Galanthus Kardelen

Galanthus
Kardelen
Latince Adı: Galanthus
Türkçe Adı: Kardelen
• Familya: Amaryllidaceae
• Orjini: Dünya’da, Doğu Akdeniz, Yunanistan, Bulgaristan,
Kafkasya, İran, Lübnan, İngiltere’nin Güney doğusu ve
Türkiye’de, Kuzeybatı, Batı, Güneybatı, Güney ve İç Anadolu
Bölgeleri
• Yapısı: Soğan
• Yapraklar: Mavi- yeşil veya yeşil yapraklıdır ve tepalin üst ve
altında leke vardır.
• Çiçekler: Çiçekler beyaz renkli ve yine türlere göre, değişik
yerlerinde yeşil lekeli ve sarkık, çiçeklerin üçü dışta, üçü içte
olmak üzere iki halkalı altı adet taç yapraklar bulunur. İçteki
taç yaprak daha kısadır.
• Çiçeklenme Dönemi: Ocak – Nisan aylarında çiçeklenirler, bazı
yerlerde Mayıs’ a kadar çiçeklenme uzar.
• Toprak İsteği: Nemli topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Yoğun ışık veya yarı gölge isterler.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, kaya
bahçelerinde, çim alan üzerinde ve ağaç ve
çalıların alt kısımlarında kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğan, ikiz pul, parçacık,
ve doku kültürü yöntemleri ile üretilir.
• Türleri:
– Galanthus türleri, Nivales, Pilicati ve Latifolii olmak
üzere üç grupta toplanır.
– Bu gruplar içerisindeki yer alan bazı türler;
• Galanthus ikariae,
• Galanthus elwesii,
• Galanthus woronowii,
• Galanthus forsteri ve
• Galanthus pilicatus’ dur.
Gladiolus
Glayöl
Latince Adı: Gladiolus
Türkçe Adı: Glayöl
• Familya: Iridaceae
• Orjini: Güney afrika, Akdeniz sahil şeridi, orta
avrupa, Türkiye
• Yapısı: Soğanımsı yumru (Corm)
• Yapraklar: Uzun kılıç şeklinde ve yeşil renklidir.
• Çiçekler: Bir çiçek sapı ve çiçek sapı üzerinde
aşağıdan yukarıya doğru olgunlaşan kandil
şeklinde ve değişik renklerde olan çiçekleri
vardır.
• Çiçeklenme Dönemi: İlkbahar - Yaz
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş olan tüm toprak
tipleri uygundur. Seçici değildirler.
• Işık İsteği: Güneşli yerlerden hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Tripsler
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, konteynırlarda
ve kesme çiçek olarak kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, kralen,Yavru cormlarla üretimi
yapılır.
• Türleri:
–
–
–
–
G. byzantinus
G. colvillei
G. nanus
G. tubergenii
• Kültivarları:
–
–
–
–
“White properity” – beyaz çiçekli, kesme çiçeğe uygun.
“ Priscilla” – Kenarları pembe ortası beyaz renk çiçekli
“ Carthago” – Koyu kırmızı renk çiçekli
“ Goldfield” – Sarı çiçekli
Begonia
Yumru Begonya
Latince Adı: Begonia
Türkçe Adı: Yumru Begonya
•
•
•
•
Familya: Begoniaceae
Orjini: Asya, Afrika ve Amerika
Yapısı: Yumru
Yapraklar: Karşılıklı, oval biçiminde, kenarları
dişlidir.
• Çiçekler: Birkaçı bir arada, iri çiçekli, yalınkat,
yarı veya tam katmerli, çizgili, çok değişik çiçek
yapısı ve beyazdan kırmızı ve pembeye kadar
çiçekleri değişik renktedirler.
• Çiçeklenme Dönemi: Haziran - Ekim
• Toprak İsteği: Nemli topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Yarı gölge yerlerde iyi gelişirler.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Mildiyö, bakteiryal
yaprak lekesi, tripsler.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerin ön kısımlarında,
saksılarda, konteynırlarda kullanılırlar.
