konaklar kenti rize

advertisement
KONAKLAR KENTİ RİZE
OCAK 2014
Yayımlayan :
Kaçkar Turizm Birliği
Hazırlayan :
Ersin DEMİREL
[email protected]
www.ersindemirel.blogspot.com
Uğur BİRYOL
[email protected]
Fotoğraflar :
Ersin DEMİREL
Uğur BİRYOL
Grafik Tasarım :
Grafit Tanıtım ve Tasarım Ajansı
[email protected]
Rehber kitap MNG Kargo sponsorluğunda hazırlanmıştır.
Türkçe Birinci Baskı Ocak 2014
Bütün yayın hakları saklıdır. Rehberde yer alan yazılar ve görseller, telif sahibinin
izni alınmadan kısmen veya tamamen basılamaz ve çoğaltılamaz. Kaynak
gösterilmeden alıntı yapılamaz.
ISBN:
978-605-149-493-7
2
İÇİNDEKİLER
Önsöz 5
Konaklar Kenti Rize 8
Serenderler 20
Rize Konakları ve Koruma 26
Fındıklı Konakları 28
Ardeşen Konakları 60
Çamlıhemşin Konakları 96
Pazar Konakları 106
Güneysu Konakları 112
Merkez İlçe Konakları 114
Rize Konakları Araç Rotaları 128
Rize Konakları Yürüyüş Rotaları 140
Bilgi ve İletişim 146
Konaklar Listesi (Alfabetik) 147
3
4
Cengiz Okman Konağı, Fındıklı
ÖNSÖZ
Anadolu coğrafyasında tarihsel ve kültürel mozaiğin oluşturduğu zengin birikim
Rize’yi de etkiliyor. Farklı yaşam kültürleri, yerleşim yerlerindeki konutların
mimarisinde kendini gösteriyor. Özgün stilleri ve ahşap işçilikleriyle dikkat çeken
konaklar, yaşamsal gereksinimlerden doğan estetik yapıların en güzel örnekleri
olarak karşımıza çıkıyorlar. Bunların arasında Geleneksel Karadeniz evlerini,
asırlara meydan okuyan Çamlıhemşin konaklarını, estetik görüntüsüyle görenlerde
hayranlık uyandıran Fındıklı Laz konaklarını ve kültür varlıkları envanterine giren
tescilli pek çok yapıyı sayabiliriz.
Bölgemizin özgün mimari dokusunu kaleme alan, haritalar ve görsel malzemeyle
desteklenen bu gezi rehberi, daha önce basılan ‘Köprüler’, ‘Şelaleler’, ‘Yaylalar’,
‘Buzul Gölleri’ ve ‘Macera Rotaları’ kitaplarıyla Rize’yi turizm alanında bir adım
öne taşımayı hedefleyen yayın setinin son üyesi olacak. Bu yayın vasıtasıyla,
ülkemizdeki tarihi ve kültürel değerlere sahip çıkmak konusunda vizyonel katkılarıyla
öncülük eden Çekül Vakfı ve Tarihi Kentler Birliği ile bu çalışmada emeği geçen
herkese ve kitabın basımına destek olan MNG Kargo A.Ş’ye teşekkür ederim.
Kültürel mirasımızın nadide eserlerinden olan tarihi konakların, yerel yönetimler,
konak sahipleri ve tüm kamu erki tarafından sahip çıkılarak korunmasının gelecek
kuşakların bizden beklentisi olduğunu hatırlatmak isterim.
Nurullah ÇAKIR
Rize Valisi
5
6
Aşağışimşirli-Bahçeli Konaklar, Çamlıhemşin
7
KONAKLAR KENTİ RİZE
Canlıların yeryüzünde ortaya çıktığı ilk andan bugüne en temel gereksinimleri
beslenme ve barınmadır. Hayatın idame ettirildiği bölgenin koşulları, yörede
yerleşik insanların yaşam tarzının temel malzemesidir aynı zamanda. Barınma
ihtiyacı ile yapılan konutlar, seçilen çevrenin olanakları ve elde var olan
malzemelerle, çoğunlukla konut sahibi veya yerel ustalar tarafından geleneksel
tekniklerle inşa edilmişlerdir. Bu esnada kimlikler, inançlar ve gelenekler de ifade
bulmuş olur. Kırsal yapılar insanla doğa arasındaki etkileşimin benzersiz örnekleri
olarak, doğaya son derece uyumludur ve çevreye olumsuz etkileri yoktur.
Halil Efendi Konağı, Çamlıhemşin
Cüneyt OĞUZTÜZÜN
Anadolu’nun tarihiyle bütünleşen bu mimari ve kültürel doku, deneyerek ve
uygulayarak öğrenilen bir süreç içerisinde evrilmiştir. Coğrafyayı besleyen zengin
kültürel mozaik her bölgede farklı bir mimari stil ortaya koyar. İklim şartları, coğrafi
konum, yeryüzü şekilleri, gelenek ve görenekler, inançlar, sosyal yaşam, üretim ve
tüketim alışkanlıkları, içinde yaşanılan evlerin biçimlenmesi sürecinde etkili olur.1
Sayısız kavime yurt olmuş Anadolu yarımadasının kuzey bölümünü oluşturan
Karadeniz bölgesi, özgün coğrafi şartlarından dolayı kendine has bir mimari doku
yaratmıştır. Artvin-Ordu arasındaki bölgede görülen konutlar Gürcü, Hemşin,
Laz, Yusufeli Türk evleri gibi kategorilere ayrılır. Gürcü evlerinde ahşap, Hemşin
evlerinde taş, Laz evlerinde ise ahşap ve taş malzemenin birlikte kullanıldığı görülür.
1
Anadolu’da Kırsal Mimarlık
Bursa Büyükşehir Belediyesi, Tarihi Kentler Birliği, Çekül-2012
8
Mimari tarzları il bazında değerlendirdiğimizde ise; konutların Rize’de ahşap ve
taş, Trabzon yöresinde çoğunlukla ahşap, Giresun ve Ordu’da ise daha çok taş
kullanılarak (yayla evleri hariç) inşa edildiğini gözlemliyoruz. Tipik Karadeniz evleri,
kültürel etkileşimin yansıması sonucu taş işçiliği ve ahşap oymacılığında Rum ve
Ermeni evleriyle benzerlik gösterir.
Karadeniz bölgesinde yoğun olarak kullanılan ahşap, taş ve tuğlanın yanında ana
taşıyıcı olarak da tercih edilir. Gerek arası kerpiç, taş veya tuğla ile doldurulan
kiriş ve dikmelerle gerçekleştirilen ahşap konstrüksiyon ‘hımış’ta veya ‘dolma’
tekniğinde, gerekse ahşap direklerin üzerine ince çıtalar çakılarak sıvanmasıyla
uygulanan ‘bağdadi’ teknikte, bu tür karma yöntemler kullanılır. Bu teknikler bir
yandan ev içi sıcaklığını korurken bir yandan da nemi önler. 2
Kuşkusuz Rize’nin hafızasını ve kimliğini oluşturan konaklar, tarihi konutlar ve
yayla evleri de bu özgün coğrafi koşulların eseridir. Arazi ve iklim şartları süreç
içerisinde kentin mimari karakterini oluşturmuştur. Bölgenin sürekli yağış alması,
vadileri dolduran sis, bu ortamın getirdiği yoğun nem, gür orman dokusu nedeniyle
ahşabın kolay elde edilmesi, engebeli arazi yapısı gereği yerleşim alanlarının
dağınık şekilde yamaçlara kurulması gibi özellikler, bu farklı karakter üzerinde
belirleyici olan etkenler arasındadır.
Rize ve çevresinde ahşap ve taşın birlikteliği usta işi eserler ortaya koyar. Evlerin
arka cepheleri toprağa dayalı ve ön cepheleri manzaraya bakarken, girişler yan
cephelere konumlanmıştır. Dış cepheler görsellik ve süsleme açısından ön plana
çıkarılmıştır. Bölgedeki ormanlık alandan elde edilen çam, kayın kestane ve ladin
ağaçları, inşaatlarda yapı malzemesi olarak kullanılmıştır. Dayanıklı ağaç türleri
yaygın olarak tercih edilmiş ve buna bağlı olarak da yörede ahşap işçiliği gelişmiştir.
Rize’nin özellikle kıyı kesimlerinde ahşabın dışında inşaat malzemesi olarak
taş, tuğla ve dere taşı kullanılmıştır. Taş ve ahşapla birlikte tüm elemanlar göz
önüne alındığında yapı sistemleri ahşap yığma, ahşap karkas ve karma olmak
üzere üç grupta toplanabilir. Ahşap yığma sistemi, dikmeler kullanılmadan ahşap
yapı malzemelerinin yatay olarak birbiri üzerine bindirilmesiyle kurulan taşıyıcı
modelidir. Ahşap çatma ve iskelet gibi adlarla da anılan ahşap karkas tarzında,
ana taşıyıcı kolonlar dikey olarak kullanılır. Ahşap karkas evlerde uygulanan dış
cephe biçimleri kendi içlerinde blok ahşap dolma, göz dolma ve muska dolma gibi
alt kategorilere ayrılır. Eski Rize evlerinde görülen karma sistemde ise farklı yapı
modellerinin aynı binada kullanıldığını görüyoruz.
2
Anadolu’da Kırsal Mimarlık
Bursa Büyükşehir Belediyesi, Tarihi Kentler Birliği, Çekül-2012
9
KONAKLAR KENTİ RİZE
Çatı tekniklerinin oluşmasında öne çıkan temel etken yine iklim şartlarıdır. Kış
koşullarının çetin geçmesi ve yıl boyu süregelen yağışlı hava, saçakların geniş
tutulmasına yol açar. Arasındaki açıklıklar sayesinde çatı bölümü havalandırmanın
yanı sıra depo olarak da hizmet verir. Çatı örtüsü olarak ahşap kalaslar (hartama),
saç, çinko ve alaturka kiremit kullanılmıştır.
Bölgede geçim kaynağının hayvancılık olması, evlerin alt bölümlerinin ahır
biçiminde kullanılmasına yol açmıştır. Büyük aileler biçiminde toplu yaşama
alışkanlığı, konutların çok odalı (10-15 gibi) heybetli yapılar olarak inşa edilmesinin
temel nedenidir. Büyük bir ocakla taçlanan mutfak bölümü, gün boyu sıcak kaldığı
için evlerin ana yaşam alanıdır. Sofa veya antre yardımıyla odalara geçilir. Gömme
dolaplar, banyo ve tavan süslemeleri dikkat çeken diğer ayrıntılar arasındadır.
Karadeniz bölgesinde geçmişten geleceğe birer anıtsal kültürel miras özelliği
taşıyan tarihi ev ve konakları incelerken, Rize iline ayrı bir sayfa açmak gerekir.
Şehrin kültür zenginliğini ve çeşitliliğini yansıtan bu eserleri tipik Karadeniz
evleri, Çamlıhemşin (Hemşin) konakları ve Fındıklı Laz konakları şeklinde
sınıflandırabiliriz.
10 Konaklar Mahallesi, Çamlıhemşin
Melikoğlu Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN 11
KONAKLAR KENTİ RİZE
1. Karadeniz Evleri
Genel olarak alt katları taş üst katları
ahşaptan yapılan Karadeniz evleri
bağdadi tarzda inşa edilmişlerdir. Rum
evlerini anımsatan bir bölümünde ise
dış cephe yığma tuğladan veya taştan
yapılmıştır. Daha çok sahil kesiminde
yaygın olan bu model taş veya kerpiç
üstü sıvayla çıkar karşımıza. Çoğu yerde
pencereler farklı renk olsa da, duvar
yüzeyleri tamamen beyazdır. Bazen aşı
boyasıyla tonlandırılmış çivit mavisi, gül
kurusu ve oksit sarı gibi renkler kullanılır.
Her katta simetrik olarak sıralanan
pencereler dış cephenin görselliğini
arttırır. İç mekânı aydınlatan bu geniş
pencerelerin pervazları, dış cephelere
orantılı biçimde çıkma yaparlar. En fazla
üç kata kadar çıkan evlerin en altı ahır
veya depo olarak kullanılır. Bazı evlerde
balkon veya cumba bulunur. Kimilerinde
ana gövdeye yatay, cephelerin köşesine
ise dikey olarak yerleştirilen ahşap
kalas, yapıya ayrı bir estetik katar.
Zemin katın tabanı sıkıştırılmış toprak,
tavanlar ise ahşaptır. Tipik Karadeniz
mimarisini yansıtan evlerin geniş saçaklı
çatıları, iklimsel nedenlerle sacdan veya
kiremitten yapılır. El işçiliğinin ustalığını
sergileyen evlerin içinde gömme
dolaplar, cağ, ocak, mahat ve ambar gibi
bölümler bulunur.
Sivil Mimari Örnekleri, Merkez İlçe
12
Sivil Mimari Örneği, Merkez İlçe 13
KONAKLAR KENTİ RİZE
2. Çamlıhemşin (Hemşin) Konakları
Çamlıhemşin ilçesinin Konaklar (Makrevis), Aşağışimşirli-Bahçeli Konaklar
(Habak), Kavak, Mikron, Ortanköy, Şenköy (Amukta), Şenyuva (Çinçiva), Ülküköy
(Mollaveyis), Yolkıyı (Küşüve) ve Yukarı Çamlıca (Yukarı Vice) gibi mahalle ve
köylerinde birçok konak yer alır. Önlerindeki taraçalanmış çaylıklarla Fırtına
Vadisi’ni süsleyen bu mimari şaheserler, çoğunlukla çalışmak için Rusya’ya gidip
pastacılıktan önemli bir gelir elde eden yöre halkının yaptırdığı asırlık konaklardır.
Estetik görünüşleri, yapım teknikleri, zengin iç mekân ayrıntılarıyla hayranlık
uyandıran konakların her biri, ev sahiplerinin hayat hikayelerinden de kesitler sunar
aynı zamanda.
Bölgenin çetin koşulları ve ekonomik sıkıntılar, 1900’lü yılların başında Hemşinlileri
yeni arayışlara yöneltti. Halkın bir bölümü yakınlığı nedeniyle işçi olarak Rusya
şehirlerine çalışmaya gitti. Karadeniz kıyısında bir liman kenti olmasından dolayı
başta Batum gelmekle birlikte özellikle Berdiçev, Gence, Kazan, Kefe, Moskova,
Mogilev, Odessa, Petrograd, Poti, Rostov, Ryazan, Sivastopol, Soçi, Tallin, Tiflis,
Varşova ve Yalta kentleri seçildi.
Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, bazı ailelerin hangi kentlere göç ettikleri
saptanmış durumda. Örneğin Bağdasaroğulları-Batum; Çolakoğulları-Varşova,
Moskova ve Kiev; Hacaloğulları-Tahran; Kozizoğulları-Tahran; MatiloğullarıOdessa; Ofluoğulları-Moskova; Poladoğulları-Berdiçev; Reyhanoğulları-Batum,
Yalta ve Moskova; Şabanoğulları-Rostov; Takoşoğulları- Leningrad, Moskova ve
Sivastopol; Topçuoğulları-Moskova; Veziroğulları-Berdiçev şehirlerinde çalıştılar.
Çamlıhemşin (Vice)-Kanlıboğaz-Akbucak (Melmenat)-Pazar (Atina) güzergahını
izleyerek sahile inip, teknelerle gittikleri Rusya’da pastacılık ve fırıncılık işleri
yaptılar. Memlekete geri döndüklerinde pastacılığı öğrenmeleri işlerine çok yaradı
ve yurdun dört bir yanına dağılarak bu mesleği oralarda devam ettirdiler. Bugün
çoğu ildeki pastane ve fırın işletmecileri genelde Çamlıhemşin kökenlidir. Yurt
dışında çalıştıkları dönemde iyi para kazanan ve karşılaştıkları farklı kültürlerden
etkilenen Çamlıhemşinliler, bu maddi imkanları memleketlerinde büyük taş konaklar
yaptırarak değerlendirdiler. Rusya’daki ev modellerini, geniş aile yapısı ve yörenin
coğrafi koşullarını da göz önüne alarak yaşadıkları ata toprağına uyguladılar bir
anlamda. Eskiden üstü ‘ısır’ denilen otlarla kaplı, altı ahır olan basit tek katlı evlerde
otururken, gurbet dönüşünde inşa ettirdikleri görkemli konaklara taşındılar. Zorlu
arazi şartları nedeniyle yapımları yıllar süren konaklar yamaçlarda boy göstermeye
14
başladı birer birer. Her biri için taş ocakları kuruldu, işlenen taşlar katırların sırtında
inşaatlara çıkarıldı.
Genellikle üç katlı ve taştan inşa edilen konakların üst kısımları ahşap işlemelidir.
Bazı konakların alt katlarında taş işlemeler kullanılmış, üst katlar dolma taş
tekniğiyle ahşap arasına taş doldurmak suretiyle yapılmıştır. Kimi evlerde ise
ahır bölmesi taştan yapılarak üst katlar ahşap malzemeyle, boğaz geçme tekniği
uygulanarak inşa edilmiştir. Bu yapıların ortak özelliği; hemen hepsinin merkezi
bir baca ve mutfak sistemine sahip olması, geniş odaların içinde banyoların yer
almasıydı. Konakların pencereleri ve kapılarında kullanılan demirlerin çoğu
ham olarak Rusya’dan getirilmiş ve sonrasında Ermeni ustalar tarafından işçiliği
yapılmıştır. Yine Rusya’dan getirilen altın kaplama kapı kolları, işlemeli demirler
ve özel boyalar bu tarihi konakların inşaatında kullanılan malzemeler arasındadır.
Ahşap ustaları tarafından, kapı ve menteşenin dışında hiç çivi kullanılmadan, oyma
sanatının en ince tekniklerinin kapı, pencere ve köşe bağlantılarında titiz bir şekilde
uygulandığı görülmektedir. Ayrıca evlerin tavanlarında ve gömme dolaplarda ahşap
süslemeler ile özellikle oturma odaları, misafir odaları ve şömine başlarında çiçek
işlemeleri vardır. Bahçelerde ise yöreye özgü ambar olarak kullanılan serenderler
görülebilir.
Mazikoğlu Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN 15
KONAKLAR KENTİ RİZE
3. Fındıklı Laz Konakları
Kırsal mimarinin önemli örneklerini barındıran Fındıklı ilçesindeki konaklar daha
çok Çağlayan (Abu Viçe) ve Arılı vadilerine yayılıyor. Özgün mimari formları ve dış
cephelerinin estetik biçimleriyle hayranlık uyandıran evlerin hem dış görünüşü hem
de iç planları birbirine oldukça benziyor. Ancak her birinin yakınına vardığınızda
diğerlerinden ayırt edici özelliklere de sahip olduğunu görüyorsunuz. Bir kısmında
büyük bacalar göze çarparken, diğer bir kısmında ahşap ve taş detaylar ön plana
çıkıyor.
