Batin_Kitleleri324.75 KB

Batın Kitleleri
Prof.Dr.Serdar Yüceyar
Genel Cerrahi Anabilim Dalı
BATIN KİTLELERİ :
Akut karın tablosu nadir
Değerlendirme için zaman tanır
Asla fonksiyonel bir problem değildir
Organik bir hastalık vardır.
Değerlendirme:
Non Patolojik kitle:
– Feçes
– Gebelik
– Mesane ( retansiyon )
– Karaciğer
– Aorta ( aterosklerotik , nabız )
– Promontoryum
Üç faktör:
1-Kitlenin lokalizasyonu:
– Yeri
– Anatomik ilişkiler
– Olası organ üzerine yoğunlaşma
– Tetkik başlama noktasının belirlenmesi
2-Kitlenin büyüklüğü
– Büyüklük- ilerlemiş hastalık
3- Yaş ve seks
Yaş
–
–
–
Bebek = konjenital malformasyon
Neoplasm ( Wilm’s , nöroblastoma )
Genç yetişkin = İnflamatuar
Orta – ileri yaş =
Dejeneratif veya neoplastik lezyon
İnflamatuar lezyonlar ( divertikülit )
Dejeneratif veya neoplastik lezyonun , inflamatuar komplikasyonu
Seks :
–
–
Yaşlı kadın ( over veya uterus tm )
Erkek – aort anevrizması
Sıklıkla rastlanılan patoloji :
Ülkelere , bölgelere veya ırklara göre
Safra kesesi pat.
Crohn hastalığı ( Kuzey ve batı ülkeleri )
Karaciğer patolojisi ( Asya ve Afrika )
Yaşlı kadın – çekum veya over
Sol üst kadran – kolon sol fleksurası , dalak
( Kolon sıklıkla semptom verir )
Pankreas kanseri sıktır ancak kitle belirtisi az.
Retroperitoneal sarkom nadirdir , ancak ilk belirti kitledir.
“Bir hastada ortaya çıkan belirtiler tanıyı oluşturmaz,
ancak hangi organın veya yapının hangi düzen içinde
araştırılacağını gösterir”.
Fonksiyon bozukluğu :
Fonksiyon değişikliği ilgili organ üzerinde
yoğunlaşmayı sağlar.
– Artmış fonksiyon:
( Az yaygın )
Hormon salgılayan tümörler
Hormonların hedef organlardaki etkileri dikkat çeker
Boyutları küçüktür.
Anormal serum hormon düzeyleri
Over tümörleri büyük boyutlarda olabilir.
– Bozulmuş fonksiyon :
( Çok daha sıklıkla )
Barsak tıkanması (kolonik kitle, intusussepsiyon )
Sarılık ( pankreas başı tümörü )
Kusma ( Mide antrum tümörü )
“belirtiler kitleden daha fazla dikkat çekicidir”.
Klinik belirtiler :
Hikaye ve fizik muayene
– Kitle mekanik bir nedenle oluşabilir
Distandü mesane ( prostat )
Kaza ( karın duvarı hematomu )
Dejeneratif bir probleme sekonder
Aort anevrizması
İnflamasyon
Lokal belirtiler
– Ağrı,hassasiyet, rebound , defans
Sistemik belirtiler
– Ateş , lökositoz ve toksik tablo
Travmatik , metabolik veya infektif nedenlerle olabilir.
Akut enfeksiyon
Semptomlar daha belirgin
Süpüratif lezyon – ateş ve lökositoz belirgin
Pik yapan ateş ve toksisite – abse
Subakut ve kronik inf. – Az lokal belirti ve sistemik belirti yok.
“İnflamatuar bir kitle sekonder gelişimdir”.
– Sağ alt kadran – appendiks absesi , plastrone
– Sağ üst kadran – akut kolesistit ( plastrone )
– Neoplastik kitle genellikle hassas değildir
(kural değil )
Tümör içi kanama ve sekonder enfeksiyonda
hassasiyet olur.
Rüptüre olabilir – abse gelişebilir
“Kronik enfeksiyonunun tanısı ve tümörden
ayrımı zordur.”
Gelişim hızı :
– Kitlenin belirme ve büyüme hızı sebebi ile ilişkilidir.
Ani ve hızlı : mekanik neden
– Tıkanma – mesane , safra kesesi , intusussepsiyon
– Kanama ( rüptür , travma – hematom , tümör içi rüptür )
– Birkaç gün – inflamatuar
– Yavaş gelişim –
Dejeneratif – anevrizma
Kronik inflamasyon
Tümör
KİTLENİN KARAKTERİSTİKLERİ :
Mobilite :
– Lokalize olduğu organa göre değişir.
