Normal Doğum Eyleminin Fizyolojisi

EK-2
CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
EBELİK BÖLÜMÜ DERS BİLGİ FORMU
Bölüm
Yıl/yarıyıl
Dersin Adı
Ders Düzeyi (önlisans,
lisans,vb)
Dersin Türü (Z/S)
Dersin Dili
Kodu
T+U Saat
Kredi
AKTS
Varsa Ön Koşul
Dersleri
Ders Kategorisi
Ebelik
3.Yıl / Güz Yarıyılı
Normal Doğum ve Doğum Sonrası Dönem
Lisans
Zorunlu
Türkçe
EBE3009
8+8
12
--Doğum Öncesi Dönemi II
Ders Koordinatörü
Ydr.Doç.Dr.
Handan GÜLER
E-posta:
Tel:
Dersi Veren(ler)
Ydr.Doç.Dr.
Handan GÜLER
[email protected]
0 (346)
2191010
(1921)
Yardımcı Eğitmenler
Yrd. Doç. Dr. Dilek BİLGİÇ ÇELİK
Yrd. Doç. Dr. Gülbahtiyar DOĞANER DEMIREL
Arş. Gör. Sultan UÇUK
Dersin Amacı
Doğumun izlemi ve yaptırılması için anne, yenidoğan ve ailenin
fiziksel, psiko-sosyal sağlığının korunması, yükseltilmesi ve
geliştirilmesine yönelik gerekli olan bilgi ve becerileri kavramsal ve
uygulamalı olarak öğretmek.
Ders İçeriği
Normal Doğuma Yaklaşım, Güvenli Annelik, Doğum Eyleminin
Fizyolojisi, Anne Vücudunun Doğum Eylemine Sistemik Cevabı,
Doğum Eylemini Etkileyen Faktörler, Doğum Eyleminde Ağrı,
Doğum Eyleminde Annede Oluşabilecek Rahatsızlıklar, Eylemin
Evrelerinde Annenin Bakımı ve İzlemi, Partografın Kullanımı,
Alternatif Doğum Pozisyonları ve Yöntemleri, Laktasyon ve
Emmenin Fizyolojisi, İlaçlar ve Emzirme ve Evde Doğum
konularına özgü temel bilgi ve becerileri vermek.
Örgün Eğitim
Öğretim Sistemi
1
HAFTALIK AYRINTILI DERS İÇERİĞİ
Hafta
Önerilen Ön Hazırlık
Kaynakları (ad, sayfa no,
vb. bilgiler)
Ayrıntılı İçerik

Hafta 1
Normal Doğum ve Doğum Sonrası Dönem 
Dersinin Tanıtımı
Normal Kavramı
Normal Doğum Yaklaşımı
Doğal Kavramı
Doğal Doğum Yaklaşımı



Hafta 2
Doğal Doğuma Hazırlık Metotları
Güvenli Annelik
Normal Doğum Eylemini Etkileyen Faktörler
Normal Doğum Eyleminin Fizyolojisi
Normal Doğum Eyleminin Evreleri
Eylemin I. Evresinde Annenin Bakımı ve İzlemi



Hafta 3
Eylemin I. Evresinde Annenin Bakımı ve İzlemi
(Devamı)
Normal Doğum Eyleminde Doğum Dalgaları ve
Doğum Dalgaları ile Başetme
Dershane İçi Uygulama (I. Evre)