Fındıklı kırsal mimari yapıları genellikle iki katlı planlanmış olup zemin kat ahır, birinci
kat ise yaşam alanı olarak düzenlenmiştir. Kültür mirasımız olan bu konutların en
önemli özelliği, yerel ağızda ‘göz dolmalı’ ya da ‘taşgöze’ adı verilen ahşap iskeletli
taş dolgu duvar tekniğiyle inşa edilmeleridir. Öncelikle raf sistemi görüntüsünde
birbirini dik kesen tahtalarla geçme sistemi (terekleme) kullanılarak küçük
dikdörtgenler oluşturuluyor. Bu ahşap göz (raf) kısımlarının arasına yerleştirilen
taşlar ise derelerden toplanan ve kesilerek biçimlendirilen iri çakıl taşlarıdır. Bu tip
taşların seçilmesinin ana nedeni, yüzeylerinin düz ve parlak olması, yapıda estetik
durmasıdır. Taş yerleştirme işleminin ardından ahşap çatkı ile dolgu taşlarının arası
yalıtım amacıyla bir tür derzle sıvanır. Dışarıdan bakıldığında oldukça estetik bir
görüntü sergileyen ve geometrik desen izlenimi yaratan taş dolgu sistemi, usta işi
sanatsal bir ürün çıkarır ortaya.
Bölgenin aşırı nemli olması, inşaatlarda taş malzeme kullanımının ana nedenlerinden
biridir. Romatizmal hastalıklara karşı hassas olan yöre insanları, atalarından kalan
alışkanlıkla betona nazaran nemi daha az çektiği için taşı tercih ediyorlar. Fındıklı
Laz konaklarının diğer özellikleri arasında; bina içlerinin yazın daha serin, kışın ise
sıcak olması, kapıların doğu veya güneye bakması, geniş ve ferah olması, çatı
aralığındaki minik bölmelerinin neden olduğu hava sirkülasyonu (doğal klima) gibi
ayrıntılar sayılabilir.
Evlerin pencere sistemleri de oldukça ilginçtir. Cephelere simetrik biçimde
yerleştirilen pencereler, düşey doğrultuda (giyotin tarzı) çalışır. Genel olarak pencere
yüksekliklerinin 150 cm, genişliklerin ise 90 cm civarında olması ev içinin aydınlık
olmasını sağlar. Pencerelerde ayrıca, yağmur ve olumsuz kış şartlarını önlemek için
dışa açılan çift yönlü tahta kapaklar yer alır. Çatı örtüsü olarak çoğunlukla alaturka
kiremit kullanılan evlerde, eğimli çatı sistemi uygulanmıştır. İki yöne eğimli (semer),
üç yöne eğimli (üç omuz) veya dört yöne eğimli (dört omuz) sistemler, bu yapılarda
sıklıkla görülen çatı şekilleridir. Çatı araları da depo vazifesi görmektedir.
16
Mustafa Hacaloğlu Konağı, Fındıklı
Geniş bir avludan geçilerek ulaşılan dış kapıya merdivenlerle çıkılır. Çoğunlukla
yarım ay şeklindeki taş merdivenlerin bir tarafı ata binilebilsin diye boş bırakılır. İçeri
hayvan girmesini önlemek için perde adı verilen yarım kapı takılır. Çok amaçlı bir
mekan olan mutfak, evin ana bölümüdür. Ortasında veya bir köşede ocak yer alır.
Dumanlar serbest olarak yükselmekte ve tavanda özellikle bırakılmış boşluklardan
dışarı çıkmaktadır. Evin büyüklüğü ve oda sayısı ekonomik güce göre belirlenir.
Aynı zamanda yaşam alanı da olan mutfaktan diğer odalara geçilir. Odalara genel
bir koridor geçişi olduğu gibi, odaların kendi arasında bağlantılar da mevcuttur.
Laz konaklarında evin diğer bölümleri; aşağı oda, köşe oda, yukarı oda, karanlık
oda, baş oda, manzaralı (köşk) oda, mabeyin (evin büyüklerinin yattığı oda), büyük
oda ve iç hayat gibi adlarla anılır. Evdeki odaların bu kadar çok olması ailelerin
toplu şekilde yaşama alışkanlığından kaynaklanır. Tuvalet ve banyolar genellikle
gömme dolap içerisinde yer alırlar. Kapılar, dolap kapak ve kapıları, raflar, tavan
ve şöminelerde süslemeler bulunur. Bitkisel motiflerin öne çıktığı bu süslemelerde
ayrıca hayat ağacı, geometrik desenler, bereket ve nazar sembollerine de rastlanır.
Etrafı çoğunlukla çaylıklarla kuşatılan bu evlerin en önemli özelliklerinden biri de,
bahçe içerisinde genişçe bir alanı kaplayan taşlık bölümüdür. Zevk sahibi Fındıklı
aileleri, çiçek bahçesine çevirdikleri dışarıdaki yaşam alanlarında vakit geçirmeyi
severler. Bahçe bölümünün vazgeçilmez elemanlarından biri de serenderlerdir.
17
18
Serender 19
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
SERENDERLER
: Bereketli Toprakların Hazine Sandıkları
Alet kullanan canlı olarak insan, ihtiyacı olduğu her dönemde buluşlarla hayatına
ivme kazandırmıştır. Yaşantımıza buzdolabı, derin dondurucu ve koruyucu folyo gibi
kavramların girmediği çok eski dönemlerde insanlar yiyeceklerini nasıl saklıyorlardı
hiç düşündünüz mü? Avcılıkla geçinen ilk insanların yiyecek stoklama gibi bir
dertleri yoktu elbette. Günlük besin tedariki ve tüketim, saklama kavramını gereksiz
kılıyordu. İnsanoğlunun yerleşik düzene geçmesiyle birlikte çeşitli gereksinimler
ortaya çıktı. Bir dönem tütsülenerek saklanan yiyecekler, ambar veya kiler adı
verilen basit depolarda koruma altına alınmaya başlandı zamanla. Köy yaşamının
en önemli gereksinimlerinden biri eşya ve özellikle de yiyecek depolamak. Bu zaruri
ihtiyaçtan doğan tahıl ambarları, farklı coğrafi bölgelerde değişik görünümleriyle
ülkemizde yüzyıllardır kullanılmakta. Modern hayat karşısında giderek işlevlerini
yitiren bu yapılar, mimari özellikleriyle birer kültürel anıt niteliği taşıyorlar.
Tahıl Ambarları, Antalya
Konut türleri gibi ambarlar da Anadolu yarımadasının çeşitli bölgelerinde farklılıklar
sergiliyor. Akdeniz yöresinde üçgen çatılı ve hiç çivi kullanılmadan tahtaların
birbirine geçmesiyle (çatkı) yapılan ambarlara rastlanır. Yöreye özgü sedir
ağacından inşa edilen bu küçük yapılar, yıllara meydan okuyacak sağlamlıklarının
yanı sıra ağacın kendine has kokusuyla haşereleri de uzak tutarlar.
Toroslar’ın sedir ormanlarından Orta Anadolu’nun bozkırlarına yöneldiğinizde,
coğrafi ve iklimsel özelliklerden dolayı tahılların saklanma biçimleri Akdeniz
20
Tahıl Ambarları, Karaman
bölgesine göre farklılıklar gösterir. Bölgenin volkanik konumu, ilk çağlardan ve
erken Hıristiyanlık döneminden beri yerleşim olarak mağaraların kullanımını
olanaklı kılar. Kaya içlerinin doğal klimalı yapısı yiyeceklerin serin bir ortamda
saklanmasını sağlar. Özellikle Karaman yakınlarındaki Taşkale köyünde yer alan
mağara ambarları son derece ilgi çekicidir.
Kuzeye çıktıkça coğrafi değişim mimari
stile de yansır. Dört mevsim yağışı bol,
her daim sisli Karadeniz iklimine en uygun
ambarlar ‘serender’ adıyla anılır. Islak
topraktan nem almaması için dört direk
üzerine oturtulan ve seyyar bir merdivenle
ulaşılan bu tahıl ambarları, güneydeki
benzerleri gibi çivi kullanılmadan
inşa edilirler. Çoğunluğu iki katlı olan
ambarlar yörede bolca yetişen dayanıklı
kestane ağacından yapılırlar. Yapının
yüksek olması, ayak vazifesi gören
direklerin gövdeyle buluştuğu yerlere
tahta tekerlekler yerleştirilmesi ve seyyar
merdivenlerin teneke kaplanması gibi
önlemler kemirgenlerin ambar bölümüne
Serender 21
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
SERENDERLER
: Bereketli Toprakların Hazine Sandıkları
22
ulaşmasını engeller. Çatıları çinko ve ahşap kaplı serenderler,
kafes biçimindeki pencereleri ve tavandaki ahşap ızgaralarıyla,
sürekli hava sirkülasyonu sağlayan bir özelliğe sahiptirler.
Rüzgar geçirecek şekilde yapılmasının en önemli nedeni,
kurutma işleminin sağlıklı olmasını ve sürecin hızlandırılmasını
sağlamaktır. Samsun’un Terme ilçesinden Artvin’e kadar
ulaşan geniş bir bölgeye yayılan bu yapılar, bulundukları
yöreye özgü nayla, pahsa, köşk, tekir ve pagen gibi adlarla da
anılırlar. Serenderlerin büyüklüğü varlık göstergesidir. Bölgede
işlemeli-oymalı, iki katlı veya altı misafirhane olarak kullanılan
serenderlere çok sık rastlanmaktadır.
Karadeniz evlerinin vazgeçilmez aksesuarı olan serenderler,
genellikle tahılların ve yiyeceklerin saklanması, mısır ve
meyvelerin kurutulması amacıyla kurulurlar. Kışlık yiyeceklerle
yaylalardan biçilen samanların saklandığı bu yapılar aynı
zamanda eşya deposu vazifesi de görürler. Fındık ve çay
toplamada kullanılan sepetler, bahçe aletleri, kışlık odun, turşu
bidonları, pekmez yapımında kullanılan dev kazanlar, hatta
arı kovanları bile bir serenderin içinde rastlanabilen gereçler
arasındadır.
Yöreye özgü bu yapıların günümüzde turizme kazandırılması için
çalışmalar devam ediyor. Serenderler bazen kent meydanlarını
süsleyen nostaljik bir öğe olarak, bazen de konaklama amacıyla
kullanılıyorlar.
Serender 23
24
Hunanoğlu Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN 25
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
RİZE KONAKLARI VE KORUMA
Rize’nin tarihi konaklarında bugünün yaşam tarzı geçmişe göre
farklılıklar gösteriyor. Eski zamanlarda olduğu gibi hayvancılık
ve tarımla (özellikle çay üretimi) uğraşılan geleneksel hayatın
devam ettiği ‘canlı’ konaklara rastlanıyor az da olsa. Sahiplerinin
sadece yaz aylarında geldiği bir kısım yapı ise, yörede yarıcılık
(konağa bakan ve tarım üretimini sürdüren işçiler) denilen
sistemle ayakta tutulmaya çalışılıyor. Ne yazık ki çoğu konak,
içinde yaşanmadığı için bakımsızlıktan giderek yok oluyor.
Kentin hafızasını simgeleyen konaklar kültürel mirasımızın
nadide parçaları aynı zamanda. Eski eserleri korumanın ve
sahip çıkmanın, bu topraklara aidiyet duygularını pekiştirdiğini
ve toplumların sürekliliğini güvence altına aldığını unutmamamız
gerekiyor. Ekonomik ve toplumsal koşulların giderek köyleri
ıssızlaştırdığı şu yaşadığımız günlerde, kültürel anıt niteliğindeki
ata yadigarı bu eserlerin korunması için gereken özeni
göstermek zorunda olduğumuzu hatırlatmak istiyoruz.
Aşağıda hala zamana direnen ve şehirdeki gezileriniz
sırasında fotoğraflayabileceğiniz Rize konaklarından bir seçki
bulacaksınız. Rehberin son bölümünde ise konaklarla ilgili
haritalarla desteklenmiş gezi rotası önerileri yer almaktadır.
26 Çolakoğlu Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN
Yolkıyı Konakları, Çamlıhemşin 27
28
FINDIKLI KONAKLARI
‘Laz Konakları’ olarak anılan tarihi binalar, ilçe merkeziyle Çağlayan ve Arılı
vadilerinde görülebilir.
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı,Fındıklı 29
2.
SALMA ŞELALELERİ,
ÇAMLIK YAYLASI
FINDIKLI
KONAKLARI
1. Behzat Fırat Konağı (N41 17.163 - E41 10.684)
Fındıklı ilçe merkezi Liman Mahallesi’nde yer alan konak, moloz taş üstüne ahşap
arası dolma taş tekniğiyle tek kat olarak inşa edilmiştir. Günümüze kadar gelen
otantik yapı örneklerindendir.
2. Ali Ergüven Konağı (N41 16.085 - E41 10.848)
Fındıklı ilçe merkezi Aksu Mahallesi’ndeki yapı iki katlıdır. İlk kat ahır, ikinci kat
yaşam alanı olarak kullanılmaktadır. Zemin kat kesme taş, üst kat dolma taştan
inşa edilmiştir. Konağın yanında yer alan ve taş bir zemin üzerinde ahşap direkler
yardımıyla yükselen serender özgün formuyla dikkat çeker.
3. Cengiz Okman Konağı (N41 15.841 - E41 08.954)
Fındıklı ilçe merkezi Havlu mevkisinde görebileceğiniz konak özgünlüğünü
yitirmemiş yapılardan biridir. Dikdörtgen biçiminde ahşap doğrama pencereler,
kesme taş üstüne oturan ana gövde ve ahşap arası dolgu taş cephe, yapının
özelliklerini yansıtan en önemli ayrıntılardır. Ahır bölümünün giriş kapısının
üst kısmı kemer şeklinde dizayn edilmiştir. Konutun dış kapısına merdivenlerle
çıkılmaktadır. Ön cephede geniş saçak şeklinde tasarlanan çatı, arka cephede
semer formundadır. Restore edilen konağın bahçesinde bir serender yer almaktadır.
30 Cengiz Okman Konağı, Fındıklı-Serdar GALİPOĞLU
Dr. Kazım Okman Konağı, Fındıklı
4. Dr. Kazım (Mustafa) Okman Konağı (N41 15.547 - E41 12.125)
Fındıklı ilçesine 6 kilometre uzaklıktaki Çağlayan köyünün girişinde yer alır. Yöre
halkının ‘Aşağı Çağlayan’ olarak adlandırdığı bu bölgede toplam beş konak
görülebilir. İçlerinde en büyüğü on bir odası ve iki salonuyla Okmanlar Konağı
olarak da anılan Dr. Kazım Okman Konağı’dır. Konağa ulaşmak için FındıklıÇağlayan yolunun sağ tarafında görülen tabela yardımıyla toprak yola girmek
gerekiyor. Alt katı kesme taş, üst katı dolgu taş tekniğiyle inşa edilen yapı, ‘L’
şeklindeki mimarisiyle öne çıkar. Konağın çatı sistemi kırma biçimde inşa edilmiştir.
Ana kapı aynı zamanda yaşam alanı olan mutfağa açılmaktadır. Her odanın ayrı
girişi ve odalar arasında bağlantı sağlayan iç kapılar vardır. Şömine ve dolaplarda
işlemeler görülür. Yapı restore edilmiştir.
5. Orhan (Ali) Hacaloğlu Konağı (N41 15.535 - E41 12.169)
Çağlayan köyü girişindeki bir diğer konak da, Okmanlar’a komşu olan Hacaloğlu
Konağı’dır. Laz konaklarına örnek sayılabilecek eserlerden biridir. Mutfak dışında
sekiz odası mevcuttur. Çatısı semer şeklindedir. Halen konut olarak kullanılan
yapının dikdörtgen pencereleri giyotin tarzında açılmaktadır.
31
FINDIKLI KONAKLARI
Orhan Hacaloğlu Konağı, Fındıklı
6. Muhammed Uzunhasanoğlu Konağı (N41 15.515 - E41 12.218)
Çağlayan köyü girişinde yer alan konak, Orhan (Ali) Hacaloğlu Konağı’nın güneyine
konumlanmaktadır. Zemin kısmıyla birlikte üç katlı planlanan yapı, günümüzde
tamamen restore edilmiş haliyle görülebilir.
7. Mehmet (Ahmet) İnce Konağı (N41 15.499 - E41 12.283)
Çağlayan köyü girişinde yer alan bir başka konak da Mehmet İnce Konağı’dır.
Uzunhasanoğlu’nun güneydoğusuna konumlanır. Sahibinden alınan bilgiye göre
bu kültürel mirasın yaklaşık 224 yıllık bir tarihi vardır. Mimarı tarafından on bir odalı
olarak planlanan bina semer çatılıdır. Kesme taş temel üzerine tek kat olarak inşa
edilmiştir. Giriş kapısına taş merdivenlerle ulaşılır. Dolaplarda ay yıldız işlemesi,
tavan kirişlerinde ise eski yazılar bulunur. İç odaların aslına uygun olarak restore
edildiği konak, yakın bir gelecekte bölgeye butik otel olarak hizmet verecektir.
8. Mustafa Hacaloğlu Konağı (N41 15.518 - E41 12.343)
7 nolu konağın komşusu olan bina iki katlı ve semer çatılı olarak inşa edilmiştir.
Dolma taş tekniğiyle işlenen cephesi, geniş pencereleri ve özgün çatısıyla yöre
mimarisinin önemli anıtsal eserlerinden biridir. ‘L’ planlı yapısı ve cepheleri
fotoğrafçıların her daim dikkatini çeker. Halen konut olarak kullanılmakta olan
konağın bakımlı ve çok büyük bir bahçesi vardır. Meyve ve çam ağaçlarıyla
kuşatılmış binanın güneyi yemyeşil bir yamaca yaslanmaktadır.
32
Mustafa Hacaloğlu Konağı, Fındıklı
9. Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı
(N41 15.529 - E41 12.535)
Çağlayan köyündeki ilk konaklar geçildikten
sonra, yolun 7. kilometresine yaklaşırken
önünüze bir köprü çıkacak. Kavşak
noktasından soldaki toprak yola girdiğinizde
birbirine komşu dört konak göreceksiniz.
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı bu yapılar
arasında dış görünüşüyle öne çıkar.
Özgünlüğünü koruyan bina tahta çitlerle
çevrili bir bahçe içerisinde yer alır. Taş zemin
üzerine dolma taş tekniğiyle inşa edilen
konağın çatı sistemi semer biçimindedir. Ön
ve arka cephelerinde dikdörtgen biçimli altışar
pencere yer alır. Çatının altındaki on adet
minik geometrik delik, çatı arası deposunun
havalandırması için kullanılmaktadır. Çatı
katına asılan geyik boynuzu, tüm Karadeniz
bölgesinde olduğu gibi bereket ve uğur
simgesidir.
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı, Fındıklı 33
2.
SALMA ŞELALELERİ,
ÇAMLIK YAYLASI
FINDIKLI
KONAKLARI
10. Yücel Hacaloğlu Konağı (N41 15.531 - E41 12.540)
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı’nın hemen yanındaki bu özgün yapı, yaklaşık üç
yüz yıllık geçmişiyle bölgenin en eski konaklarından biridir. Ne yazık ki günümüzde
ilave oda ve beton sıva gibi yeni düzenlemelerle dokusu bir parça bozulmuştur.
Yöredeki en büyük örneklerden biri olan serender yapının yanı başında yükselir.
Yücel Hacaloğlu Konağı, Fındıklı
11. Atilla Hacıibrahimoğlu Konağı (N41 15.535 - E41 12.523)
Yücel Hacaloğlu Konağı’nın bitişiğindeki bu ev, geniş bahçesi ve önündeki çaylıkla
dikkat çeker. Moloz taş temel üzerine ahşap arası dolgu taşıyla inşa edilen konak,
sonradan yapılan eklemelerle özgünlüğünü yitirmiştir. Yanında bir serender yer alır.
