ÇOCUKLARIMIZ TEK KULAK İLE DUYMAYA MAHKUM EDİLMESİN BİLATERAL KOKLEAR İMPLANTIN FAYDALARI, ÖNEMİ Koklear implant ileri ve çok ileri derecede sensörinöral işitme kayıplarında işitme cihazlarının fayda sağlamadığı durumlarda cerrahi olarak iç kulağa uygulanan bir işitme cihazıdır. İşitme duyusu yalnızca seslerin duyulması ve anlamlandırılması değildir. Yeterli bir işitme için seslerin nereden geldiğini bilmek (ses lokalizasyonu), gürültülü ve aykırı seslerin olduğu ortamlarda konuşmayı anlayabilmek gibi farklı beceriler gerekir, nitekim bu beceriler için her iki kulakla işitme (binaural işitme) gerekmektedir. Sağlıklı işiten tek bir kulak olduğunda gürültülü ortamlarda hem gürültü hem konuşma sinyalleri aynı anda tek kulağa geldiği için konuşmanın anlaşılması oldukça zor olmaktadır, aslında bir çok tek taraflı işitme kaybı olan kişinin en büyük problemi budur. Benzer şekilde ses lokalizasyonu da ikinci bir şikayettir, çünkü seslerin nereden geldiğini bilmek seslerin iki kulağa geliş zamanları ve şiddetleri arasındaki farkı algılamaya bağlıdır. Amerika ve Avrupa’da koklear implantlar her iki kulağa da uygulanmaktadır, sonuçları ise tek taraflı koklear implanta göre daha başarılıdır. Örneğin Inacker-Kühn ve arkadaşları (2004) bilateral koklear implant kullanıcısı çocukların gürültüde konuşmayı anlama puanlarını tek taraflı kullanım ile karşılaştırıldığında anlamlı derecede yüksek bulmuşlardır. Önemli olan bir başka nokta ise iki kulağın implant edilme zamanları arasındaki fark ne kadar düşükse bilateral işitsel bilginin o kadar iyi birleştiriliyor olduğudur. Van Hoesel ve Tyler (2003) ise başka bir çalışmalarında bilateral implant kullanımının tek taraflı kullanıma göre lokalizasyon ve gürültüde konuşmayı anlamanın daha iyi olduğunu bulmuşlardır. İkinci implantın zamanı da oldukça önemlidir. Sharma ve arkadaşları (2003) 3.5 yaşında bilateral implant olan bir vaka ile ilk implantını 3.5 yaşında, ikinci implantını 7 yaş sonrasında olan vaka ile karşılaştırdıklarında ilk vakanın işitsel korteks yanıtlarının hızla geliştiğini, ikinci vakada ise geç implant olan kulağından uyarıldığında işitsel korteks yanıtlarının bozuk olduğunu görmüşlerdir. Bu sebeple bilateral implantasyonun uygunsa aynı cerrahi seansta, uygun değilse de en kısa zamanda yapılması gerekmektedir. Bilateral implantın faydaları kullanıcıların günlük hayatlarında da etkisini göstermektedir. Laske ve arkadaşlarının (2009) çalışmasında sıralı olarak bilateral implant olan kullanıcıları ikinci implanttan sonra günlük yaşamda iletişimsel becerilerin geliştiğini belirtmişlerdir; bunun yanı sıra kullanıcı yorumları ile araştırmada uygulanan test sonuçlarının birbirleriyle ilişki içinde olduğunu bulmuşlardır. Wackym ve arkadaşları (2007) bilateral implant kullanımının en belirgin faydasını konuşma sinyalinin gürültü sinyalinden 8 dB fazla olduğu durumda bulmuşlardır, bütün kullanıcılar her iki kulakta kullanımı tercih ettiğini belirtmişlerdir. Bilateral kullanımın hayat kalitesinin değerlendirildiği ölçümlerde yüksek puanları sağladığı gözlenmiştir. Offeciers ve arkadaşları (2004) uluslar arası görüş birliği toplantısının sonuç yazısında bilateral implantasyonun faydalarını belirtmişlerdir. Bunlar şu şekildedir; 1- Konuşma algısı konusunda hangi kulağın implantasyonunun daha iyi sonuç vereceği operasyon öncesi bilinemeyebilir, bilateral implantasyon iyi sonuç verecek kulağın uyarılmasını garanti altına alacaktır. 