Işıloğlu H. Çev. Edt.
(2007) Doğum ve Doğum
Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
Sharon S. M. ve ark.
(2002) Foundations of
Maternal-Newborn
Nursing. W.B. Saunders
Company.
Ayhan A ve ark. (2008)
Temel Kadın Hastalıkları
ve Doğum Bilgisi, Güneş
Tıp Kitapevleri, Ankara.
Rathfisch G (2012) Doğal
Doğum Felsefesi, Nobel
Tıp Kitabevi , Nobel
Matbaacılık, İstanbul.
Taşkın L. (2009), Doğum
ve
Kadın
Sağlığı
Hemşireliği, Sistem Ofset
Matbaacılık, Ankara.
Burroughs A. (2001),
Maternity Nursing, W.B.
Saunders
Company,
USA.
Işıloğlu H. Çev. Edt.
(2007) Doğum ve Doğum
Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
Okumuş H ve Mete S.
(2009) Anne Babalar İçin
Doğuma
Hazırlık,
Deomed
Medikal
Yayıncılık, İstanbul.
Dağlar G. (1998), Doğum
Anında Ebelerin Annelere
Verdikleri
Bakımın
Değerlendirilmesi
ve
2
Annelerin Beklentilerinin
Belirlenmesi,
Yüksek
Lisans Tezi.
 Murray SS. Mc Kinney ES.
Gorrie
TM.
(2002),
Foundations of MaternalNewborn Nursing, Third
Edition, W.B. Saunders
Company, USA.
 Leifer G. ve ark. (2003),
Maternity&Pediatric
Nursing, Fourth Edition,
USA.
 Kömürcü N ve Ergin B.A.
(2008) Doğum Ağrısı ve
Yönetimi.
Bedray
Yayıncılık. İstanbul


Hafta 4
Eylemin 2. Evresinde Annenin Bakımı ve İzlemi
Dershane İçi Uygulama (II. Evre)
Normal doğumda baba/partner

Işıloğlu H. Çev. Edt.
(2007) Doğum ve Doğum
Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
Sharon S. M. ve ark.
(2002) Foundations of
Maternal-Newborn
Nursing. W.B. Saunders
Company.
Ayhan A ve ark. (2008)
Temel Kadın Hastalıkları
ve Doğum Bilgisi, Güneş
Tıp Kitapevleri, Ankara.
 Partograf,
The
World
Health
Organization
Maternal and Child Health
Unit, Division of Family
Health WHO/MCH/88.4.
Hafta 5
Partografın Kullanımı
Eylemin 3. Evresinde Annenin Bakımı ve İzlemi
Dershane İçi Uygulama (III. Evre)
 Işıloğlu H. Çev. Edt. (2007)
Doğum
ve
Doğum
Teknikleri Atlası. Birol A.Ş.
İstanbul.
 Sharon S. M. ve ark. (2002)
Foundations of MaternalNewborn Nursing. W.B.
Saunders Company.
 Ayhan A ve ark. (2008)
Temel Kadın Hastalıkları ve
Doğum Bilgisi, Güneş Tıp
Kitapevleri, Ankara.

3

Hafta 6
Doğumun IV. Evresinde Annenin Bakımı ve İzlemi
1. ARA SINAV
Normal Doğum Eyleminde Annede Oluşabilecek
Rahatsızlıklar
Doğum Sonrası Fiziksel Değerlendirme





Hafta 7
Postpartum Dönemde Bakım
Dershane İçi Uygulama (IV. Evre)
KLINIK UYGULAMA


Hafta 8
KLINIK UYGULAMA
Murray SS. Mc Kinney
ES. Gorrie TM. (2002),
Foundations
of
Maternal-Newborn
Nursing, Third Edition,
W.B.
Saunders
Company, USA.
Leifer G. ve ark. (2003),
Maternity&Pediatric
Nursing, Fourth Edition,
USA.
Taşkın L. (2009), Doğum
ve
Kadın
Sağlığı
Hemşireliği, Sistem Ofset
Matbaacılık, Ankara.
Taşkın L. (2009), Doğum
ve
Kadın
Sağlığı
Hemşireliği, Sistem Ofset
Matbaacılık, Ankara.
Burroughs A. (2001),
Maternity Nursing, W.B.
Saunders
Company,
USA.
Balkaya NA. (2002),
Postpartum Dönemde
Annelerin
Bakım
Gereksinimleri ve EbeHemşirelerin
Rolü,
Cumhuriyet Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi, Cilt: 6(2):42-49.
Ruchala PL. (2002),
Teaching New Mothers:
Priorites of Nurses and
Postpartum
Women,
Jognn, 29(1): 265-273.
Earle S. (2000), Why
Some Women Do Not
Breastfeed:
Bottle
Feeding and Father’s
Role,
Midwifery,
Volüme: 16(4): 251-340.
 Yıldırım G. Edt (2010) Ebe
ve Hemşireler için uygulama
becerileri öğrenim rehberi.
Cumhuriyet
Üniversitesi
4
Hafta 9
yayınları No:99. Sivas.
 Yıldırım G. Edt (2010) Ebe
ve Hemşireler için uygulama
becerileri öğrenim rehberi.
Cumhuriyet Üniversitesi
yayınları No:99. Sivas.
KLINIK UYGULAMA
KURBAN BAYRAMI