12. Cemal Özmen Konağı
(N41 15.548 - E41 12.536)
Atilla Hacıibrahimoğlu Konağı’yla aynı bahçeyi paylaşan bu konak diğer komşularına
göre daha küçüktür. Altı odalı olarak planlanan yapının çatısı semer biçimindedir.
Ön ve arka cephelerinde altışar pencere
sıralanır. Yanında bir serender ve tuğladan
inşa edilmiş bir konut görülebilir.
34 Cemal Özmen Konağı, Fındıklı
13. Hami Hacaloğlu Konağı
(N41 15.381 - E41 12.768)
Çağlayan köyü içerisinde
doğuya doğru devam edildiğinde 7. kilometrede Beydere kavşağına gelinir. Soldaki
yolu tercih edip köyün merkez mahallesine girdiğinizde
yolun sağ tarafında binalar
göreceksiniz. Bunlardan ikisi
tescil edilmiş tarihi konaklarHami Hacaloğlu Konağı, Fındıklı
dır. İlki Hami Hacaloğlu adıyla anılır ve geniş saçaklı semer çatılıdır. Temeli blok taş olan yapının mimari planı
tek katlıdır. Çay ve kivi yetiştirilen bir bahçesi bulunmaktadır.
14. Fethiye-Nazmi Hacaloğlu Konağı (N41 15.413 - E41 12.875)
Hami Hacaloğlu’nun komşusu konumundaki bu konak ana yola bitişiktir. Geniş bir
çay bahçesiyle çevrili binanın kırık semer çatısı vardır. Alt katı ahır olarak kullanılan
konak iki katlıdır. Hemen her konakta görüldüğü gibi, burada da çatı arasında depo
olarak kullanılan bir bölüm bulunur. Halen konut olarak kullanılmaktadır.
Fethiye- Nazmi Hacaloğlu Konağı, Fındıklı 35
FINDIKLI KONAKLARI
15. Şevket Ataç Konağı (N41 15.310 - E41 13.351)
Kuşkusuz Çağlayan köyündeki konakların en özgün örnekleri yan yana konumlanan
Şevket Ataç ve Hurşit Ataç konaklarıdır. Fındıklı ilçe merkezine 7,5 kilometre
uzaklıkta yer alan konaklara ana yoldan bir bağlantıyla ulaşılabilir. Çağlayan köy
merkezindeki yapılar ana yola bakan ön cepheleriyle oldukça güzel fotoğraflar
verirler.
İçinde hala yaşanılan Şevket Ataç Konağı’nın alt katı ahır olarak kullanılmaktaydı.
19. yüzyıl yapımıdır. Zemini kesme taş, üst katı ise ahşap arası dolgu taşı olmak
üzere iki kattan meydana gelir. ‘L’ planlı yapının batı tarafında aynı tarzda inşa
edilmiş küçük bir müştemilat bulunur. Ön cephesinde dokuz adet pencere yer alır.
Dikdörtgen formlu ahşap çerçeveli bu pencereler konağın iç aydınlatmasına katkı
sağlarlar. Sekiz büyük odasıyla bölgenin en görkemli konaklarından biridir. Büyük
bir ocağın yer aldığı mutfak giriş bölümüne konumlanır. Hemen yanındaki sofa
ise, iki yanda yüksek ahşap kapılarla odalara dağılımın sağlandığı bir ortak mekan
niteliği taşımaktadır.
Semer şeklindeki çatısında bir geyik boynuzu asılıdır. İç odalardaki işleme ve
süslemeler dikkat çekicidir. Yapının yan tarafında büyük bir serender yer alır.
Yamaca bakan güney kesiminde ise çaylıklar vardır.
36 Şevket Ataç Konağı, Fındıklı
Şevket Ataç Konağı, Fındıklı
37
2.
SALMA ŞELALELERİ,
ÇAMLIK YAYLASI
FINDIKLI
KONAKLARI
16. Hurşit Ataç Konağı
(N41 15.316 - E41 13.277)
Geçtiğimiz yıllarda onarım gören yapı,
Şevket Ataç Konağı’nın hemen yanı
başındadır. Bahçesindeki serenderin
büyüklüğü konağın azameti hakkında
bize ipucu verir. 1849 yılında inşa edilen
binanın içi zengin ayrıntılarla doludur.
Giriş bölümünde sonradan yapılan
küçük ek bina bulunur. Kapı girişindeki
mutfak bölümü ocağı ve bacası ile
dikkat çekicidir. Ocak üzerinde bitki
motiflerinden oluşan süslemeler ve
kitabeler vardır. Evin ana planı hayat
adı verilen odaya bağlı bir iç hayat ve
etrafındaki odalardan oluşmaktadır.
Odalarda bulunan ahşap dolaplar, kapı
kanatları, tavanlardaki kabartma ve
süslemeler ustalık eseridir. Ön cepheye
simetrik olarak yerleştirilmiş on adet
pencere binaya ferahlık verir. Tarihi
yapının baş odası süsleme sanatının
seçkin örnekleriyle doludur. Burada
İstanbul başta olmak üzere bazı büyük
kent yapıları, cami, saray ve top arabası
gibi tasvirleri fotoğraflayabilirsiniz.
Güneyinde geniş bir bahçe, ön ve arka
tarafında ise çaylıklar yer alır.
38
Hurşit Ataç Konağı, Fındıklı 39
FINDIKLI KONAKLARI
17. Süleyman Güner Konağı (N41 15.275 - E41 13.429)
Ataç konaklarından ana yola dönüp doğuya doğru devam edildiğinde, sağ
tarafınızda toprak bir yolla karşılaşacaksınız. Fındıklı ilçe merkezine 8 kilometre
mesafedeki bu yol, konuklarını yan yana sıralanan beş konağa götürür. En sağdaki
Süleyman Güner Konağı’dır. Yapının ön cephesi taş kaplama üzerine sıva ve
çıkma balkonlu, arka ve yan cepheleri ise ahşap aralıklara dolma taş şeklindedir
ve bu görüntüsüyle benzerlerinden ayrılır. Zemini kesme taştır. Çatı arası sonradan
tuğla örülmüştür. Batı tarafında ahşap bir kamelya yer alır. Özgün dokusunu bir
parça yitirmiş ve bakımsız bir durumdadır.
Osman Güner Konağı, Fındıklı
18. Osman Güner Konağı (N41 15.275 - E41 13.460)
Süleymen Güner Konağı’nın yanında, yolun bittiği noktada yer alan konak iki katlı
olarak arkası yamaca bakacak şekilde planlanmıştır. Merdivenlerle çıkılan evin
kapısı yan taraftadır. Moloz taş üstüne dolma taş tekniğiyle inşa edilmiştir. Yaklaşık
150 yıllık mazisi olan yapının dört odası ve iki salonu vardır. Ön cephede üstte yedi,
alt katta ise üç pencere geometrik olarak sıralanır. Yanına yapı ilave edildiği için
özgünlüğü kaybolmuştur.
19. Zekeriya Güner Konağı (N41 15.278 - E41 13.457)
Osman Güner Konağı’nın yaklaşık 200 metre doğusuna konumlanır. Taş dolgu
bir temel üzerinde yükselen evin yan ve arka tarafı ahşap aralıklı dolma taş
tarzında inşa edilmiştir. Ön cephenin üst bölümü sıvanmıştır ve yedi adet pencere
mevcuttur. Arkası yemyeşil bir yamaca bakan binanın ön tarafında geniş bir çaylık
yer alır. Yapı bakımsız durumdadır.
40
20. Enver Atabilgin Konağı
(N41 15.264 - E41 13.473)
Zekeriya Güner Konağı’na 300
metre uzaklıktaki yapıya ancak
patika bir yoldan ulaşılır. Ön
cephesi taş dolgu üzerine sıva, arka
cephesi ise dolma taş tekniğiyle
yapılmıştır. Halen kullanılmakta
olan konağın arka bölümünde
Arapça bir yazıt bulunmaktadır.
21. Mustafa Akyaşar Konağı
(N41 15.253 - E41 13.577)
Enver Atabilgin Konağı’nın 350
metre doğusuna konumlanan yapı
iki katlıdır. Konağın köye bakan
cephesinde ahşap arası dolgu
taş, diğer cephelerde ise düzgün
kesme taş malzeme kullanılmıştır.
Zekeriya Güner Konağı, Fındıklı
Çatı bölümü semer şeklinde
tasarlanarak üstü kırmızı kiremitle kaplanmıştır. Ön tarafında geniş bir çaylık alan
yer alır. Bir patika yardımıyla ulaşılan konut halen kullanılmaktadır.
Mustafa Akyaşar Konağı, Fındıklı 41
FINDIKLI KONAKLARI
İhsan Oktay Konağı, Fındıklı
22. İhsan Oktay Konağı (N41 15.263 - E41 13.702)
Çağlayan köyünde yer alan İhsan Oktay Evi ilçeye 8,5 kilometre uzaklıktadır.
Köy merkezinden sağa ayrılan bir yolla ulaşılan yapı küçük bir tepede tek başına
yükselir. Yaklaşık 250 yıllık bir geçmişi vardır. Birinci Dünya Savaşı sırasında bir
süre hastane olarak kullanılmıştır. Daha sonra çıkan yangında üst katı yanmış
ve ardından iki katlı olarak restore edilmiştir. Taş dolgu temel üzerinde yükselen
binanın dolma taş tekniği uygulamalı mimarisi, hayranlık uyandıracak niteliktedir.
Yaşam alanına giriş kapısı, direkler üzerine oturan bir çatı sistemiyle kötü hava
şartlarından korunmuştur. Çıkma balkonu sütunludur. Sahipleri tarafından
sadece yaz aylarında kullanılan konağın ve bahçesinin bakımı yarıcılık sistemiyle
yapılmaktadır.
23. Saraloğlu Konağı (N41 15.395 - E41 14.154)
Çağlayan köyünün merkezinde yer alan tarihi kemer köprü geçilince Yukarı
Çağlayan mevkisine ulaşılıyor. Saraloğlu Konağı, köprüden sonra solda görülecek
ilk toprak yolun bitiminde yer alıyor. Fındıklı ilçe merkezine 8,5 kilometre mesafede
yer alan konak üç katlıdır. Alt kat ahır, diğer iki kat yaşam alanı olarak planlanmıştır.
İkinci katta iki, üst katta dört olmak üzere altı oda ve iki salondan oluşur. Ön cephe
dolma taş tekniğiyle inşa edilmiş, diğer cepheler ise sıvanmıştır. Taş dolguların orta
bölümü yeşil rengiyle dikkat çeker. Batısında küçük bir müştemilat, doğusunda ise
bir serender bulunur. Geniş bahçesi çitlerle çevrili olan konağın etrafında çaylıklar
yer alır.
42
24. Nazım Şatıroğlu Konağı
(N41 15.396 - E41 14.271)
Nazım ve Hasan Şatıroğlu konakları Yukarı Çağlayan mevkisinde
yan yana konumlanır. Fındıklı ilçesine 9 kilometre uzaklıktaki konaklara, ana yoldan sola yönelen
toprak yol (Saraloğlu Konağı’ndan
sonraki sapak) izlenerek ulaşılabilir. Mandalina, kivi ve çay bahçeleriyle donatılmış bir alanda yükselen
ilk konak Nazım Şatıroğlu’nundur.
Halen kullanılmakta olan konağın
etrafı çiçek bahçesi gibidir. Kesme
taş zemin üzerine tek katlı olarak
inşa edilen binanın üst bölümü dolma taş tekniğiyle döşenmiştir. Altı
oda ve iki salondan oluşan binanın
girişi, üstü örtülü bir kamelya ile
süslenmiştir. Konağın yanı başında güzel bir serender vardır.
Saraloğlu Konağı, Fındıklı
Nazım Şatıroğlu Konağı, Fındıklı 43
FINDIKLI KONAKLARI
Hasan Şatıroğlu Konağı, Fındıklı
25. Hasan Şatıroğlu Konağı (N41 15.402 - E41 14.275)
Nazım Şatıroğlu Konağı’nın hemen sağ çaprazında yer alır. L planlı ve tek katlı
olarak tasarlanmıştır. Çay ve kivi bahçelerinin yeşillendirdiği bir ortamda yükselir.
Semer biçiminde geniş bir çatısı vardır. Bulunduğu konumdan Marsis Tepesi
manzarası seyredilebilir.
44 Ayhan Şatıroğlu Konağı, Fındıklı
26. Ayhan Şatıroğlu Konağı (N41 15.385 - E41 14.449)
Yukarı Çağlayan’da, Fındıklı ilçe merkezine 9,5 kilometre uzaklıktadır. Aslandere
köyüne girmeden yolun solundan ayrılan toprak bir yolla erişilebilir. Akrabalara ait
olan ve yan yana konumlanan iki konağın iç dizaynları aynı, sadece dış cepheleri
farklıdır. Üç katlı olarak inşa edilen Ayhan Şatıroğlu Konağı’nın giriş katı ahır olarak
kullanılmaktaymış. İlk kat kesme taş, diğer katlar taş üstü sıva ve bağdadi tarzda
inşa edilmiştir. Çıkma balkon ahşap direkler üzerine oturtulmuştur. Beş odası ve iki
salonu vardır. Önündeki alan çaylıklarla kuşatılmıştır. Çağlayan Deresi’ni seyreden
bir manzaraya sahiptir.
27. Osman Şatıroğlu Konağı (N41 15.377 - E41 14.465)
Ayhan Şatıroğlu Konağı’nın yanındaki alanda yükselen bu konak benzer bir
mimariye sahiptir. Aradaki tek fark, moloz taş üstüne dolma taş tekniğiyle inşa
edilmiş olmasıdır. Alt kat ahır, üst kat yaşam alanı olarak kullanılmaktadır. Yaklaşık
250 yıllık bir geçmişe sahip konağın beş odası ve iki salonu vardır. Giriş kapısı
önündeki taş verandada bir serender yükselmektedir. Konak, sahibi tarafından
turizme kazandırılarak butik otel olarak hizmet vermektedir.
Osman Şatıroğlu Konağı, Fındıklı 45
FINDIKLI KONAKLARI
28. Kadir Seyran Konağı
(N41 15.299 - E41 14.432)
Ayhan ve Osman Şatıroğlu konaklarına giden yolun hemen başında yer alır. Çağlayan köyünün
son konağı olan yapı üç katlıdır ve
tamamen yenilenmiştir. Çağlayan
Deresi’ni seyreden manzarasıyla
dikkat çeker.
29. Vural Özkaya Konağı
(N41 15.211 - E41 14.809)
Çağlayan köyündeki son konaktan
sonra önünüze çıkan köprüyü
geçince Aslandere köyü sınırlarına
girersiniz. Fındıklı ilçe merkezine
10 kilometre uzaklıkta yer alan
Aslandere köyündeki konağın
en önemli özelliği üçgen alınlıklı
çıkma balkonudur. Balkonun üst
bölümünde süslemeler görülebilir.
Üç katlı yapının alt katları beyazla
sıvanmış moloz taş dolgu, en üst
katı ise dolma taş tekniğiyle inşa
edilmiştir. Ön cephe çaylıklarla
çevrelenmiş bir alana bakar.
Ana yoldan merdivenlerle giriş
kapısına kadar çıkılır.
30. Temel Tüfekçi Konağı
(N41 13.293 - E41 09.257)
Fındıklı ilçe merkezine 7 kilometre
uzaklıkta yer alan Hara köyünün
çıkışındaki konak yolun güneyine
konumlanmaktadır. Arılı Vadisi’nin
girişindeki ilk konak olma özelliğini
taşıyan konut ön cepheden iki
katlı görülmektedir. Binanın arkası
46
Kadir Seyran Konağı, Fındıklı
Vural Özkaya Konağı, Fındıklı
Temel Tüfekçi Konağı, Fındıklı
yamaca dayanmıştır ve zemin bölüm ahır olarak kullanılmaktadır. Ön cephenin üst
katında yedi, alt katında ise beş pencere görülmektedir. Ahşap aralıkları dolma taş
olan konağın bazı odalarında tavan süslemeleri görülebilir.
31. Ali Boysan Konağı (N41 12.527 - E41 10.074)
Fındıklı ilçe merkezine 9 kilometre mesafede yer alan Arılı köyünün girişindeki ilk
konaktır. Yapım yılı tam olarak bilinmemektedir. Köy girişinin sağ tarafında bulunan
Yeşil Dere üzerindeki köprü geçilerek konağa ulaşılabilir. Ahır olarak kullanılan
zemin katla birlikte üç katlıdır. Moloz taş örülü zemin kat günümüzde beyaz boya
altında kaldığından görülmemektedir. Diğer iki kat ahşap arası taş dolgu tekniğiyle
inşa edilmiştir. Yapının en üst katında çıkma bir balkon yer alır.
Ali Boysan Konağı, Fındıklı 47
FINDIKLI KONAKLARI
32. Besim Peker Konağı
(N41 12.498 - E41 10.405)
Arılı köyünün merkezinde, yolun
solunda yer alır. Bodrum üstü tek
katı, serenderi ve çay bahçesiyle
bir kompleks oluşturur. Dikdörtgen formda tasarlanan düz ahşap
kasalı giyotin pencereler, ön cepheye farklı bir görsellik katmaktadır.
33. Zihni Zorlu Konağı
(N41 12.695 - E41 10.384)
Arılı köyünün merkezinde, Besim
Peker Konağı’nın hemen üzerindedir. Arılı Vadisi manzaralı konağın meyve ağaçlarıyla bezeli
büyük bir bahçesi vardır. ‘L’ planlı
yapının ön cephesinin üst katında
yedi, alt katında ise altı pencere
bulunmaktadır.
Besim Peker Konağı, Fındıklı
48 Zihni Zorlu Konağı, Fındıklı-Serdar GALİPOĞLU
34. Kemalettin Gündoğan Konağı
(N41 12.315 - E41 10.387)
Arılı köyünün merkezindeki yapı,
moloz taş üstüne ahşap aralıklı
dolma taş tekniğiyle inşa edilmiştir.
Yerleşimin güneyinde, ana yolun
soluna konumlanan Yeşil Dere’nin
karşı yakasındadır. Ön cephenin
üst katında altı pencere yer alır.
Binanın geçirdiği restorasyon
nedeniyle alt kat sıvanmış ve
özgünlüğünü yitirmiştir. Konağın
yanında büyük bir serender vardır.
Kemalettin Gündoğan Konağı, Fındıklı
35. Zeki Rüstemoğlu Konağı (N41 12.286 - E41 10.466)
Kemalettin Gündoğan Konağı’na komşu olan yapı, zeminle birlikte iki kat olarak
inşa edilmiştir.
36. Atılhan Turna Konağı (N41 12.335 - E41 10.795)
Arılı Vadisi’nin en eski yapılarından biridir. Binanın yaklaşık 130 yıllık bir geçmişi
vardır. Halen konut olarak kullanılan yapı zemin ve çatı katıyla birlikte dört katlıdır.
En üstü yarım çatı katı olarak planlanmıştır ve çıkma balkonu vardır. Ön cephenin
üst katında yedi, alt katında ise beş adet pencere görülmektedir.
Atılhan Turna Konağı, Fındıklı 49
FINDIKLI KONAKLARI
37. Hurşit Turna Konağı
(N41 12.305 - E41 10.831)
Arılı köyündeki diğer bir tarihi yapı
yerleşim merkezinde görülebilir. Güneye
konumlanan konağa, ana yoldan
sola ayrılan güzergah vasıtasıyla
ulaşılabilir. Giriş kapısına yay şeklindeki
merdivenlerle çıkılır. Kemer alınlıklı ahşap
ve çift kanatlı kapı sofaya açılmaktadır. Bu
bölümden girilen mutfak ünitesi yapının
diğer bölümlerine geçişi sağlar.