2- Korteksin çift taraflı uyarılmasını, çocuklarda ise nöral gelişim ve dil gelişimi için kritik dönemde sentral işitme sisteminin gelişimini sağlar. 3- Her iki kulakla işitmenin sağladığı faydaları kazandırabilir. Sonuç olarak sağlıklı bir işitme gürültüde konuşmayı anlama, seslerin nereden geldiğini fark edebilmeyi de içermektedir. Bu beceriler her iki kulakla işitmeyi gerektirmektedir. Bu sebeple bilateral koklear implantasyon, yapılan araştırmalar ve kullanıcıların belirttikleri sübjektif sonuçlarda da görüldüğü üzere hem çocukların hem yetişkinlerin yaşam standartlarının artması, akademik gelişim, dil gelişimi ve kariyer gelişimleri için çok önemlidir. İki implant cerrahisi arasındaki süre ne kadar kısa ise sonuçlar o kadar başarılı olmaktadır. Bu yüzden her iki kulakta da koklear implant kriterleri karşılanıyorsa hiç vakit kaybetmeden aynı anda iki kulağa da koklear implant uygulaması özellikle dil gelişimi dönemindeki kullanıcılarda işitsel nöral gelişimi optimum düzeye getirmektedir. Referanslar Van Hoesel, R.J.M., Tyler, R.S. (2003). Speech perception, localisation, and lateralization with bilateral cochlear implants. Acoustical Society of America, 113, 1617. Sharma, A., Dorman, M.F., Kral, A. (2004). The influence of a sensitive period on children with unilateral and bilateral cochlear implants. Hearing Research, 203, 134-43. Laske, R.D., Veraguth, D., Dillier, N., Binkert, A., Holzmann, D., Huber, A.M. (2009). Subjective and Objective Results After Bilateral Cochlear Implantation in Adults. Otology & Neurotology, 30, 3, 313318. Offeciers, E., Morera, C., Müller, J., Huarte, A., Shallop, J., Cavalle, L. (2005). International consensusonb bilateral cochlear implants and bimodal stimulation. Acta Oto-laryngologica, 125, 918919. Wackym, P.A., Runge-Samuelson, C.L., Firszt, J.B., Alkaf, F.M, Burg, L.S. (2007). More Challenging Speech-Perception Tasks Demonstrate Binaural Benefit in Bilateral Cochlear Implant Users. Ear & Hearing, 28, 2, 80-85 Inacker-Kühn, H., Shehata-Dieler, W., Müller, J., Helms, J. (2004). Bilateral cochlear implants: a way to optimize auditory perception abilities in deaf children?. International Journal Pediatric Otorhinolaryngology, 68, 10, 1257-1266. SGK GENEL SAĞLIK SİGORTASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE ANKARA Çocuğum tam işitme engelli olması ve işitme cihazları ile duyması ve dil gelişimin sağlayamaması nedeniyle Kliniğimizin Sağlık kurulu raporu ile 10/05/2010 tarihinde Hacettepe üniversitesinde KBB bölümünde sol/sağ kulağına koklear implant takıldı. Bu ameliyat sonrası duymaya başlayan çocuğuma aldığımız özel eğitim sayesinde konuşmasında gelişmeler sağlandı ama son dönemde uzmanların görüş ve ifadelerinde yaşam sürecinde ve okul döneminde gerekli olacak seviyedeki konuşma için; seslerin yönlerinin ve de özellikle arkadan gelen seslerin seçiminde, gürültülü ortamlarda konuşulanların anlaşılmasında gerekli olduğu, çift işitme cihazı gibi koklear implantın çift kulakta olması halinde bu sıkıntının büyük ölçüde giderileceğinin alıcı ve ifade edici dil gelişiminin istenilen düzeye gelebileceği ifade edilmektedir. Çift taraflı koklear implant, gerek ses duyumun gerekse duyulanın anlaşılmasında ve ayırt edilmesinde çok fayda sağlamaktadır. Devletimiz sosyal bir devlet olarak vatandaşlarının ve de özellikle engelli vatandaşlarının tedavisini /iyileştirmesini sağlamak durumundadır. Bu