PPD TESTİ,GİEMSA BOYAMA NASIL YAPILIR,ARB BOYAMA NASIL

PPD TESTİ
PPD (TÜBERKÜLİN-MANTOX) TESTİ UYGULAMASI
Amaç :PPD testini doğru/ uygun teknikle uygulayarak teşhise
yardımcı olmak
A.TEMEL İLKELER
1. Bu protokol; PPD materyalinin uygulanması, test sonucunun
değerlendirilmesi ile hastanın bilgilendirilmesi sürecini
kapsar.
2. Tüberkilin materyali +3 ile +8 C’de ışık almayacak şekilde
buzdolabının kapağında saklanır.
3. Tüberkülin dozu tüm yaş gruplarında 0,1 ml’dir.
4. Test sağ veya sol ön kolun 2/3 üst iç (tüysüz bölge)
kısmından intra dermal (deri içi) uygulanır.(Her iki kolu
ampüte olan bireylerde omuzdan yapılabilir.
5. Enjeksiyon bölgesi deriyi çizen bir kalemle, dairesel
olarak işaretlenir ve PPD olduğu belirtilir.
6. Enjeksiyon bölgesine 48-72 saat su değdirilmez, kaşınmaz.
7. PPD testini yanlış negatiflik durumunda yada tekrar
edilmesi gerektiğinde uygulama ilk testten en az 7-10 gün
sonra yapılır.
-Enfeksiyondan şüphe edilen hastalarda test negatif ise 6-8
hafta sonra tekrar edilir.
8. PPD;
-Artreavenöz fistüllü koldan ,
-Yeni mastektomi yapılan taraftaki koldan uygulanmaz.
9. Test uygulandıktan 48-72 saat sonra kontrol edilir.
B.TANILAMA
1. Tüberkülin testinin yapıldığı durumlar:
-Tüberkülozdan şüphe edilen hastanın tanılamasında,
-Tüberkülozlu hasta(basil müspet) yakınlarının ve diğer
temaslıların kontrolünde
-15 yaş altı çocuklarda BCG uygulanacaksa
2. PPD testinin yapılmaması gereken durumlar:
-Allerjik dermatit,
-Uyuz,
-Çiçek hastalığı geçirenler.
3. Test uygulanacak kolun durumu;
-Amputasyon,
-Yeni mastektomi,
-Artreavenöz fistül varlığı,
-Deri döküntüleri,
-Dermatit açısından tanılanır.
4. PPD testi değerlendirilmesi;
-5 mm altı- negatif,
-5 mm pozitif-(aşılanmış),
-15 mm- enfeksiyon.
Tanılama Sıklığı: 48-72 saat
5. PPD testinin yanlış veya negatif olabileceği durumlar:
-Kortikosteroid gibi immunosupresif tedavi uygulanması,
-Kronik böbrek yetmezliği,
-Viral enfeksiyonlar(Grip,
kızamık,
boğmaca,difteri
,tetanoz),
-Malnütrisyon,
-Sarkoidodoz,
-Neoplazmalar, özellikle Hodgkin
GİEMSA BOYAMA NASIL YAPILIR
May Grünwald – Giemsa
yada Wright – Giemsa kombinasyonu şeklinde kullanılır. Giemsa
boyası doku boyamada kullanılır, mikrobiyolojide daha çok
invaziv Eukaryot hücrelerin ( çekirdeği ve organelleri olan
parazit vb. hücreler) varlığını göstermek için kullanılır.
Özellikle lökositlerin, eritrositlerin, trombosit ve
parazitlerin nükleus ve sitoplazma morfolojilerini ayırt etmek
için kullanılır. Ana kullanım alanlarından biri sıtma
şüphesinde Plasmodium spp aranması amacıyla kan yaymalarının
boyanmasıdır. Hematolojide hücrelerin detaylı incelenmesinde
kullanılır (periferik yayma vb).
Yayma havada kurutulur.
May-Grünwald
yada Wright dökülerek bir dakika
bekletilir.
Distile su ile yıkanır.
Giemsa (10 cc suya 15 damla ve katları hesabıyla)
dökülerek yedi dakika beklenir.
Boya dökülerek kuruması için dik pozisyonda bırakılır.
