Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi

Hasta Bilgilendirme Formu
5
3
Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Altı çizili terimler sözlükte listelenmiştir.
Size selim prostat büyümesi (SBP) teşhisi konuldu ve
doktorunuz cerrahi tedavi önerdi. Bu bölümde doktorunuzla konuşabileceğiniz farklı tedavi seçenekleri anlatılmaktadır. Size en uygun tedavi yöntemine
birlikte karar verebilirsiniz.
Karar vermenizi etkileyen faktörler şunlardır:
•
•
•
•
•
Türkçe
Belirtileriniz ve hayat kaliteniz
Prostatınızın büyüklüğü
Tıbbi özgeçmişiniz
Hastanenizdeki mevcut tedavi yöntemi ve
doktorunuzun tecrübesi. Ürologunuza önerilen
tedavi yöntemi hakkındaki tecrübesini sorun.
Operasyonunuzu yapacak cerrahın komplikasyon
oranını bilme hakkınız var.
Kişisel öncelikleriniz ve değerleriniz. Hastalar için
uygun tek bir tedavi yöntemi yoktur.
Cerrahi müdahaleyi ne
zaman düşünmeliyim?
• İlaç tedavisi almanıza rağmen belirtileriniz
•
•
•
kötüleşirse
SPB komplikasyonları geliştiğinde veya bu risk
arttığında. Bu komplikasyonlar şunları içerir:
- Böbrek yetmezliği
- Böbreklerde genişleme
- İdrar yapamama (üriner retansiyon)
- Tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonu
- Mesane taşı
- İdrarda tekrarlayan kanama
İlaç tedavisini tolere edemiyorsanız
Cerrahi tedaviyi ilaç tedavisine tercih ediyorsanız
Cerrahi tedavi sırasında doktor prostatın büyüyen
kısmını (adenom olarak bilinir) çıkarır. Farklı cerrahi
tedavi yöntemleri vardır. Hepsinin amacı belirtilerinizi
gidermek, idrar akışını düzeltmektir.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 1 / 15
Başlıca tedavi yöntemleri:
•
•
•
•
•
•
•
Bu bölümde ayrıca etanol ve botilinyum toksin enjeksiyonları da anlatılacaktır. Bu işlemlerin etkileri üzerine araştırmalar halen devam etmekte ve deneysel
olarak kullanılmaktadırlar.
Transuretral prostat rezeksiyonu (TURP)
Transuretral prostat insizyonu (TUIP)
Açık prostatektomi
Lazer tedavileri
Prostat stentleri
Transuretral iğne ablasyonu (TUNA)
Transuretral mikrodalga tedavisi (TUMT)
Her işlemin kendine özgü avantaj ve dezavantajları
vardır. Tedavi seçimi kişisel durumunuza ve tercihlerinize göre yapılır.
Bu bölümde farklı ülkelerde değişiklik gösteren cerrahi tedavi yöntemleri ve durumlar hakkında genel bilgi
sunulmaktadır.
Transüretral prostat rezeksiyonu (TURP)
TURP SPB’nin standart cerrahi tedavisidir. Amacı belirtilere sebep olan prostat bölümünü çıkarmaktır. Bu işlem alt
karın bölgesine kesi yapılmadan üretra içinden girilerek yapılır (Şekil 1). Bu tip cerrahi yönteme minimal invaziv
tedavi denir.
TURP nasıl yapılır?
Genel veya spinal anestezi altında yapılır. Siz anestezi altındayken doktor rezekteskop kullanarak üretradan mesaneye
girer. Rezekteskop, prostatı yüksek frekanslı elektrik akımı ile kesmek için ucunda telden bir halka bulunan bir çeşit
endoskoptur. Ayrıca üzerindeki kamera doktorun prostatı bir video ekranı üzerinde yüksek kaliteli bir görüntü ile
izlemesine olanak sağlar.