• Üretimi: Genelde tohum üretilirler. Fakat kıymetli
formların üretimi yaşlı yumruların ayrılması ve
çelik ile yapılır.
• Türleri:
– Begonia X tuberhybrida
• Kültivarları:
– “Bridsmaid” – kenarları kırmızı beyaz çiçekli
– “ Illumination series” – pembe, portakal renk çiçekli
– “ Bernat Klein” – beyaz renk çiçekli
Hyacinthus
Sümbül
Latince Adı: Hyacinthus
Türkçe Adı: Sümbül
•
•
•
•
Familya: Liliaceae
Orjini: Akdeniz
Yapısı: Soğan
Yapraklar: 3-4 adet tabandan çıkan, şerit
şeklindedir.
• Çiçekler: Tek tek çiçek sapları üzerinde, güzel
kokulu, değişik renktedir.
• Çiçeklenme Dönemi: Nisan - Mayıs
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş, organik maddece
zengin topraklarda iyi gelişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Virüsler, afitler.
• Peyzajda Kullanımı: Parterlerde, bordürlerde,
kaya bahçelerinde ve iç mekan bitkisi olarak
kullanılırlar.
• Üretimi: Yavru soğanlar ile üretilirler.
• Türleri:
– H. orientalis
• Kültivarları:
–
–
–
–
“ Amethyst” – leylak renk çiçekli
“ Blue Giant” – Açık mavi renk çiçekli
“ Pink Pearl” – koyu pembe renk çiçekli
“ Violet Pearl” – leylak moru renk çiçekli
Iris
İris
Latince Adı: Iris
Türkçe Adı: İris
•
•
•
•
•
Familya: Iridaceae
Orjini: Caucasus, İspanya, Türkiye
Yapısı: Rizom
Yapraklar: Uzun şerit biçimindedir.
Çiçekler: Mor, beyaz, sarı renkli gösterişli, hafif
kokulu çiçekleri vardır.
• Çiçeklenme Dönemi: Şubat - Nisan
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş besin
maddelerince zengin topraklarda iyi gelişirler.
• Işık İsteği: Güneş ve yarı gölge yerlerden
hoşlanırlar.
• Peyzajda Kullanımı: Parterlerde, bordürlerde,
kaya bahçelerinde, ağaç ve çalıların altında ve
kesme çiçek olarak kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum ve rizomların bölünmesi ile
üretilirler.
• Türleri:
– I. reticulata
– I. hollandica
– I. xiphioides
• Kültivarları:
– “ Blue Magic” – Ortası sarı kenarları mor renkli çiçekli
– “ Casablanca” – Ortası sarı kenarları beyaz renk çiçekli
– “ Purple Gem” – Koyu mor renkli çiçekli
Leucojum
Göl Soğanı
Latince Adı: Leucojum
Türkçe Adı: Göl soğanı
• Familya: Amaryllidaceae
• Orjini: Avrupa, Kafkasya ve İran ve Türkiye
• Yapısı: Soğandır. Soğanlar burunlu, dış kabuk
açık kahve gri renklidir.
• Yapraklar: Yapraklar parlak yeşil, tabanda,
şeritsi
• Çiçekler: Çiçekler şemsiye şekilli 2-5 adeti bir
aradadır. Beyaz renkli olup uçları yeşil lekelidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Mart – Haziran
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş, organik maddece zengin
topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Yarı gölgeli ortamlardan hoşlanırlar. Yaz
kuraklarına töleranslıdır
•
Peyzajda Kullanımı: Parterlerde, bordürlerde konteynırlarda
ve kaya bahçelerinde kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğan, parçacık, ikiz pul ve doku
kültürü yöntemi
• Türleri:
– L. aestivum
– L. vernum
– L. autumnale
– L. roseum
Lilium
Zambak
Latince Adı: Lilium
Türkçe Adı: Zambak
• Familya:Liliaceae
• Orjini: Avrupa, Asya, Kuzey Amerika ve Türkiye
• Yapısı: Soğandır. Soğanların etli pul yapraklar birbiri
üzerine katlanmış, tepeye doğru konikleşen bir
görünümde ve kabuksuzdur.