38. Besim Tatar Konağı
(N41 12.020 - E41 11.175)
Fındıklı ilçe merkezine 10 kilometre
mesafede yer alan Gürsu köyünün
girişindeki mahallededir. Manzaralı bir
yamaca konumlanır. Alt katın ahır, üst
katların yaşam mekanı olarak kullanıldığı
yapı üç katlıdır. İlk iki kat kesme taş, son
kat ise ahşap arası taş dolgu tekniğiyle
inşa edilmiştir. Ön cephenin üst katında
yedi, ahır bölümünde üç pencere vardır.
Mutfakta bulunan şömine alınlığında
süslemeler yer alır. Yaklaşık 200 yıllık
bir geçmişe sahip olan binanın sekiz
odası vardır. Yolla konak arasındaki alan
çaylıkla kaplıdır.
39. Ahmet Tatar Konağı
(N41 11.879 - E41 11.579)
Gürsu yerleşiminin merkezinde yer alan
yapı yol kenarında yükselmektedir. Zemin
kat yontu taş, üst kat ise dolma göz taş
duvarlara sahiptir.
50
Besim Tatar Konağı, Fındıklı 51
FINDIKLI KONAKLARI
40. İlyas Sarkut Konağı
(N41 11.949 - E41 11.461)
Gürsu köy merkezine geldikten
sonra sola dönen yola girilerek
ulaşılır. Arılı Vadisi’ni tepeden
seyreden yapı iki katlıdır. Alt
kat moloz taş, üst kat ise ahşap
aralıklı dolma göz taş kullanılarak
inşa edilmiştir. Pencereleri ahşap
kepenkli, çatısı ise alaturka kırmızı
kiremit döşelidir.
41. Avni Şenol İmamoğlu
(N41 11.972 - E41 11.418)
İlyas Sarkut Konağı’nın komşusu
olan yapı, aynı bölgede yolun
sağında görülebilir. Biri ahır diğeri
yaşam alanı olarak kullanılan iki
kattan oluşur. Alt katı moloz taş,
üst katı ise ahşap aralık dolma göz
tarzındadır. Ön cephede simetrik
aralılarla altı penceresi mevcuttur.
42. Turan Cevatoğlu Konağı
(N41 11.839 - E41 11.620)
Gürsu köy merkezinde, yolun sağ
tarafında yer alır. İki katlı yapı
restore edilmiştir. Alt kat ahır ve
depo olarak kullanılmaktadır. Ön
ve arka cephelerde yedişer, yan
cephelerde ise dörder pencere
yer alır. Zemin kat düzgün kesme
taş, üst bölüm ise ahşap aralıklı
dolma taştır. Etrafı çaylıkla çevrili
olan konağın hemen yanı başında
yer alan iki ulu hurma ağacını
fotoğraflayabilirsiniz.
52 Avni Ş. İmamoğlu Konağı, Fındıklı
İlyas Sarkut Konağı, Fındıklı
Turan Cevatoğlu Konağı, Fındıklı
43. Besim Özyıldız Konağı (N41 11.808 - E41 11.727)
Gürsu köy merkezinde, yolun hemen sol tarafındadır. Sırtını yamaca veren yapı üç
katlıdır. Sahibinden edinilen bilgiye göre 1930 yılında temeli atılan konağın inşaatı
on yıllık bir süreçte tamamlanabilmiştir. Günümüzde yeniden restore edilmiştir.
Moloz taş zemin üzerinde yükselen binanın üst katları ahşap aralıklı dolma taş
tekniğiyle yapılmıştır. Eskiden zemin kat ahır, diğer üç kat yaşam alanı olarak
kullanılmaktaydı. En üstteki çatı arası katta üçgen alınlıklı çıkma balkon görülür. Ön
cephenin ikinci katında dört, üçüncü katında ise altı pencere vardır. Konağın yakın
bir gelecekte butik otel veya pansiyon olarak turizme açılması planlanmaktadır.
Besim Özyıldız Konağı, Fındıklı 53
FINDIKLI KONAKLARI
44. Turan (Yakup) Hindistan Konağı (N41 11.691 - E41 11.736)
Gürsu köyünün günümüze sağlam ulaşmış konaklarından biridir. Yerleşim çıkışında
yolun sol tarafındaki yamaca konumlanan bina, çevreye hakim bir manzaraya
sahiptir. İki katlı yapının temeli moloz taş, diğer katları dolma taş örülüdür. Batı
cephesinde çıkma bir bölüm vardır. Ön cephesinin alt katında üç, üst katında ise
altı pencere yer alır. Konağın az ilerisinde üstü beton kaplanmış tarihi taş kemer
köprüyü görebilirsiniz.
45. Besim İncegümüş Konağı (N41 11.187 - E41 11.905)
Fındıklı ilçe merkezine 14 kilometre mesafedeki Yaylacılar köyünde yer alır. Zemini
moloz taş, üst katı ahşap aralıklı dolma taş planlı olmak üzere iki katlıdır.
46. Aydın Erguvan Konağı (N41 12.417 - E41 09.401)
Fındıklı ilçe merkezine 9 kilometre mesafedeki Meyvalı köyünde bulunan konak üç
katlıdır. Sonradan eklenen tuvalet bölümüyle orijinal dokusu bozulmuştur. Binaya
ulaşmak için önce Haraköy çıkışından sağa dönerek bir köprüden geçmek gerekir.
Meyvalı köyünün merkezine girildiğinde, tarihi yapı sol tarafta görülebilir. Konağı
gördükten sonra Orta Mahalle’deki tarihi ahşap camiyi ziyaret edebilirsiniz.
47. Taylan Ozan Konağı (N41 13.762 - E41 10.618)
Fındıklı ilçe merkezine 7 kilometre mesafedeki Çınarlı köyünde zamana direnen
birkaç eski konak yer alır. Bazıları orijinal bazıları ise tadilat görmüş olan bu konaklar
halen kullanılmaktadır. Köyün merkezinde yer alan Taylan Ozan Konağı, camiyi
geçtikten hemen sonra sol taraftaki yamaçta, yoldan görülebilen bir konumdadır.
Küçük bir ‘L’ planındaki konağın ön cephesinin ikinci katında yedi adet pencere
görülür. Zemin kat moloz taş, üst kat ise ahşap aralıklı dolma göz tarzındadır.
48. Mehmet Uzunhasan Konağı (N41 13.719 - E41 10.556)
Çınarlı köyünün merkezindeki köprüden sağa dönülerek ulaşılan konak restore
edilmiştir. İki katlı bina, yanındaki heybetli serenderle birlikte fotoğraflanabilir.
Zemin bölümü sıvalanmış, üst katı ise göz dolgu tarzındadır. İki tarafta geniş saçak
yapan çatısı semer sisteminde planlanmıştır. Bahçedeki serenderin ahşap işçiliği
ve süslemeleri dikkat çekicidir. Konak halen kullanılmaktadır.
49. Ramiz Uzunhasan Konağı (N41 13.664 - E41 10.610)
Mehmet Uzunhasan Konağı’nın komşusu olan yapı, eklemeler yapılmış ve
restorasyon geçirmiş haliyle günümüze ulaşmıştır. Halen kullanılmaktadır.
54
Turan Hindistan Konağı, Fındıklı 55
FINDIKLI KONAKLARI
50. Hamdi Özbek Konağı (N41 13.486 - E41 10.643)
Çınarlı köyünün en yüksek noktasında yer alan konak, Zuğu Deresi’nin kenarındaki
yerleşimi yukardan seyreden bir manzaraya sahiptir.
51. Özşahin Konağı (N41 13.465 - E41 10.850)
Çınarlı köyünün çıkışındaki mahallede yer alan Özşahin Konağı iki katlıdır. Görmek
isteyenler yerleşimin sonundaki ikinci köprüden sağa dönerek toprak bir yoldan
konağa ulaşabilirler.
52. Ali Rıza Şişman Konağı (N41 13.154 - E41 11.987)
Fındıklı ilçe merkezine 8 kilometre uzaklıkta yer alan Sulak köyündeki konak iki
katlıdır. Binanın arka tarafı yamaca dayalıdır. Bodrum kat moloz taş, üst kat ise
dolma taş şeklinde planlanmıştır. Tarihi yapı, köy merkezinde yolun sol tarafında
görülebilir.
53. Cengiz Şişman Konağı (N41 13.149 - E41 12.064)
Sulak köyünde bulunan Cengiz Şişman Konağı iki katlı olarak planlanmıştır.
Yöredeki çoğu benzeri gibi alt kat taş zemin, üst kat ise dolma taş tekniğiyle inşa
edilmiştir.
54. Hasan Basri Orhon Konağı (N41 15.965 - E41 14.383)
Fındıklı ilçe merkezine 10 kilometre uzaklıktaki Saatköy’ün eski adı Lazca ‘göğün
başı’ anlamına gelmektedir. Köyün merkezindeki konak, taş zemin üzerinde
yükselen ahşap aralık taş dolgulu ve iki katlıdır. Alaturka çatısı kiremit döşelidir.
56 Tavan Süslemesi Örneği
Mehmet Uzunhasan Konağı, Fındıklı
Taylan Ozan Konağı, Fındıklı
57
58
Reyhan Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN 59
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
Doğal güzellikleriyle bilinen Fırtına Vadisi, kültürel ve tarihsel eserlere de ev sahipliği
yapıyor. Çamlıhemşin ilçesi sınırlarındaki Konaklar (Makrevis), AşağışimşirliBahçeli Konaklar (Habak), Kavak, Mikron, Ortanköy, Şenköy (Amukta), Şenyuva
(Çinçiva), Ülküköy (Mollaveyis), Yolkıyı (Küşüve) ve Yukarı Çamlıca (Yukarı Vice)
köy ve mahallelerinde görülen tarihi konaklar, vadiyi renklendiren anıtsal yapılar
arasındadır.
55. Müftüoğlu Konağı (N40 56.462 - E40 57.606)
Çamlıhemşin ilçesine 15 kilometre uzaklıktaki Şenköy yerleşiminde bulunan konak
üç katlı olarak planlanmış. Alt kat kesme taş, üst katlar ise ahşap malzemeden inşa
edilmiştir. İlk katta dörder, diğer katlarda ise birer tanesi köşelerde olmak üzere
yedişer pencere görülmektedir. Konağın en ilginç yanı, oda ve kapılarının maviye
boyanmış olmasıdır. Zilkale geçildikten sonra sağa ayrılan toprak yol izlenerek
konağa ulaşılabilir.
Müftüoğlu Konağı, Çamlıhemşin
56. Firiloğlu Konağı (N40 59.092 - E40 56.836)
Çamlıhemşin ilçesine 12 kilometre mesafedeki Ülküköy’ün Cami Mahallesi’nde yer
alır. Zilkale yolunda Mollaveyis Köprüsü’nden sağa ayrılan yola girdikten yaklaşık
2 kilometre sonra konağı göreceksiniz. 105 yıllık konak, üst ve alt katlarda altışar
olmak üzere toplam on iki odalıdır. Yusuf ve İlyas Efendi tarafından Nurluca (Çaneva)
köyünden getirtilen 60 ustaya yaptırılmıştır. Sahiplerinin Rusya’da fırıncılık
yaparak elde ettikleri birikimle inşa edilen konak üç yılda tamamlanabilmiştir. Yurt
dışında çalıştıkları fırının bulunduğu caddenin ismi Firilof olduğu için, ev sahipleri
bu görkemli yapıya da aynı adı vermişlerdir.
60
Firiloğlu Konağı, Çamlıhemşin
Her iki yanında serenderler bulunan konak yemyeşil bir yamaca inşa edilmiştir.
Kesme taş formundaki yapının ikinci ve üçüncü katlarında ahşap çıkma balkonlar
bulunur. Ön cephenin ilk katında altışar, diğer iki katta yedişer pencere mevcuttur.
Cephesi kesme taştan olan konağın üst katındaki odalarda yer alan ahşap gül
kabartmaları benzersizdir.
Firiloğlu Konağı, Çamlıhemşin 61
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
57. Hunanoğlu (Hunananç) Konağı
(N40 59.795 - E40 58.023)
Çamlıhemşin ilçesine 9 kilometre
uzaklıktaki konak Şenyuva (Çinçiva)
köyü sınırlarındadır. Yapım yılı 1901
olan konağın bahçe ve pencerelerinden
Zilkale manzarası görülebilir. Ön
cephesi dolma taş tekniğiyle, yan
ve arka cepheler ise kesme taştan
yapılmıştır. İki katlıdır ve üst katın ön
cephesinde ahşap çıkma bir balkon
yer alır. Cephe köşeleri, mavi ve siyah
taşlarla geometrik şekilde döşenmiştir.
Pencerelerinin çevresi mavi boyanmış
olan yapının dış duvarlarında ay
yıldız figürünü görebilirsiniz. Dış
cepheden dikdörtgen biçiminde görülen
pencereler, iç kısımda kemer tarzında
planlanmıştır.
Hunanoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Sekiz odası bulunan konağın,
duvarlarında usta işi süslemelerin
yer aldığı bir misafir odası vardır.
Çinçiva Köprüsü’nden karşıya geçilip
Üsküt-Hemşin toprak yolu takip
edilerek konağa ulaşılabilir. Konak
rampanın bittiği noktada, yolun solunda
yükselmektedir.
Burumoğlu Konağı, Çamlıhemşin
62
Burumoğlu Konağı, Çamlıhemşin
58. Burumoğlu Konağı (N40 59.889 - E40 58.066)
Hunananç Konağı’nın hemen yakınında, Şenyuva köyüne 3 kilometre mesafedeki
bir mahallede bulunan konağın yapım yılı 1884’tür. Temeli yamaca yaslanan
konak yoldan üç, arka cepheden ise dört katlı görülür. Zemin kat ahır olarak
kullanılmaktadır. Önünde demir konstrüksiyonlu balkonuyla farklı bir görüntü
sergileyen yapı tamamen kesme taştan inşa edilmiştir. En üst kattaki dört, ikinci
kattaki üç, birinci kattaki iki penceresi, binanın görselliğine değişik bir hava
katmaktadır.
Odalara zil sistemi konulmuştur ancak günümüzde kullanılmamaktadır. 110 yıllık bu
konağın on odası vardır. Kapı tokmak ve kulpları ilgi çekicidir. Kemerli ahşap kapısı
ve duvar yazıtı, Burumoğlu Konağı’nın öne çıkan diğer ayrıntıları arasındadır.
59. Arifoğlu Konağı (N40 59.903 - E40 58.095)
Şenyuva köyündeki özgün konaklardan biri olan Arifoğlu, tarihi Çinçiva Köprüsü’ne
3 kilometre mesafededir. Burumoğlu Konağı’nın hemen yanı başında yükselir.
Kesme taştan üç kat şeklinde planlanan yapının yan cephesinde büyük bir yazıt
bulunmaktadır. Ön cephesinin üst katları ahşap aralıklı dolma taş tekniğiyle inşa
edilmiştir. Yan cephelerde her katta dörder, ön cephede ise altışar pencere gözlenir.
Arifoğlu Konağı, Çamlıhemşin
63
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
ÇAMLIHEMŞİN
KONAKLARI
Arifoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Arifoğlu Konağı, Çamlıhemşin
64
60. Karayalçın Konağı
(N40 59.875 - E40 58.231)
Arifoğlu’nun hemen altında
yer alan Karayalçın Konağı üç
katlıdır. İlk katı kesme taş, diğer
katların cepheleri ise dolma taş
tekniğiyle inşa edilmiştir. Üst
katların yan cephesinde dörder,
önde ise altışar pencere yer alır.
Konağa ana yoldan patika ile
ulaşılmaktadır. Yaklaşık 115 yıllık
bu konağın kapı girişlerindeki
yazı ve rakamlar ilgi çekicidir.
Arifoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Karayalçın Konağı, Çamlıhemşin 65
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
61. Lazaloğlu Konağı
(N40 59.597 - E40 58.504)
Şenyuva köyü sınırlarındaki bu
konak, diğerlerinin aksine Fırtına
Deresi’nin sol tarafına konumlanır.
Bölgedeki diğer konakların tam karşı
yamacına inşa edilen Lazaloğlu,
yeşillikler içerisinde tek başına
heybetle yükselir. Konağa ulaşmak
için önce Çamlıhemşin-Pokut-Sal
yayla yoluna girip, daha sonra sağa
ayrılan toprak yolu takip etmek
gerekir. Kesme taştan yapılan
konağın on odası vardır. Pencereleri
ve dış kapısı kemer şeklinde
planlanmıştır. Dış kapının üzerinde
küçük bir yazıt görülebilir.
66
Lazaloğlu Konağı, Çamlıhemşin 67
2. SALMA ŞELALELERİ, ÇAMLIK YAYLASI
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
62. Gülaboğlu Konağı (N41 00.754 - E40 59.868)
Çamlıhemşin ilçe merkezine 6 kilometre uzaklıktaki Ortanköy’de yer alır. Karşı
yamaçta sıra sıra dizilen Yolkıyı köyünün konaklarını seyreden bir konumdadır.
Şerif Gülaboğlu ve üç kardeşi tarafından yaptırılan 100 yıllık konağın dış cephesi
tamamen kesme taş olarak planlanmıştır. Yan cephelerdeki pencereler oldukça
küçüktür. Toplam on odasıyla ilçedeki büyük konaklardan biridir. Konağa ulaşmak
için Çamlıhemşin-Zilkale yolu izlenip ilk köprüden karşıya geçildikten sonra sola
dönülmelidir.
63. Demircioğlu Konağı (N41 00.858 - E40 59.900)
Ortanköy’deki bir başka konak Osman ve Mahmut Demircioğlu tarafından
yaptırılmıştır. On dört odalı olarak tasarlanan binanın 150 yıllık bir geçmişi vardır.
Görselliğiyle insanı hayran bırakan bu tarihi yapı, ahşap konakların en güzel
örneklerinden biridir. Gülaboğlu Konağı’nın altından devam eden patika takip
edilince bu konağa varılır. Konağın yanında şöminesi süslemeli olan bir serender
yer alır.
68 Ortanköy Konakları, Çamlıhemşin
64. Kitapçıoğlu Konağı
(N41 01.171 - E40 59.332)
Çamlıhemşin ilçesine 5 kilometre
mesafedeki Yolkıyı, Fırtına Vadisi’ni
seyreden yemyeşil bir yamaca konumlanıyor. Taraçalanmış çaylıkların
üstündeki yerleşim konaklarıyla göz
kamaştırıyor. Yolkıyı konaklarına,
Çamlıhemşin-Zilkale yolunda Konaklar Mahallesi’ni geçtikten sonra sağa
dönülerek ulaşılıyor.
Kitapçıoğlu Konağı alt katındaki
ahır kısmıyla birlikte dört katlı bir
yapı. Diğer konaklardan bağımsız
bir bölgede inşa edilen konak, yola
5 dakikalık yürüme mesafesinde.
İlk iki katın cephesi kesme taş, üst
katları ahşap aralıklı dolma taş
tekniğiyle yapılan binanın on bir
odası bulunuyor. İlk kattaki beş, diğer
katlardaki altı pencere, konağın iç
bölümünü ferah ve aydınlık kılıyor.
