Araştırmalar / Original Articles

Solunum Hastalıkları Cilt 22, Sayı 3, 2011,83–87
ISSN 1300-2961
Tüm hakları saklıdır, tamamen ve kısmen tıpkıbasımı yasaktır
Araştırmalar / Original Articles
Metastatik Akciğer Kanseri Tanılı 130 Olgunun
Retrospektif Analizi
Retrospective Analysis of 130 Cases of Metastatic
Carcinoma in Lung
Dursun Tatar, Ceyda Anar, Sibel Yanıkoğlu Durmuş, Yasemin Özdoğan, Hüseyin Halilçolar
Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs hastalıkları Kliniği, İzmir
Geliş Tarihi: 12 Aralık 2010
Kabul Tarihi: 8 Mart 2012
Özet
Abstract
Amaç: Primer akciğer kanseri dışındaki organ kanserlerine bağlı metastatik
akciğer kanseri hastalığının özelliklerini belirlemek.
Gereç ve Yöntem: Primer akciğer kanserine bağlı akciğer metastazlı olgular
hariç, metastatik akciğer kanseri tanısı alan 130 olgunun kayıtları retrospektif
olarak incelendi.
Bulgular: Olguların %53,8’i erkek, %46,2’si kadın olup yaş ortalaması
60.90±14.10(19-86) idi. En sık saptanan semptomlar dispne (%78,5) ve
öksürüktü (%19.2). En sık metastaz yapan kanser meme kanseriydi. Tanı 20
(%15,3) olguda bronkoskopik biyopsi, 20 (%15,3) olguda plevra biyopsisi, 30
(%23) olguda plevral sıvı sitolojisi, 11 (%8,4) olguda transtorasik ince iğne aspirasyon biyopsisi ve 49 (%37,7) olguda radyolojik görüntüleme ile konmuştu.
En sık saptanan radyolojik görünüm parenkimal nodül (%45.3) ve plevral sıvıydı
(%44,6).
Sonuç: Olgularımızda akciğere metastaz yapan en sık kanser tipi meme kanseriydi. Plevral sıvı görünümü ve parenkimal nodül en sık görülen radyolojik
patolojiydi.
Aim: To determine characteristics of lung metastasis originated from organ
cancers other than primary lung cancer in patients.
Material and Method: The records of 130 patients with primary extrapulmonary neoplasms (PEN) who have either pulmonary metastasis were evaluated
retrospectively.
Results: The mean age of patients was 60.90±14.10 (19-86). The most common symptoms were dyspnea (78,5%) and cough (19.2%). Breast cancer was
the most frequent cause of PEN. Diagnostic methods of lung metastasis were
bronchoscopic biopsy in 20 (15.3%), pleural biopsy in 20 (15.3%), pleural fluid
cytology in 30 (23%), transthoracic fine needle aspiration biopsy in 11 (8.4%)
and radiologic imaging in 49 cases (37,7%). Parenchimal nodule (45.3%) and
pleural effusion (44.6%) were seen frequently.
Conclusion: Breast cancer was the most common malign disease and parenchimal nodule and pleural effusion were the most frequent radiologic abnormalities in our cases.
Keywords: cancer, pulmonary metastasis, radiology
Anahtar sözcükler: kanser, akciğer metastazı, radyoloji
Giriş
İletişim adresi:
Dursun Tatar
Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi
Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs
Hastalıkları Kliniği, İzmir
Tel.:+90 232 464 80 23;
Faks:+90 232 464 47 91;
[email protected]
Primer organ tümörleri yeterli lokal tedavi alsalar da sıklıkla metastaz yapmaktadırlar. Otopsi çalışmalarında, kanser nedeniyle ölenlerin üçte birinde akciğer metastazı olduğu gösterilmiş ve bunların az bir bölümünde yalnızca akciğer metastazı
saptanmıştır.[1,2] Akciğer beyinden sonra en sık metastaz görülen organdır. Akciğer
metastazı nedeniyle kaybedilen olguların %20’sinde primer tümör saptanamayabilir.