• Yapraklar: Horizontal yapıda, mızrak biçimindedir.
• Çiçekler: Çiçekler sap ucunda terminal, borozan
şeklinde ve 4-12 adet arasındadır. Beyaz, sarı portakal,
kırmızı renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Mayıs - Ağustos
• Toprak İsteği: Kumlu, hafif killi, organik maddece
zengin topraklarda iyi gelişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Soğan çürüklüğü, virüs,
afit.
• Peyzajda Kullanımı: Parterlerde perenniallerle
birlikte, bordürlerde, konteynırlarda ve kesme çiçek
olarak kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğan ve soğancıklar, soğan
pul yaprakları ve doku kültürü
• Türleri:
–
–
–
–
–
L. candidum
L. martagon
L. longiflorum
L. regale
L. speciosum
• Kültivarları:
– Oriental Lily
– Asiatic Lily
– Easter Lily
Muscari
Arap
Sümbülü
Latince Adı: Muscari
Türkçe Adı: Arap Sümbülü
• Familya: Liliaceae
• Orjini: Akdeniz havzası, Güney Asya, Avrupa ve
Türkiye
• Yapısı: Soğan
• Yapraklar:Yaprakları dipte, 1-6 adet, şeritsi,
yassı veya olukludur.
• Çiçekler: Çiçekler salkım şeklinde ve çok sayıda,
mavi, leylak, yeşilimsi, siyahımsı veya krem
renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Mart – Temmuz
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş organik maddece
zengin topraklardam hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Güneşli veya yarı gölge ortamlardan
hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, kaya
bahçelerinde ağaç ve çalıların altında kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğan, çapraz kesim, oyma
ve doku kültürü
• Türleri:
–
–
–
–
–
M. armeniacum
M. azureum
M. botryoides “Album” – beyaz çiçekli
M. comosum “Plumosum” – tül formunda çiçekli
M. latifolium
• Kültivarları:
– “ Blue Spike” – Açık mavi renk çiçekli
– “ Cantab” – Koyu mavi renk çiçekli
Narcissus
Nergis
Latince Adı: Narcissus
Türkçe Adı: Nergis
•
•
•
•
Familya: Amaryllidaceae
Orjini: Avrupa ve Akdeniz bölgesi
Yapısı: Soğan
Yapraklar: Trompet (boru) tipi nergislerde, Mızrak
biçiminde, sarımsı yeşil renktedir. Küçük çiçekli
türlerde ise daha kısa ve koyu yeşil renktedir.
• Çiçekler: Bir çiçek sapı üzerinde tek olarak bulunur. Taç
yaprakları tropmet benzeri veya halka şeklindedir.
Beyaz, pembe ve sar renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: İlkbahar başında çiçeklenirler.
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Güneşli yerleri severler fakat yarı gölge de
yetiştirilebilir.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Soğan çürüklüğü, nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde kitleler halinde,
konteynırlarda, kaya bahçelerinde ve kesme çiçek olarak
kullanılırlar.
• Üretimi: Yavru soğanlar ile üretilirler.
• Türleri:
–
–
–
–
N. asturiensis
N. bulbocodium
N. jonquilla
N. minimus
• Kültivarları:
– “ Actaea” – Beyaz renkli, taç yaprak sarı renkli
– “ Carbineer” – Sarı renkli, taç yaprak portakal renkli
– “ Minnow” – Sarı renkli, taç yaprak sarı renkli
Ranunculus
Düğün Çiçeği
Latince Adı: Ranunculus
Türkçe Adı: Düğün Çiçeği
•
•
•
•
Familya: Ranunculaceae
Orjini: Akdeniz Ülkeleri
Yapısı: Soğanımsı yumru (Corm)
Yapraklar: Almaçlı dizilişli, tam kenarlı ve
parçalıdır.
• Çiçekler: Tek tek veya salkım halinde bulunur.
Çok sayıda taç yaprakları vardır. Beyaz, pembe,
sarı, kırmızı gibi çok sayıda renge sahiptir.