Giriş kapısının etrafında kırmızı
renkli süslemeler görülen binanın
yan cephesinde bir yazıt yer alıyor.
Kitapçıoğlu Konağı, Çamlıhemşin
69
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
65. Çolakoğlu Konağı
(N41 01.212 - E40 59.470)
Yolkıyı yerleşimini güzelleştiren konaklardan biri olan Çolakoğlu’nun
yaklaşık 300 yıllık bir geçmişi var.
Ortadan birbirine bağlı iki binadan
oluşan yapı kompleksinin alt katında beş, üst bölümlerinde ise yedişer
pencere yer alıyor. On iki adet odası
bulunan konağın üst katı ihtiyaçtan
dolayı sonradan eklenmiş. Dış cephelerin arka kısmı kesme taş, ön
ve yan cepheleri ise ahşaptan inşa
edilen konağın bazı odalarında vitray süslemeleri görülebilir. Mustafa
Doğan Çolakoğlu tarafından yaptırılan konağın demir işlemeli pencere
korumaları, cam kapı tokmakları ve
evi toprağa bağlayan taş köprü sistemi diğer ilginç ayrıntılar arasında.
Çolakoğlu Konağı, Çamlıhemşin
70 Çolakoğlu Konağı, Çamlıhemşin
66. Köroğlu Konağı
(N41 01.276 - E40 59.489)
Yolkıyı köyünde yer alan konaklardan biri olan Köroğlu, dolgu taş tekniğiyle inşa edilen cephesi ve ahşap
işlemelerle bezeli kapısıyla dikkat
çekiyor. İki katlı binanın yan duvarında Arapça bir yazıt görülebilir.
Köroğlu Konağı, Çamlıhemşin 71
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
67. Mazikoğlu Konağı (N41 01.342 - E40 59.794)
Geleneksel Hemşin evlerinin bütün özelliklerini yansıtan örnek yapılardan biri olan
Mazikoğlu, Yolkıyı köyünün bir alt mahallesinde yer alıyor. Zemini kesme taş, ön
cephesi ahşap, yan cepheleri ise ahşap aralıklı dolma göz tekniğiyle inşa edilen
konak, yöredeki mimari dokuyu tamamen yansıtan bir tarza sahip. 1950 yılında
inşa edilen bu mimari şaheser, on altı odalı olarak tasarlanmış. Ahır bölümüyle
birlikte üç katlı olan yapı, iyi korunarak günümüze kadar gelen kültürel miras
listesindeki eserlerden biri aynı zamanda. Zemin bölümünde beş, diğer katlarda
altışar penceresi bulunan Mazikoğlu Konağı, Fırtına Deresi’ni seyreden bir
yamaçta konumlanıyor. Yanında küçük bir müştemilat yer alıyor. Eski kemerli ocak
binanın önemli ayrıntılarından biri.
Mazikoğlu Konağı, Çamlıhemşin
68. Kozizoğlu (Atamanlar) Konağı (N41 01.380 - E40 59.764)
Çamlıhemşin ilçesinin en ünlü konaklarından biri olan yapı üç katlıdır. Atamanlar
Konağı olarak da bilinen bu anıtsal eser özel boyalarla korunmaya alınmıştır.
Mazikoğlu’nun hemen altında yer alan yapı 1902 yılında inşa edilmiş. İkisi misafirler
için ayrılmış toplam on iki odası bulunan binanın iç bölümündeki ahşap kolonlar
kabartma süslemelerle bezeli. Ön cephede sekizer, yan cephelerde ise yedişer
pencere, gün içerisinde iç odaların aydınlanmasını sağlıyor. Hemen yanı başında
yükselen serenderin alt katı misafirhane olarak kullanılıyor.
72
69. Köseoğlu Konağı
(N41 01.427 - E40 59.786)
Yaklaşık 105 yıllık bir geçmişi olan
konak, Köseoğlu Mahmut Ağa tarafından
yaptırılmıştır. Yolkıyı yerleşiminin alt
mahallesinde yer alan bina altı odalıdır.
Alt bölümüyle birlikte ön cepheden üç
katlı görünmektedir. Ön cephesinde çıkma
balkonları bulunan yapı, sarmaşıklarla
bezeli görüntüsüyle masal dünyasının
gizemli mekanlarını anımsatır. Çatısı
geniş saçaklıdır ve alaturka kiremitlerle
kaplıdır. Pencere camları vitrayla, ahşap
doğramaları ise süslemelerle bezenmiştir.
Köseoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Yolkıyı Konakları, Çamlıhemşin 73
74
Ortanköy’denYolkıyı Konakları,Çamlıhemşin 75
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
Melikoğlu Konağı, Çamlıhemşin
70. Melikoğlu Konağı (N41 01.875 - E41 00.477)
Çamlıhemşin ilçe merkezine 3,5 kilometre uzaklıktaki konak Fırtına Vadisi’ne
hakim bir konumdadır. Denizden 401 metre yükseklikteki yapı Çamlıhemşin-Zilkale
ana yolundan görülebiliyor. Konak bu özel konumu dolayısıyla geçmiş dönemlerde
bir süre karakol olarak da kullanılmış. 1895 yılında inşa edilen Melikoğlu, Fırtına
Vadisi’nin en eski konaklarından biridir. Konaklar (Makrevis) Mahallesi’ndeki
doğu cephesi mavi-beyaz boyalı konağın on iki odası vardır. Alt katta altı, diğer
iki katta yedişer penceresi mevcuttur. Doğu ve batı cephelerinde, çatısı üçgen
formda ahşap çıkma balkonlar bulunur. Güney cephesi ise dolma göz tekniğiyle
inşa edilmiştir. Doğu cephesinin üst köşelerinde yazıtlar görülür. Yanında büyük bir
serender bulunan binanın üst katındaki misafir odası ilgi çekicidir.
76 Melikoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Melikoğlu Konağı, Çamlıhemşin 77
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
71. Deliemet Konağı (N41 01.361 - E41 00.593)
İlçeye 4 kilometre uzaklıkta bulunan konak, Ortanköy’e ulaşım için kullanılan eski
patika üzerinde yer alır. Hacaloğlu Konağı’ndan arta kalan malzemelerle yapılmış
olmasına karşın özgün bir konaktır. İki katlıdır fakat üst katı tamamlanamamıştır.
Alt katında altı odası vardır. Geniş bir avlusu ile kuzey ve güney cephelerinde
ahşap çıkma balkonları bulunur. Ön cephenin ilk iki katında altı, son katında ise
yedi penceresi vardır.
72. Hacaloğlu Konağı (N41 01.380 - E41 00.587)
Sahiplerinin Tarhan’da lokantacılık yaparak elde ettikleri gelirle inşa edilen bu
bina, Deliemet Konağı’nın sol tarafında yükselir. Dış cephesi ateş tuğlası, içi ise
tamamen ahşap kaplama olan özgün bir mimari dokuya sahiptir. İki katlı yapının
on bir odası bulunur. Batıya bakan ön cephedeki üst katlarda ahşap taşma balkon
bulunur. Ahır kemerleri ilgi çekicidir. Yan tarafında yer alan misafirhaneli serenderin
şömineli bir odası vardır ve bu özelliğiyle benzerlerinden ayrılır.
78 Deliemet ve Hacaloğlu Konakları,Çamlıhemşin
Deliemet Konağı, Çamlıhemşin
Ortamelik Konağı, Çamlıhemşin
73. Ortamelik Konağı (N41 01.927 - E41 00.642)
Konaklar Mahallesi’nin orta kısmında yer alan yapı Melikoğlu ailesinin fertlerine
aittir. Önündeki çaylıklarla birlikte fotoğrafçılara poz veren konak, ahır olarak
kullanılan zeminle beraber iki katlıdır. Ön cephesindeki ahşap balkon dikkat
çekicidir.
74. Tarakçıoğlu Konağı (N41 02.065 - E41 00.806)
Konaklar Mahallesi’nin üst kısmında yer alan konağın yaklaşık 120 yıllık bir
geçmişi vardır. Günümüzde restore edilerek turizm amaçlı kullanılması planlanan
bina, Tarakçıoğlu Hurşit Ağa tarafından yaptırılmıştır. İnşaatta kullanılan demirler
Rusya’dan getirilmiştir. Eğimli bir araziye inşa edildiğinden, yapı iki katlı görünse de
aslında dört katlıdır. On beş odası bulunan konağın pencereleri vitray süslemelidir.
Misafir odalarında şömine vardır. Geleneksel ahşap oymacılığının seçkin
örneklerini sergiler.
Bir zamanlar yan tarafında yer alan misafirhane, zamanın yıpratıcı etkisine
dayanamayarak yıkılmıştır. Eskiden bu bölüme gelen konuklarla evin kadınlarının
karşılaşmaması için döner dolaplı bir sistem kurulmuştu. Döner dolabın içine
konulan tepsi içeriden çevrildiğinde misafirin önüne gelirdi. Ana yoldan görünmeyen
binaya, yoldan sola ayrılan bir patika izlenerek ulaşılabilir.
79
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
BİR KONAK HİKAYESİ
Dik bir yamaca konumlanan Tarakçıoğlu Konağı, vadi tabanındaki ana
yoldan bile fark edilen ihtişamlı görüntüsüyle göz kamaştırır. Tarakçı ailesinin
namı dokumacılıktan gelmektedir. Aile uzun yıllar Semerkant’ta dokumacılık
yaptıktan sonra Erzurum’a, oradan da İspir üzerinden Çamlıhemşin’e gelir.
Büyük bir arazi varlığına sahip olan ailenin en büyük ağabeyi Hurşit Ağa
Çamlıhemşin’e yerleştikten bir süre sonra, ailesini ve kardeşlerini geride
bırakarak Rusya gurbetinin yolunu tutar. Moskova’ya yerleşir ve orada bir
fırın açar. İşleri iyi gidince, Hurşit Ağa ilk eşinden olan oğulları Yunus ve
İsmail’i de Moskova’ya çağırır. Birkaç yıl sonra baba mesleğinde ustalaşan
iki kardeş fırıncılıktan pastacılığa geçer ve Yalta’da ‘Vatan’ isimli bir pastane
açarlar. O dönem Rus ileri gelenlerinin yaşadığı bu şehirde, gelen talepler
doğrultusunda ‘Dilber’ adlı ikinci pastaneyi açarak işletmeye başlarlar.
Oğullarının işi başarıyla yürütmelerini fırsat bilen Hurşit Ağa, memlekete
dönerek Tarakçıoğlu Konağı’nı yaptırır.
Pencere demirleri ve ahşap boyaları Rusya’dan getirilen taş ve ahşap
karışımı bu konak için, Fırtına Deresi’nin kenarında yedi tane taş ocağı
kurulur. Yapımına 1890’lı yılların sonlarında başlanan bina inşaatı 1902’de
biter. Ancak daha sonra seferberlik ilan edildiğinden konağın hamam ve
tuvalet gibi bölümleri tamamlanamaz.
80 Tarakçıoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Tarakçıoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Tarakçıoğlu Konağı, Çamlıhemşin 81
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
75. Dudi Konağı (N41 02.170 - E41 00.962)
Konaklar Mahallesi’nin üst bölümünde yer alan Dudi Konağı, Fırtına Vadisi’nin
en eski konaklarından biridir. Ne yazık ki günümüzde viran bir vaziyettedir. Üç
katı ve on beş odası bulunan yapı, Konaklar ve Habak mahalleleri arasındaki eski
yol üzerindedir. Bir rivayete göre Dudi Konağı’nın sahibi Recep Ağa tarafından,
Tarakçıoğlu’nun sahibi olan abisi Hurşit Ağa ile giriştiği rekabet sonucu yaptırılmıştır.
Ahşap işlemeciliğinin en güzel örneklerinin bulunduğu konağın demir aksamları
Rusya’dan getirtilmiştir. Yapıyı vadideki diğer konaklardan ayıran en önemli unsur
odalarda ‘antre’ sisteminin bulunmasıdır.
76. Koçi Konağı (N41 02.043 - E41 00.275)
Konaklar Mahallesi’nin sağ yamacına kurulu Çelina mevkisinde görebileceğiniz Koçi
Konağı tamamen ahşaptan yapılmıştır. Temel bölümü kesme taştan inşa edilmiştir.
İki katlı ve dokuz odalı bu konağın demir aksamları Rusya’dan getirtilmiştir. Ön
cephenin orta bölümünde yer alan çıkma balkonlar binanın görünümüne estetik bir
form kazandırır. Her iki katın ön bölümünde yedişer pencere mevcuttur. Yeşillikler
içerisindeki bu anıtsal eser bakımlı bir durumdadır.
82 Koçi Konağı, Çamlıhemşin
Halil Efendi Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN
83
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
77. Şerefoğlu Konağı (N41 02.731 - E40 59.686)
Yukarı Çamlıca yerleşimi Çamlıhemşin ilçe merkezine 3 kilometre mesafededir.
Kaymakamlık binasının yanındaki asfalt yol takip edilerek ulaşılan Yukarı Çamlıca,
bir dizi konağa ev sahipliği yapar. Bunlardan biri olan Şerefoğlu, iki katlıdır ve dış
cephesi kesme taştandır. Ön cephesi ahşap aralık dolma taş tekniğiyle inşa edilmiş
olup, üst katında ahşap çıkma bir balkon bulunur. Sekiz odalı yapının iç kısmı
ahşaptan yapılmıştır. Misafir odasında döner dolabı vardır.
Şerefoğlu Konağı, Çamlıhemşin
78. Reyhan Konağı (N41 02.714 - E40 59.691)
Şerefoğlu’nun hemen altında yükselen Reyhan Konağı dolma taş tekniği kullanılarak
inşa edilmiştir. Kuzey tarafındaki kapı üzerinde yer alan yazıta göre yapımı 1890
yılına tarihlenir. Yapıda dikkat çeken en belirgin özellik taş malzemenin ustalıkla
kullanılmasıdır. Yan cepheleri kesme taş, ön cephe ise ahşap arası taş dolgu
tekniğiyle yapılmıştır. Düzgün kesme taş planlı zemin kat, ahır ve depo olarak
kullanılmaktaymış. Altı adet penceresi bulunan bu bölüm oldukça aydınlık ve
ferahtır. İki girişi bulunan ikinci katta ahşap çıkma bir balkon görülür. Kırma çatının
geniş saçak altları ahşapla kaplı olup, çatı üzeri alaturka kiremitle düzenlenmiştir.
84
On bir odası bulunan bu konağın misafir
odasında ahşap işlemeli dolaplar ve
üzerinde çiçek motifleri bulunur. Ayrıca dış
pencere pervazlarında da çiçek motifleri
görülebilir. Kuşkusuz konağın en güzel
bölümü ahşap kabartmalı tavanı olan
odasıdır. Mükemmel bir işçilik örneği
olan tavan mutlaka görülmesi gereken
ayrıntılardan biridir. Dış kapı üzerinde
motifler ve bir geyik boynuzu yer alır.
Eskiden kepenkleri de bulunan konak,
bugün ne yazık ki bakımsız durumdadır.
Reyhan Konağı, Çamlıhemşin 85
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
79. Ofluoğlu Konağı
(N41 02.862 - E40 59.854)
Reyhan Konağı’nın alt bölgesindeki
yerleşim alanındadır. Dış cephesiyle
görkemli bir görüntü sergileyen konak
iki katlı ve altı odalıdır. Kesme taş temel
üzerine oturan yapının iki katı ahşap olarak
dizayn edilmiştir. Her katta yer alan ahşap
çıkma balkonlar mimariye ayrı bir hava
katar. Ön cephede yer alan ve her kata
yayılan dokuzar adet geniş penceresiyle
mükemmel bir manzarası vardır. Hemen
yanı başında büyük bir serender yükselir.
Ne yazık ki bakımsızlıktan nasibini alan
konaklarımızdan biridir.
Ofluoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Cüneyt OĞUZTÜZÜN
86 Ofluoğlu Konağı, Çamlıhemşin
Halil Efendi Konağı, Çamlıhemşin
80. Hacı Yunuszade Halil Efendi Konağı (N41 02.858 - E40 59.987)
Yukarı Çamlıca Mahallesi’nin alt kısmında yer alan konağın yaklaşık 230 yıllık bir
geçmişi vardır. Üç katlı yapının mimari formu düzgün kesme taştan oluşmuştur. En
üst katın cepheleri ahşap, aralıkları dolma taş tekniğiyle inşa edilmiştir. Dikdörtgen
stilde geniş pencerelere sahiptir. Kapı girişinin bulunduğu cephe duvarında
yazıtlar görülür. Ancak konağın özgünlüğü iç mekandaki ayrıntılarda yatar. Misafir
odasındaki dolaplarda bulunan ahşap işlemeler, duvar süslemeleri ve iç kapılardaki
kabartmalar göz alıcıdır.
81. Ali Efendi Konağı
(N41 02.867 - E40 59.960)
Halil Efendi Konağı’nın hemen yanı
başındaki yapı iki katlıdır. Zemin katı
kesme taş, ön cephesi dolma taş
tekniğiyle yaptırılmıştır. Giriş kapısının
yanlarında sütunlar, üstünde ise her iki
köşesinde yıldız bulunan bir yazıt yer
alır.
87
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
Konağı yaptıran Ali Efendi bir zamanlar
ilçenin en zenginlerinden biriymiş. Ev
sahibi torununun aktardığına göre; Rus
işgali döneminde tüm ısrarlara karşın
dedesi bölgeyi terk etmemiş. Düşman
askerleri Çamlıhemşin’e girdiklerinde bir
Rus subay konağa gelmiş. Herkes kötü
bir şey yapmasını beklerken, Rusya’da
çalıştığı dönemden dedeyi tanıyan subay
‘Bugünkü halimi sana borçluyum. Beni ve
kardeşlerimi sen yardım ederek okuttun’
diyerek ellerine sarılmış. Daha sonra bu
sıcak ilişki devam etmiş ve subay zaman
zaman dedeyi ziyarete gelmiş.
82. Miyaniç Konağı
(N41 02.878 - E40 59.956)
Yukarı Çamlıca yerleşiminde, sıralı
duruşlarıyla insanı adeta büyüleyen
konaklardan biri de Miyaniç Konağı’dır.
Düzgün kesme taştan inşa edilen binanın
son iki katının ön cephesiyle en üst
katın tüm cephesi dolma taş tekniğiyle
inşa edilmiştir. Ön cephenin her katında
düzgün formda yapılmış altışar adet
pencere görülür.
88 Hacıelim Konağı, Çamlıhemşin
Miyaniç Konağı, Çamlıhemşin
Sağırların Konağı, Çamlıhemşin
83. Sağırların Konağı (N41 02.862 - E41 00.460)
Yukarı Çamlıca’nın karşısındaki yamaca konumlanan Kavak Mahallesi,
Çamlıhemşin ilçe merkezine 4 kilometre uzaklıktadır. Yerleşime ulaşım, ilçe
merkezindeki köprüden karşıya geçilerek Topluca köyüne uzanan asfalt yol
üzerinden sağlanır. Sağırların Konağı ateş tuğlasından örülen duvarlarıyla
benzerlerinden ayrılır. Ön cephedeki her katta yer alan altışar pencere, kemer
biçiminde dizayn edilmiştir.
84. Hacıelim Konağı (N41 02.864 - E41 00.610)
Kavak yerleşimine konumlanan konak iki katlı ve on bir odalıdır. Komşusu
Sağırların Konağı gibi dış cephesi ateş tuğlasından, içi ise ahşaptan inşa edilmiştir.