Ameliyat sırasında, doktor bu halka ile adenomu küçük parçalar halinde çıkarır (Şekil 2). Bu kesilen parçaları
doktorunuz rezektoskop ile mesane ve üretradan dışarı alır.
mesane
tel halka
büyümüş
prostat
üretra
rezektoskop
üretra
mesane
rektum
Şekil 1: Üretradan girilerek yapılan cerrahi.
büyümüş
prostat
rezektoskop
Şekil 2: Prostat doku parçaları TURP sırasında
rezektoskop ile dışarı alınır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 2 / 15
s
Ilginç bilgi
TURP 1930’lu yıllardan beri yapılmaktadır
s
Ilginç bilgi
İlk zamanlarda doktorlar endoskopa direkt
ve son 40 yılda standart tedavi yöntemi
bakarak prostatı görebilirken, günümüzde
haline gelmiştir. Yeni teknolojilerle birlikte
doktorun önündeki bir video monitöre kame-
son 10 yılda çok ciddi gelişim göstermiştir.
radan büyütülmüş görüntü aktarılmaktadır.
Yüksek çözünürlük teknolojisi sayesinde
doktor en küçük detayları bile görebilmektedir.
Ameliyat sonrası idrar akışını sağlaması için
mesaneye bir kateter konulur. Bu kateterden verilen
steril sıvı ile mesane ve üretranız yıkanır; ve böylece
pıhtı oluşumu engellenir. Yaranız iyileşene ve kendiniz
idrar yapabilene kadar kateteriniz 1-3 gün kadar kalır.
TURP’u ne zaman düşünmeliyim?
Günümüzde TURP, SPB’nin orta ve ağır belirtileri
olan erkeklerin tedavisinde tercih edilen tedavi
yöntemidir. Prostat hacmi 30-80 mililitre olanlar en
uygun adaylardır.
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği
konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahi müdahaleden önceki 6 saat boyunca hiçbir
şey yememeli, içmemeli ve sigara kullanmamalısınız.
Kullandığınız ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla
konuşun. Cerrahi müdahaleden günler önce ilaçları
kullanmayı bırakmanız gerekebilir.
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
Genellikle cerrahiden 2 veya 3 gün sonra hastaneden
taburcu edilirsiniz. Hastanede kalış süreniz ülkeler
arası farklılık gösterebilir. Birkaç gün idrarınız kanlı
olabilir. Ayrıca birkaç hafta süren ani sıkışıklık ve idrar
yaparken ağrı şikayetiniz olabilir.
Cerrahi müdahaleden sonraki 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
• Diyetinizi düzenleyerek kabızlığı önleyin
• Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. TURP sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu, orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik bir durumdur.
Mesane içine geri kaçan meni, vücudu idrar ile terkeder.
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
gerektirecek durumlar:
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
TURP’un avantajları
•
•
•
İşlem güvenlidir ve yaygın olarak yapılır
Belirtilerde en uygun ve uzun süren düzelme
sağlar
Kısa hastanede kalış
TURP’un dezavantajları
•
•
•
•
•
•
Kanama riski
Retrograd ejakülasyon riski
Üretral darlık riski
Üriner retansiyon riski
Düşük idrar yolları enfeksiyonu ve ani sıkışma
hissi riski
Çok düşük inkontinans riski
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 3 / 15
Transüretral prostat insizyonu (TUIP)
TUIP, ciddi tıkanıklık yakınması olmayan, prostatı 35 mililitreden küçük erkeklerin tedavisinde etkilidir. İlaç tedavisi
ile benzer sonuçları olduğu için bu işlem SPB’nin tedavisinde çok nadir uygulanır. TUIP, SPB belirtilerine karşı ilaç
tedavisini tolere edemeyenlerde önerilir.
TUIP sırasında doktor, idrar akımını artırmak için rezektoskop ile mesane boynundan prostata doğru kesi yapar.
Ameliyat sonrası idrar akışını sağlaması için mesaneye bir kateter konulur. Bu kateterden verilen steril sıvı ile mesane
ve üretranız yıkanır ve böylece pıhtı oluşumu engellenir.