ARB BOYAMA NASIL YAPILIR
EZN (ARB) BOYAMA = Ehrlich Ziehl
Neelsen = ASİDE DİRENÇLİ BOYAMA
Tüberküloz bakterileri gibi dış yüzeyidne mikolik asit içeren
bakteriler gram boyama ile boyanamazlar bu bakteriler aside
dirençlidir, EZN özellikle Mycobacteria türleri gibi asite
dirençli mikroorganizmaları tanımlamak için kullanılan özel
bir boyama yöntemidir.
Örnekten ince bir yayma hazırlanarak havada kurutulur.
Lam alevden geçirilerek tespit edilir.
Lamı örtecek şekilde fenollu fuksin (karbol fuksin)
dökülerek alttan iki dakika süreyle ısıtılır.
Buhar çıkacak, ancak kaynamayacak şekilde ısıtılmasına
dikkat edilir.
Su ile yıkanır.
Asit-alkol ile renk giderilir.
Metilen mavisi dökülerek iki dakika bekletilir.
Yıkanır ve kurutulur.
İmmersiyon objektifi ile incelenir (100x objektif)
Dr. Lermi
Dr. Aydoğan LERMİ
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji
0532 386 94 78
SEDİMANTASYON
Sedim;ESR; Sed rate;
Eritrosit
sedimantasyon
hızı:
Kan
hücreleri
olan
eritrositlerin bir tüp içinde çökme hızlarıdır. Çok eski bir
testtir ve kabaca kanda iltihabi reaksiyon varlığını gösterir.
Kan alındıktan sonra bir tüp içine konur ve baş aşağı
tutularak yarım saatte ve bir saatteki çökme hızları mm
cinsinden yazılır. Sedimantasyonun pozitif olması spesifik bir
hastalığı göstermez, birçok hastalıkta yükselebilir.
laboratuvarda sedimantasyon testi Westergren metodu denen
yöntemle bakılır.
Sedimantasyon hızı ne için bakılır?
Kabaca vücuttaki enfeksiyonun varlığını gösteren bir testtir.
Ateşli hastalıklar ve romatizmal hastalıkların araştırılması
sırasında istenir. Romatizmal hastalıkların, otoimmün
hastalıkların ve kronik enfeksiyonların alevlenme dönemlerinde
ve bazı kanser hastalıklarında sedimantasyon artar.
Hastalıkların tedaviye verdikleri cevabın izlenmesinde de
sedimantasyona bakılır. Tedaviden fayda görüyor ise
sedimantasyon düşmeye başlar.
Sedimantasyon aşağıdaki
sırasında kullanılır:
hastalıkların
takibi
Otoimmün hastalıklar,
Artrit ve romatizmal hastalıklar,
Kronik enfeksiyon hastalıkları,
Tüberküloz,
Brusella,
Sedimantasyonun normal değeri nedir?
50 yaş altı erkekler için saatte 15 mm altı,
50 yaş üstü erkekler için saatte 20 mm altı,
50 yaş altı kadınlar için saatte 20 mm altı,
50 yaş üstü kadınlar için saatte 30 mm altı normal
kabul edilir.
Çocuklar için
Yeni doğan 0 ila 2 mm / saatte
Süt çocukluğu – püberte döneminde 3 – 13 mm/
saatte normal sayılır.
Yüksek sedimantasyon ne anlama gelir?
Her ne kadar bazı hastalıklarda sedimantasyon yüksekliği
teşhise yardım etse de tek başına sedimantasyon yüksekliği bir
hastalığa işaret etmez. Sedimantasyon dışında diğer testlerin
de yapılması gereklidir.
Sedimantasyon değerini yükselten hastalıklar:
Anemi,
Lenfoma, multipl myeloma gibi bazı kanser hastalıkları,
Böbrek hastalıkları,
Gebelik,
Tiroit hastalıkları,
İmmün sistemin kendi vücuduna zarar verdiği hastalıklarda
sedimantasyon çok artar bu hastalıklara otoimmün hastalıklar
diyoruz:
Sistemik lupus eritematozus,
Romatoid artrit,
Çok yüksek sedimantasyon en sık şu hastalıklarda
görülür:
Alerjik vaskülit,
Dev hücreli artrit,
Hiperfibrinojenemi,
Makroglobülinemi,
Nekrotizan vaskülit,
Polimyalgia romatica,
Enfeksiyon hastalıkları sedimantasyonu arttıran
diğer bir sebeptir:
Sistemik enfeksiyon hastalıkları,
Kemik enfeksiyonları, osteomyelit,
Kalp kapağı enfeksiyonları, endokarditler,
Romatizmal ateş,
Ciddi cilt enfeksiyonları, erizipel,
Tüberküloz,
Brusella,
Sedimantasyonu düşüren sebepler:
Konjestif kalp yetmezliği,
Hiperviskozite hastalığı,
Hipofibrinojenemi,
Düşük plazma proteinleri ( böbrek hastalıklarında
görülür),
Polisitemi,
Orak hücreli anemi de sedimantasyon hızı düşer.
