Ağızda bulgu veren enfeksiyon hastalıkları
advertisement
Ağızda bulgu veren enfeksiyon hastalıkları Dr. Hayati Demiraslan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum planı Mantarlar • Orofaringeal kandidiyazis Virüsler • El-ayak-ağız hastalığı • Herpes simpleks virüs • Ebstein Barr virüs • Kızamık • Kızamıkçık Bakteriler • Kızıl • Sifiliz • Gonore • Difteri Orofaringeal Kandidiyazis (pamukçuk) • Kandida ismi verilen mayaların aşırı üremesi ile oluşur • Normal flora elemanı • Ağız mukozasında beyaz plaklar Yatkınlaştırıcı faktörler • • • • • HIV enfeksiyonu Diş protezleri Diabetes mellitus Geniş spektrumlu antibiyotik İnhale steroid OF kandidiyazisin 5 Klinik tablosu • 1. Membranöz kandidiyazis – – En sık tiplerden biri – Mukozada peynirimsi beyaz görünüm • 2. Kronik atrofik kandidiyazis (protez stomatiti) – En sık tiplerden biri de budur – Protezin değdiği yerlerde kronik eritem, ödem Papiller atrofi OF kandidiyazisin 5 Klinik tablosu 3. Eritematöz kandidiyazis Sert ve yumuşak damakta eritemli plaklar 4. Angular keilitis Ağız kenarında çatlak, ağrı ve eritem 5. Kombine tip OF kandidiyazis-Tedavi • 1. Topikal antifungaller – Nistatin, klotrimazol, amfoterisin B oral süsp veya kremler • 2. Sistemik oral azoller – Flukonazol, itrakonazol, posakonazol El- ayak-ağız hastalığı • Ağızda veziküler lezyonlarla seyreden ayrıca el, ayak ve genital bölgeleri de tutabilen viral enfeksiyondur 1969’da ilk keşif • Coxsackie virus A tip 16 en sık • Coxsackie virus A5, A7, A9, A10, B2 ve B5 türleri • Enterovirus 71 salgın yapar Şikayetler • Ağız ve boğazda ağrı • halsizlik • Kusma (EV-71) Bulgular • Sert damak, dil ve bukkal mukozada maküler lezyonlar El- ayak-ağız hastalığı • Mukozal lezyonlar hızla erode olur ve eritemli halo ile çevrilir • Ateş 38-39°C ye ulaşabilir ve 24-48 saat sürer El- ayak-ağız hastalığı Kaşıntısız deri döküntüleri Deriden kabarık kırmızı noktalar, bazen veziküller Aşı • Enterovirus 71 • %97,4 koruma N Engl J Med. 2014;370:792-704, 818-837 Herpes simpleks virüs • Akut herpetik gingivostomatit – Primer HSV-1 tutulumu – 6ay-5 yaş arası sıktır – Erişkinde posterior farenjitle sık görülür – 3-6 gün inkübasyon – Ani başlayan ateş ve gingivit – Veziküler lezyonlar, ağrılı LAP – 5-7 günde düzelir, virüs 3 hf atılır Herpes simpleks virüs • Akut herpetik tonsillofarenjit – Erişkinlerde daha sık görülen formdur – Ateş, baş ve boğaz ağrısı görülür – Veziküller patlar ve ülserler oluşur – %10’unda H. labialis’le birlikte Herpes labialis (uçuk) • Trigeminal ganglionda gizlenir • 2 haftada iyileşir Ebstein Barr virüs • Gama herpes virüs • B lenfositleri etkiler • Mononukleoz tablosu yapar • Kronik seyirde – Nazofarinks kanseri – Oral hairy lökoplaki • B hücreleri ölümsüzleştirir EBV • Mononukleoz – – – – 1-2 hafta sürer Ateş Farenjit Cervikal LAP Atipik lenfositoz EBV-Oral hairy lökoplaki Biyopside Langerhans h az veya yok • Farinks bazal epitel hücreleri tutar • CTLler virüsü yok edemez • Ağrısız beyaz plaklar oluşur • Kendiliğinden iyileşir • Özellikle HIV hastalarında görülür Su çiçeği Varicella zoster virüs Kızamık- Koplik lekeleri • • • • Paramyxovirus ailesinin Morbillivirus cinsi Zarflı, tek sarmallı negatif polariteli RNA virüsü Döküntülü hastalıklardandır Döküntüden 1-2 gün önce görülür ve sonrası 1-2 günde kaybolur Koplik lekeleri Kızamıkçık • • • • Togavirüs ailesinden Rubella virüs ssRNA virüs İnküb 2-3 hafta Ateş, LAP ve Döküntü Yumuşak damakta peteşi (Forchheimer belirtisi) Kızıl • • • • • • • • A grubu beta-hemolitik streptokoklar Eritrojenik toksin ile oluşur Kuluçka dönemi 2-5 gündür Ani yükselen ateş Boğaz ve baş ağrıları Ateşten 24-48 saat sonra döküntüler başlar Ateşli dönemde hastaların dili önce beyaz çilek, sonra da kırmızı çilek dil görünümü alır Sifilitik şankr • • • • Treponema pallidum etken Multisistemik hastalık yapar Birinci dönemde görülür Ağrısız, düzgün kenarlı ve deriden kabarık ülserlerdir • 1-5 haftada kendiliğinden iyileşir Gonore • Neisseria gonorrhoeae • Cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır • Faringeal gonore • Nadir görülür Difteri (kuşpalazı) • • • • • Corynebacterium diphteria Sporsuz, kapsülsüz, Gr(+) basil Difteri toksini ile hastalık oluşturur Kana karışmaz, invaze olmaz Toksin taşıyan bir faj ile lizojenik halde olması gerekir EF-2’yi inh Boğaz ağrısı, kırgınlık İnküb 2-5 gün prot sent inh Gri beyaz eksuda Gri beyaz eksuda Özet • Ağızda bulgu veren bir çok hastalık olabilir – Sarkoidoz – Ülseratif kolit – Crohn Hast – Gastroözefageal reflü – Psöryazis – Pemfigus
