlenebiliyor, gündüz gelmek isteyen ziyaretçilere de Güneş
gözlemleri yaptırılıyor, astronomi ve gök
olayları hakkında uzmanlar tarafından bilgi
veriliyor.
34
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi hakkında
daha ayrıntılı bilgilere aşağıdaki internet adresinden erişilebilir.
http://tug.tubitak.gov.tr
M. Raşid Tuğral
Hazırlayanlar
Alp Akoğlu
(TÜBİTAK Popüler Bilim Dergileri)
[email protected]
Dr. Tuncay Özışık
(TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi)
[email protected]
Grafik Tasarım - Uygulama
Ödül Evren Töngür
Kapak fotoğrafı
M. Raşid Tuğral
TÜBİTAK ULUSAL GÖZLEMEVİ
www.tug.tubitak.gov.tr
Tel: (242) 227 84 01
Faks: (242) 227 84 00
TÜBİTAK BİLİM VE TEKNİK DERGİSİ
www.biltek.tubitak.gov.tr
Tel: (312) 298 95 61
Faks: (312) 427 66 77
TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi Ocak 2015 sayısının ekidir.