Akciğerlere metastaz en sık hematojen yolla olur. Lenfatik, transbronşial, komşuluk
ve tümör embolisi yolu ile yayılım diğer metastaz şekilleridir. Radyolojik olarak
akciğer metastazları genellikle periferal ve subplevral yerleşimlidir. Yine aynı ne-
© 2011 Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
www.solunumhastaliklari.org
83
Solunum Hastalıkları Cilt 22, Sayı 3, 2011,83–87
denle genelde asemptomatiktirler. Ancak bronşiyal metastaz
ile semptom verirler. Bu durumda görülen belirtiler öksürük,
nefes darlığı ve hemoptizidir.[3]
Bu çalışmamızda metastatik akciğer kanseri tanısı alan
130 olgu klinik, radyolojik ve tanı koyma yöntemleri açısından retrospektif olarak incelendi.
ait yakınmalar da mevcuttu. Olgularımızda saptadığımız yakınmalar Tablo 1’de görülmektedir.
Akciğere en sık metastaz yapan tümörler meme karsinomu
( 42 olgu, %32,3) idi. Bunu genitoüriner sistem (GÜS) tümörleri (38 olgu, %29.2) izlemekteydi. Genitoüriner sistem
tümörlerinden 14 olgu over karsinomu, 16 olgu mesane ve
prostat kanseri ile 5 olgu renal hücreli kanser ve 3 olgu testis
kanseriydi. Gastrointestinal tümörlerin 14’ünü kolon, 9’unu
mide kanseri, 4’ünü rektum kanseri, birini de pankreas kanseri ve kolanjiokarsinom oluşturuyordu. Organ bazında değerlendirildiğinde en sık akciğer metastazı yapan kanser tipi
meme karsinomu idi. Primer tümörü belli olmayan 8 (%6.15)
olgu mevcuttu. Tablo 2’de akciğere metastaz yapan tümörler
izlenmektedir.
Radyolojik olarak değerlendirildiğinde en sık izlenen bulgunun nodüler lezyon olduğu (%45.3), bunu plevral efüzyonun izlediği (%44.6) görüldü. Olguların radyolojik bulguları
Tablo 3’te görülmektedir.
Olgularımızın 49’unda (%37,7) klinik ve radyolojik bulgular ile metastatik akciğer hastalığı tanısı konmuştu. 20
olgu (%15,3) bronkoskopik biyopsi materyalinin histopatolojik incelemesi ile tanı almıştı. En fazla tanı koyduran bronkoskopik tanı yöntemi biyopsi idi. Otuz olguda plevral sıvı
sitolojisi ile tanıya ulaşılmıştır. Diğer tanı yöntemleri Tablo
4’te görülmektedir.
Olgularımıza semptomlarına yönelik tedavi uygulanmış
olup, hiç birine metastaz cerrahisi uygulanmamıştı.
Gereç ve Yöntem
Kliniğimizde 1998-2008 yılları arasında metastatik akciğer
kanseri tanısı ile izlenen 130 olgu retrospektif olarak incelendi. Olgularımızın yaşı, cinsiyeti, semptomları, primer tümör lokalizasyonları, radyolojik bulguları ve tanı yöntemleri
değerlendirildi. Akciğer metastazı tanısı histopatolojik ve/
veya radyolojik olarak kondu. Primeri akciğer kanseri olup,
akciğerin farklı loblarına metastaz yapan olgular çalışma dışı
bırakıldı.
Bulgular
Çalışmaya alınan olguların 70’i erkek, 60’ı kadın olup, yaş
ortalaması 63.72±13.75 (19-86) yıl idi.