Açık prostatektomi
Açık prostatektomi, karnınızın alt kısmından yapılan kesi ile yapılan bir ameliyat çeşididir. TURP’un benzer veya daha
iyi sonuçları olduğu için, açık prostatektomi günümüzde yalnızca özel durumlarda yapılmaktadır.
Açık prostatektomi nasıl yapılır?
Açık prostatektomi genel veya spinal anestezi altında yapılır. Ameliyat sırasında mesane ve prostata ulaşmak için
cerrah alt karın bölgenize kesi yapar. Cerrah adenomu çıkarmak için parmaklarını kullanır (Şekil 3). Ameliyat sonrası
idrar akışı konulan kateter ile sağlanır. Bu kateterden verilen steril sıvı ile mesane ve üretranız yıkanır ve böylece
pıhtı oluşumu engellenir. Yaranız iyileşene ve kendiniz idrar yapabilene kadar kateteriniz birkaç gün kadar kalır.
mesane
adenom
Şekil 3: Cerrah, açık prostatektomi sırasında adenomu çıkarır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 4 / 15
s
İlginç bilgi
Açık prostatektomi prostat ameliyatlarının yapıldığı 1900’lü yılların başında önemli bir atılımdır. Bugün yerini altın
standart olan TURP’a bırakmış olsa da, büyük prostatların tedavisinde halen önerilmektedir.
Açık prostatektomiyi ne zaman
düşünmeliyim?
Açık prostatektomi prostatınız 80 mililitreden daha
büyükse tercih edilir. Çünkü aynı sonucu diğer cerrahi
yöntemleri ile sağlamak çok daha fazla zaman alır.
Ayrıca mesane taşınız veya mesane divertikülü
denen bir hastalığınız varsa da açık prostatektomiyi
doktorunuz önerebilir.
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahiden 6 saat önce hiçbir şey yememeli, içmemeli ve sigara kullanmamalısınız. Kullandığınız
ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla konuşun. Cerrahiden günler önce ilaçları kullanmayı bırakmanız
gerekebilir.
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
Genellikle cerrahiden 5 veya 7 gün sonra hastaneden
taburcu edilirsiniz. Hastanede kalış süreniz ülkeler
arası farklılık gösterebilir. Birkaç gün idrarınız kanlı
olabilir. Ayrıca tamamen iyileşmesi birkaç hafta süren
ani sıkışıklık ve idrar yaparken ağrı şikayetiniz olabilir.
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. Açık prostatektomi
sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu,
orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik
bir durumdur. Mesane içine geri kaçan meni, vücudu
idrar ile terkeder.
Açık prostatektominin avantajları
•
Belirtilerde en uygun ve uzun süren düzelme
sağlar
Açık prostatektominin dezavantajları
•
•
•
•
•
•
•
Vücutta iz bırakır
Daha uzun süre hastanede kalış
Daha uzun süre kateter kullanımı
Ciddi kanama gerçekleşebilir
İdrar retansiyonu, idrar yolu enfeksiyonu ve ani
sıkışma riski
Mesane boynu darlığı riski
Çok düşük inkontinans riski
Cerrahiden sonraki 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
Diyetinizi düzenleyerek kabız kalmayın
Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 5 / 15
Lazer tedavisi
Lazer tedavisi SPB için çok yaygın olan bir tedavi yöntemidir. Lazerde prostatı kesmek veya buharlaştırmak için
yoğun bir ışık kullanılır. Aynı zamanda lazerden çıkan ısı kan damarlarını kapatmakta kullanılır. Bu tip cerrahilerde
çok az kanama olmasının sebebi budur.
SPB için yapılan 2 tip lazer cerrahisi vardır:
• Prostatın lazerle vaporizasyonu (buharlaştırılması)
• Prostatın lazerle enükleasyonu
Bu tip cerrahiler farklı lazer sistemleri ile uygulanabilir. Lazer seçimi doktorunuzun tecrübesine ve hastanenizdeki
imkanlara bağlıdır.
