19. ünite kuvvet dağıtım tabloları

19. ÜNİTE
KUVVET DAĞITIM TABLOLARI
KONULAR
1. KUVVET DAĞITIM TABLOSUNDAKİ MALZEMELER VE ÖZELLİKLERİ
2. KUVVET DAĞITIM TABLOSUNDAKİ BAĞLANTILAR
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
19.1 KUVVET DAĞITIM TABLOSUNDAKİ MALZEMELER VE
ÖZELLİKLERİ
19.1.1 Yapım Gereçleri
19.1.1.1 Saç Tablolar
DKP olarak adlandırılan 1-2 mm kalınlığında saçlardan yapılır. Küçük tipleri
(Sıva üstü, sıva altı gömme tip) düzgün, kıvrımlı bölümleri, nokta kaynağı ile kaynak
yapılarak, birleştirilir. Kapalı ve açık tipleri de yapılır. Büyük pano tipleri ise köşebentlerle dayanımı artırılmak suretiyle imal edilirler.
Resim 19.1 DKP sac
19.1.2 Tablo Üzerine Montajı Yapılan Gereçler
19.1.2.1 Şalterler
Resim 19.2 Paket şalter
Tablo üzerine ihtiyaca göre seçici pako şalterler monte edilir. Bu şalterler, kullanışlı ve pratik olmaları nedeniyle son yıllarda tablo ve pano tipi dağıtım tablolarında, pako şalterler daha çok kullanılmaktadır. Pako şalterler, tablo üstü montajına
308
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
mahsus, saç veya plâstik kapaklı, döner göbekli, projede gösterilecek sayıda pozisyonu olan, amaca göre, kontak sayısı ve kontak akımı ile anılır.
19.1.2.2 Sigortalar
• Bıçaklı sigortalar: Tablo arkası montajına mahsus kısa devre akımına
dayanabilir maddeden yapılmış tipte Şekil 19.2 de görüldüğü gibi kaidesi
ve amper değeri ile beraber NH ifadesi ile anılır.
Resim 19.3 Bıçaklı sigorta
• Buşonlu sigortalar: Tablo arkası veya üstü montajına mahsus Şekil 19.3
de görüldüğü gibi, sıcaktan veya arktan erimeyecek ve yanmayacak bir
maddeden gövdesi ve kapağı ile komple, ihtiyaca göre amperajı ile birlikte
anılır.
Resim 19.4 Buşonlu sigorta
• Anahtarlı otomatik sigortalar: Aynı zamanda anahtar vazifesi de gören
anahtarlı otomatik sigortalar ihtiyaca göre amper değeri ile beraber tek ve
çok kutuplu olarak, W otomat veya K otomat ifadesi ile birlikte anılır.
309
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
Resim 19.5 Anahtarlı otomatik sigorta
19.1.2.3 Ölçü Aletleri
Ölçü aletleri tablo üzerine montaj edilebilecek türde tipte imal edilmelidir. Alternatif akım ölçü aletleri şebeke frekansına uygun olmalıdır. Aynı tablo üzerinde
kullanılan ölçü aletleri aynı form ve boyutta dört köşe veya yuvarlak yapıda olmalıdır. Ayrıca gaz, toz ve rutubetten etkilenmeyecek tarzda olanlar kullanılmalıdır. İhtiyaca göre voltmetreler, ampermetreler, frekansmetreler kullanılır. Ampermetreler,
100 amper’in üstündeki akımlarda kullanılacaksa akım trafosu ile birlikte kullanılır.
Voltmetre, devresine bağlanacak voltmetre komütatörü ile her faz’ın gerilimi ayrı
ayrı ölçülebilir.
Resim 19.6 Dağıtım tablolarında kullanılan digital ölçü aletleri
19.1.2.4 Sayaçlar
Kullanılan elektrik enerjisinin miktarını ölçmek için, ihtiyaca göre, tek veya üç
fazlı sayaçlar kullanılır. Sayaçların akım bobinleri 100 amper’in üstündeki akımlarda
kullanılacaksa akım trafosu ile birlikte kullanılır.