bir anayasal mecburiyet olduğu gibi uluslar arası sağlık kuraları ve anlaşmalarına göre de bu grup tedaviler temel sağlık hizmeti olarak aksatılmadan yerine getirilmesi gereken hizmetlerdendir. Bir Genel Sağlık Sigortalısı olarak Sosyal Güvenlik yasasına göre de ödediğimiz primlerimiz bizlere bu sağlık hizmetinin sunulmasına amirdir. Ne var ki Kurumunuz tedavi kuralarını düzenleyen Sağlık Uygulama Tebliğin”deki kısıtlayıcı hükme göre Klinikler tibbi ihtiyaca karşın ikinci koklear implant uygulamasını yapamamaktadırlar . İmplant öncesi çift taraflı işitme cihazının tıbbi olarak gerekli görülmesi çift kulağa da iyileştirme yapılmasının gerektiğinin resmi ifadesidir ama koklear implanttaki uygulamada buna dikkat edilmeden tedavimizin eksik yapılması çocuğumun hayata katılımın büyük ölçüde engelleyecektir. Koklear implant uygulanan çocuklar tahsillerin kolaylıkla tamamlayarak meslek sahibi olabilmekte ve katıldıkları aktif meslek hayatında kendilerine yapılan masrafları kat ve kat karşılamaktadır Bir aile ve bir sorumlu devlet kurumu olarak çocuklarımıza bu şartları sağlamak ana görevimizdir. SUT’ki çift koklear uygulamsı hükümlerinin yeniden düzenlemesi çocuklarımızın emsalleri gibi hakları olduğu gibi tam anlamda hayata katılımı sağlayacaktır. Doğumundan itibaren bir bir emekle duymasını sağladığımız çocuğum Ata ÇANKIR’ın diğer kulağınına da ihtiyaç duyduğu koklear implantın takılması için sık sık değiştirilen Sağlık Uygulama Tebliğinde yapılacak ilk değişiklikte bu talebimizin değerlendirmesini arz ederiz. İki Kulak Tek Kulaktan İyidir Bilateral Koklear İmplantasyon Bilateral implantasyon iki kulakta da implant kullanılması anlamına gelir. Binoral işitme adı da verilen iki kulakla işitmenin; gürültüde daha iyi konuşma anlama, konuşmayı tanıma ve sesin lokalizasyonu açısından daha iyi sonuçlar verme gibi belirgin avantajları vardır1. “Stereo işitmenin (iki kulakla işitme) “mono” işitmeden (tek kulakla işitme) genel olarak daha az gayret gerektirdiği söylenebilir. Çocuklarda Bilateral İmplantasyon İmplantlı çocuklar kendilerine has bir gruptur. Önceden işitebiliyorken sonradan işitme kaybı yaşayan yetişkinlerin aksine bu çocuklar yalnızca koklear implantın sağladığı sesle işitmeyi öğrenir. İkinci dil öğrenmek gibi birtakım şeylerin hayatın sonraki evrelerinde daha zor olduğu yaygın olarak bilinmektedir. Benzer şekilde bir çocuğun dil gelişimi için sesten faydalanabileceği, sesi bu yönde kullanabileceği en uygun dönemin hayatının erken evresindeki “kritik bir zaman aralığı” olduğu uzun süredir bilinmektedir. Örneğin çalışmalar 3½ yaşından önce bilateral implant olan çocukların beynin öğrenme becerisinden en iyi şekilde yararlanabildiğini göstermektedir.2,3,4 Bir veli anketinin uygulandığı retrospektif çalışmada5, çocukların bilateral implantasyon sonrasındaki işitme kalitesi önemli derecede daha iyi bulunmuştır. Bilateral implantlı çocuklar grup ortamında çok daha çabuk yanıt vermekte; günlük hayattaki durumlara daha çabuk tepki vermekte ve dil edinimleri spontane olarak gerçekleşmektedir. Ayrıca işitmek için gösterdikleri çaba azalmıştır ve velilerine göre, çocuklar okuldan ya da anaokuldan daha az yorulmu dönmektedir. Bilateral implantlı çocukların velileri, çocuklarının konuşmayı anlama becerilerinde gelişme olduğunu ve kendine güvenlerinin arttığını sıklıkla bildirmektedir. Bilateral Koklear İmplant İmkanı Sağlanmasını İstiyoruz. 