T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Tarih Bölümü Tarih Araştırma Merkezi “TARİH BOYUNCA GÜMRÜKLER” SEMİNERİ 23-24 Mayıs 2016 İstanbul Üniversitesi Tarih Araştırma Merkezi'nin her yıl farklı bir konu ile düzenlediği tarih seminerlerinin 2016 yılı konusu "Tarih Boyunca Gümrükler" olarak belirlenmiştir. 23-24 Mayıs 2016 tarihinde gerçekleştirmeyi planladığımız bu seminerde bu konuyu uluslararası düzeyde ele almayı planlıyoruz. Bilindiği üzere, “gümrükler” tarih boyunca ticaretin, çok önemli bir kolunu oluşturmuştur. Ticaretin gelişmesi ve dışa taşması anlamına da gelen gümrükler, ticaret malının giriş ve çıkışının kontrol altına alınmasında, etkin rol oynamıştır. Gümrüklerdeki uygulamalar, ticaret malının fiyatını etkilediği gibi, devletlerarası diplomasinin, ticarete yansıması özelliğini de taşımıştır. Bu bağlamda, devletlerin ticaret konusundaki siyaseti, gümrükler aracılığı ile gün yüzüne çıkmış ve deyim yerindeyse, kendine uygulama alanı bulmuştur. Gümrük politikaları belirlenirken, bunun iç ve dış ekonomi ile siyasetten bağımsız olduğunu düşünmek, konunun eksik değerlendirilmesine yol açar. Bu nedenle, tarihte İslam devletleri gümrük vergisi konusunda, malın kıymeti kadar, bu verginin muhatabı olan ülkenin, dârulharp veya dârulislam olup olmadığını da dikkate almıştır. Benzer uygulama, Hıristiyan devletleri için de geçerli olmuştur. Ayrıca devletler, güçleri oranında, bir diğer devletin vergi oranına müdahale edilebilmiş ve konuyu, kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmiştir. Gümrükler konusunu, “Tarih Boyunca Gümrükler” başlığı altında ele alışımızın amacı, gümrük uygulamalarının kurumlaşmasını ve bu konuda yaşanan T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Tarih Bölümü Tarih Araştırma Merkezi değişimi, bir bütünlük içerisinde değerlendirmektir. Bu değişimin, tarihsel sınırlamaya bağlı kalmadan ele alınmasının, konunun bilimsel veriler ışığında ve birçok yönden tartışılmasına, imkan sağlayacağı düşüncesindeyiz. Bu etkinliğimizde yapacağınız bilgi katkısı, bizleri mutlu edecektir. İlginize şimdiden teşekkür eder, saygı ve sevgilerimi sunarım. Prof. Dr. Mahir AYDIN Merkez Müdürü Bildiri Başlığı Son Gönderim Tarihi: 10 Aralık 2015 E-mail: [email protected] İnternet Sayfası: http://edebiyat.istanbul.edu.tr/tarihmerkezi/