Prostatın lazerle vaporizasyonu
Lazerle vaporizasyon nasıl yapılır?
Lazerle vaporizasyon genel veya spinal anestezi altında yapılır. Siz anestezi altındayken doktor alt karın bölgenizde
kesi yapmadan lazer rezektoskopu kullanarak üretradan mesaneye girer (Şekil 1). Rezektoskopun buharlaştırma
yapan lazeri ve küçük bir kamerası vardır. Kamera doktorun prostatı bir video ekranı üzerinde yüksek kaliteli bir
görüntü ile izlemesine olanak verir.
İşlem sırasında lazer prostatın küçük bir bölümünü ısıtır ve kaynama noktasına erişen prostat buharlaşmaya başlar.
Bu yolla tüm prostat tedavi edilebilir (Şekil 4). Ameliyat sonrası idrar akışını sağlaması için mesaneye bir kateter
konulur. Bu kateterden verilen steril sıvı ile mesane ve üretranız yıkanır ve böylece pıhtı oluşumu engellenir. Yaranız
iyileşene ve kendiniz idrar yapabilene kadar kateteriniz birkaç gün kadar kalır.
mesane
büyümüş prostat
lazer
büyümüş prostat dokusu bu
kısımdan uzaklaştırıldı
lazer rezektoskopu
üretra
Şekil 4: Lazerden çıkan ısı prostat dokusunu buharlaştırır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 6 / 15
Lazerle prostat vaporizasyonunu ne
zaman düşünmeliyim?
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
gerektirecek durumlar:
Prostatınız 80 mililitreden küçükse vaporizasyon
iyi bir tedavi seçeneği olabilir. Çok az kanamaya
sebep olduğu için, diğer hastalıklarından dolayı kan
sulandırıcı ilaçlar kullanan hastalarda tercih edilir.
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahiden 6 saat önce hiçbir şey yememeli, içmemeli ve sigara kullanmamalısınız. Kullandığınız
ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla konuşun. Cerrahiden günler önce ilaçları kullanmayı bırakmanız
gerekebilir.
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
Genellikle cerrahiden 1 veya 2 gün sonra hastaneden
taburcu edilirsiniz. Hastanede kalış süreniz ülkeler
arasında farklılık gösterebilir. İdrarınızda kan olabilir
ve idrar yaparken ağrı hissedebilirsiniz. Bu durum
birkaç hafta sürebilir.
Lazerle vaporizasyonun avantajları
•
•
•
•
•
Lazerle vaporizasyonun dezavantajları
•
•
•
•
Cerrahiden sonra 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
Diyetinizi düzenleyerek kabız kalmayın
Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
İdrar akımında hızlı iyileşme
Kısa süre hastanede kalış
Daha kısa süre kateter kullanma
Düşük komplikasyon riski
Kan sulandırıcı ilaçların kesilmesinin
gerekmemesi
Çok büyük prostatlar için düşük etkinlik
Ameliyattan sonra bir miktar süren ağrılı idrar
yapma
Prostat büyümeye devam ettiği için yıllar sonra
başka bir cerrahi gerekebilir
Ameliyat sonrası prostat dokusunun
incelenmesine imkan vermemesi
Üriner retansiyon, idrar yolu enfeksiyonu ve ani
sıkışma riski
Çok düşük inkontinans riski
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. Lazer prostatektomi
sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu,
orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik
bir durumdur. Mesane içine geri kaçan meni, vücudu
idrar ile terkeder.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 7 / 15
Prostatın lazerle enükleasyonu
Lazerle enükleasyon nasıl yapılır?