Süleyman ve Hüseyin Hacıelimoğlu tarafından 1905’te yaptırılan bu konak, bugün
elden geçirilmiş haliyle iyi durumdadır. Pencerelerinde demir parmaklıklar bulunur.
85. Ertanç (Köseoğlu) Konağı (N41 03.005 - E41 01.396)
İlçe merkezine 5 kilometre mesafedeki Mikron yerleşimine ulaşım Kavak Mahallesi
üzerinden sağlanmaktadır. Bölgeye bir zamanlar Fırtına Deresi üzerindeki tarihi
taş kemer köprü geçilerek varılıyormuş. Köyde yer alan Ertanç Konağı, ahşap ve
taş karışımı dış cephesiyle ilginç bir görünüm sergiler. Fırtına Vadisi’ni kuşbakışı
seyreden konumu nedeniyle müthiş bir manzarası vardır. İçinde halen yaşanılan
konak eski halinden çok şey yitirmiştir.
89
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
Hacıelim Konağı, Çamlıhemşin
86. Pelitler Konağı (N41 02.888 - E41 01.227)
Dış cephesi tamamen kesme taştan oluşan bu görkemli konağın altı odası vardır.
İki katında ahşap cumba bulunan yapının pencereleri kemer şeklindedir. Giriş
kapısı ahşap işlemeciliği bakımından dikkat çekicidir. Taş işçiliği, merdivenleri
ve mutfak dolapları bu görkemli konağın diğer özellikleri arasındadır. Yapı yolun
hemen üzerinde, yamaçta yükselir.
90 Pelitler Konağı, Çamlıhemşin
Kavak Mahallesi Konakları, Çamlıhemşin 91
ÇAMLIHEMŞİN KONAKLARI
87.Hacı Ömer Efendi Konağı
(N41 02.264 - E41 01.282)
Çamlıhemşin ilçe merkezine 8
kilometre uzaklıktaki Aşağışimşirli köyünün Bahçeli Konaklar
Mahallesi’nde (Habak), yan yana
sıralanan üç adet konak bulunur.
1902 tarihinde inşa edilen ilk konak Hacı Ömer adıyla anılır. Şakir
ve Ömer Okumuş’un pastacılıktan
elde ettikleri gelirle yaptırılmıştır.
Dış cephesi taştan, iki katlı ve
on beş odalıdır. Ön cephenin üst
katlarında ahşap bir cumba yer
alır. Cumbadaki demir aksamlar
Rusya’dan getirtilmiştir. Ön cephenin zemin bölümünde altı, diğer
katlarda yedi pencere yer alır. Tüm
pencereler dikdörtgen, cumbadakiler ise kemer formunda planlanmıştır. Dış kapı girişinin bulunduğu
cephenin üst köşesinde büyük bir
yazıt görülmektedir.
Hacı İdris Konağı, Çamlıhemşin
92 Hacı Ömer Efendi Konağı, Çamlıhemşin
88. Hacı İdris Konağı (N41 02.246 - E41 01.282)
Hacı Ömer’in hemen yanındaki Hacı İdris Konağı, Hala ve Büyükdere’nin
birleştiği Çamlıhemşin ilçe merkezini seyreden harika bir manzaraya sahip. Yapı
cumbalı balkonlarıyla dikkat çekiyor. Zemin kat düzgün kesme taş, ön cephe ise
ahşap giydirmedir. Yapım tekniği, malzemesi ve plan özellikleriyle Çamlıhemşin
yöresindeki diğer konaklarla benzerlik göstermektedir. Bölgenin en önemli
konaklarından biridir.
89. Sarıoğlu Konağı (N41 02.215 - E41 01.291)
Bahçeli Konaklar Mahallesi’nin son konağı olan Sarıoğlu’nun on iki odası bulunuyor.
Kadama sistemi ile yaptırılmış bölümünün yanı sıra, ilgi çekici bir misafir odası ve
ahşap kapısı vardır. Üst katı yakın zamanda restore edilmiştir.
Sarıoğlu Konağı, Çamlıhemşin 93
94
Hunanoğlu Konağı, Çamlıhemşin-Cüneyt OĞUZTÜZÜN
95
HEMŞİN KONAKLARI
96
Hemşin ilçesinin konakları merkez yerleşimin yakınındaki köy ve mahallelere
dağılmış durumdadır. Hemen hepsi çay bahçeleri ve orman dokusuyla yeşillenmiş
yamaçlardan, vadi tabanında akan Hemşin Deresi’ni seyreden manzaraya sahiptir.
Çamlıtepe Konakları,Hemşin 97
HEMŞİN KONAKLARI
90. Ali Ağa Konağı (N41 02.093 - E40 54.354)
Hemşin ilçe merkezine 3 kilometre mesafedeki Nurluca (Çaneva) köyüne
girdiğinizde sizi ilk karşılayan konaktır. Üç cephesi kesme taş, ön cephesinin en
üst katı ahşap arası dolma taştır. Çıkma bir balkonu bulunan konağın 110 yaşında
olduğu tahmin edilmektedir. Zemin kattaki ahırla birlikte üç katlı konutun odaları
oldukça sadedir. Yanında bir de serenderi bulunmaktadır. Dış kapısı kemer şeklinde
dizayn edilmiştir. Nurluca’daki konakları ziyaret edenler köyün tarihi köprüsünü de
fotoğraflayabilirler.
91. Mehmet (Memiş) Ağa Konağı (N41 02.096 - E40 54.342)
Ali Ağa Konağı’nın hemen yanındaki bu tarihi binanın ilginç bir mimari dokusu
vardır. Ahır olarak kullanılan ilk kat kesme taş, diğer iki kat ateş tuğlası olmak
üzere üç katlı inşa edilmiştir. Her katın ön cephesinde altışar pencere görülür.
Çatı üzerindeki bacalar da ateş tuğlasından yapılmıştır. Hemen yanında serenderi
bulunur. Ocak, dolap ve duvarlarında yazı ve süslemeler göze çarpar. Kapıları ve
kapıların üstündeki kirişlerde yer alan yazılar ilgi çekicidir.
Memiş Ağa Konağı, Hemşin
92. Şaban Ağa Konağı (N41 02.097 - E40 54.326)
Mehmet ve Ali Ağa konaklarına göre sade yapısıyla dikkat çekmektedir. Ahırla
birlikte üç kat olarak planlanan konutun yapımında malzeme olarak taş ve ateş
tuğlası kullanılmıştır. Ön cephenin üst katında ahşap aralıklı dolma taş tekniği
uygulaması görülebilir. Geniş saçaklı çatısı alaturka kiremitle döşenmiştir. Bakımsız
durumdadır.
98
Şaban Ağa Konağı, Hemşin
93. Cumhurların Konağı (N41 02.601 - E40 55.144)
Hemşin ilçe merkezine 3 kilometre uzaklıktaki Akyamaç (Tecina) köyünde yer alan
iki katlı konağın dış cephesi tamamen kesme taştan yapılmıştır. Ön cephede bir
cumbası bulunur. Konağın misafir odası şöminelidir. Yapının en önemli özelliği ilgi
çekici tavan süslemeleridir. Köyde Akyamaç Şelalesi’nin bulunduğunu hatırlatalım.
94. İslamoğlu Konağı (N41 02.827 - E40 55.208)
Akyamaç köyünün Şabanlı Mahallesi’nde yer alan konak, Pogun Deresi’nin
bulunduğu vadiyi seyreden bir konumdadır. Kesme taştan inşa edilen yapı iki
katlıdır. Ön cephesindeki kemerli kubbeler ilgi çekicidir.
95. Yakupoğlu Konağı (N41 02.881 - E40 55.353)
Hemşin ilçesinin Akyamaç köyünde, İslamoğlu Konağı’na beş dakikalık yürüme
mesafesindeki bu konak, etkileyici bir taş işçiliğine sahiptir. Ön cephesinde yer alan
kesme taş bloklar ve ahşap göz dolguları ilgi çekicidir. Duvara monte edilmiş taş
merdivenler samanlığa çıkış için kullanılır.
99
HEMŞİN KONAKLARI
96. Kalyoncular Konağı
(N41 01.129 - E40 53.257)
Hemşin yerleşimine 4 kilometre
uzaklıktaki Çamlıtepe (Zuğa)
köyü, ilçeyle aynı ismi taşıyan
derenin kıyısında yer almaktadır.
Köy merkezine varıldığında
yol kenarında görülen iki katlı
Kalyoncular Konağı, ahşap aralıklı
dolma taş sistemiyle yapılmış
özel evlerden biridir. 105 yıllık bir
konak olduğu tahmin edilmektedir.
Çatısı sonradan restore edilerek
sacdan yapılmıştır. Yanında bir
serender yükselmektedir.
Kalyoncular Konağı, Hemşin
97. Şeyh Konağı (N41 01.158 - E40 53.128)
Çamlıtepe köyünün merkezinden sağa ayrılan bir toprak yolla ulaşılan bu küçük
konak, yemyeşil bir yamaçta yer almaktadır. Taş ve ahşap işçiliğinin göz alıcı
ayrıntılarıyla bezenen oldukça güzel bir yapıdır. 100 yıllık konağın inşasında
kullanılacak taşlar için derede taş ocağı kurulmuştur. Zemin katla birlikte üç katlıdır.
İlk kat kesme taş, diğer iki kat ise ahşap aralıklı dolma taş tekniğiyle yapılmıştır. Ön
cephesinde görülen pencereler özgünlüğünü yitirmiştir, sadece ikinci katta yer alan
kemer formunda iki pencere dikkat çekicidir.
100 Şeyh Konağı, Hemşin
98. Abbasoğlu Konağı
(N41 01.280 - E40 53.246)
Çamlıtepe köyündeki diğer bir
konak olan Abbasoğlu’na ulaşmak
için, yerleşimin girişinden sağa
ayrılan toprak yolu 500 metre kadar
izlemeniz gerekir. Zemini kesme
taş, üst katı ahşap aralıklı dolma taş
tekniğiyle iki kat olarak planlanmıştır.
Yaklaşık 120 yıllık konağın üç kapısı
vardır. Giriş kapılarından biri kemer
formunda dizayn edilmiştir ve güneş
sembolünün de yer aldığı zengin
süslemelere sahiptir. Kenarları taş,
kanatları ise ahşaptır. Her iki kanatta
usta işi kabartmalar görülebilir. Dış
cephesinin olağanüstü güzelliğine
karşın konağın iç bölümü ne yazık ki
oldukça bakımsızdır.
Abbasoğlu Konağı, Hemşin
Abbasoğlu Konağı, Hemşin 101
HEMŞİN KONAKLARI
99. Doruklar Konağı (N41 01.590 - E40 54.203)
Hemşin ilçesine 3 kilometrede mesafedeki Bilenköy eskiden Tepan adıyla
anılıyordu. Köyde yer alan Doruklar Konağı, Rize’nin önemli tarihi yapılarından
biridir. İki katlı binanın zemini kesme taş, diğer bölümü ise ahşap aralıklı dolma
taş stilinde inşa edilmiştir. Kubbeli dış kapı girişi dikkat çekicidir. Konağın odaları
küçük olsa da, özellikle misafir odasının kapısı, ahşap işçiliğinin eşine az rastlanır
güzellikte bir örneğidir. Yapının 120 yıllık bir geçmişi vardır. Köyde yer alan tarihi
ahşap Bilenköy Camisi’ni mutlaka gezmenizi öneririz.
Doruklar Konağı, Hemşin
100. Apali Konağı
(N41 01.922 - E40 53.700)
Hemşin ilçe merkezine 4 kilometre
mesafedeki Bahar Mahallesi eski
yapıların en yoğun olduğu bölgelerden
biridir. Hemşin-Kantarlı yolundan
sağa ayrılan virajlı ve hayli dik bir
güzergah vasıtasıyla ulaşılan mahalle,
bir zamanlar Badara (Padara) adıyla
biliniyordu. Yaklaşık 110 yıllık tarihi
bulunan Apali Konağı iki kat şeklinde
planlanmıştır. Binanın tamamı kesme
taş olmasına karşın üst katın bir
cephesi sıvanarak boyanmıştır. Bu
102 Apali Konağı, Hemşin
bölümde beyazın üzerine pencere kenarlarına mavi boya ile şeritler atılmıştır. Üst
katta yer alan misafir odası ve dolapları ilgi çekicidir. Çatısı sac kaplıdır.
101. Hacıali Konağı (N41 01.917 - E40 53.711)
Bahar Mahallesi’nde Apali Konağı’nın hemen yanı başında yer alan bu konağın
cephesi de beyaz boyanmış, pencere kenarları mavi şeritlerle süslenmiştir. İki katlı
sade bir konaktır.
Hacıali Konağı, Hemşin
102.Güven Konağı
(N41 01.944 - E40 53.649)
Bahar Mahallesi’nin merkezindeki
caminin yakınındadır. Kesme taştan
iki kat olarak inşa edilmiştir. Üst kat
sıvanarak boyanmıştır. Cephede yer
alan beş pencerenin dış bölümleri
kontrast renge boyandığı için farklı bir
görünüme bürünmüştür. Ahşap kapı
girişindeki kabartmalar ve süslemeler
dikkat çeker. Dış kapı üzerinde uğur
getirmesi için konulan bir boynuz
görülebilir.
Hacıali Konağı, Hemşin 103
HEMŞİN KONAKLARI
Güven Konağı, Hemşin
103. Azizoğlu Konağı (N41 01.947 - E40 53.649)
Güven Konağı’nın yanı başında yükselen üç katlı bir yapıdır. Her katta dörder
pencere görülmektedir. En üst katta ahşap çıkma bir balkon vardır. Üçgen çatılı bu
balkonun korkulukları demirdendir. Dış cephenin köşeleri taş dokuyla kaplanarak
estetik bir görüntü elde edilmiştir.
104 Azizoğlu Konağı, Hemşin
Güven Konağı, Hemşin 105
PAZAR KONAKLARI
106
Giderek modern binaların yapılmaya başlandığı Pazar ilçesinde, tarihi
evlerin çok az bir kısmı günümüze kadar sağlam olarak gelebilmiştir.
Boğazlı, Başköy, Akbucak ve Ortayol köylerinde konakların seçkin
örneklerini görebilmek mümkündür.
Akbucak Konakları, Pazar 107
PAZAR KONAKLARI
104. Molla Hasan Konağı (N41 05.309 - E40 53.484)
Pazar ilçe merkezine 13 kilometre uzaklıktaki Başköy yerleşimindedir. Ana yolda
sağda yer alan ve köye girişi sağlayan köprü geçildiğinde karşınıza çıkar. Ahırla
birlikte üç kat olan yapının sadece iki katının ön cephesinde ahşap aralıklı dolma
taş tekniği görülebilir. 1902 yılında inşa edilen binanın duvarında ‘Maşallah’ yazılı
bir kitabe vardır. Konağı ziyaret edenler güzergah üzerindeki yeni restore edilen
Kocaköprü, Suçatı 1, Suçatı 2, Suçatı 3 ve Başköy tarihi taş kemer köprülerini
fotoğraflayabilirler.
Molla Hasan Konağı, Pazar
105. Turhanların Konağı (N41 05.442 - E40 54.810)
Rize ilçe merkezine 12 kilometre uzaklıktaki Ortayol (Meleskur) köyü sınırlarındadır.
Köyden Uğrak yoluna 1 kilometre kadar devam edildiğinde yolun sağındaki
yamaçta görülebilir. Konağa ulaşmak için Çingit Deresi’nden karşıya geçmek
gerekir. Çay bahçelerinin hemen üzerinde iki akrabaya ait olan ve yan yana
yükselen tarihi evleri görebilirsiniz. Yaklaşık 200 yıllık geçmişi olan binalar küçük
onarımlar geçirmiştir. Temel olarak kullanılan taş zemin üzerinde yükselen ahşap
bölüm iki katlıdır. Güzergah üzerinde ayrıca Yücehisar Lomgo ve Ortayol tarihi taş
kemer köprülerini görebilirsiniz.
108
Turhanların Konağı, Pazar 109
PAZAR KONAKLARI
110 Selahattin Bal Konağı, Pazar
106. Ali Bal Konağı (N41 08.414 - E4055.306)
Pazar ilçesine 9 kilometre uzaklıktaki Boğazlı köyünde bulunur. Pazar-Ardeşen
yolunun ilk kilometresinden sağa dönüp Modaçar Deresi’ni izleyerek köye
ulaşabilirsiniz. Yapı üç katlıdır. Zemin katta kesme taş diğer katlarda ise moloz
taş malzeme kullanılmıştır.
107. Selahattin Bal Konağı (N41 08.401 - E40 55.317)
Terk edilmişliğin hüznünü yaşayan konaklardan biridir. Rus işgali sırasında
düşman kuvvetlerin bir dönem konakladığı binanın zemini moloz taş dolgu, diğer
iki katı bağdadi tarzda ahşap kuşak çevrelenmiş taş yapıdır. Dört cepheye yayılan
geniş çatısı alaturka kiremit kaplıdır.
108. Tisikoğlu Konağı (N41 05.263 - E40 57.499)
Pazar ilçesine 15 kilometre mesafedeki Akbucak (Melmenat) köyünde üç tarihi
konak görebilirsiniz. İkisi ne yazık ki biraz harap durumdadır. İçinde halen yaşanan
ve günümüze görece sağlam olarak ulaşan Tisikoğlu Konağı köy merkezinde
görülebilir. Üç katlı olan yapı tamamen kesme taştan inşa edilmiştir. En alttakiler
daha küçük olmak kaydıyla her cephede altışar penceresi vardır. Konağı ziyaret
edenler köy içerisindeki Hacılar ve Pazar yolu üzerindeki Montaş tarihi kemer
köprülerini fotoğraflayabilirler.
Tisikoğlu Konağı, Pazar 111
GÜNEYSU KONAKLARI
109. Müftü Ağa Konağı (N40 57.569 - E40 35.751)
Güneysu ilçe merkezine 5 kilometre mesafedeki Yeşilköy yerleşimindedir.
Moloz taş zemin üzerine iki katlı olarak inşa edilmiştir. Ön cepheden ahırla
birlikte üç katlı olarak görünür. Üst katında altı pencere yer alır. GüneysuYeşilköy güzergahı üzerinde rastlayacağınız Katarahte Şelalesi ile tarihi taş
kemer köprüyü fotoğraflayabilirsiniz.
112
113
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
114
Beyaz Ev ve Rize Müzesi, Merkez
Her geçen gün büyük kentlerin çehresi ve kimliği değişiyor. Tamamen işlevselliğin
ön plana çıktığı yeni binalar, yerleşim yeri kazanmak ve daha fazla insana iskan
sağlamak amacıyla giderek yaygınlaşıyor. Bu önlenemez gelişim ve değişim
sürecinde, ne yazık ki tarihi yapılar önemsenmiyor. Günümüzde Rize şehir
merkezinde eski konak ve tarihi bina olarak yaklaşık elliye yakın sivil mimari eser
bulunuyor. Elinizdeki rehberde bunların sadece en kolay ulaşılabilir olanlarına yer
verildiğini belirtelim.
115
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
110. Eski Vali Konağı
(N41 01.767 - E40 30.859)
Bir dönem Nüfus Planlaması Başkanlığı
Dispanseri olarak da hizmet veren bu
özgün mimari eser, bugünkü Valilik
binasının yakınında bulunuyor. Denizin
doldurulmasıyla birlikte Karadeniz’den
uzaklaşan yapı üç katlı ve balkonludur.
