BİLİŞSEL GELİŞİM

BİLİŞSEL GELİŞİM
BİLGİ İŞLEME SÜREÇ VE YAKLAŞIMLARI
BİLİŞSEL GELİŞİM
• Bir zamanlar gelişim konuları genel olarak yalnızca çocuklar temelinde
ele alınırken; günümüzde yaşamın tüm alanlarının, özellikle de yaşlılık
döneminin gelişimsel konuları ön plana çıkmıştır.
• İnsan ömrünün uzamaya başlaması ile birlikte, yaşamın her
dönemindeki bilişsel özellikler araştırılmaya başlanmıştır.
BİLİŞSEL GELİŞİM EVRELERİ
NÖROBİLİŞSEL GELİŞİM
• Algı, bellek, imgeleme, dil, düşünce ve problem çözme gibi bilişsel
süreçlerin hepsi, nörolojik yapılara ve süreçlere dayanmaktadır.
• Gelişim nöropsikolojisinde dört farklı yaklaşım kullanılır:
• Bilişsel değişikliklerle ilişkili sinir sisteminin gelişimiyle ilgili fiziksel çalışmalar,
• Nörolojik olgunlaşmayla ilgili çıkarımların yapıldığı bireylerin hayatları
boyunca yapılan bilişsel çalışmalar.
• Bilişte değişikliklerin yaşandığı hasarlar veya nörolojik patoloji üzerine yapılan
çalışmalar.
• Beynin değişikliğe uğratıldığı (çoğunlukla hayvan çalışmaları) veya PET
çalışmalarında olduğu gibi bağımsız bir değişkenin beyinde yol açtığı etkilerin
gözlendiği deneysel çalışmalar.
Bu yöntemlerin her birinin güçlü ve zayıf olduğu noktalar bulunmaktadır.
İLK NÖRAL GELİŞİM
• Sinaptik yoğunluğun iki yaşına kadar arttığı bilinmektedir.
• Sonraki aşamada sinapslarda 16 yaşına kadar %50’yi bulan bir azalma
olmaktadır.
• Olumlu çevre şartlarının, sinaps kaybını engellemeye yaradığı
şeklinde yorumlanmaktadır.
BİLİŞSEL GELİŞİM
• ZEKA VE YETENEKLER
• Zeka ve yetenekler konusunda bakıldığında, yeninden
“çevre mi, genetik mi” konusunu gündeme taşımaktadır.
• Bir zamanlar, sosyal etkileşimin zeka üzerindeki etkisine
son derece büyük olduğuna inanan araştırmacılar;
çevrenin etkisine rağmen, genetiğin etkisinin yadsınamaz
olduğuna işaret etmektedirler.
• Bu sorunun cevaplanmasında da “ikiz çalışmalarından ve
evlat edinilmiş çocuklarla yapılan çalışmalardan”
yararlanılmıştır.
BİLGİ KAZANIM BECERİLERİNİN GELİŞİMİ
• SEÇİCİ DİKKAT
• Seçici dikkati, ilişkili bilgiye odaklanabilme
yeteneği olarak tanımlayabiliriz.
• Yapılan çalışmalar, küçük çocukların dikkat
süreçlerini yetişkinlere göre daha az kontrol
edebildiklerini göstermektedir.
• Küçüklerin dikkati, daha kolay dağılabilmekte ve
dikkatlerini ilgili ve ilgili olmayan bilgilere göre
düzenlemede daha az esnek olabilmektedirler.
BİLGİ KAZANIM BECERİLERİNİN GELİŞİMİ
•BELLEK
•BEBEK BELLEĞİ
BİLGİ KAZANIM BECERİLERİNİN GELİŞİMİ
•BELLEK
•Organizasyon (Kümeleme)
BİLGİ KAZANIM BECERİLERİNİN GELİŞİMİ
• BELLEK
• İmgeleme