Lazerle kesip çıkarılması işlemi genel veya spinal anestezi altında yapılır. Siz anestezi altındayken doktor alt karın
bölgenizde kesi yapmadan lazer rezekteskopu kullanarak üretradan mesaneye girer (Şekil 1). Rezektoskopun
doktorun prostatı görmesini sağlayan küçük bir kamerası vardır. Lazerle enükleasyon işlemi sırasında doktor lazeri
prostat dokusunu kesmek için kullanır. Bu yolla bütün prostat tedavi edilebilir (Şekil 5). Daha sonra morselatör denen
bir aletle kesilen prostat dokusu mesane ve üretradan vücut dışına alınır.
mesane
büyümüş prostat
lazer
büyümüş prostat bu kısımdan
uzaklaştırıldı
üretra
lazer rezektoskop
Şekil 5: Lazer enükleasyonu sırasında lazer prostat dokusunu parçalara ayırır.
Ameliyat sonrası idrar akışını sağlaması için
mesaneye bir kateter konulur. Bu kateterden verilen
steril sıvı ile mesane ve üretranız yıkanır ve böylece
pıhtı oluşumu engellenir. Yaranız iyileşene ve kendiniz
idrar yapabilene kadar kateteriniz birkaç gün kadar
kalır.
Ne zaman lazerle prostat enükleasyonunu
düşünmeliyim?
Prostatınız 80 mililitreden büyükse tüm adenomu çıkardığı için lazerle enükleasyon sizin için iyi bir tedavi
yöntemi olabilir. Bu yöntem daha küçük prostatlı erkekler için de iyi bir seçenektir.
Lazer enükleasyon, diğer hastalıklarda kan sulandırıcı
ilaç kullanan erkekler için uygun bir tedavidir. Kişisel
durumunuzu doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği
konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahiden önceki 6 saat boyunca hiçbir şey
yememeli, içmemeli ve sigara kullanmamalısınız.
Kullandığınız ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla
konuşun. Cerrahiden günler önce ilaçları kullanmayı
bırakmanız gerekebilir.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 8 / 15
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
Genellikle cerrahiden 1 veya 2 gün sonra hastaneden
taburcu edilirsiniz. Hastanede kalış süreniz ülkeler
arasında farklılık gösterebilir. İdrarınızda kan olabilir
ve idrar yaparken ağrı hissedebilirsiniz. Bu durum
birkaç hafta sürebilir.
Cerrahiden sonraki 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
Diyetinizi düzenleyerek kabız kalmayın
Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
Lazerle enükleasyonun avantajları
•
•
•
•
•
•
İdrar akışında hızlı iyileşme
Kısa hastanede kalış
Daha kısa süre kateter kullanımı
Düşük komplikasyon riski
Özellikle büyük olanlar olmak üzere bütün
prostatlar için etkindir
Ameliyat sonrası prostat dokusunun
incelenmesine imkan verir
Lazerle enükleasyonun dezavantajları
•
•
•
•
Küçük prostatlar için işlem uzun sürebilir
Ameliyattan sonra bir miktar süren ağrılı idrar
yapma
İdrar retansiyonu, idrar yolu enfeksiyonu ve ani
sıkışma riski
Çok düşük inkontinans riski
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. Lazer prostatektomi
sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu,
orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik
bir durumdur. Mesane içine geri kaçan meni, vücudu
idrar ile terkeder.
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
gerektirecek durumlar:
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 9 / 15
Prostat stentleri
Prostat stentleri üretrayı açık tutarak idrar akımını artırmak için kullanılırlar (Şekil 6). Stentler esas olarak cerrahi için
uygun olmayan ancak mesanelerini boşaltabilen hastalar için önerilir. Kalıcı kateterler yerine kullanılırlar.
Stent nasıl takılır?
Stentler muayenehane veya klinikte lokal anestezi
ile takılabilir. Üst kısmı mesaneye uzanacak şekilde
üretra içine yerleştirilir (Şekil 6). Doğru pozisyonda
olup olmadığı ultrason veya sistoskop ile kontrol edilir.
Stenti ne zaman düşünmeliyim?
Günümüzde stentler kalıcı tedavi yöntemi olarak
önerilememektedir. Cerrahi gerekmesine rağmen
anesteziyi tolere edemiyorsanız, stentleri düşünmelisiniz.
