Dr. Levent Vahdettin SINIF II BÖLÜM 2 MALOKLÜZYONLAR • Sınıf II bölüm 1 maloklüzyonda sınıf II molar ilişkiye ön bölgede artmış overjet eşlik etmektedir. • Sınıf II bölüm 2 maloklüzyonda molarlardaki sınıf II kapanışın yanı sıra ön bölgede derin kapanış söz konusudur. Yapılan epidemiolojik çalımalar sonucunda populasyonda %2-5 arasında Sınıf II/2 maloklüzyona rastlanır (Karlsen, 1984). İSKELETSEL SINIF II BÖLÜM 2 MALOKLÜZYONLARIN TİPİK ÖZELLİKLERİ i) Sagittal Yön Gelişim Sınıf II bölüm 2 maloklüzyon grubunda Go-B mesafesindeki yetersiz gelişimden dolayı B noktası kafa kaidesine ve A noktasına göre sagittal yönde daha geride konumlanmıştır. Bununla beraber alt ve üst çenede retrüzyon gözlenmiştir. Bir parametre dışında (Pog–NB mesafesi) bütün sagittal sınıf II bölüm 2 parametrelerin sınıf I ve sınıf II bölüm 1 maloklüzyonlar arasında bir değere sahip olduğu ifade edilmiştir . İstirahat durumunda nötral oklüzyon pozisyonunda olan alt çenenin kapanışa geçerken alt kesici dişlerin, kesici kenarlarının retrüze konumda olan üst kesici dişlerin palatinal yüzeylerine temas ederek distale zorlanması ve distal konumda kapanmasıyla fonksiyonel sınıf II bölüm 2 anomali durumu ortaya çıkmaktadır. Morfolojik sınıf II bölüm 2 anomalide ise hem istirahat hem de kapanış durumunda alt çene distal konumdadır. Sınıf II bölüm 2 anomalilerin çoğunluğu morfolojik, pek azı fonksiyonel karakterdedir ii) Simfiz Sınıf II bölüm 2 anomaliye sahip bireylerde simfiz retroinklüze bir pozisyonda yer almakta ve B noktası Pogoniona göre geride konumlanmaktadır. Çene ucu (Pogonion) ise çok belirgindir. iii) Vertikal Yön Gelişim Sınıf II bölüm 2 maloklüzyonda over-bite muhtemelen dentoalveolar erüpsiyondan ziyade alt çenenin saat yönünün tersine aşırı iskeletsel rotasyonundan dolayı derindir. Total ön yüz yüksekliği (NMe) ile alt ön yüz yüksekliği azalmış, arka yüz yüksekliği (SGo) artmış böylece alt çene doğrusu (MeGo) ile ön kafa kaidesi (SN) arasındaki MeGo-SN açısı azalmıştır. Alt çene büyüme vektörü horizontal yöndedir ve mandibular düzlem hipodiverjan yüz tipi oluşturacak şekilde düzleşmiştir. Derin mentolabial sulkus ile birlikte alt yüz yüksekliğinin azalması görülür. Gonial açı küçülmüş, ramus mandibularis uzunluğu artmıştır. iv) Dişsel Özellikler Üst kesici dişlerin aşırı sürmesine bağlı olarak oluşan dişsel derin kapanış sınıf II bölüm 2 maloklüzyonlu bireylerde tipiktir. Alt ve üst kesici dişler geriye doğru eğilmiş (retrüze) olup, alt ve üst orta kesici dişlerin uzun eksenleri arasındaki interinsizal açı artmıştır. Alt ve üst kesici dişler retrüze oldukları için dudaklar geriye doğru giderek burun ve çene ucuna göre geride konumlanmşıtır. Üst orta kesici dişlerin linguale doğru sürdüğü durumda ark uzunluğu azalmaktadır. Yan kesici dişler süt kanin dişlerle orta kesici dişler arasında sıkıştığı için öne doru sürmeye zorlanmakta bundan dolayı vestibülde konumlanmaktadır. Etyoloji Sınıf II bölüm 2 maloklüzyonun kalıtımsal bir anomali olduğu söylenmiştir. Bir bireyin over-bite miktarına 6 anatomik bölgedeki büyümenin normalden sapmasının etkili olduğu düşünülmüştür. Bu bölgeler: • Mandibular kondiller • Palatal düzlemin sarkmasına neden olan maksillanın gövdesi • Maksillanın posterior alveoler prosesi • Mandibulanın posterior alveoler prosesi • Maksillanın anterior alveoler prosesi • Mandibular kesici dişlerdir. Vertikal ve horizontal büyüme ile kesici dişler ve molarlardaki vertikal büyümenin ilişkisi de sonuçtaki over-bite miktarını belirlemektedir. Posen (1972) ise yaptığı çalışmada sınıf II bölüm 2 bireylerde diğer maloklüzyonlara sahip bireylere göre daha fazla perioral kas basıncının varlığını ortaya koymuş ve bunu kesici dişlerin retroinklinasyonuna sebep olarak göstermiştir. TEDAVİ YAKLAŞIMLARI Cleall ve Begole’nin (1982) yaptığı bir çalışmada sefalometrik ve model kayıtlarının sonuçlarına göre sınıf II bölüm 2 maloklüzyonun morfolojik karakteristiğindeki major problemler dişsel ilişkilere dayanmaktadır. Derin kapanış, üst orta kesici dişlerin retroinklinasyonu ve distooklüzyon dikkatli tedavi planlaması gerektirmektedir. Derin kapanışın düzeltilmesi ortodontik tedavinin primer amaçlarından bir tanesidir (Parker ve arkadaşları, 1995). Derin kapanışın ortodontik tedavisinde 3 temel seçenek vardır. • Kesicilerin gömülmesi ve arka dişlerin uzatılması. • Sadece kesicilerin gömülmesi (selektif kesici intrüzyonu) . • Arka dişlerin uzatılması. Mandibular yetersizliğin tedavisi için 3 temel seçenek mevcuttur. 1. Alt çenenin büyüme potansiyelinden faydalanılarak ortopedik olarak öne alınması. 2. Genellikle 14 ve 24 numaralı dişlerin çekimi ile üst ön dişlerin retraksiyonu ile yapılan kamuflaj tedavisi. 3. Şiddetli problemi olan hastalarda ise alt çenenin cerrahi ile öne alınması en doğru seçenektir. Angle Sınıf II/2 maloklüzyonun tedavisinde ilk önce kesiciler protrüze edilmekte ve durum Sınıf II/1’e dönüştürülmektedir. Daha sonra rutin Sınıf II/1 tedavisi yapılmaktadır. Kesici protrüzyonu için labiolingual zemberekli veya tek yönlü ekspansiyon vidası içeren ön ısırma düzlemli apareyler ve Sınıf II tedavisinde de fonksiyonel apareyler, ağız dışı apareyler, Sınıf II elastikler kullanılmaktadır.