Olgularımızda en sık saptanan yakınmalar nefes darlığı
(102 olgu, %78,5) ve öksürük (25 olgu, %19,2) idi. Akciğerle ilişkili yakınmalar yanında bir çok olguda primer tümöre
Tablo 1 Olgularımızda saptanan yakınmalar ve oranları
Olgu Sayısı
Oran (%)
Dispne
Yakınma
102
78,5
Öksürük
54
41,5
Kilo kaybı
28
29,2
Balgam çıkarma
11
26.1
Göğüs ağrısı
10
23.8
Hemoptizi
14
10,7
Sırt ağrısı
10
23,8
Yüksek ateş
9
6,9
Primer tm'e ait
54
41,5
Olgu Sayısı
Oran (%)
Meme
42
32,3
GİS
29
22,3
GÜS
38
29,2
Larenks
11
8,4
Melanom
2
1,5
Sarkom
3
2.3
Beyin tm
1
0,7
Tablo 2 Akciğer metastazına neden olan primer organ tümörleri ve oranları
Organ
Primeri belli olmayan
8
6,1
Primer tm'e ait
54
41,5
84
Metastatik akciğer kanseri tanılı 130 olgunun retrospektif analizi D. Tatar ve ark.
Solunum Hastalıkları Cilt 22, Sayı 3, 2011,83–87
Tablo 3 Olgularımızda saptadığımız radyolojik bulgular
Olgu Sayısı
Oran (%)
Nodül
Bulgu
59
45.3
Plevral sıvı
58
44,6
Kitle
16
12,3
Mediastinal genişleme
6
4.6
Atelektazi
5
3,8
Olgu Sayısı
Oran (%)
Klinik ve radyolojik
49
37,7
Bronkoskopi
20
15,3
Plevral biyopsi
20
15,3
Plevral sıvı
30
23
Transtorasik iğne biyopsisi
11
8,4
Tablo 4 Tanı yöntemleri
Yöntem
Tartışma
Akciğer beyinden sonra en sık metastazların geliştiği ikinci
alandır.[2] Malign hastalık nedeniyle ölen olguların %40’ında
hastalıklarının seyri sırasında akciğer metastazı gelişir.[4] Metastatik akciğer kanserinden ölen olguların irdelendiği bir
otopsi çalışmasında, olguların %20’sinde yalnız akciğerlerde
metastaz saptanmıştır.[1] Primer organ tümörlerinin akciğere
yayılımının patogenezi henüz tüm yönleriyle aydınlatılamamış olsa da hematojen, lenfojen, direkt invazyon ve aerojen
yollarla metastaz gelişiminin gerçekleştiği belirtilmektedir.
Metastaz yayılım biçimi, yeri, büyüklüğü gibi özellikler ilgili
tümör biyolojisi ve kişinin direnci ile ilişkilidir. Kardiyak debinin tümünü alan akciğerlere, hematojen yolla gelen tümör
hücreleri daha çok alt loblarda kapiller endotele tutunma eğilimi gösterir. Lenfojen yolla akciğerin değişik yerlerine lober,
hiler ve mediastinal lenf nodlarına metastaz gerçekleşebilir ya
da lenfatiklerle tüm akciğeri içine alacak şekilde diffüz lenfanjitik yayılım söz konusu olabilir. Akciğerlere metastaz en
sık tümör embolizasyonu ve hematojen yolla yayılım sonucu
oluşur. Bunu lenfatik yol, transbronşiyal ve komşuluk yoluyla
yayılım izler.[5]
Akciğer metastazı nedeniyle kaybedilen olguların %20’sinde primer tümör saptanamayabilir. Kanmaz ve ark.’nın çalışmasında, akciğere en sık metastaz yapan tümörler akciğer kanseri (%22.7), gastrointestinal sistem tümörleri (%20.5), meme
kanseri (%11.4) iken, olguların %11.4’ünde primer tümör
saptanamamıştır.[6] Beli ve ark.’nın serisinde en sık mide kanseri (%11.1) ve meme kanseri (%9.6) bildirilmiştir.[7] Primer
akciğer kanserli olguların değerlendirme dışı bırakıldığı çalışmamızda, meme karsinomu en fazla olup onu sırasıyla GÜS ve
GİS tümörleri izlemektedir. Olgularımızın %6,15’inde akciğer metastazına neden olan primer organ tümörü saptanamadı.
