yüksek kolesterol - Enfeksiyon Hastalıkları

YÜKSEK KOLESTEROL
Hiperkolesterolemi;
Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en
büyük ölüm sebebidir.
Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün
yüksek
olmasıdır.
trigliseridlerdir:
Kan
yağları
kolesteroller
ve
Kolesteroller:
LDL kolesterol: ( Low Density Lipoproteinler )
kötü kolesterol olarak da bilinir. Kolesterolü
damar duvarına yapıştırır. Damarlarda kolesterol
plakları
birikmesine,
tıkanmaya,
damar
sertleşmesine, koroner arter hastalıklarına,
hipertansiyona yol açar.
HDL kolesterol: (High Density Lipoproteinler) iyi
kolesterol olarak da bilinir. Kolesterolü damar
duvarından alarak karaciğere taşır. Yüksek olması
damar hastalıklarından korur.
VLDL kolesterol: ( Very Low Density
Lipoporteinler) kan kolesterolünün küçük bir
kısmını oluşturur.
Trigliseridler: kanda bulunan yağların büyük kısmını
oluşturur. Diyabet ve genetik meyilli kişilerde
yüksektir.
Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?
Kan kolesterolü yaş ile artar,
Erkeklerde kadınlardan daha yüksektir ancak menopozdan
sonra kadınlarda da kolesterol artar,
Genetik yapı: kolesterolü yükselten en önemli
sebeplerden bir i genetik yatkınlıktır. Kolesterol hem
vücutta yapılan hem de dışarıdan alınan bir maddedir.
Genetik meyilli kişilerde vücutta kolesterol üretimi
fazladır.
Yüksek yağlı gıdalar: özellikle hayvansal yağların
yüksek olması kolesterolü arttıran en önemli
sebeplerdendir. Kolesterol % 100 e varan oranlarda
barsaktan emilir. Özellikle hayvansal kolesterol kırmızı
ette, yoğurt, süt, peynir gibi hayvansal gıdada fazlaca
vardır.
Aşırı kilo,
Hareketsiz yaşam, düzenli egzersiz yapmamak, HDL
kolesterolü arttırmanın tek yolu düzenli egzersiz
yapmaktır.
Karaciğer ve böbrek hastalıkları: kolesterol ve kan
yağları artar.
Anoreksiya nevroza: iştahsızlıkla kendini belli eden
bir nevroz dur. Kan kolesterolü tipik olarak yüksektir.
Hipotiroidi: tiroid vücudun gaz pedalıdır. Az çalışırsa
tüm organlar az çalışır. Tiroid az çalışırsa kolesterol
artar.
Kolesterol yüksekliği ne şikayete neden olur?
Kolesterol yükselmesi hissedilen bir şikayete yol açmaz ancak
damarlarda biriken kolesterol damar sertleşmesine (
ateroskleroz) ve damarlarda tıkanmaya yol açar bu durum birçok
hastalığın temel sebebidir damarlarda tıkanma:
Koroner kalp hastalıklarına,
Hipertansiyona,
Anginal kalp ağrılarına,
Kalp krizlerine,
İnme ve felçlere,
Beyin kanamalarına,
Göz dibi kanamalarına,
Ani körlüklere,
Böbrek yetmezliklerine yol açar.
Yüksek kolesterol teşhisi nasıl konur?
Hiperkolesterolemi teşhisi kan testleri ile konur. Aile
hikayesi önemlidir. Basit kan testi ile kolesterol ve
trigliserid ölçülür:
Total kolesterol,
HDL kolesterol,
LDL kolesterol,
Trigliserid ölçümü hiperkolesterolemi teşhisi için
yeterlidir.
Kolesterol ölçümleri aç karnına yapılmalıdır.
Yüksek kolesterol tedavisi:
Yüksek kolesterol tedavisi sadece kolesterolü değil
kolesterolün sebebi olduğu kalp hastalıkları, inme, felç ve
diğer hastalık risklerini de azaltır. Kolesterolü kontrol
altına almak için üç çeşit mücadele yapılır:
Hayat tarzı değişiklikleri:
Düşük yağlı düşük kolesterollü beslenme, yüksek lifli
gıda,
Düzenli egzersiz,
Sigarayı bırakmak,
Kilo kontrolü,
Rafine şeker ve nişastalı gıdalardan uzak durmak (
şeker, patates, pirinç, un vb.),
Aşırı alkol almamak,
Diyabet ve tiroid gibi hastalıkların kontrolü.
Kolesterol düşüren ilaçlar:
Kolesterol düşüren ilaçlar kolesterol metabolizmasını
değiştirerek LDL kolesterolü düşürürler, kalp damar
hastalıkları riskini azaltırlar, bu ilaçlar kullanılırken
mutlaka diyet yapılmalıdır. Var olan damar sertliğini geri
çevirmezler. İlerlemesini engellerler.
Statinler:
Lovastatin,
Pravastatin,
Atorvastatin,
Simvastatin,
Rosuvastatin,
Gemfibrozil,
Kolestiramin,
Kolestipol,
Niacin,
Ezeltimibe.
Statinlerin düzenli kullanımı kolesterol ve damar sertliğine
bağlı ölüm oranını, kalp krizi oranını ve felç geçirme oranını
düşürmektedir.
Egzersiz:
HDL kolesterolü arttırmanın tek yolu egzersiz yapmaktır. HDL
kolesterol damarlardaki kolesterolü karaciğere taşıyan tek
kolesteroldür.
Başarılı bir kolesterol kontrolü bu üç önlemin dengeli şekilde
kullanılması ile mümkündür.
Kolesterol yüksekliği ve kalp damar hastalıkların en büyük
sebebi kolesterol yüksekliğidir. Kolesterolü düşürmek ömrü
uzatmanın en bilinen yoludur. Kolesterolü düşürmek ciddi ve
yaşam tarzı değişikliği gerektiren bir durumdur.
Kolesterol yüksekliği basit kan testleri ile kısa sürede
tespit edilir. Kolesterolünüz yüksek ise bir doktora
danışınız.
Referanslar:
1. American Heart Association
http://www.americanheart.org/
2. National Heart, Lung, and Blood Institute
http://www.nhlbi.nih.gov/
3. Canadian Cardiovascular Society
http://www.ccs.ca/
4. Heart and Stroke Foundation of Canada
http://ww2.heartandstroke.ca/
5. Goroll AH, Mulley AG. Primary Care Medicine . 4th ed.
Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins; 2000.
6. Heart disease and stroke statistics update. American Heart
Association
website.
Available
at:
http://www.americanheart.org/presenter.jhtml?identifier=1928 .
Updated 2008.
7. How can I lower high cholesterol? American Heart
Association
website.
Available
at:
http://www.americanheart.org . Published October 2007.
8. Lipid-lowering pharmacotherapy overview. EBSCO DynaMed
website.
Available
at:
http://www.ebscohost.com/dynamed/what.php . Updated September
2008.
9. Third report of the expert panel on detection, evaluation,
and treatment of high blood cholesterol in adults (Adult
Treatment Panel III). National Cholesterol Education Program
website.
Available
at:
http://www.nhlbi.nih.gov/guidelines/cholesterol/index.htm .
10. What is cholesterol? National Heart, Lung, and Blood
Institute
website.
Available
at:
http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/Hbc/HBC_WhatIs.ht
ml . Updated February 2006.
11. 12/14/2009 D