• Çiçeklenme Dönemi: Mart - Haziran
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş besin maddelerince
zengin topraklarda iyi gelişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Yumru çürüklüğü,
nematodlar
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, kaya bahçelerinde,
çiçek parterlerinde ve yaş kesme çiçek olarak
kullanılırlar.
• Üretimi: Yavru soğanımsı yumrularla üretilirler.
• Türleri:
– R. asiaticus
• Kültivarları:
– R. asiaticus “Hybrida”
Scilla
Yıldız Sümbülü
Latince Adı: Scilla
Türkçe Adı: Yıldız Sümbülü
• Familya: Liliaceae
• Orjini: Avrupa, Asya, Kuzey ve Güney Afrika ve
Türkiye
• Yapısı: Soğan
• Yapraklar: Tabanda yer alır. 2-12 adettir, uzun
şerit biçimindedir.
• Çiçekler: Çiçekler salkım şeklinde, çiçek sapı 530 cm uzunluğunda, parlak mavi, leylak veya
kırmızı-mavi renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Şubat- Haziran
• Toprak İsteği: Kumlu topraklarda yetiştirilirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar. Yaz
kuraklarına töleranslıdırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Kaya bahçeleri, bordürler,
çim alanda ve çiçek parterlerinde kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğanlar ile üretilirler.
• Türleri:
–
–
–
–
S. siberica – Parlak mavi renk çiçekli
S. bifolia – Leylak rengi, mavi renk çiçekli
S. natalensis – Açık mavi renk çiçekli
S. autumnale – Morumsu mavi, pembe renk çiçekli
Sternbergi
a
Sarı
Latince Adı: Sternbergia
Türkçe Adı: Sarı çiğdem
• Familya: Amaryllidaceae
• Orjini: Akdeniz havzası, Avrupa, Balkanlar, Kafkasya,
İran, Irak, Türkmenistan ve Türkiye
• Yapısı: Soğan
• Yapraklar: Yapraklar 4-6 adet hepsi tabanda, şeritsi,
çiçeklerle birlikte veya çiçek geçtikten sonra gelişir.
• Çiçekler: Çiçekler her sapta bir tane, hunimsi şekillidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Ocak- Mart (İlkbahar), EylülKasım (Sonbahar) çiçeklenirler.
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş kumlu topraklarda
yetişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Kaya bahçelerinde,
bordürlerde kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum ve yavru soğanlar ile üretilirler.
• Türleri:
– S. lutea – Sarı renk çiçekli
– S. candida – beyaz renk çiçekli
– S. fischeriana – hem ilkbaharda, hem sonbaharda
çiçeklenir.
Tulbaghia
Sosyete
Sarımsağı
Latince Adı:Tulbaghia
Türkçe Adı: Sosyete Sarımsağı
•
•
•
•
Familya: Alliaceae
Orjini: Tropikal Afrika
Yapısı: Rizom
Yapraklar: Tabandan çıkan, dar, mızrak
biçiminde yeşil renklidir.
• Çiçekler: Çiçek sapı üzerinde birkaç tanesi bir
arada, lavanta rengi, pembe renk çiçeklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Yaz aylarında çiçeklenir.
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş topraklarda
yetişirler.
• Işık İsteği: Güneşli yerlerden hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Konteynır, kaya bahçelerinde,
bordürlerde kullanılır.
• Üretimi: Yavru yumrular ile üretilir.
• Türleri:
– T. frangrans
– T. violacea
• Kültivarları:
– “ Silver Lace” – beyaz alacalı çiçekli
Tulipa
Lale
Latince Adı: Tulipa
Türkçe Adı: Lale
•
•
•
•
Familya: Liliaceae
Orjini: Türkiye
Yapısı: Soğan
Yapraklar: Tabandan çıkan, uzun, kalın düz
yapraklıdır.
• Çiçekler: 6 adet periyant yaprağa sahip, çan
şeklindedir. Çeşitli renkte çiçekleri vardır.