Pulmoner metastazlara bağlı semptom gelişimi nadirdir.
Semptomlar metastazların yerleşim bölgelerine göre değişim
gösterir. Olguların %5’inden daha azında nefes darlığı, göğüs
ağrısı, öksürük veya hemoptizi gibi solunumsal semptomlar
görülür.[5] Çoğu pulmoner metastaz periferik veya subplevral
yerleşimli olduklarından semptom vermezler. Radyografik çalışmalarla rastlantısal olarak hasta takiplerinde metastatik akciğer kanseri tanısı alırlar.[8] Semptomatik olanlar ya ilerlemiş
hastalık nedeniyle ya da endobronşiyal metastaz nedeniyle
semptom verirler. Bu olgularda görülen semptomlar öksürük,
hemoptizi, progresif dispne ve ani gelişen nefes darlığıdır.
Fourquier ve ark. ile Mountain ve ark. çalışmalarında, semptomatik hasta oranını %13-28, Monteiro ve ark. ise %34.6
olarak tespit etmişlerdir.[9-11] Bizim çalışmamızda literatür
bilgilerinin aksine olguların çoğu semptomatikti. Olgularımızın çoğunda parenkim ve/veya plevra tutulumu olması
nedeniyle en sık gözlenen semptom dispne (%78,5) idi. Öksürük ve hemoptizi sıklıkla endobronşiyal yerleşime bağlıdır.
[12]
Çalışmamızda 25 olguda (%45.2) öksürük ve 14 olguda
(%10.7) hemoptizi mevcuttu ve bu olgularda endobronşiyal
tümör metastazı sıklıkla izlendi. Metastatik akciğer kanserlerinde olguların %80-90’ında primer tümör ile ilişkili semptomlar izlenir.[12] Olgularımızda primer tümöre ait semptomlar %41.5 oranında saptandı.
Primer tümörü nedeniyle izlenen hastalarda rutin çekilen
akciğer grafileri ile metastazı saptamak çoğu zaman olasıdır.
Akciğer metastazları genelde düzgün kenarlı tek, bazen multipl opasiteler olarak görülürler.[13] Bazen direkt grafiler ile
metastazları saptamak mümkün olmayabilir. Akciğer grafisinde metastaz görülen veya şüphelenilen olgular bilgisayarlı tomografi (BT) ile de değerlendirilmelidirler. Bilgisayarlı
tomografiyle 3 mm’ye kadar nodülleri izlemek mümkün
olabilir. Chang ve arkadaşları, toraks BT ile metastaz tespit
edilmiş olguların %20 sinin direkt akciğer grafilerinde lezyonun görülmediğini bildirmektedir. Bilgisayarlı tomografi
ile metastazlar ve sayıları saptanamayabilir. Milimetrik boyuttaki nodüller, kalın kesitlerle tarandığında görülmeyebilir.
Retrospective analysis of 130 cases of metastatic carcinoma in lung D. Tatar et al.