Referanslar:
Kushner I, Ballou SP. Acute-phase reactants and the concept of
inflammation. In: Firestein GS, Budd RC, Harris ED, et al,
eds. Kelley’s Textbook of Rheumatology. 8th ed. Philadelphia,
Pa: Saunders Elsevier; 2009:chap 52.
Pisetsky DS. Laboratory testing in the rheumatic diseases. In:
Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2007:chap 278.
İDRARDA KREATİNİN
24 Saatlik İdrarda Kreatinin;
Kreatinin; Creatinine – urine;
Spot
idrarda
Kreatinin kas metabolizmasının atık maddesidir ve tamamı
böbrekler den atılır. Kan ve idrar kreatinin miktarı böbrek
fonksiyonları hakkında değerli bilgiler verir. İdrarda
kreatinin 24 saatlik idrarda yada anlık idrarda bakılabilir.
Aşağıdaki ilaçlar test
kesilmeleri gerekir:
sonucunu
etkiler,
testten
önce
Sefalosporin gurubu antibiyotikler,
Cimetidin,
Cisplatin benzeri kemoterapi ilaçları,
Gentamisin,
Trimetoprim kreatinin seviyesini etkiler.
İdrarda kreatinin testi ne için istenir?
Test böbrek fonksiyonlarını ölmek amacıyla istenir. Böbrek
fonksiyonlrının önemli bir göstergesi olan kreatin klirensi
ölçümü için idrarda kreatin bakılmalıdır.
İdrarda kreatinin normal değeri nedir?
İdrada kreatinin miktarı ( 24 saatlik idrarda ) 500 ila 2000
mg /gün arasında değişir. Sonuç kas kitlesi yaş ile
ilişkilidir.
Kas kitlesine oranla normal değer :
Erkekler için 14 – 26 mg/kg/gün,
Kadınlar için 11 – 20 mg/kg/gün dür.
idrar kreatinin miktarı tek başına çok anlam ifade etmez, kan
kreatini ile birlikte böbrek fonksiyonlarının ifadesinde
değerlidir. İdrar kreatinin seviyesi birçok hastalıkta
değişir:
Glomerülonefrit,
Aşırı et tüketimi,
Piyelonefrit ( böbrek iltihabı),
Böbrek yetmezliği,
Kas hastalıkları,
Myasteniya gravis,
Dehidratasyon ( susuz kalmak ),
Rabdomyoliz,
İdrar yolu tıkanmaları idrar kreatinin seviyesini
etkiler.
Referansler:
Landry DW, Bazari H. Approach to the patient with renal
disease. In: Goldman L, Schafer AI, eds. Cecil Medicine. 24th
ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 116.
KARACİĞER BİYOPSİSİ
Karaciğer biyopsisi karaciğerden küçük bir parçanın alınıp
mikroskopta incelenmesi ile hastalıkların karaciğere verdiği
zararın tespit edilmesidir. Karaciğer biyopsisi genellikle
ince bir iğne yardımıyla deriden girilerek yapılır ancak çok
nadir hallerde laparoskopi ile yada açık olarak da yapılması
gerekebilir.
Karaciğer nedir?
Karaciğer vücudun en büyük organıdır. Vücudun
fonksiyonu karaciğer tarafından idare edilir.
birçok
Kandan zehirli maddelerin, temizlenmesi,
Mikroplara karşı savaşmak,
Yenilen gıdaların sindirilmesi,
Besin ve vitaminlerin saklanması,
Enerji depolamak,
Protein üretmek gibi temel görevler hep karaciğerin
işidir.
Karaciğer Biyopsisi Ne zaman Yapılır?