• Çiçeklenme Dönemi: İkbaharda çiçeklenir.
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş, nemli
topraklarde gelişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Botrytis, virüsler.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde kitleler halinde,
kaya bahçelerinde, konteynırlarda ve kesme çiçek
olarak kullanılırlar.
• Üretimi: Yavru soğanla üretilirler.
• Türleri:
– T. gesneriana – Bahçe Laleleri
– T. forsteriana
• Erken ve geç çiçeklenenler, farklı çiçek formu ve
çiçek yapısı ve rengine sahip pek çok kültivarları ve
hibridleri vardır.
Colchicum
Acı Çiğdem
Latince Adı: Colchicum
Türkçe Adı: Acı çiğdem
• Familya: Liliaceae
• Orjini: Akdeniz havzası, Kafkasya ve Kuzey
İran ve Türkiye
• Yapısı: Soğanımsı yumru (Corm)
• Yapraklar: Bitkiler yapraklanmadan önce çiçek
açarlar. Daha sonra 3-5 adet yaprak oluşturur.
• Çiçekler: Çiçekler sapsız, 1-3 adet çansı
şeklindedir. Pembe, beyaz, Erguvan renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Eylül - Ekim
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş kumlu
topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, ağaç ve çalıların
alt kısımlarında, çim alan üzerinde kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum ve yavru cormlarla üretilirler.
• Türleri:
–
–
–
–
C. autumnale
C. speciosum
C. burtii
C. balansae
• Kültivarları:
– “ Giant” – büyük pembemsi lavanta renk çiçekli
– “ Waterliliy” – leylak rengi pembe çiçekli
Oxalis
Uyku Çiçeği
Latince Adı: Oxalis
Türkçe Adı: Acı çiğdem
• Familya: Oxalidaceae
• Orjini: Avrupa, Güney Afrika ve Türkiye
• Yapısı: Türlere göre değişmekle birlikte soğan,
rizom ve yumru yapısındadır.
• Yapraklar: Yeşilimsi gri renktedir.
• Çiçekler: Bir çiçek sapı üzerinde tek çiçek
formundadır. Beyaz, pembe, sarı, turuncu
renklerdedir.
• Çiçeklenme Dönemi: Haziran - Temmuz
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş kumsal
topraklarda gelişirler.
• Işık İsteği: Güneşli ve yarı gölge ortamlardan
hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar, yumru
çürümesi.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde ve kaya
bahçelerinde kullanılırlar.
• Üretimi: Tohum, yavru soğan ve rizomların
parçalanması ile üretilirler.
• Türleri:
– O. adenophylla – Yumru kök, pembe renkli
– O. deppei – Soğanlı, pembe – kırmızı renkli
– O. regnelli – Rizomlu, morumsu yapraklı, pembe
çiçekli
Ornithogalum
Akyıldız
Latince Adı: Ornithogalum
Türkçe Adı: Akyıldız
• Familya: Liliaceae
• Orjini: Akdeniz havzası, Avrupa ve Güney
Afrika ve Türkiye
• Yapısı: Soğan
• Yapraklar: Yaprakları şeritsi formdadır.
• Çiçekler: Çiçek durumu salkım formunda ve
beyaz renklidir.
• Çiçeklenme Dönemi: Mart – Mayıs
• Toprak İsteği: İyi drene edilmiş nemli
topraklardan hoşlanırlar.
• Işık İsteği: Güneşli ortamlardan hoşlanırlar.
• Hastalıklar ve Zararlılar: Nematodlar.
• Peyzajda Kullanımı: Bordürlerde, perenniallerle
birlikte, kaya bahçelerinde kullanılırlar. ,
• Üretimi: Tohum, yavru soğanlar, ikiz pul ve doku
kültürü ile üretilirler.
• Türleri:
–
–
–
–
–
O. nutans – beyaz çiçekli
O. umbellatum – beyaz çiçekli
O. saundersiae – beyaz çiçekli, ortası siyah renkli
O. thyrsoides – beyaz çiçekli
O. dubium – portakal sarımsı çiçekli