85
Solunum Hastalıkları Cilt 22, Sayı 3, 2011,83–87
Yüksek rezolüsyonlu tomografi ile alınan kesitlerle 2-3 mm
çaplı lezyonlar görülebilmektedir.[14]
Metastatik nodüller küçük veya büyük olabilir ancak genellikle akciğer parenkiminden belirgin sınırlar ile ayrılan
sferik şekildedir, nadiren belirsiz sınırlı nodüller ile karşılaşılmaktadır.[15] Multipl nodüller aynı veya farklı boyutlarda olabilir.[16] Kanmaz ve ark yapmış oldukları çalışmada daha çok
nodüler metastaz saptamışlardır.[6] Mocanescu ve ark. nodüler
metastaz oranını %67 bulmuşlardır.[17] Olgularımızın radyolojik değerlendirilmesinde %45.3 ‘ünde nodül, %44.6’sında
plevral efüzyon bulguları mevcut iken kitle lezyonu %12,3
olguda saptandı. Ferlito ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada
baş-boyun tümörlerinde ve özellikle skuamöz hücreli kanserlerde akciğere metastaz sıklıkla geliştiği ve bunların radyolojik bulguları soliter nodul şeklinde olduğu bildirilmiştir.[18]
Çalışmamızda da larinks kanserli olgularda sıklıkla nodüler
lezyon tarzında akciğer metastazları saptandı. Woodring ve
Bognar pankreas müsinöz adenokarsinomlu bir olguda invaziv pulmoner asperillozisli olgularda tanımlanan, halo veren
nodüler metastazlar saptamışlardır.[19] Olgularımızın birinde
pankreas karsinomu vardı ve akciğer metastaz bulgusu nodüler lezyon idi. Prostat, mesane, böbrek ve testis tümörlerinde
de akciğere metastazları nodüler lezyon olarak saptandı. GIS
malignitelerinin ve meme karsinomunun akciğer metastazın
radyolojik bulgusu ise çoğunlukla plevral sıvı idi. Thomas ve
ark visseral ve parietal plevrada sırasıyla %75 ve %50 olguda
metastaz bulmuşlar.[20] Meme karsinomlu olgularda plevral
effüzyon en sık saptanan plevral metastaz şeklidir. Genellikle
effüzyon tek taraflı ve primer tümörle aynı taraftadır.[21] Thomas ve ark[20] plevral metastazlardaki durumu meme kanserindeki lenfatik dağılım ile açıklamışlardır.
Histopatolojik tipi adenokarsinom olan tümörlerden kaynaklanan metastazlar bronkioloalveoler karsinomdaki gibi
alveoler duvarlar boyunca akciğerin içine doğru yayılabilir.[22]
Bu da radyolojik olarak özellikle GİS’in adenokarsinom tümörlerinde pnömoniyi taklit eden ‘airspace patern’ görünümle
karşımıza çıkabilmektedir.[23] Bir çalışmada akciğere metastaz
yapan meme kanserli olguların %9,4’ünde radyolojik olarak
bronkioloalveoler karsinom şeklinde metastaz yaptığı belirtilmiştir.[22]
Radyolojik bulgulardan lenfanjitik metastazlar, genellikle
interlobar septalarda kalınlaşma, retiküler veya retikülonodüler patern şeklindedir. Bilateral görünüm tek taraflı lenfanjitik yayılıma göre daha sık görülmektedir.[24] Ancak tek taraflı
lenfanjitik yayılım meme karsinomunda diğer malignitelerden daha sık ortaya çıkmaktadır.[20] Kreisman ve ark. akciğere
metastaz yapan tümörler içinde en sık lenfanjitik metastaz
yapan tümörün, meme kanseri olduğunu belirtmişlerdir.[25]
Cannoly ve ark. yaptıkları otopsi serisinde dissemine meme
karsinomundan ölen hastaların %83’ünde akciğerde lenfanjitik metastaz saptamışlardır.[21]
Akciğere diğer metastaz şekli ise endobronşiyal metastazdır. Meme karsinomu metastazlar içinde yaklaşık olarak %63
oranıyla endobronşiyal metastaza en sık yol açan tümördür.
[26]
Bizim çalışmamızda da endobronşiyal metastaz yapan ext86
Metastatik akciğer kanseri tanılı 130 olgunun retrospektif analizi D. Tatar ve ark.
rapulmaner maligniteler sırasıyla meme kanseri ve prostat
kanseri idi.
Bronkoskopi ile elde edilen tanı oranı %10-20 arasındadır.