Karaciğer biyopsisi kan testleri, ultrason, film ve diğer
teşhis araçları ile karaciğerdeki hastalık teşhis edilemeyince
yapılır. Genellikle kronik hepatit gibi karaciğere zarar veren
hastalıkların ne derece zarar verdiklerini tespit etmek ve
buna göre tedaviyi programlamak için yapılmaktadır.
Karaciğer Biyopsisi İçin Hazırlık Gerekir mi?
Evet karaciğer biyopsisinden en az 1 hafta önce doktorunuzun
ilaçlarınızı kontrol etmesi ve birtakım ayarlamalar yapması
gerekir. Bazı ilaçların karaciğer biyopsisi öncesi ve biyopsi
sonrası bir süre kesilmesi gerekir. Özellikle kan
pıhtılaşmasını bozan ilaçlar, sedatif ilaçlar kesilir.
Karaciğer biyopsisi öncesi kısıtlanan veya kesilen ilaçlar
şunlardır:
Aspirin, ibufen gibi ağrı kesiciler ve kan sulandırıcı
ilaçlar,
Steroid ilaçlar,
Heparin ve benzeri kan sulandırıcılar,
Tansiyon ilaçları,
Diyabet ilaçları,
Anti depresan ilaçlar,
Antibiyotikler,
Astım ilaçları,
Diyet takviyesi amacıyla kullanılan ilaçlar.
Karaciğer biyopsisi öncesi bu ilaçların doktor tarafından
dikkatle gözden geçirilip kesilmesi veya doz ayarlaması
yapılması gereklidir.
Prosedür sırasında hastanın nefesini tutması istenecektir bu
nedenle hastanın gelmeden önce nefes egzersizleri yapması ve
nefesini 30 – 40 saniye tutmaya çalışması istenir.
Biyopsi öncesinde sabah kan alınıp kanama ve pıhtılaşma
değerleri gözden geçirilir. Ağır karaciğer hastalığı olanlarda
kanama problemi biyopsi sonrası kanama riskini arttırır. Bu
durumda pıhtılaşma sağlayıcı ilaçlar yapılır.
Hastaların biyopsi öncesi ve sonrasında aç olmaları
gereklidir. Biyopsi öncesi 8 saat açlık gerekir. Hastalara
ağrı kesici ve anksiyete giderici sedatif ilaçlar verileceği
için 12 saat boyunca araba kullanmaları sakıncalıdır,
hastaların yalnız gelmemeleri ve dönüşlerini ayarlamaları
gerekir. Prosedür süresince damar yolu açık tutulur ve
gerekirse ilaçlar bu yoldan verilir.
Karaciğer Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Karaciğer biyopsisi hastanede yada klinikte yapılabilir. İnce
bir iğne ile karaciğere girilerek küçük bir parça alınır. En
çok tercih edilen yöntem deriden girilerek iğne ile parçanın
alınmasıdır. Bu işlen 20 – 40 saniye kadar sürer. Bu işlen
sırasında hastanın nefesini tutması istenir. Girişim öncesinde
Ultrason veya Tomografi istenebilir.
Hastaya sakinleştirici verilir,
Hastaya pozisyon verilerek sol yanına yatırılır,
Giriş yeri işaretlenir,
Bölge iğne ile uyuşturulur,
Biyopsi iğnesi ile karaciğere girilir ( bu sırada
Ultrason kullanılabilir),
Parça alınarak çıkılır,
Bölgeye 5-10 dakika kompres yapılarak basılır,
Hastaya pozisyon verilerek istirahat yatağına alınır,
Hasta en az 4 – 6 saat kum torbası ile bası altında
yatakta tutulur,
Kontrol ultrasonu yapılarak kanama vb. komplikasyon
varlığı araştırılır,
Her şey normal ise hasta ayağa kaldırılır ve taburcu
edilir.
Anestezinin etkisi 12 saat kadar sürer, bu süre içinde hasta
bayılabilir, araba kullanmak, mutfak işleri gibi tehlikeli
işler ile uğraşmak, tek başına yürümeye kalkışmak
tehlikelidir. Biyopsi sonrası 2 gün istirahat etmek, spor
yapmamak, ağır kaldırmamak gerekir. Biyopsi yerinde bir
haftayı bulan hafif ağrı olabilir. Ağrı olursa parasetamol
içeren, kanama değerlerini bozmayan hafif ağrı kesiciler
kullanılabilir.
