William Merriam Burton - İnovatif Kimya Dergisi

advertisement
17 Kasım 1865’de Cleveland, Ohio’da doğan Burton, ham petrol için ilk ısıl parçalama
sürecini geliştiren bir Amerikan kimyageriydi. 1886 yılında Western Reserve
Üniversitesi’nden BA derecesi aldı ve 1889’da Johns Hopkins Üniversitesi’nde Kimya
alanında doktorasını tamamladı. Buradan sonra Standard Oil Co. ile bir kimyager olarak
göreve başladı. Cleveland’da Bir yıl sonra, Indiana Standard Oil’e geçti. 1918’den 1927’ye
kadar emekliye ayrıldıktan sonra Standart Yağ’ın başkanı oldu.
Burton, 1918-1927 yılları arasında başkanlık yapmak üzere hızla yükselen 1890’da Indiana,
Whiting’teki Standard Oil Co. (Indiana) rafinerisinde kimyager olarak çalışmaya başladı.
Farklı hidrokarbonların bir karışımı olan molekül ağırlığı olan ham petrol, fiziksel yollarla,
genelde damıtılarak birkaç grup bileşene ayrılır. Burton’un 1913’te patentli termal ayırma
işlemi, daha ağır hidrokarbonları hafif moleküllere “çatlamak” ya da parçalamak için yüksek
basınçlarda yüksek sıcaklıkları kullandı. Ham petrolün daha az uçucu bileşenlerini benzine
karışmaya uygun fraksiyonlara dönüştürerek, termal ayrıştırma yöntemi bu yakıtın verimini
ikiye katladı. O zamandan beri başka teknikler geliştirilmiş olsada, Burton prosesi hala
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
petrol arıtımında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Burton, 1909’da kimyager ve Standard Oil üretiminin genel müdürü olarak çalışırken, ekibi
ham petrolden benzinin verimini artırma sorununu çözmeye yönelik bir araştırma projesine
başladı.
1912’de, Indiana Standard Oil, ilk benzin istasyonunu Minnesota, Minnesota’da açtı. Henry
Ford’un Modeli T yeni popülerlik kazanmaya başlamıştı ve Burton’un üretim tahminleri
arzının yeni talebi karşılamayacağını öngörüyordu. Petrolü “çatlatmak” için buhar
kullanarak bir süreç geliştirmek için kimyagerlerden ve mühendislerden oluşan bir ekip
oluşturdu; buda, ağır hidrokarbon moleküllerini benzinin bileşenleri gibi daha hafif
moleküllere indirdi.
Burton’un çalışması o zamanki var olan Shukhov sürecine kıyasla büyük bir ilerleme
gösterdi ve benzinin verimini iki katına çıkardı. Günümüzde 2. Dünya Savaşı’ndan sonra
Burton’un buhar çatlağının yerini almasına rağmen katalitik çatlama, petrol mühendisliği
alanındaki en önemli gelişmelerden biri olarak görülüyor. Bu patent verildikten beş yıl sonra
Burton, ayrılmış bir Standard Oil of Indiana’nın başkanı oldu.
1984’te Burton, ABD Ticaret Bakanlığı’nın Ulusal Mucitler Hall of Fame’e girdi. British
Petroleum, William Burton hakkındaki biyografisinde “Burton gitmiş olabilir, ancak vizyonu
halen Amerikan ekonomisine yakıt veriyor” diye belirtiyor.
Kimyager Dr. Robert Humphreys ile çalışarak, gaz yağının bir kap içinde tutulacağı ve 700 °
F’ın üzerine çıkana kadar oldukça yüksek bir sıcaklığa ısıtıldığı bir süreç oluşturdu. Süreç
arzu edilen düzeyde çatlama ile sonuçlandı ve sektörde hızlı bir şekilde standart olarak
kabul edildi.
O sırada çağrıldığı gibi Burton süreci, petrol şirketlerinin ilk 15 yıl boyunca bir milyardan
fazla varil petrol tasarrufu yapmasına izin verdi. ham petrolü benzin ve diğer ürünlerle
parçalamaya yönelik ticari olarak başarılı ilk işlemi geliştirdi.