Mocanescu ve ark bronkoskopi ile %30 olguya tanı koymuştur.[17] Kanmaz ve ark; akciğer metastazlı olguların tanısını en
sık transtorasik iğne aspirasyonu ve bronkoskopi ile koymuşlardır.[6] Erbaycu ve ark.’nın çalışmasında, olguların büyük çoğunluğuna klinik ve radyolojik bulgular eşliğinde metastatik
akciğer kanseri tanısı konmuştur.[15] Çalışmamızda yer alan 49
olgu (%37.7) klinik ve radyolojik bulguları ile tanı aldı. İleri
yaş ve düşük performans nedeniyle bu olgulara tanı amacıyla
invaziv girişim uygulanmadı. Akciğer metastazlarında balgam
sitolojisi pozitifliği sadace %5-15 arasında bildirilmektedir.
Bizim çalışmamızda bu yöntemle tanı alan olgu saptanmadı.
Olgularımızda bronkoskopi ile tanı koyma oranı %15.3 olarak bulundu. En fazla tanı koyduran bronkoskopik tanı yöntemi biyopsi idi. Plevra metastazı sıklıkla meme kanserlerinde
izlendiği için plevral sıvı sitolojisi ve biyopsi ile tanıya ulaşılmıştır. Plevral sıvı bulgusu ile metastaz yapan tümörlerin
meme kanserinden sonra GIS maligniteleri olduğu görüldü.
Primer tümörü kontrol altında olan, rezeke edilebilecek
akciğer metastazı bulunan, toraks dışında metastaz bulgusu
olmayan ve metastatik hastalığın komplet rezeksiyonu için
yeterli pulmoner rezervi bulunan olgularda cerrahi tedavi uygulanabilir. Bu kriterlere sahip ve primer tümörle akciğer metastazı gelişimi arasında uzun süre geçen olgularda metastaz
cerrahisi göz önünde bulundurulmalıdır.[27,28] Bizim olgularımızın hiçbiri metastaz cerrahisi için uygun kriterleri taşımıyordu. Primer tümöre yönelik kemoterapi ve radyoterapi
ilgili birimlerde uygulanmıştı. Akciğer metastazına yönelik
uyguladığımız tedavi, semptomatik tedavi şeklindeydi.
Sonuç olarak; çalışmamızda yer alan olgularımızda akciğere metastaz yapan en sık kanser tipinin meme kanseri olduğu
görüldü. Plevral sıvı görünümü ve parenkimal nodül en sık
görülen radyolojik patolojiydi. Diğer organ metastazları düşük oranda saptandı.
Kaynaklar
1. Putnam JB. Secondary tumors of the lung. In: Shields TW, ed. General thoracic
surgery. 5th ed. Philadelphia: Williams and Wilkins, 2000:1555-76.
2. Okur E, Cankurtaran M, Baysungur V ve ark. Metastatik akciğer tümörlerinde
cerrahi tedavi. Toraks Dergisi 2002;3:132-7.
3. Karadağ M. Akciğere metastaz yapmış tümöre yaklaşım. İçinde: Akkoçlu A,
Öztürk C, eds. Akciğer Kanseri Multidisipliner Yaklaşım. Ankara: Bilimsel Tıp
Yayınevi, 1999:187-91.
4. Hornbech K, Ravn J, Steinbrüchel DA. Current status of pulmonary
metastasectomy. Eur J Cardiothorac Surg 2011;39:955-62.
5. Özkan M, Tokat AO, Kavukçu Ş. Akciğerin metastatik tümörleri. Tüberküloz ve
Toraks Dergisi 2003;51:207-15.
6. Kanmaz D, Özkan G, Bakan N, ve ark. Metastatik akciğer tümörü (44 olgunun
analizi). Toraks Dergisi 2002;3(Ek 1):81.
7. Beli JV, Bushati JL, Thanasi NT. Metastatic pulmonary disease (P2275). Eur
Respir J 2003;22(suppl 45):360s.
8. Güven T, Sırmalı M, Türüt H, ve ark. Akciğerin sekonder tümörlerinde
metastazektomi sonuçları 74 olgunun retrospektif değerlendirilmesi. Türk
Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi 2006;3:216-21.