Biyopsi Sonucumu Ne Zaman Alırım?
Biyopsi materyali kısa sürede patoloji merkezine gönderilir,
burada yapılan boyama ve özel teknikler ile karaciğerdeki
harabiyet ve hastalığın durumu derecelendirilir. Biyopsi
sonucu genellikle bir hafta içinde alınır.
Karaciğer Biyopsisinin Tehlikesi Nedir?
Karaciğer biyopsisinden sonra en sık görülen komplikasyon
ağrıdır. Hastaların %20 sinde biyopsi sonrası ağrı şikayeti
olur ancak bunların neredeyse tamamı parasetamol ile geçer.
Biyopsi yerinde kanama nadir görülen bir komplikasyon dur
hastaların 500 de birinde görülür. iç organların zedelenmesi,
enfeksiyon, karın iç zarının iltihabı çok nadir görülen yan
etkileridir. Sol omuza vuran ağrı, karın ağrısı, yüksek ateş
yada aşırı halsizlik durumunda doktorunuzu arayınız.
Karaciğer Biyopsisini SGK karşılar mı?
Evet karaciğer biyopsi girişimi SUT tarafından ödenmektedir.
Kısaca Karaciğer Biyopsisi
Karaciğer hastalığının teşhisi veya derecelendirilmesi
için iğne ile karaciğerden küçük parça alınmasıdır,
Parça patolojide değerlendirilir, rapor bir haftada
çıkar,
En sık iğne ile ve hafif uyuşturularak yapılır,
20- 40 saniye süren bir işlemdir,
SUT tarafından parası ödenir,
Bir hafta önceden hazırlık gerekir bazı ilaçların
kesilmesi gerekir, doktorunuza tüm ilaçlarınızı
söyleyin,
Biyopsiden önce nefes tutma egzersizi yapın,
Hastaya ağrı kesici verilecek hasta tek başına dönemez,
12 saat araba kullanamaz, tehlikeli iş yapamaz,
düşebilir, bayılabilir,
Biyopsiden önce 8 saat aç olması gerekir,
Biyopsiden sonra 4- 6 saat hastanede kalması gerekir,
Bir iki gün ev istirahatı gereklidir,
Biyopsi sonrası bir hafta ağır egzersiz, ağır kaldırma
yapmayacak,
Biyopsi yerinde bir hafta hafif ağrı olabilir
parasetamol ile geçer,
Şiddetli karın ağrısı, sol omuz ağrısı, ateş yada
halsizlik olursa doktora başvurulacak.
ZONA
Gece yanığı;
Zona deri sinirlerinin ağrılı döküntülü iltihabıdır. Herpes
zoster virüsü ile meydana gelir. Herpes zoster virüsü çocuk
çağda bulaşır ve ilk olarak suçiçeği yapar daha sonra sinir
hücreleri içinde saklanır yıllar sonra immün sistemin
zayıfladığı bir anda sinir iltihabı yapar, buna ZONA denir.
Suçiçeği
geçirmemiş
insanlarda
zona
olmaz.
Zona
tekrarlayabilir. Zonanın aşısı vardır. Zona aşısı 60 yaş üstü
herkese yapılabilir. Aşı zonanın ortaya çıkışını, ağırlığını,
komplikasyonlarını azaltır.
Zona Kimlerde olur ?
Aşağıdaki durumlar zona riskini arttırır;
50 yaş üstü kişiler,
İmmün sistemin bozulduğu durumlar,
Kanser tedavisi gören,
Kortizon kullanan,
Kemoterapi alan
Radyoterapi alan hastalar
Aşırı yorgunluk,
Kötü beslenme,
Fiziksel ve psikolojik stres,
Yukarıda sayılan faktörler olmadan da zona çıkabilir. Zona
kişiden kişiye bulaştırılmaz ancak zona geçiren kişi etrafa
suçiçeği bulaştırır.
Zona belirtileri nelerdir?