İlk termal kırma yöntemi olan Shukhov çatlama işlemi Rus mühendis Vladimir Shukhov
(1853-1939) tarafından Rus imparatorluğunda, Patent No. 12926, 27 Kasım 1891’de icat
edildi.
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
Katalitik Kırma
Üzerinde çok fazla yakıt ve diğer ürünler için bağımlı olduğumuz ham petrol, çeşitli
kullanımlar için hazır durumda değil. Petrol endüstrisinde “patlama” olarak bilinen
işlemlerle daha basit moleküllere dönüştürülmelidir.
Kırma işlemleri, petrolün içinde bulunan kompleks, organik molekülleri daha basit, daha
faydalı yan ürünler haline getirir ve petrole ısı, buhar, ağır basınç veya kimyasal bir
katalizör uygulayarak elde edilebilir.
Çatlamanın en önemli biçimlerinden biri olan katalitik çatlama, 1912’de William Meriam
Burton tarafından icat edildi. Burton, ham petrolü benzin ve ilgili ürünlere kırmak için ilk
ticari olarak başarılı yöntem olarak bilinir.
Yaptığı iş petrol şirketlerinin ham petrolden elde edilen benzin veriminin iki katını aşmasına
olanak tanıdı. Onun süreci, 20. yüzyılın başlarında endüstri patladığından Amerikan petrol
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
şirketleri arasında standart olarak kabul edildi.
20.Yüzyılın başlarında, petrol şirketleri benzin yakıtlı makinelere ve yolda olan birkaç
otomobil üretmek için ham petrolü damıtıyorlardı. Otomobil endüstrisi patlamaya
başladığında, bu petrol firmalarının artık kullanmaya alışkın oldukları süreçlerle sürücülerin
ihtiyaçlarını karşılayamayacağı açıktı.
Bu eski moda damıtma işlemi, atalarımızın gazyağı, mumlar ve diğer ürünler için olan
talebini karşılayacak kadar iyi çalıştı. Sadece fazla benzin üretmedi. Rafineri, ham petrolü
insanların kullanabileceği motorlu yakıtlara dönüştürmekle ilgilidir. Ancak 1900’lerin
başında, herkesin kullanması gereken pek çok ürün bulunamadı. Dedelerimiz ve
büyükbabalarımız modern kolaylıklar olmadan yaşıyordu. – özellikle de araba.
Burton, laboratuvar araştırması ve testinin değerini ve kırma sürecini gösterdi. Ham
petrolden elde edilen benzinin verimini iki katına çıkardı. İlk 15 yıl boyunca bu süreç 1
milyar varilin üzerinde ham petrol tasarrufu sağladı. Üzerine çok çeşitli yakıt ve diğer
ürünler için bağımlı olduğumuz ham petrol, çeşitli kullanımlar için hazır hale gelmiyor.
“Cracking” cracking prosesleri, petrolün içinde bulunan karmaşık, organik moleküllerin
daha basit, daha faydalı yan ürünler haline dönüşmesi ve petrol endüstrisinde bilinen
prosesler yoluyla daha basit moleküllere dönüştürülmesi gerekir; ısı, buhar, ağır basınca
veya o kimyasal katalizörlere.
Bu arada, Burton, 1911’de Indiana Standardı direktörü olarak seçildi. 1915’te şirketin
başkan yardımcılığına, 1918’de cumhurbaşkanlığına seçildi. 1927’de emekli oluncaya kadar
Indiana Standardı başkanlığını sürdürdü.
Başarıları için Burton 1918’de American Chemical Society tarafından Willard Gibbs
Madalyasına layık görüldü. 1921’de Kimya Endüstrisi Derneği’nden Perkins Madalyası ile
onurlandırıldı. Burton, 29 Aralık 1954’te 89 yaşında öldü. 1984’te , Ölümünden sonra
Inventors Hall of Fame’e kabul edildi.
Yorumlar
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
Download