AĞIZ VE DĠġ SAĞLIĞI TEKNĠKERLĠĞĠ EĞĠTĠMĠ - V

AĞIZ VE DĠġ SAĞLIĞI TEKNĠKERLĠĞĠ
EĞĠTĠMĠ
-VDĠġ HEKĠMLĠĞĠNE GĠRĠġ VE TERMĠNOLOJĠ
AĞIZ VE DĠġ SAĞLIĞI TEKNĠKERLĠĞĠ EĞĠTĠMĠ
- IV ĠLETĠġĠM BECERĠLERĠ
Eğitim içeriği Ağız ve Diş Sağlığı Teknikerliği Eğitim ve Sınav Komisyonu
tarafından hazırlanmıştır.
SAĞLIK BAKANLIĞI
SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2012
ANKARA
İçindekiler
TERMİNOLOJİ .................................................................................................... 4
Üst çene kemiği (maxilla): ............................................................................. 4
Alt çene kemiği (Mandibula): ........................................................................ 4
Dişler ............................................................................................................. 4
Diş Dokuları ................................................................................................... 4
DİŞİN TUTUCU DOKULARI (PERİODONSİYUM) .............................................. 5
DİŞLERİN YÜZ KENAR VE KÖŞELERİ ............................................................... 5
Diş Yüzeylerindeki Anatomik Oluşumlar ....................................................... 6
DİŞLERİN İŞLEVLERİ ........................................................................................... 6
TERMİNOLOJİ
Üst çene kemiği (maxilla):
Maksiller: Üst çene kemiğine ait, üst çene kemiği ile ilgili (Ör:
Maksiller sinus, Maksiller diş)
Alt çene kemiği (Mandibula):
Mandibuler: Alt çene kemiğine ait, alt çene kemiğiyle ilgili (Ör:
Mandibuler kanal, Mandibüler diş)
Dişler
a. Süt DiĢleri:
Çocuklarda her bir yarım çenede 5 er adet, toplamda 20 adet bulunur.
Herbir yarım çenede 2 kesici diş, 1 köpek dişi, 2 büyük azı dişi vardır.
Süt dişlerinde küçük azı dişi bulunmaz.
b. Daimi (Kalıcı) DiĢler:
Yetişkinlerde her bir yarım çenede 8 er adet, toplam 32 adet bulunur.
Her bir yarım çenede 2 kesici diş, 1 köpek dişi, 2 küçük azı, 3 büyük azı
dişi vardır.
Ön Dişler: Kesici dişler+ köpek dişleri
Arka ya da yan dişler: Küçük azı+ büyük azı dişleri.
Her bir dişin bir kronu, bir ya da daha çok kökü vardır.
Bu ikisinin birleşim yerine servikal bölge denir.
Diş Dokuları
1. Mine
2. Dentin
3. Sement
4. Pulpa: 2 bölümde incelenir.
a. Kron pulpası: Pulpa odası ve pulpa boynuzu
b. Kök pulpası: Pulpa kanalı
DİŞİN TUTUCU DOKULARI (PERİODONSİYUM)
1.
2.
3.
4.
Dişeti (gingiva)
Sement
Periodontal ligament
Alveol kemiği
DİŞLERİN YÜZ KENAR VE KÖŞELERİ
Yüz: Bir dişin herhangi bir yönden bakıldığında bir düzlem biçiminde
görülen bölümü.
Kenar :Bir dişin herhangi bir yönden bakıldığında yüzlerinin kesiştiği
sınır.
KöĢe : Bir dişin kenarlarının bir açı ile birleştiği bölümü.
Labial yüz: Dişin dudağa bakan yüzü.
Bukkal yüz: Dişin yanağa bakan yüzü.
Palatinal yüz: Üst çene dişlerinin damağa bakan yüzü.
Lingual yüz: Alt çene dişlerinin dile bakan yüzü.
Oral: Ağız
Vestibuler yüz : Labial ve bukkal yüz
Asıl ağız boĢluğu: Dışta dişler, üstte damak, altta dil ve ağız tabanı
arasında kalan ağız boşluğu.
Ara Yüz (Ġnterdental): Dişlerin aynı çenede yanındaki komşu dişlere
bakan ve onlarla komşuluk yapan yüzleri. Ön dişe bakan ara yüz
mezyal aproksimal arka dişe bakan ara yüz distal aproksimal.
Kesici kenar: Ön dişlerin besinleri kesen, koparan ve öğüten yüzeyi.
Çiğneyici yüz (Oklüzal Yüzey): Arka dişlerin karşıt çene dişleriyle
örtüştüğü yüzü.
Furkasyon: Çok köklü dişlerde köklerin birbirinden ayrıldığı anatomik
bölge.
Apeks: Kök ucu, apikal
Diş Yüzeylerindeki Anatomik Oluşumlar
Tüberkül: Dişin okluzal yüzünde kronun bölünebilen bir kısım
oluşturabilecek şekilde yükselmesi.
Singulum: Ön dişlerin lingula/palatinal yüzlerinin servikal üçlüsünde
yer alan yuvarlak yükselti.
Fossa: Bir diş yüzeyinde düzensiz çukurluk ya da iç bükeylik.
Sulkus: Diş yüzeyinde sırtlar arasında uzanan uzun vadiler olup, burada
tüberkül ve kenar sırtların eğimleri bir açı ile birleşir.
DİŞLERİN İŞLEVLERİ
1. Fonksiyon (Çiğneme)
2. Fonasyon (Konuşma)
3. Estetik
Sürekli DiĢler
SAĞ
ÜST
321
ALT
321
SOL
87654 12345678
87654 12345678
Sağ üst 5. Küçük azı diĢi
5
Sol alt kanin diĢi
3
ÜST
13 12 11
ALT
43 42 41
Sağ üst ikinci kesici diş: 12
Sağ alt ikinci küçük azı diş: 45
SAĞ
SOL
18 17 16 15 14 21 22 23 24 25 26 27 28
48 47 46 45 44 31 32 33 34 35 36 37 38
Süt DiĢleri
SAĞ
ÜST
II I
ALT
II I
SOL
V IV III I II III IV V
V IV III I II III IV V
Sağ üst 1. Kesici diĢ
I
Sol alt birinci büyük azı diĢ
IV
SAĞ
ÜST
53 52 51
ALT
83 82 81
SOL
55 54 61 62 63 64 65
85 84 71 72 73 74 75
Sağ üst süt birinci kesici diş: 51
Sol alt süt köpek dişi: 73