Bir sinir bölgesinde sınırlı içi sıvı dolu kaşıntılı
kabarçıklar,
Kırmızı zeminde içi sıvı dolu kesecikler görülür,
Tipik olarak vücudun bir yarısında bir sinir
alanında sınırlıdır öbür tarafa geçmez,
Hastalık birkaç sinir bölgesini tutabilir,
Kabarcıklar birkaç gün içinde kurur, kabuklanır
dökülür,
En çok göğüs gövde ve yüzde çıkar,
Kabarcıklar başlamadan 2 gün önce ve kabarcıklar
kabuklandıktan 5 gün sonraya kadar bulaşıcıdır,
Gözü tutar ise görmeyi ciddi şekilde bozar,
Döküntünün olduğu bölgede yanma tarzında çok şiddetli
ağrılar olur, bu ağrılar normal ağrıkesiciler ile
geçmez,
Hasta ağrıdan dolayı bitkin kalır,
Baş ağrısı vardır,
Döküntü çıkmadan birkaç gün önce o bölgede uyuşukluk ve
kaşıntı olur,
Döküntünün olduğu bölge dokunmaya karşı çok hassastır,
Ateş vardır,
Hastalık geçtikten sonra ağrısı kalabilir.
Hastalıktan sonra ağrı tekrar ortaya çıkabilir, bu zona
komplikasyonudur buna post herpetik nöralji denir, çok
şiddetli ve kontrolü güç ağrılar olabilir.
Zona hastalığının teşhisi nasıl konur?
Hastalık klinik görüntü ve kan testleri ile konur.
Zona hastalığının tedavisi:
Zona tedavisinde amaç ağrının dindirilmesi ve iyileşmenin
hızlandırılması ve iyileşme sonrası ağrının ortaya çıkmasını
engellemektir. Antiviral ilaçlar ilk 48-72 saat içinde
başlanır ise ağrıyı hafifletip iyileşmeyi hızlandırırlar.
Antiviral ilaçlar hastanın durumuna göre 7 – 21 gün
kullanılabilirler. Ağrıların dindirilmesi için ağrı kesiciler,
kaşıntı ve kabuklanma için lokal ilaçlar kullanılabilir.
Tedavide kortizon kullanılabilir, kortizonlu ilaçların ağrıyı
azalttığı iddia edilmektedir.
Post Herpetik Nöralji:
Zona sonrasında gelişen şiddetli, kontrolü zor ağrılardır.
Zona komplikasyonudur. Halsiz bırakan yıpratıcı ağrılarıdır.
Tedavide antiviral ilaçların kullanılması nöralji ağrılarının
gelişme şansını azaltır. Bu ağrıların kontrolu için ağrı
kesiciler, anti depresanlar, lokal anestezik maddeler hatta
sinirlerin
bloke
edilmesi
bile
tedavi
amacıyla
kullanılmaktadır.
Zona dan korunma:
Zona başlayan kişi etrafa suçiçeği
aşağıdaki önlemleri almalıdır:
bulaştırmamak
için
Döküntüler kuruyup dökülmeye başladıktan 5 gün sonraya
kadar bulaşıcıdır, bu süre içinde
hamileler,
çocuklar,
suçiçeği geçirmemiş erişkinler,
yeni doğmuş bebekler,
kanser tedavisi görenler, steroid kulanlar dan
uzak durmak gerekir.
Zona tekrarlayabilir.
Zona aşı ile önlenebilen bir hastalıktır.
Referanslar
1. Sampathkumar P, Drage LA, Martin DP. Herpes zoster
(shingles) and postherpetic neuralgia. Mayo Clin Proc. 2009
Mar;84(3):274-80. [PubMed: 19252116]
2. Whitley RJ. Varicella-Zoster virus. In: Mandell GL, Bennett
JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious
Diseases. 7th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill
Livingstone; 2009:chap 137.
3. Advisory Committee on Immunization Practices. Recommended
adult immunization schedule: United States, 2010. Ann Intern
Med. 2010;152:36-39
CRP
C-reactive protein; High-sensitivity C-reactive
protein; hs-CRP
Karaciğerde yapılan ve enfeksiyon hastalıklarda artan bir
proteindir. Kanda bakılır.
CRP ne için bakılır?
Vücutta iltihabi bir reaksiyon olup olmadığını gösterir.
Spesifik bir test değildir. Yüksekliği belirli bir hastalığı
göstermez sadece enfeksiyon olduğunu gösterir, yerini
göstermez.