Doğu cephesindeki çatı bölümünün orta
noktası üçgen formundadır. Ön cephenin
üst katlarında üçer adet pencere
gözlemlenir. Envanter kayıtlarına Nüfus
Planlaması Başkanlığı Dispanseri adıyla
geçen yapı, Anıtlar Kurulu tarafından
tescil edilmiştir.
Eski Vali Konağı, Merkez
111. Mehmet Rakıcıoğlu Evi (N41 01.642 - E40 30.886)
Eminettin Mahallesi Trabzon Şosesi mevkisinde bulunan tarihi yapı üç katlı
olarak planlanmıştır. Sütunlar üzerine inşa edilen çıkma balkonu vardır. Çatı
bölümünün her cephesi üçgen formda tasarlanmıştır. Tüm cepheleri beyaz olan
binanın pencere kenarları yeşil renkle boyanmıştır. Anıtlar Kurulunca tescil edilen
yapılardan biridir.
116 Mehmet Rakıcıoğlu Evi, Merkez
112. Tuzcuoğulları Konağı (N41 01.492 - E40 30.878)
Gerçek bir konak sıfatını fazlasıyla hak eden bu tarihi eser Piriçelebi Mahallesi’nde
görülebilir. Yakınındaki yüksek yapılara karşın geniş bir bahçesi olduğu için rahatlıkla
fotoğraflanabilir. 1870 yılında inşa edilen binanın zemin katı yığma taş, üst katları
dolgu taştır. İki girişi bulunan konağın üst örtüsü kırma çatıdır. Hemen her cephe ve
katta yer alan sürgülü pencereler eskiden gün ışığıyla aydınlanmaya verilen önemin
göstergesidir aynı zamanda. Yamaca konumlanan Tuzcuoğulları Konağı geniş bir
deniz manzarasına sahipken, bugün yüksek gökdelenleri seyretmek durumunda
kalmıştır. Zemin bölümü eskiden ahır olarak kullanılmaktaydı. Birinci katta mutfak,
hol ve hayat adı verilen oturma odası yer alır. İkinci katta yatak odaları, gömme
dolap ve ebeveyn banyoları bulunur. Konaktaki tek ahşap süsleme örneği dolap
kapaklarıdır. Anıtlar Kurulu tarafından tescil edilmiştir. Mevsim uygunsa, ziyaretiniz
sırasında ev sahibi size bahçede yetişen mandalinalardan ikram edecektir.
Tuzcuoğulları Konağı, Merkez 117
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
Rize Müzesi, Merkez
113. Rize Müzesi (N41 01.498 - E40 30.935)
Şehir merkezinde yer alan yapı aynı zamanda ‘Sarı Ev’ olarak da anılmaktadır.
Beyaz Ev’in hemen yanı başında yükselen bina 1998 yılından bu yana müze olarak
hizmet vermektedir. Kentin tarihi kimliğini belgeleyen müze binası, 19. yüzyıla
ait sivil mimari örneklerinden biridir. Merdivenlerle çıkılan bahçesinde büyük bir
serender yer alır. Zeminle birlikte üç kat olan müzede bölgeden toplanan arkeolojik
ve etnografik eserler görülebilir. Anıtlar Kurulunca tescil edilmiştir.
118 Beyaz Ev, Merkez
114. Beyaz Ev (N41 01.490 - E40 30.947)
Zemin katı kesme taşla, diğer iki katı sıvayla kaplanan yapı, Piriçelebi Mahallesi
Antika Sokak’ta görülebilir. Bir dönem Çay Müzesi olarak kullanılan bina bağdadi
tarzda dizayn edilmiştir. Rize Müzesi’nin hemen yanında yükselen ve Anıtlar
Kurulunca tescil edilen Beyaz Ev, 19. yüzyılda inşa edilmiştir.
115. Rize Evi (N41 01.486 - E42 30.973)
Piriçelebi Mahallesi Antika Sokak’ta bulunan bu görkemli yapı, şehir meydanını
seyreden bir konumdadır. Rize Müzesi ve Beyaz Ev’e komşu olan tarihi binanın
bahçesi meyve ağaçlarıyla kuşatılmıştır. Zemin katla birlikte ön cepheden üç kat
olarak görünen evin kat araları ve cephe köşelerinde bağdadi tarz kullanılmıştır.
Kent meydanına bakan ön cephenin her iki katında altışar pencere görülmektedir.
Günümüzde kafe ve kültür evi olarak hizmet veren bina, özel bir koleksiyonun
sergilendiği etnografik bir müze aynı zamanda. Anıtlar Kurulunca tescil edilmiştir.
Rize Evi, Merkez-Ahmet OFLU 119
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
Rize Evi, Merkez-Ahmet OFLU
116. Türütoğulları Konağı (N41 01.294 - E40 30.866)
Çarşı Mahallesi’ndeki bu özel konut, bir dönem Sovyetler Birliği Konsolosluğu ve
lise binası olarak hizmet vermiştir. Kesme taş üzerine ahşap aralıklı dolma taş
tekniğiyle inşa edilen bina, cepheden üç katlı olarak görünmektedir. Ön cephenin
her katında altışar pencere yer alır. On odası bulunan tarihi yapı geniş saçaklı bir
çatıya sahiptir.
120 Türütoğulları Konağı, Merkez
117. Mahmut Kazdal Evi (N41 01.328 - E40 31.006)
Çarşı Mahallesi Hamam Deresi mevkisindeki yapı, bugün ne yazık ki çok katlı
binaların arasında ayakta kalma mücadelesi veriyor. İki katlı evin ön cephesinde
sütunlar üzerine oturan bir çıkma balkon bulunuyor. Balkonun üst kısmı üçgen
şeklinde dizayn edilmiştir. Anıtlar Kurulunca tescil edilen eserlerdendir.
Mahmut Kazdal Evi, Merkez
118. Rıza Alkan Evi
(N41 01.429 - E40 31.226)
Yeniköy Mahallesi Demirciler Sokak
üzerindeki bina şehrin en hareketli
bölümünde yer alıyor. Hemen her
şeyi bulabileceğiniz bir çarşının
içerisindeki yapı, sütunları ve
mermer eklemeleriyle dikkat çekiyor.
İkinci katın çıkmalarının oturduğu
sütunlar ve cephe köşeleriyle çatı
arasını süsleyen mermer bölüm,
tarihi binanın en önemli ayrıntıları
arasında. Konağı fotoğrafladıktan
sonra Orta Cami içindeki Kadınlar
Pazarı’nı ziyaret edebilirsiniz.
Rıza Alkan Evi, Merkez 121
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
119. Selamet Mataracı Evi
(N41 01.433 - E40 31.265)
Yeniköy Mahallesi Çarşı Caddesi’ndeki ev üç katlı olarak inşa edilmiştir. Yapının en üst katına üçgen
alınlıklı bir çatı katı ilave edilmiş olup
ön cephenin her katında geometrik
nizamda dörder pencere bulunur.
Rize sivil mimarisinin eski taş binalarına güzel bir örnektir. Anıtlar
Kurulunca tescil edilen yapı yüksek
binaların arasında yaşam savaşı
vermektedir.
Selamet Mataracı Evi, Merkez
120. Atatürk Evi Müzesi (Mehmet Mataracı Konağı) (N41 01.403 - E40 32.066)
1924 yılında Atatürk’ün Rize ziyareti sırasında kaldığı bu tarihi ev, Müftü Mahallesi
Yalı Civarı mevkisinde yer alıyor. Ev sahibi Mehmet Mataracı tarafından o günün
anısına tüm eşyaların muhafaza edildiği yapı 1985 yılında müze olarak açılmıştır.
Müzede Atatürk’ün ziyareti sırasında giydiği kıyafetler, yatak odası, eski Rize
yerleşimine ve o dönem milletvekillerine ait fotoğraflar sergilenmektedir. Zeminle
birlikte üç kat olan bina eski stadyumun yanında yükselmektedir. Anıtlar Kurulu
tarafından tescil edilmiştir.
122 Atatürk Evi Müzesi (Mehmet Mataracı Konağı), Merkez
Taviloğlu Konağı, Merkez
121. Taviloğlu Konağı (N41 01.610 - E40 33.081)
Bağdatlı Mahallesi’ndeki konaklardan biri olan Taviloğlu üç katlı planlanmıştır.
Yapının üst katında üçgen alınlıklı bir ara çatı katı bulunmaktadır. Yan cephelerde
üçgen form, cephelerin tam ortasında, çatı arasına denk gelen bölümdedir. Ön
cephede her bir katta simetrik olarak sıralanan dörder pencere gözlenir. Yan
cephelerde birer küçük balkon yer almaktadır. Anıtlar Kurulu tarafından tescil
edilmiştir. Hemen yakınında yeni yapılan aynı isimli bir başka ev bulunmaktadır.
Taviloğlu Konağı Yakınındaki Yeni Ev, Merkez 123
MERKEZ İLÇE KONAKLARI
122. Şevket Yardımcı Vakfı (N41 01.740 - E40 33.211)
Bağdatlı Mahallesi’ndeki üç katlı bina bakımlı ve iyi durumdadır. 19. yüzyıla
tarihlenen yapının ön cephesindeki çıkma balkon, üçgen alınlıklı formuyla dikkat
çeker. Geniş bir bahçe içerisindeki konağın yanında bir serender yer almaktadır.
Anıtlar Kurulu tarafından tescil edilen eserlerdendir.
124 Şevket Yardımcı Vakfı, Merkez
123. Topaloğlu Konağı
(N40 59.412 - E40 33.284)
Merkeze yaklaşık 14 kilometre mesafedeki Sütlüce köyünde bulunan yapı kesme taş üzerine taş dolgu tekniğiyle inşa
edilmiştir. Anıtlar Kurulu tarafından tescil
edilen konaklardan biridir.
Firiloğlu Konağı, Çamlıhemşin
Firiloğlu Konağı, Çamlıhemşin 125
126
Tarakçıoğlu Konağı, Çamlıhemşin 127
RİZE KONAKLARI ARAÇ ROTALARI
1. Fındıklı Çağlayan Vadisi Konakları
Rize il merkezine 54 kilometre uzaklıktaki Fındıklı ilçesi, tarihi ve doğal güzelliklere
ev sahipliği yapan şirin bir sahil kasabası görünümündedir. Yerleşimdeki tarihi Laz
konaklarının çoğu Çağlayan Vadisi’nin iki yakasında görülebilir. Bu gezi için öncelikle
ilçe merkezine 6 kilometre mesafedeki Çağlayan köyüne ulaşmak gerekiyor. Köyün
girişinde başlayan konaklar 4 kilometre boyunca yolun her iki tarafına sıralanıyorlar.
Çay ve fındık bahçeleri arasındaki evler büyüleyici bir güzelliğe sahip. Toplam 28
konağın fotoğraflanabildiği bu güzergahın 10. kilometresindeki Aslandere köyünde
ayrıca bir konak daha görülebilir. Rotanın bir başka özelliği Çağlayan ve Aslandere
tarihi taş kemer köprülerine uğraması. Gezinin sonunda Çağlayan Köprüsü’nün
yakınındaki alabalık tesisinde mola verebilirsiniz.
FINDIKLI
Hara
A
ARDEŞEN
128
Gürsu
54
1
2
4
I
5
12
6
7
8
11
10 9
23 24 25
27 28
Aslandere
26
13 14 15 20
29 30
16
21
17 18 19
22
Çağlayan
Çınarlı
Sulak
Arılı
Gürsu
Gürcüdüzü
129
RİZE KONAKLARI ARAÇ ROTALARI
Gürsu
54
Saatköy
3
Çağlayan
FINDIKLI
30
Hara
Meyvalı
31
Aslandere
47 48
50
49
Çınarlı 51
52
53
Sulakköy
32
46 33 34
36
Arılı 35
37
38 39
40 41
42 43
Gürsu 44
ARDEŞEN
130
Tunca
45
Yaylacılar
2. Fındıklı Arılı Vadisi Konakları
Fındıklı ilçesinin diğer tarihi konakları Arılı Vadisi’ne yayılan köylerde görülebilir.
Arılı ve Gürsu köylerine uğrayacağınız bu turda aynı zamanda doğanın kucağına
uzanan hoş bir yolculuk yapacaksınız. Henüz bozulmamış bakir dokusuyla
Arılı Vadisi, Rize’nin en yeşil mekanlarından biri. Tur güzergahı Fındıklı ilçe
merkezinden başlayıp Tahiroğlu Deresi’ni takip ederek güneye doğru yol alıyor. 7.
kilometrede Haraköy yerleşimindeki kavşak noktasından sağa dönerek 9. ve 10.
kilometrelerde yer alan Arılı ve Gürsu köylerine ulaşıyorsunuz. Bu iki köydeki tarihi
konakları fotoğrafladıktan sonra, isteyenler Yeşil Dere’yi izleyerek 13. kilometredeki
Yaylacılar köyüne devam edebilirler. Dönüşte, Haraköy’ün çıkışında bu kez sol
tarafı seçerek Zuğu Deresi’nin kılavuzluğunda Çınarlı ve Sulak köylerindeki eski
evlere bir yolculuk yapabilirsiniz. Güzergahın diğer önemli uğrak noktaları Gürsu
çıkışındaki tarihi taş kemer köprü ve Meyvalı köyündeki ahşap cami.
Gürcüdüzü
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı, Fındıklı 131
RİZE KONAKLARI ARAÇ ROTALARI
3. Fırtına Vadisi Çamlıhemşin Konakları
Sadece Rize’nin değil ülkemizin de en önemli vadilerinden biri olan Fırtına, el
değmemiş doğal güzelliklere olduğu kadar tarihi değerlere de ev sahipliği yapıyor.
Bunların en önemlileri Çamlıhemşin ilçesinin simgesi sayılan eski konaklar.
Konaklar (Makrevis), Aşağışimşirli-Bahçeli Konaklar (Habak), Kavak, Mikron,
Ortanköy, Şenköy (Amukta), Şenyuva (Çinçiva), Ülküköy (Mollaveyis), Yolkıyı
(Küşüve) ve Yukarı Çamlıca (Yukarı Vice) köy ve mahallelerine dizi dizi yayılan bu
konaklar kültürel mirasımızın seçkin örnekleri arasında. Önereceğimiz gezi rotasını
iki günlük bir etkinlik olarak planlayabilirsiniz.
Çamlıhemşin ilçesindeki neredeyse tüm konakları içeren rota, öncelikle
Çamlıhemşin-Zilkale-Çat yolunun 15. kilometresindeki Şenköy-Müftüoğlu ile 12.
kilometresindeki Ülküköy-Firiloğlu konaklarına uğruyor. Daha sonra ilçe merkezine
doğru geri dönerek 9. kilometrede yer alan Şenyuva köyündeki dört tarihi konağı
geziyoruz. Aynı köyde bulunan tarihi Çinçiva Köprüsü’nün yanındaki kahvede bir
çay molası verebilirsiniz. Rotanın devamında uğrayacağınız, ilçe merkezine 6
kilometre uzaklıktaki Ortanköy konakları ile günü sonlandırıyoruz. Akşam Şenyuva
köyü veya Konaklar Mahallesi’ndeki tesislerden birinde konaklayabilirsiniz.
İkinci günün ilk durağı, Çamlıhemşin ilçe merkezine 5 kilometre uzaklıktaki Yolkıyı
köyünün konakları olacak. Ardından adını ev sahipliği yaptığı tarihi yapılardan
alan Konaklar Mahallesi’ni geziyoruz. Geçmişe uzanan keyifli bir yolculuğu içeren
bu bölümde, günümüze kadar en iyi biçimde korunarak gelmiş konak örneklerini
görebilirsiniz. Konaklar Mahallesi veya Çamlıhemşin’de vereceğiniz öğle yemeği
molasının ardından, merkeze 3 kilometre uzaklıktaki Yukarı Çamlıca Mahallesi’nin
konaklarını gezebilirsiniz. Eğer zamanınız kalırsa Kavak (4 km), Mikron (5 km) ve
Aşağışimşirli (8 km) yerleşimlerindeki diğer konak örneklerini de görmenizi tavsiye
ederiz.
Zaman darlığından dolayı sadece bir günü olanlar, kısa bir tur yaparak Şenyuva,
Konaklar Mahallesi ve Yukarı Çamlıca yerleşimlerindeki konakları ziyaret edebilirler.
Gezi boyunca Ham, Makrevis, Ortanköy (Goboş) ve Şenyuva (Çinçiva) taş kemer
köprüleri ile Zilkale gibi tarihi mekanlar görülebilir. Palovit ve Paslakum şelaleleri
ise rotanın kayda değer doğal güzellikleri arasında.
132
Akbucak
Uğrak
ARDEŞEN
PAZAR
Y. Çamlıca
81 82
83
79 80 Kavak 84
77 78
Akyamaç
69
68 67
65 66
64
ÇAMLIHEMŞİN
87 85 Mikron
86
88 89
76
Yolkıyı
Konaklar
70
73
74
75
72 71
HEMŞİN
62
Ortanköy
63
Şenyuva
59
57
60
58
61
Ayder Yaylası
Pokut
56 Ülküköy
Hazindak
55
Şenköy
Samistal
Amlakit
Çat
Palovit
Elevit
133
RİZE KONAKLARI ARAÇ ROTALARI
4. Hemşin Konakları
Dar ve derin bir vadiye konumlanan Hemşin ilçesi turizm açısından önemli bir
bölgedir. İlçe yakınlarındaki tarihi konaklar, camiler, taş kemer köprüler, şelaleler ve
yaylalar bunun en önemli göstergesi. Hemşin ilçesindeki konaklar Bahar Mahallesi
ve Nurluca, Akyamaç, Bilenköy, Çamlıtepe köylerine yayılıyor. Çamlıtepe dışındaki
yerleşimlerin dik yokuş içeren bir güzergah üzerinde olduklarını belirtelim. İlçenin
doğusunda, merkeze 3 kilometre mesafedeki Nurluca ve Akyamaç konakları
rotanın başlangıcını oluşturuyor. Ardından Hemşin’in güneydoğusunda yer alan
ve yine merkeze 3 kilometre uzaklıkta bulunan Bilenköy’ün tek konağı Doruklar
gezilebilir.
Sonrasında Hemşin Deresi’nin kıyısındaki Çamlıtepe köyünü ziyaret ediyoruz.
İlçe merkezine 4 kilometre mesafedeki yerleşimin içerisinde yürüyerek
keşfedebileceğiniz tarihi yapılar, konuklarına güzel fotoğraf kareleri sunuyor.
Güzergahın son durağı, ilçeye 4 kilometre uzaklıkta bulunan Bahar Mahallesi.
Hayli dik ve virajlı bir yolun ardından ulaşacağınız yerleşim, Hemşin Vadisi’ni
tepeden seyreden konaklarıyla ünlü. Hemşin konaklarının yanı sıra, Nurluca tarihi
taş kemer köprüsü, Bilenköy ahşap cami ve Akyamaç Şelalesi rota boyunca ziyaret
edilebilecek diğer turistik mekanlar arasında.