9. Fourquier P, Regnard JF, Rea S, et al. Lung metastases of renal cell carcinoma:
Solunum Hastalıkları Cilt 22, Sayı 3, 2011,83–87
results of surgical resection. Eur J Cardiothorac Surg 1997;11:17-21.
10. Mountain CF, McMurtrey MJ, Hermes KE. Surgery for pulmonary metastasis: a
20-year experience. Ann Thorac Surg 1984;38:323-30.
11. Monteiro A, Arce N, Bernarda J, et al. Surgical resection of lung metastases
from epithelial tumors. Ann Thorac Surg 2004;77:431-7.
12. Burt M. Pulmonary metastasis. In: Fishman AP, Elias JA, Fishman JA, Grippi
MA, Kaiser LR, Senior RM, eds. Fishman's pulmonary diseases and disorders.
Third Ed. New York: McGraw-Hill, 1998:1851-60.
13. Okur E, Cankurtaran M, Baysungur U, ve ark. Metastatik akciğer tümörlerinde
cerrahi tedavi. Toraks Dergisi 2002;3:132-7.
14. Chang AE, Schaner EG, Conkle DM, et al. Evaluation of computed tomography
in the detection of pulmonary metastases: a prospective study. Cancer
1979;43:913-6.
15. Erbaycu A, Özsöz A, Bozkurt Z, Çakan A. Akciğer metastazlı olguların analizi:
Farklı etyolojilere sahip 106 olgu. Akciğer Arşivi 2006;7:19-21.
16. Lillington GA. A Diagnostic Approach To Chest Diseases. 3rd ed. Baltimore:
Williams and Wilkins, 1987:158-72.
17. Mocanescu DG, Nicolaescu OI, Ungurean RV. Metastatic pulmonary tumors
forms and frequency (P1621). Eur Respir J 2004;24(suppl 48):248s.
18. Ferlito A, Shaha AR, Silver CE, et al. Incidence and sites of distant
metastases from head and neck cancer. ORL J Otorhinolaryngol Relat Spec
2001;63:202-7.
19. Wooddring JH, Bognar B. CT halo sign in pulmonary metastases from
mucinous adenocarcinoma of the pancreas. South Med J 2001;94:448-9.
20. Thomas JM, Redding WH, Sloane JP. The spread of breast cancer: importance
of the intrathoracic lymphatic route and its relevance to treatment. Br J Cancer
1979;40:540-7.
21. Connolly JE Jr, Erasmus JJ, Patz EF Jr. Thoracic manifestations of breast
carcinoma: metastatic disease and complications of treatment. Clin Radiol
1999;54:487-94.
22. Rosenblatt MB, Lisa JR, Collier F. Primary and metastatic bronchioloalveolar
carcinoma. Dis Chest 1967;52:147-52.
23. Gaeta M, Volta S, Scribano E, et al. Air-space pattern in lung metastasis from
adenocarcinoma of the GI tract. J Comput Assist Tomogr 1996;20:300-4.
24. Herold CJ, Banier AA, Fleischmann D. Lung metastasis. Eur Radiol 1996;
6:596-606.
25. Kreisman H, Wolkove N, Finkelstein HS, et al. Breast cancer and thoracic
metastases: review of 119 patients. Thorax 1983;38:175-9.
26. Chiles C, Ravin CE. Intrathoracic metastasis from an extrathoracic malignancy:
a radiographic approach to patient evaluation. Radiol Clin North Am 1985;
23:427-38.
27. Luce JA.Metastatik malignant tumors. In: Murray JF, Nadel JA, Mason RJ,
Boushey HA, eds. Textbook of respiratory medicine. Third edition. PhiladelphiaPennsylvania: WB Saunders Company, 2000:1469-76.
28. Zheng Y, Fernando HC. Surgical and nonresectional therapies for pulmonary
metastasis. Surg Clin North Am 2010;90:1041-51.
Retrospective analysis of 130 cases of metastatic carcinoma in lung D. Tatar et al.
87