1200 imza toplanmıştır.. Destekçiler T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞINA İşitme bozukluğu tedavisinde şu an en ileri çözüm olan koklear implant (biyonik kulak) ameliyatı uygulanan bir çok ülkede bilateral implant (çift taraflı implant) hakkı ilgili ülkelerin sosyal güvenlik kurumları tarafından araştırılmış ve kabul edilmiş bulunmaktadır. Ülkemizde tek taraflı koklear implant başarılı bir şekilde uzun yıllardır yapılıp verim alınsa da bilateral implant Türkiye'de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmamaktadır. Koklear implantın uygulandığı hasta üzerinde olumlu etkisi ve aldığı verim ortalama 2-3 yıl içerisinde kanıtlanabilmektedir. Erken dönem implant olmuş bir çocuğun konuşma dilini koklear implant ile kazanması, konuşma dilinin yaşıtları gibi normal işiten çocukların seviyesine gelebilmesi de yine ortalama 2-3 yıllık bir sürede anlaşılabilmektedir. Yetişkin koklear implant kullanıcıları da rehabilitasyon eğitiminde aldıkları işitsel eğitimler ve ayarların oturması sonrasında verim aldıklarını ifade etmektedirler. Çok ileri derecede işitme kaybından dolayı koklear implant ameliyatı olmuş hastaların, tek kulak / tek taraflı koklear implant ile yaşam kaliteleri düşüktür. Tek taraflı implant ile sesin yönünü bulmakta, dış mekanda veya kalabalık ortamda işitsel olarak anlamakta zorlanmaktadır. İşitme duyusu tam olan her birey gibi "yüksek yaşam kalitesine" sahip olmak ve "tam duymak" istemeleri en doğal haklarıdır. Özellikle eğitim ve iş hayatında bilateral koklear implantın gerekliliği daha çok ortaya çıkmaktadır. İkinci koklear implanta ihtiyaç duyan bazı hastalar ikinci koklear implant ameliyatını Sosyal Güvenlik Kurumunun karşılamaması sebebi ile özel olarak yaptırtmaya çalışmakta ve maddi - manevi olarak yıpranmaktadırlar. Türkiye şartlarında cerrahi operasyonun, iç parçanın ve dış cihazın çok pahalı oluşu dolayısı ile evlerini satma, bankadan kredi çekme gibi yollara başvurarak hem ağır borçlar, külfetler altına girmekte hem de psikolojik olarak etkilenmektedirler. İmkanı olmayan tek koklear implant kullanıcıları ve aileleri ise tek kulak - tek koklear implant ile yarım işitmeye, düşük yaşam kalitesine mahkum kalmaktadırlar. Bütün bunlardan dolayı bilateral implantın SGK tarafından karşılanmasını, çift implanta ihtiyaç duyan koklear implant kullanıcısının ve adayın (bebek, çocuk, yetişkin) SGK SUT ortez / protez tebliğinde yer alması gereğini saygılarımla arz ederim. FiYAT (TL) TIBBİ MALZEME ALAN TANIMI SUT KODU KOKLEAR IMPLANT A) Koklear implant (Kİ) (1) Koklear implant, bilateral ileri-çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı olan ve işitme cihazından yarar görmeyen aşağıdaki kriterlere haiz kişilerde ( Ek:RG-18/03/2014-28945/36 md. “veya Sağlık Bakanlığı İşitsel İmplantlar Bilimsel Danışma Komisyonu tarafından koklear implant yerleştirilmesi uygun görülen kişilerde” uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanır. a) Alıcı ve ifade edici dil yaşı ile kronolojik yaş arasında 4 (dört) yıldan daha az fark olması durumunda veya alıcı ve ifade edici dili 4 (dört) yaş ve üstü olan çocuklarda (4-18 yaş) kronolojik yaşa bakılmaksızın Kİ uygulanır. b) Post-lingual işitme kaybı olanlarda Kİ uygulanır. c) Sağlık kurulu raporu, aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) Kulak Burun Boğaz uzman hekimi tarafından düzenlenir. Rapor ekinde aynı veya farklı bir resmi sağlık kurumunda çalışan 1 (bir) uzman odyolog veya odyolog ve psikolog değerlendirme sonucu bulunmalıdır. ç) Elektrod yerleşimini sağlayacak kadar iç kulak gelişiminin olması ve koklear sinirin varlığı yüksek çözünürlükte CT ve/veya MRI ile gösterilmelidir. d) Menenjit sonrası oluşan işitme kaybı ve koklear ossifikasyon varlığında özel şartlar aranmaksızın acil operasyon sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde yapılır. e) İşitsel nöropati tanısı alan ve en az 6 (altı) ay süreyle işitme rehabilitasyonu ve eğitiminden fayda görmediği odyolojik test bataryası ile belgelendirilmesi halinde yapılır. f) İkinci kulağa Kİ uygulanması; menenjit sonrası ileri derecede sensörinöral işitme kayıplarında, ileri işitme kaybı yanında bilateral körlük olduğunda, corpus callosum agenezisine eşlik eden ileri derecede işitme kayıplarında eşzamanlı veya ardışık çift taraflı Kİ uygulanabilir. g) Kİ uygulaması sonrası gelişen enfeksiyon nedeniyle koklear implantın işlevselliğini yitirmesi durumunda, bu durumun aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) Kulak Burun Boğaz uzman hekimi tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde yeniden planlanan implantasyon Kurumca bedeli karşılanır. (2) Odyolojik değerlendirme; odyometrik inceleme, timpanometri, stapes refleks eşiği testi, klinik otoakustik emisyon testi, ABR testleri ile yapılır. Odyolojik kriterler; a) 2 (iki) yaş üstü çocuklarda ve erişkinlerde 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz’lerdeki işitme eşikleri ortalamasının 80 dB’den daha kötü olması ve konuşmayı ayırt etme testi yapılabilen hastalarda konuşmayı ayırt etme skorunun %30’un altında olması gereklidir. En az 3 (üç) aylık süre ile binaural işitme cihazı kullanımından fayda görmediği sağlık kurulu raporunda belirtilmelidir. b) 2 (iki) yaş altı çocuklarda, bilateral 90 dB HL’den daha fazla sensörinöral işitme kaybı olması ve en az 3 (üç) aylık süre ile binaural işitme cihazı kullanımından fayda görmediği sağlık kurulu raporunda belirtilmelidir. c) Saf ses ortalaması (500, 1000, 2000 ve 4000 Hz) bir kulakta 70 dB ve daha kötü, karşı kulakta 90 dB ve daha kötü olan ve konuşmayı ayırt etme skorunun %30’un altında kaldığı hastalarda kötü kulağa Kİ yapılabilir. (3) Koklear implantın, 1 (bir) yaş altındaki hastalara uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanmaz. (4) Kİ, 3 Basamak Hastanelerde uygulanması halinde, cihaz ve aksesuarlar dahil olarak Kurumca bedeli karşılanır. (5) Elektroakustik uygulama: 1000 Hz ve altındaki frekanslarda işitme eşiklerinin 50 dB ve daha iyi, 1000 Hz’den yüksek frekanslarda 80 dB ve daha kötü olması ve konuşmayı ayırt etme skorunun %30’dan kötü olması durumunda uygulanır. Elektroakustik uygulamanın Kurumca bedelinin ödenmesi için son 2 (iki) yıl işitme eşiklerinin stabil olduğu belirtilmelidir. 04 Ağustos 2013 İşitme yetisinin tümünü kaybetmemiş, kısmi işitme kaybı yaşayan kişilerde kullanılabilen EAS (Elektrik Akustik Stimülasyon) yöntemi, yaşam kalitesinde önemli derecede iyileşmenin yanı sıra kişinin mevcut işitme yetisini kaybetmemesini sağlıyor. Dünyada 360 milyon kişi, yani toplam dünya nüfusunun yüzde 5’i hayatı zorlaştırıcı derecede duyma güçlüğü çekiyor. 