Fikse bir organda ise başlangıçtan itibaren immobil
Transvers kolon veya sigmoid kolon başlangıçta mobil
– Solunumla hareket
Diafragmaya ait veya yapışık
Diafragmaya komşu ( karaciğer , dalak , böbrek , sürrenal )
Hassasiyet :
– İnflamatuar veya anlamlı bir inflamatuar komponent
Pulsasyon:
– Aort anevrizması
– Ana damar komşuluğu
– İleri derecede vaskuler tm.
Sertlik:
–
–
–
–
Sert – kalsifiye
Kauçuk – lastik
Çamurumsu
Şekilde değişebilirlik
Yüzey :
– Noduler – pürtüklü
– D üz
Sınır :
– Belirli – selim tm., inflamatuar , başlangıçta malign kitle
– Belirsiz- malign tm. , inflamatuar
KİTLENİN LOKALİZASYONU :
Karın Duvarı :
– Deri ve derialtı dokusu
– Fasya ve kas – Rektus hematomu
Lipom
Karın duvarı tümörü
– Fıtık
İntra ve retroperitoneal kitle :
– Nereden kaynaklandığının belirlenmesi
zordur.
– Anatomik varyasyonlar önemlidir.
Situs inversus
Parsiyel barsak malrotasyonu
Sağ Üst Kadran
–
–
–
–
–
–
–
–
Karaciğer
Safra kesesi
Sağ böbrek
Kolon sağ fleksura
Mide ve duodenum
Pankreas başı
Retroperitoneal nodlar
Sağ sürrenal
Safra kesesi :
– Kronik mukosel ( Hidrops vesikuler )
Karaciğer :
– Benign ve malign kitleler için sık lokalizasyon ve
bölgenin en büyük organı ,
– Genellikle asemptomatik
– Kitle sağ veya sol lobda olabilir .
– Sol lob - epigastrik , hatta sol üst kadran
– Asemptomatik –
Yer kaplayan oluşum
Primer veya sekonder tm.
Konjenital veya infektif ( amebik veya hidatik ) kistler
–
–
US veya CT
İsotop scan ( soğuk alan )
Böbrek :
İntravenöz ürografi
Retrograt ürografi
– US
– CT
Kolon sol fleksurası:
– Palpabl Kitle
– Belirti :
Kanama ( demir eksikliği anemisi , dışkıda gizli kan , kitle )
Tıkanma ( kısmi )
– Baryum lavman
– Kolonoskopi
– CT
Mide
Duodenum
Pankreas
–
–
–
Baryumlu inceleme
Endoskopi
Us – CT
Retroperitoneal
–
–
–
US , CT
Perkutan iğne biyopsisi ( Adrenal kitle ? )
Laparotomi veya laparoskopi
EPİGASTRİYUM
– Karaciğer
– Pankreas gövdesi
– Mide
– Kolon ( Transvers )
– Retroperitoneal Tm.
Üst GI radyolojik inceleme
Endoskopi
US – CT
SOL ÜST KADRAN
– Asemptomatik Böbrek
Dalak ( palpabl kitle için en olası organ – Tm veya
splenomegali )
– Diğer yapılar :
Karaciğer sol lobu
Kolon sol fleksurası
Sürrenal
Retroperitoneal Tm
– US – Ct
– İsotopik incelemeler
SAĞ ALT KADRAN :
– Çekum
– Over
– Appendiks
– İncebarsak
– Mesenter
– Omentum
– Retroperitoneal tm.
Çekum:
Kanser ( anemi , kitle , dışkıda gizli kan )
Tbc , Aktinomikoz, Crohn hst , lenfoma , Ameboma
Baryum lavman ve kolonoskopi tanısal
Over :
Tm. ve kistleri
Pelvik muayene , US , CT
Appendiks
Appendisit komps
Abse , plastrone
İncebarsak
Crohn hst.
( Kitle , ağrı , kilo kaybı , diyare )
ORTA ABDOMEN :
– Aortaya önem verilmeli
Rüptür öncesinde asemptomatik
Pulsatil kitle
Üfürüm
– US – Ct yeterli, tanısal
– Aortografi invaziv
SOL ALT KADRAN :
–
–
–
–
–
–
İnen veya sigmoid kolon
Over
İnce barsak
Mesenter
Omentum
Retroperitoneal kitle
Divertikülit – en yaygın
Fekalom
Sigmoid kolon tm.
SUPRAPUBİK KİTLE
– Mesane
– Uterus
– İnce barsak , kolon , over , omentum
GENEL KARIN ŞİŞKİNLİĞİ:
– Barsak tıkanması
– Asit
– Overin büyük kistleri