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği
konusunda detaylı bilgi verecektir. Kullandığınız ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla konuşun. Cerrahiden önce ilaçları kullanmayı bırakmanız gerekebilir.
mesane
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
Günlük aktivitelerinize işlemin yapıldığı aynı gün
dönebilirsiniz. İdrarınız kanlı olabilir ve idrar yaparken
ağrı hissedebilirsiniz. Bu durum haftalar boyunca
sürer.
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
gerektirecek durumlar:
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
Stentlerin avantajları
Kalıcı kateterlerin yerine kullanılabilir
Hastanede kalmayı gerektirmez
Lokal anestezi ile uygulanabilir
•
•
•
Stentlerin dezavantajları
Stentler kayabilir
İşlem sonrası biraz süren idrar yaparken ağrı
olması
İdrar akımını artırmada başarısızlık
Düşük inkontinans riski
Stent üzerinde taş oluşum riski
•
•
•
•
•
büyümüş prostat
stent
üretra
Şekil 6: Prostat stenti idrar akışını artırır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 10 / 15
Transüretral iğne ablasyonu (TUNA)
Prostatın transüretral iğne ablasyonu (TUNA), ısı kullanarak prostat parçalarını sertleştiren minimal invazif bir tedavi
yöntemidir. Bu işleme koagülasyon denir. Tedavi edilen prostat dokusu ya vücut tarafından emilir ya da işlem sonrası
idrarla atılır. TUNA’nın amacı prostat hacmini azaltmak ve belirtileri düzeltmektir.
TUNA nasıl yapılır?
TUNA işlemi intravenöz, spinal veya lokal anestezi ile yapılır. Siz anestezi altındayken, doktorunuz iki iğne ve
kamerası olan bir endoskop ile üretradan mesaneye girer. İğnelerle prostata giriş yapılır ve radyofrekans enerjisi ile
doku ısıtılır (Şekil 7). Tüm adenomu tedavi etmek için bu işlem 4 ile 8 kez tekrarlanır. Kamera doktorun prostatı bir
video ekranı üzerinde yüksek kaliteli bir görüntü ile izlemesine olanak verir.
Üretranız iyileşene ve kendiniz idrar yapabilene kadar kateteriniz birkaç gün kadar kalır. Sonda ürologunuz tarafından
hastanede veya klinikte çıkarılır.
mesane
tedavi edilmiş alan
büyümüş prostat
iğne
endoskop
üretra
Şekil 7: İğne radyofrekans enerjisi ile prostat dokusunu ısıtır.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 11 / 15
TUNA tedavisini ze zaman düşünmeliyim?
TUNA, minimal invazif tedaviyi tercih eden veya diğer
tıbbi sorunları nedeniyle cerrahiye uygun olmayan,
prostatı 30-80 mililitre arasındaki erkekler için önerilir.
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği
konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahiden 6 saat önce hiçbir şey yememeli,
içmemeli ve sigara kullanmamalısınız. Kullandığınız
ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla konuşun. Cerrahiden günler önce ilaçları kullanmayı bırakmanız
gerekebilir.
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
TUNA işleminden saatler sonra hastaneden veya
klinikten taburcu edilebilirsiniz. Anestezi sonrası
uyuşukluğunuz olabileceği için taburcu olduktan
sonra araç kullanmayın. İşlemin yapıldığı gün iyice
dinlenin.
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
gerektirecek durumlar:
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
TUNA’nın avantajları
•
•
•
Çoğu zaman hastanede kalmayı gerektirmez
Komplikasyon riski düşüktür
Kan sulandırıcı ilaçların kesilmesini gerektirmez
TUNA’nn dezavantajları
•
•
•
•
Ciddi tıkanıklığı olanlarda büyük prostatlılarda
etkinliği düşüktür
İşlemden sonra birkaç gün evde kateterli
kalmayı gerektirir
Belirtiler ve idrar akımında yavaş düzelme
Prostat büyümeye devam ettiği için yıllar sonra
başka bir cerrahi gerekebilir
Sondanız üzerinizdeyken, ertesi gün günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz. Birkaç hafta boyunca idrarınız kanlı olabilir.