310
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
Resim 19.7 Dağıtım tablolarında kullanılan digital sayaçlar
19.1.2.5 İşaret Lâmbaları
Fazların tabloya kadar gelip gelmediği istenilen renkte ışıklı işaret lâmbaları
kullanılmak suretiyle tespit edilir.
19.2 KUVVET DAĞITIM TABLOSUNDAKİ BAĞLANTILAR
Resim 19.8 Aydınlatma panosu
Resim 19.9 Ana dağıtım panosu
311
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
Resim 19.10 Alçak gerilim ana dağıtım panosu Resim 19.11 Busbar sistemleri tesisisin ana dağıtım panosu
312
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
ÖZET
DKP olarak adlandırılan 1-2 mm kalınlığında saçlardan yapılır. Küçük tipleri
(Sıva üstü, sıva altı gömme tip) düzgün, kıvrımlı bölümleri, nokta kaynağı ile kaynak
yapılarak, birleştirilir. Kapalı ve açık tipleri de yapılır. Büyük pano tipleri ise köşebentlerle dayanımı artırılmak suretiyle imal edilirler.
Tablo üzerine ihtiyaca göre seçici pako şalterler monte edilir. Bu şalterler, kullanışlı ve pratik olmaları nedeniyle son yıllarda tablo ve pano tipi dağıtım tablolarında, pako şalterler daha çok kullanılmaktadır. Pako şalterler, tablo üstü montajına
mahsus, saç veya plâstik kapaklı, döner göbekli, projede gösterilecek sayıda pozisyonu olan, amaca göre, kontak sayısı ve kontak akımı ile anılır.
Ölçü aletleri tablo üzerine montaj edilebilecek türde tipte imal edilmelidir. Alternatif akım ölçü aletleri şebeke frekansına uygun olmalıdır. Aynı tablo üzerinde
kullanılan ölçü aletleri aynı form ve boyutta dört köşe veya yuvarlak yapıda olmalıdır. Ayrıca gaz, toz ve rutubetten etkilenmeyecek tarzda olanlar kullanılmalıdır. İhtiyaca göre voltmetreler, ampermetreler, frekansmetreler kullanılır. Ampermetreler,
100 amper’in üstündeki akımlarda kullanılacaksa akım trafosu ile birlikte kullanılır.
Voltmetre, devresine bağlanacak voltmetre komütatörü ile her faz’ın gerilimi ayrı
ayrı ölçülebilir.
Kullanılan elektrik enerjisinin miktarını ölçmek için, ihtiyaca göre, tek veya üç
fazlı sayaçlar kullanılır.
Fazların tabloya kadar gelip gelmediği istenilen renkte ışıklı işaret lâmbaları
kullanılmak suretiyle tespit edilir.
313
3. SINIF ELEKTRİK TESİSATÇILIĞI
ELEKTRİK TESİSAT BİLGİSİ
DEĞERLENDİRME SORULARI
1)
a)
b)
c)
d)
Aşağıdakilerden hangisi dağıtım tablosunda bulunmayan ölçü aletidir?
Voltmetre
Frekansmetre
Turmetre
Ampermetre
2) Aşağıdakilerden hangisi dağıtım tablosunda elektrik enerjisini doğrudan
ölçen ölçü aletidir?
a) Sayaç
b) Ampermetre
c) Frekansmetre
d) Wattmetre
3)
a)
b)
c)
d)
Aşağıdakilerden hangisi NH tipi sigortanın diğer adıdır?
Otomatik Sgorta
Termik
Buşonlu Sigorta
Bıçaklı Sigorta
4)
1)
2)
3)
4)
Aşağıdakilerden hangisi kuvvet dağıtım tablosu neden yapılır?
PVC’den
DKP 1-2 mm sacdan
Alüminyum sacdan
Bakır sacdan
5) Aşağıdakilerden hangisi dağıtım tablosunda kullanılan voltmetre komitatörü
neden kullanılır.
a) Gücü ölçmek için
b) Frekansı ölçmek için
c) Akımı ölçmek için
d) Her fazın gerilimi ölçülür
314