CRP:
Romatizma gibi iltihabi hastalıkların alevlenmelerini
tespit etmekte,
Enfeksiyon hastalıkların tedaviye verdikleri cevapların
izlenmesinde,
Ateş sebebinin araştırılmasında kullanılan bir testtir.
High sensitive CRP ise kalp hastalıklarının tespitinde
kullanılır. Tek başına High Sensitif CRP değerli değildir
beraberinde diğer faktörlerinde incelenmesi gereklidir.
CRP için normal değerler:
CRP için normal değer 0-6 mg/dL arasıdır.
hs-CRP için normal değerler:
High Sensitif CRP < 1,0 mg/dL ise kardiyo vasküler risk
düşük,
High Sensitif CRP 1,0 – 3,0 arasında ise kardiyo
vasküler hastalık riski orta derecede,
High Sensitif CRP >3,0 ise kardiyo vasküler risk yüksek.
CRP değerini yükselten hastalıklar:
Yüksek CRP değeri vücutta bir enfeksiyon inflamasyon var
anlamına gelir. Bu mikrobik hastalığa yada romatizma, kanser
gibi mikrobik olmayan İnflamatuar hastalıklara bağlı olabilir:
Bakteriyel viral enfeksiyon hastalıkları,
Romatizmal hastalıklar,
Kalp hastalıkları, kalp krizi,
İltihabi barsak hastalıkları,
Lupus,
Romatizmal ateş,
Tüberküloz,
Kanserler.
Ayrıca doğum kontrol ilaçları kullananlarda ve hamileliğin
ikinci yarısında CRP yükselir bu hastalık anlamına gelmez.
Referanslar:
Ridker PM, Libby P. Risk Factors for Atherothrombotic Disease.
In: Libby P, Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, eds. Braunwald’s
Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 8th ed.
Philadelphia, Pa; Saunders Elsevier; 2007: chap 39
BNP
Pro- BNP; Brain natriutetic peptide test; Nterminal pro-BNP test;
Kalp ve damarlar tarafından üretilen bir proteindir. Kalp
yetmezliğinde kandaki miktarı artar. Kalp yetmezliği
teşhisinin kolay, hızlı ve pratik bir yoludur. Kalp yetmezliği
teşhisinde BNP ve Pro – BNP testinin önemi gittikçe
artmaktadır. Artık kalp yetmezliği teşhisi için efor testi EKG
gibi birçok test yerine basit bir kan testi ile BNP tayini
yeterli olmakta ve tanı koyabilmektedir.
BNP, Pro-BNP, N
terminal Pro BNP aynı amaçla kullanılan ve aynı proteini ölçen
testlerdir.
BNP testi ne için yapılır?
Kalp yetmezliği bulguları var ise teşhis koymak amacıyla BNP
testi yapılır. Kalp yetmezliğinde ayaklarda ödem, nefes
darlığı, çabuk yorulma, karında şişme olabilir. Kalp
yetmezliği şikayetleri birçok hastalıkla karışır. Karaciğer
hastalıkları, böbrek hastalıkları ve akciğer hastalıklarında
da benzer şikayetler olur. BNP testi ile kısa sürede kalp
yetmezliği teşhisi konur. Şikayetler kalp yetmezliğinden ise
BNP test sonucu yükselir. Tedavi ile BNP değeri düşer.
BNP için normal değerler:
Erişkin BNP : < 100pg/dL altında olmalıdır. 100 ve üzeri kalp
yetmezliği olarak kabul edilir.
Kalp yetmezliği arttıkça BNP değeri de artar.
Referanslar:
1. Redfield MM. Heart Failure with normal ejection fraction.
In: Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, Libby P, eds. Braunwald’s
Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 9th ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 30.
2. Jessup M, Abraham WT, Casey DE, Feldman AM, Francis GS,
Ganiats TG, et al. 2009 focused update: ACCF/AHA Guidelines
for the Diagnosis and Management of Heart Failure in Adults: a
report
of
the
American
College
of
Cardiology
Foundation/American Heart Association Task Force on Practice
Guidelines: developed in collaboration with the International
Society for Heart and Lung Transplantation. Circulation. 2009
Apr 14;119(14):1977-2016.
3. Lindenfeld J, Albert NM, Boehmer JP, et al. Executive
Summary: HFSA 2010 Comprehensive Heart Failure Practice
Guideline