Cerrahiden sonraki 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
Diyetinizi düzenleyerek kabız kalmayın
Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. Lazer prostatektomi
sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu,
orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik
bir durumdur. Mesane içine geri kaçan meni, vücudu
idrar ile terkeder. Birkaç hafta boyunca meninizde
kan olabilir.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 12 / 15
Transüretral mikrodalga tedavisi (TUMT)
Prostatın transüretral mikrodalga tedavisi (TUMT), mikrodalga enerjisi kullanarak prostat parçalarını sertleştiren
minimal invazif bir tedavi yöntemidir. Bu işleme koagülasyon denir. Tedavi edilen prostat dokusu ya vücut tarafından
emilir ya da işlem sonrası idrarla atılır. TUMT’un amacı prostat hacmini azaltmak ve belirtileri düzeltmektir.
TUMT nasıl yapılır?
TUMT için bazen de intravenöz anestezinin de kombine edildiği lokal anestezi uygulanır. Doktorunuz siz anestezi
altındayken mikrodalga anteni ve balonu olan bir kateteri üretradan içeri sokar. Anten mikrodalga enerjisi ile prostat
dokusunu ısıtır ve balon anteni prostat içinde tutmaya yarar (Şekil 8). İşlem sonrası idrar yapmanıza yardım edecek
farklı bir kateter mesanenize konulur.
Üretranız iyileşene ve kendiniz idrar yapabilene kadar bu kateter birkaç gün kadar kalır. Kateter ürologunuz tarafından
hastanede veya klinikte çıkarılır.
mesane
büyümüş prostat
balonlu kateter
ısıtılmış prostat
dokusu
mikrodalga anten
üretra
Şekil 8: Mikrodalga anten tarafından üretilen ısı, büyümüş prostat dokusunu koagüla eder.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 13 / 15
TUMT tedavisini ze zaman düşünmeliyim?
Doktorunuza veya hastanenize tekrar başvurmanızı
TUMT, minimal invaziv tedaviyi tercih eden veya diğer
tıbbi sorunları nedeniyle cerrahi tedavi istemeyen,
prostatı 30-100 mililitre arasındaki erkekler için
önerilir.
gerektirecek durumlar:
İşleme nasıl hazırlanmalıyım?
Doktorunuz işleme nasıl hazırlanmanız gerektiği
konusunda detaylı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlık
için cerrahiden 6 saat önce hiçbir şey yememeli,
içmemeli ve sigara kullanmamalısınız. Kullandığınız
ilaçlarınız varsa bunları doktorunuzla konuşun. Cerrahiden günler önce ilaçları kullanmayı bırakmanız
gerekebilir.
Günlük aktivitelerime dönmem ne kadar
zaman alır?
TUMT işleminden saatler sonra hastaneden veya
klinikten taburcu edilebilirsiniz. Anestezi sonrası
uyuşukluğunuz olabileceği için taburcu olduktan
sonra araç kullanmayın. İşlemin yapıldığı gün iyice
dinlenin.
• Yüksek ateş olması
• İdrar yapamama
• Şiddetli kanama veya ağrı
TUMT’un avantajları
•
•
•
•
Lokal anestezi altında yapılır
Çoğu zaman hastanede kalmayı gerektirmez
Düşük komplikasyon riski
Kan sulandırıcı ilaçların kesilmesini gerektirmez
TUMT’un dezavantajları
•
•
•
•
Ciddi tıkanıklığı olanlarda ve büyük prostatlılarda
etkinliği düşüktür
İşlemden sonra birkaç gün evde kateterli
kalmayı gerektirir
Belirtiler ve idrar akımında yavaş düzelme
Prostat büyümeye devam ettiği için yıllar sonra
başka bir cerrahi gerekebilir
Sondanız üzerinizdeyken, ertesi gün günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz. Birkaç hafta boyunca idrarınız kanlı olabilir.