134 Serender
Akbucak
PAZAR
Erenler
Uğrak
HEMŞİN
93 94 95
Akyamaç
103 101 100
102
Çamlıtepe
97
96 98
90 Nurluca
91 92
99
Bilenköy
ÇAMLIHEMŞİN
ÇAYELİ
Demirciler
Kantarlı
Şenyuva
135
RİZE KONAKLARI ARAÇ ROTALARI
110
111
DEREPAZARI
113
112
119 120
114 115 118
116 117
121
122
MERKEZ
Köprülüköy
123
Güneysu
Çaykent
Yeşilköy
Muradiye
Yolbaşı
Kömürcüler
e
Karayemiş
KALKANDERE
136
Yeşildere
5. Merkez İlçe Konakları
Karadeniz sahili boyunca uzanan bütün yerleşimler, sayıları az da olsa kent
kimliğini yansıtan tarihi yapılara ev sahipliği yapıyorlar. Yüksek binalar arasında
sıkışıp kalmasına rağmen estetik duruşlarıyla dikkat çeken bu yapıları Rize il
merkezinde de görmek mümkün. Sokak aralarında zamana direnen pek çok sivil
mimari örneği yer alıyor. Ancak bu binaların bazılarının kentsel dönüşüm planı
içerisinde yakın bir gelecekte yok olma tehlikesi taşıması nedeniyle, gezi planı dar
kapsamda tutulmuştur.
Turumuz Eminettin, Piriçelebi, Çarşı, Müftü, Yeniköy, Bağdatlı ve İslampaşa
mahallelerindeki kültür mirası konutları içeriyor. Harita yardımıyla söz konusu
yapıları kolaylıkla gezebilirsiniz.
137
138
Cemal Özmen Konağı, Fındıklı 139
RİZE KONAKLARI YÜRÜYÜŞ ROTALARI
1. Çağlayan Vadisi Konakları (4 km)
Fındıklı ilçesi Çağlayan Vadisi’nde bulunan konakları, Çağlayan köyü içerisinde
yapacağınız kısa bir yürüyüşle keşfedebilirsiniz. Rotanın başlangıcı köy girişindeki
Dr. Kazım (Mustafa) Okman Konağı. Bu bölümdeki beş konağın ardından, güzergah
Mehmet İnce konutunda patikaya dönüşerek Mustafa Hacaloğlu Konağı’na
erişiyor. Ana yola katılıp Çağlayan merkezindeki köprüden sola saparak aralarında
Nusret-Şevki Hacaloğlu konutunun da bulunduğu dört konağa ulaşıyoruz. Daha
sonra yeniden ana yola dönerek bu kez asfaltı takip ediyoruz. Beydere ayrımından
sola yönelince, yolun sağ tarafında Fethiye-Nazmi ve Hami Hacaloğlu evlerinin
önüne geliniyor.
Ana yoldan devam edildiğinde sağınızda Çağlayan Vadisi’nin en güzel
konaklarından Şevket Ataç ve Hurşit Ataç evlerini göreceksiniz. Bu konaklardan
sonra güzergah patikaya girerek, İhsan Oktay Evi’ne kadar beş tarihi yapıya
daha uğruyor. Tekrar ana yola katılıp, Çağlayan tarihi taş kemer köprüsünü
geçerek sağa dönüyoruz. Güzergahın bundan sonraki bölümünde, yolun solunda
göreceğiniz tabelaların yönlendirmesiyle üç kez ana yoldan ayrılarak Saraloğlu ve
Şatıroğlu ailelerine ait beş konak daha görebilirsiniz. Rotanın 4. kilometresinde
Aslandere köyüne ulaştığınızda, Vural Özkaya Evi gezinizin son durağı olacak.
Yerleşim merkezinde Aslandere Köprüsü’nü fotoğraflamayı unutmayın. Çağlayan
Köprüsü’nün yakınındaki alabalık tesisinde mola verebilirsiniz.
2. Ortanköy-Hacaloğlu (Hacina) Köprüsü- Konaklar Mahallesi-Makrevis
Köprüsü (7 km)
Ortanköy’den start alan yürüyüş parkuru Rize’nin turizm vitrinini süsleyen tarihi
konaklara doğru uzanıyor. Rota, yerleşimin sonundaki evin yakınında yer alan
orman içi patikadan başlıyor. Karşı yamaçtaki Yolkıyı konaklarının manzarası
eşliğinde ilerleyerek sık ağaçlar arasından bir dere yatağına erişiyoruz. Hacaloğlu
tarihi taş kemer köprüsünü geçtikten sonra, Konaklar Mahallesi’nin ilk evleri olan
Hacaloğlu ve Deliemet konutlarıyla karşılaşacaksınız. Kimi zaman toprak yola
dönüşen güzergah, kültür mirası evlerin arasından Fırtına Deresi’ne doğru iniyor.
Ortamelik ve Melikoğlu konaklarının ardından yemyeşil bir patikayı izleyerek
Makrevis Köprüsü’nün önüne geliyoruz. Yürüyüş etkinliği ana yoldaki kahvelerin
yanında sona eriyor.
3. Çinçiva Köprüsü-Şenyuva Konakları-Çinçiva Köprüsü (gidiş-dönüş 6 km)
Başlangıç ve son bölümü asfalt olan parkur Çinçiva Köprüsü’nden başlayarak
Şenyuva konaklarını ziyaret ediyor. İlk bölümde Üsküt Dağı’ndan geçerek Hemşin’e
140
inen toprak yolun ilk üç kilometresi izleniyor. Erişilen tepe noktasındaki Hunananç
Konağı’nı fotoğrafladıktan sonra geri dönüşe geçiyorsunuz. Yaklaşık 200 metre
ileride karşınıza çıkacak olan kavşak noktasından sola dönerek Burumoğlu,
Arifoğlu ve Karayalçın konaklarının bulunduğu mahalleye geleceksiniz. Tarihi evler
arasındaki patika izlenerek başlangıç noktasındaki ana yola iniliyor. Güzergahın
sonunda, Fırtına Vadisi manzaralı kahvehanede bir yorgunluk çayı içebilirsiniz.
4. Aşağışimşirli Köyü Bahçeli Konaklar (Habak)-Konaklar Mahallesi
(Makrevis) (3 km)
Çamlıhemşin ilçe merkezinden Ayder asfaltına doğru 3 kilometre devam edildiğinde,
ilk kavşak noktasından sağa yukarıya ayrılan toprak yol Bahçeli Konaklar
yerleşimine varır. Yaklaşık 8 kilometrelik araç yolculuğunun ardından karşınıza
çıkan Fırtına Vadisi manzarasıyla birlikte asırlık konakları da fotoğraflayabilirsiniz.
Yürüyüş etkinliği köyün alt mahallesindeki ilk konak olan Hacı Ömer’in yanındaki
patikadan başlıyor. Bir zamanlar Konaklar Mahallesi’yle bağlantıyı sağlayan
patika, değirmene kadar dik bir inişi içeriyor. Eskiden birçok evin yiyecek ihtiyacını
karşılamış olan tarihi değirmen, ne yazık ki günümüzde yıkılmış durumda.
Yürüyüşe devam edildiğinde önce Konaklar Mahallesi’nin ilk konutu olan Dudi
Konağı’na, ardından da Tarakçıoğlu Konağı’na varılıyor. Burada köy içersindeki
asfalta kavuşan güzergah, daha sonra Ortamelik ve Melikoğlu konaklarının olduğu
bölgeye erişiyor. Ortamelik Konağı’nı fotoğrafladıktan sonra, sağımızda kalan
patikaya girerek bu kez Melikoğlu Konağı’nın önüne geliyoruz. Son bölümde
patikanın kılavuzluğunda inişe geçerek tarihi taş kemer köprü üzerinden kahvelerin
bulunduğu ana yola çıkıyoruz.
5. Kavak Mahallesi-Mikron Köyü-Mikron Köprüsü (3 km)
Çamlıhemşin ilçe merkezine 4 kilometre mesafedeki Kavak Mahallesi’ne, Topluca
yolu üzerindeki köprüden geçilerek ulaşılıyor. Kavak’taki Sağırların ve Hacıelim
konaklarını fotoğrafladıktan sonra yürüyüş toprak yol üzerinden Mikron’a ulaşıyor.
Güzergahın Fırtına Vadisi manzaralı olduğunu belirtelim. Mikron’daki Ertanç
(Köseoğlu) ve Pelitler konakları gezildikten sonra, Ertanç konutunun hemen
altındaki eski patikadan Mikron tarihi taş kemer köprüsüne yürüyoruz. Son
bölümün orman içi hoş bir yolculuk olduğunu anımsatalım. Ayder yolu üzerindeki
köprü, Çamlıhemşin ilçesine 2 kilometre uzaklıkta yer alıyor.
141
RİZE KONAKLARI YÜRÜYÜŞ ROTALARI
6. Ortan (Goboş) Köprüsü-Goboş Köyü-Yolkıyı (Küşüve) Köyü (5 km)
Çamlıhemşin ilçe merkezine 5 kilometre uzaklıktaki tarihi Ortan Köprüsü,
önereceğimiz rotanın başlangıç noktası. Estetik bir kıvrımla Fırtına Deresi’nin
her iki yakasını bağlayan köprüden karşıya geçip sağ taraftaki patikaya giriyoruz.
Soldaki patika eski mezarların arasından Şenyuva köyüne doğru gidiyor. Ağaçların
egemen olduğu arazi yerini çaylıklara bıraktığında, Goboş köyünün ilk evlerine
ulaşılıyor. Burada yer alan birkaç eski ahşap evi fotoğrafladıktan sonra toprak yolda
yürümeye başlıyoruz. Köy çıkışındaki kavşak noktasından sola dönüp yaklaşık
30 dakika yürüyerek Yolkıyı köyüne ulaşıyoruz. Yerleşimin üst mahallesindeki
görkemli konakları tek tek fotoğraflayarak asfalt yoldan alt mahalleye varıyoruz. Bu
bölümdeki ahşap konakları gezdikten sonra, etkinlik Çamlıhemşin-Zilkale yolunda
sona eriyor.
142 Selahattin Bal Konağı, Pazar
7. Merkez İlçe Konakları (6 km)
Rotanın çıkış noktası Cumhuriyet Caddesi’nde şimdiki Valilik binasının yanında
yer alan Eski Vali Konağı. Hemen ardından Mehmet Rakıcıoğlu Evi’ne yürüyoruz.
Buradan Atatürk Caddesi boyunca doğuya doğru ilerleyerek meydana ulaşıyoruz.
Meydandaki heykel solumuzda kalırken, sağa yönelerek kentteki en iyi sivil mimari
örneklerinden biri olan Tuzcuoğlu Konağı’nı ziyaret ediyoruz. Yeniden Atatürk
Caddesi’ne döndüğümüzde, sırada meydana bakan ve yan yana dizilen Rize
Müzesi, Beyaz Ev ve Rize Evi var. Günümüzde hem özel etnografik müze hem
de kafe-restoran olarak hizmet veren Rize Evi’nde bir çay veya yemek molası
verebilirsiniz.
Tekrar yürüyüşe başladığımızda, güneye yönelerek Zihni Derin Caddesi üzerinden
Türütoğulları Konağı’na varıyoruz. Bu güzel binayı fotoğrafladıktan sonra rotamızı
tekrar kuzeye, Orta Cami’ye doğru çeviriyoruz. Rize bezinden peynircilere,
bakırcılardan sepetçilere hemen hemen tüm iş kollarının yer aldığı çarşının
içerisinde sırasıyla Mahmut Kazdal, Rıza Alkan ve Selamet Mataracı evlerine
uğruyoruz. Bu noktada yeniden Atatürk Caddesi’ne çıkıp doğu yönünde ilerleyerek
Atatürk Evi Müzesi’ni geziyoruz. Müze çıkışında güneye yürüyüp Yenişehir
Caddesi’ne ulaşıyor, ardından sola doğru devam ederek İslampaşa ve Bağdatlı
mahallelerinin sınırında yer alan Taviloğlu Konağı’nın önüne geliyoruz. Parkurun
son mekanı Atatürk Caddesi’ndeki Şevket Yardımcı Vakfı Evi. Geri dönüşte sahile
bakan tarafta yer alan anıt çınar ağaçları ile Gülbahar ve İslampaşa camilerini
mutlaka görmenizi öneririz.
Hacı Ömer Efendi Konağı, Çamlıhemşin 143
144
Hacaloğlu ve Deliemet Konakları, Çamlıhemşin 145
BİLGİ ve İLETİŞİM
Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Tel : 0464 2130426
İnternet : www.kurumsalkulturturizm.gov.tr/turkiye/rize
[email protected]
[email protected]
www.rizemacera.com
[email protected]
TEŞEKKÜRLER
Çaykur Genel Müdürlüğü
Çayeli Bakır İşletmesi
Rize İl Özel İdaresi
Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Nevapark
Ahmet OFLU
Cüneyt OĞUZTÜZÜN
Serdar GALİPOĞLU
146
RİZE KONAKLARI LİSTESİ (ALFABETİK)
KONAK ADI Abbasoğlu Konağı
Ahmet Tatar Konağı
Ali Ağa Konağı
Ali Bal Konağı
Ali Boysan Konağı
Ali Efendi Konağı
Ali Ergüven Konağı
Ali Rıza Şişman Konağı
Apali Konağı
Arifoğlu Konağı
Atatürk Evi Müzesi (Mehmet Mataracı Konağı)
Atılhan Turna Konağı
Atilla Hacıibrahimoğlu Konağı
Avni Şenol İmamoğlu
Aydın Erguvan Konağı
Ayhan Şatıroğlu Konağı
Azizoğlu Konağı
Behzat Fırat Konağı
Besim İncegümüş Konağı
Besim Özyıldız Konağı
Besim Peker Konağı
Besim Tatar Konağı
Beyaz Ev
Burumoğlu Konağı
Cemal Özmen Konağı
Cengiz Okman Konağı
Cengiz Şişman Konağı
Cumhurların Konağı
Çolakoğlu Konağı
Deliemet Konağı
Demircioğlu Konağı
Doruklar Konağı
İLÇE
Hemşin
Fındıklı
Hemşin
Pazar
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Hemşin
Çamlıhemşin
Merkez
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Hemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Merkez
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Hemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Hemşin
SAYFA
101
50
98
111
47
87
30
56
102
63
122
49
34
52
54
45
104
30
54
53
48
50
119
63
34
30
56
99
70
78
68
102
147
RİZE KONAKLARI LİSTESİ (ALFABETİK)
KONAK ADI Dr. Kazım (Mustafa) Okman Konağı
Dudi Konağı
Enver Atabilgin Konağı
Ertanç (Köseoğlu) Konağı
Eski Vali Konağı
Fethiye-Nazmi Hacaloğlu Konağı
Firiloğlu Konağı
Gülaboğlu Konağı
Güven Konağı
Hacaloğlu Konağı
Hacı İdris Konağı
Hacı Ömer Efendi Konağı
Hacı Yunuszade Halil Efendi Konağı
Hacıali Konağı
Hacıelim Konağı
Hamdi Özbek Konağı
Hami Hacaloğlu Konağı
Hasan Basri Orhon Konağı
Hasan Şatıroğlu Konağı
Hunanoğlu (Hunananç) Konağı
Hurşit Ataç Konağı
Hurşit Turna Konağı
İhsan Oktay Konağı
İlyas Sarkut Konağı
İslamoğlu Konağı
Kadir Seyran Konağı
Kalyoncular Konağı
Karayalçın Konağı
Kemalettin Gündoğan Konağı
Kitapçıoğlu Konağı
Koçi Konağı
Kozizoğlu (Atamanlar) Konağı
Köroğlu Konağı
148
İLÇE
SAYFA
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Çamlıhemşin
Merkez
Fındıklı
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Hemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Hemşin
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Hemşin
Fındıklı
Hemşin
Çamlıhemşin
Fındıklı
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
31
82
41
89
116
35
60
68
103
78
93
92
87
103
89
56
35
56
44
62
38
50
42
52
99
46
100
65
49
69
82
72
71
RİZE KONAKLARI LİSTESİ (ALFABETİK)
KONAK ADI Köseoğlu Konağı
Lazaloğlu Konağı
Mahmut Kazdal Evi
Mazikoğlu Konağı
Mehmet (Ahmet) İnce Konağı
Mehmet (Memiş) Ağa Konağı
Mehmet Rakıcıoğlu Evi
Mehmet Uzunhasan Konağı
Melikoğlu Konağı
Miyaniç Konağı
Molla Hasan Konağı
Muhammed Uzunhasanoğlu Konağı
Mustafa Akyaşar Konağı
Mustafa Hacaloğlu Konağı
Müftü Ağa Konağı
Müftüoğlu Konağı
Nazım Şatıroğlu Konağı
Nusret-Şevki Hacaloğlu Konağı
Ofluoğlu Konağı
Orhan (Ali) Hacaloğlu Konağı
Ortamelik Konağı
Osman Güner Konağı
Osman Şatıroğlu Konağı
Özşahin Konağı
Pelitler Konağı
Ramiz Uzunhasan Konağı
Reyhan Konağı
Rıza Alkan Evi
Rize Evi
Rize Müzesi
Sağırların Konağı
Saraloğlu Konağı
Sarıoğlu Konağı
İLÇE
SAYFA
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Merkez
Çamlıhemşin
Fındıklı
Hemşin
Merkez
Fındıklı
Çamlıhemşin
Çamlıhemşin
Pazar
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Güneysu
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Çamlıhemşin
Fındıklı
Çamlıhemşin
Merkez
Merkez
Merkez
Çamlıhemşin
Fındıklı
Çamlıhemşin
73
66
121
72
32
98
116
54
76
88
108
32
41
32
112
60
43
33
86
31
79
40
45
56
90
54
84
121
119
118
89
42
93
149
RİZE KONAKLARI LİSTESİ (ALFABETİK)
KONAK ADI Selahattin Bal Konağı
Selamet Mataracı Evi
Süleyman Güner Konağı
Şaban Ağa Konağı
Şerefoğlu Konağı
Şevket Ataç Konağı
Şevket Yardımcı Vakfı
Şeyh Konağı
Tarakçıoğlu Konağı
Taviloğlu Konağı
Taylan Ozan Konağı
Temel Tüfekçi Konağı
Tisikoğlu Konağı
Topaloğlu Konağı
Turan (Yakup) Hindistan Konağı
Turan Cevatoğlu Konağı
Turhanların Konağı
Tuzcuoğulları Konağı
Türütoğulları Konağı
Vural Özkaya Konağı
Yakupoğlu Konağı
Yücel Hacaloğlu Konağı
Zekeriya Güner Konağı
Zeki Rüstemoğlu Konağı
Zihni Zorlu Konağı
150
İLÇE
SAYFA
Pazar
Merkez
Fındıklı
Hemşin
Çamlıhemşin
Fındıklı
Merkez
Hemşin
Çamlıhemşin
Merkez
Fındıklı
Fındıklı
Pazar
Merkez
Fındıklı
Fındıklı
Pazar
Merkez
Merkez
Fındıklı
Hemşin
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
Fındıklı
111
122
40
98
84
36
124
100
79
123
54
46
111
125
54
52
108
117
120
46
99
34
40
49
48
KAYNAKÇA
1. Anadolu’da Kırsal Mimarlık
Bursa Büyükşehir Belediyesi, Tarihi Kentler Birliği, Çekül-2012
2. Rize’de Fındıklı ve Güneysu Kırsal Mimarisi
Yücel Yıldırımkaya, Fındıklı Kaymakamlığı-2008
3. Fındıklı Tanıtım Rehberi
Fındıklı Kaymakamlığı
4. Kültür Varlıkları Envanteri
Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü-2012
5. Gurbet Pastası, Uğur Biryol
İletişim Yayınları, Nisan-2013
151
NOTLAR
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
NOTLAR
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
NOTLAR
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
NOTLAR
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
NOTLAR
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
.....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
Download