2015’te dünya genelinde 700 milyondan fazla insanın en az 25 dB işitme kaybıyla yaşayacağı tahmin edilirken, bu kişilerin yüzde 80’i genelde düşük gelirli ülkelerde yaşıyor. İşitme yetisinin tümünü kaybetmemiş, kısmi işitme kaybı yaşayan kişilerde kullanılabilen EAS (Elektrik Akustik Stimülasyon) yöntemi, yaşam kalitesinde önemli derecede iyileşmenin yanı sıra kişinin mevcut işitme yetisini kaybetmemesini sağlıyor. İşitme kaybının belirtileri arasında sürekli olarak konuşmaların tekrar edilmesini istemek, iki kişiden daha fazla insanın konuşmasını takip etmekte zorlanmak, konferans, restoran, alışveriş merkezi gibi gürültülü yerlerde işitme güçlüğü yaşamak, televizyon ya da radyonun sesini sonuna kadar açmak, ailede işitme kaybı geçmişi olması, işitme sistemine zarar veren ilaçlar almış olmak, diyabet, kalp, dolaşım ya da tiroid sorunları, uzun sure boyunca çok yüksek sese ya da tek sefer büyük ve patlayıcı bir sese maruz kalmış olmak sayılabilir. İşitme güçlüğü genelde yaşlılıkla özdeşleştirilse de aslında bu güçlük sadece yaşlılara özgü bir durum değil. Dünya Sağlık Örgütü tüm dünyada 32 milyon çocukta duyma kaybı olduğunu bildiriyor. MED-EL’in yayımladığı “About Hearing and Telling” Raporu’na göre işitme kaybının özellikle çocuklarda uzun dönemli etkileri görülebiliyor. Çocuklar, ana dillerini anlayamamaları veya ancak kısmen anlayabilmeleri neticesinde konuşmakta ve en çok ana dillerini öğrenmede güçlük çekiyorlar. Dilin öğrenildiği bu dönemde beyin çok alıcı durumda bulunuyor. Sekiz yaşına kadar hiçbir şey duymayan bir çocuğun, bir daha konuşması mümkün olamıyor. Bu nedenle duyamayan çocuklara erken implant uygulanması büyük önem taşıyor ve en geç 2 yaşına kadar bu uygulamanın yapılması gerekiyor. İki yaşına kadar implant uygulanan bir çocuk dili hızlıca öğrenmeye başlıyor ve 6 yaşına geldiğinde yaşıtlarıyla birlikte eğitim görmeye başlayabiliyor. Eğer bu uygulama gecikirse çocuğun tüm yaşantısını etkileyen geri döndürülemez sonuçlara neden oluyor. İşitme Kaybı Yenidoğanlarda En Yayın Görülen Sağlık Sorunu ABD’de yapılan çalışma ve araştırmalara göre, her 1.000 yenidoğandan 3’ü işitme engelli olarak dünyaya geliyor. Avrupa Koklear İmplant Kullanıcıları Derneği (EURO-CIU) üyesi ülkeler arasında bir milyon kişi başına 12 implantlıyla Almanya başı çekiyor. İkinci sırada Danimarka, ardından sırasıyla Lüksemburg, Türkiye, Avusturya, Norveç, İsviçre, İngiltere ve İsveç geliyorlar. EURO-CIU üyesi ülkeler arasında 1 milyon kişi başına 10 çocuk implantıyla Türkiye 2010 yılında İspanya, Almanya Danimarka’dan sonra 4. sırada yer almıştı. Türkiye’de halen her 1 milyondan 80 kişiye implant uygulanırken bunların 2/3‘ü çocuklardan oluşuyor. EAS (Elektrik Akustik Stimülasyon) Yönteminde İşitme Yetisi Korunuyor İşitme yetisini tamamen kaybetmemiş kişilerde uygulanan EAS (Elektrik Akustik Stimülasyon) koklear implantlarda mevcut yetinin korunması, çocuklarda ve gençlerde hem şimdi hem de ilerisi için önem taşıyor. Özellikle sık sık kulak enfeksiyonu geçiren küçük çocuklarda bu enfeksiyonlar tedavi edilmediği takdirde sağırlığa kadar gidebiliyor. Çocukken yaşanan küçük enfeksiyonlar ileride daha büyük sorunlara yol açabiliyor. Gelişmiş ülkelerde 4 yaş altı çocuklara bilateral, yani çift taraflı implant uygulaması öneriliyor. Geçmişteki tek taraflı implant uygulamasının artık yetersiz olduğu kabul ediliyor. Ancak bu şekilde implant yapılmayan ve işitmeyen kulağın zaman içerisinde tamamen kaybedilmesinin önüne geçilebilirken, bu şekilde gelecekteki yeni teknolojilerden yararlanabilmesi için geri kalan işitme yetisinin korunması mümkün olabiliyor. 2013 SUT Tebliğine Göre Yukarıdaki bedeller ödenir.