Cerrahiden sonraki 4-6 hafta boyunca:
•
•
•
•
•
•
Hergün 1-2 litre özellikle su için
5 kilogramdan daha ağır yük kaldırmayın
Ağır egzersiz yapmayın ve bisiklete binmeyin
Termal banyolara ve saunaya girmeyin
Diyetinizi düzenleyerek kabız kalmayın
Daha önce kullandığınız ilaçları doktorunuza
danışın
2-3 hafta cinsel ilişkiden kaçının. Lazer prostatektomi
sonrası retrograd ejakülasyonunuz olabilir. Bu,
orgazm sırasında meninin üretradan atılmadığı kronik
bir durumdur. Mesane içine geri kaçan meni, vücudu
idrar ile terkeder. Birkaç hafta boyunca meninizde
kan olabilir.
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 14 / 15
Prostat içine ethanol ve botulinyum toksin enjeksiyonu
Günümüzde etanol ve botulinyum toksin enjeksiyonları, SPB için bir tedavi alternatifi olabileceği düşünülerek
araştırılmaktadır. Bugün deney aşamasında ve klinik çalışmalarda uygulansalar da gelecekte kabul görebilirler.
Prostat içine etanol enjeksiyonu
Saf alkol olan etanol, üretradan veya rektumdan prostat içine enjekte edilir. Amaç prostat boyutunu küçültmek, idrar
akımını artırmaktır.
Prostat içine botulinyum toksin enjeksiyonu
Botulinyum toksini piyasada Botox ile yaygın bir şekilde bilinmektedir. Kozmetik cerrahide kullanılan güçlü toksik
bir maddedir. SPB’de kullanıldığında sinir uçlarından iletimi engelleyerek, prostat düz kaslarını gevşetir. Prostat
boyutunu küçülterek idrar akımını artırır. Üretra, rektum veya perineden enjekte edilebilir.
Son çalışmalar, SPB geçiren erkeklerin alt idrar yolu semptomlarının tedavisinde botülinyum toksin kullanılmasını
desteklememektedir.
Bu bilgilendirme formu Temmuz 2013’de
güncellenmiştir.
Bu broşür AÜD Hasta Bilgilendirme Formu’nun SPB kısmıdır.
Selim prostat büyümesi hakkında genel bilgi içerir. Kişisel tıbbi
hastalığınız hakkında sorularınız varsa, doktorunuza veya
profesyonel sağlık ekibine danışmalısınız.
Bu bilgi, Avrupa Üroloji Derneği (AÜD)’nin AUD Üro-Teknoloji
Bölümü (ESUT), Europa Uomo ve Avrupa Üroloji Hemşireleri
Derneği (AÜHD) ile ortak çalışmasının ürünüdür.
Bu broşürün içeriği AÜD Kılavuzları ile aynı doğrultudadır.
Bu ve diğer ürolojik hastalıklar hakkında bilgiyi internet
sitemizde bulabilisiniz: http://patients.uroweb.org /tr
Yazarlar:
Prof. Thorsten Bach Prof. Alexander Bachmann
Prof. Christopher Chapple Prof. Louis Denis Mr. Günter Feick Prof. Stavros Gravas Dr. Hashim Hashim Prof. Rolf Muschter Dr. Cosimo De Nunzio Mr. Hans Ransdorp Prof. Jens Rassweiler Ms. Maria Russo Dr. Roman Sosnowski Prof. Andrea Tubaro Hamburg, Almanya
Basel, İsviçre
Sheffield, İngiltere
Antwerp, Belçika
Gehrden, Almanya
Larissa, Yunanistan
Bristol, İngiltere
Rotenburg, Almanya
Roma, İtalya
Bussem, Hollanda
Heilbronn, Almanya
Orbassano, Torino, İtalya
Varşova, Polonya
Roma, İtalya
Hasta Bilgilendirme Formu - Selim Prostat Büyümesinin (SPB) Cerrahi Tedavisi
Sayfa 15 / 15