Hafta 10
KLINIK UYGULAMA
Alternatif Doğum Yöntemleri
Alternatif Doğum Pozisyonları
Dershane İçi Uygulama (Alternatif
Yöntemleri ve Pozisyonları)
Doğum 



Hafta 11
Anne Vücudunun Doğum Eylemine Sistemik
Evde Doğum Yaklaşımı
Doğum Sonrası Psikolojik Değerlendirme
Doğum Sonrası Döneminde Annenin Beslenmesi



Hafta 12
Doğum Sonrası Mobilizasyon ve Egzersizler
Laktasyon Fizyolojisi
Karaçam
Z.
(2001),
Doğum
Sırasında
Kullanılan Pozisyonların
Anne ve Bebek Sağlığına
Etkisi, CÜ HYO Dergisi,
Sayı:5.
Rathfisch G (2012) Doğal
Doğum Felsefesi, Nobel
Tıp Kitabevi , Nobel
Matbaacılık, İstanbul.
Işıloğlu H. Çev. Edt.
(2007) Doğum ve Doğum
Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
Sharon S. M. ve ark.
(2002) Foundations of
Maternal-Newborn
Nursing. W.B. Saunders
Company.
Taşkın L. (2009), Doğum
ve
Kadın
Sağlığı
Hemşireliği, Sistem Ofset
Matbaacılık, Ankara.
Burroughs A. (2001),
Maternity Nursing, W.B.
Saunders
Company,
USA.
Işıloğlu H. Çev. Edt.
(2007) Doğum ve Doğum
Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
Okumuş H ve Mete S.
(2009) Anne Babalar İçin
Doğuma
Hazırlık,
Deomed
Medikal
Yayıncılık, İstanbul.
Bilgiç D. (1998), Erken
Emzirmenin
Emziren
Annelerin Anne Bebek
Arasındaki İletişime ve
Plasentanın
Doğma
5
Emmenin Fizyolojisi
İlaçlar ve Emzirme




Hafta 13

Hafta 14
Hafta 15
Hafta 16
Hafta 18
Süresine
Etkisinin
İncelenmesi,
Yüksek
Lisans Tezi, Cumhuriyet
Üniversitesi, Sivas.
Özsoy AS. (1997), Ebe ve
Hemşireler İçin Anne
Sütü
ve
Emzirme
Danışmanlığı,
Saray
Kitabevi, İzmir.
Balkaya NA. (2002),
Postpartum Dönemde
Annelerin
Bakım
Gereksinimleri ve EbeHemşirelerin
Rolü,
Cumhuriyet Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi, Cilt: 6(2):42-49.
Ruchala PL. (2002),
Teaching New Mothers:
Priorites of Nurses and
Postpartum
Women,
Jognn, 29(1): 265-273.
Earle S. (2000), Why
Some Women Do Not
Breastfeed:
Bottle
Feeding and Father’s
Role,
Midwifery,
Volüme: 16(4): 251-340.
Dershane İçi Uygulama (Anne sütünün elle
sağılması)
Dershane İçi Uygulama (I.,II.,III.,IV. evre)
 Yıldırım G. Edt (2010)
Ebe ve Hemşireler için
uygulama becerileri öğrenim
rehberi.
Cumhuriyet
Üniversitesi Yayınları No:99.
Sivas
2. ARA SINAV
Dersin Değerlendirilmesi
Uygulamaya Yönelik Formların Açıklanması
Uygulama Beklentilerinin Tartışılması
KLINIK UYGULAMA
 Yıldırım G. Edt (2010) Ebe
ve Hemşireler için uygulama
becerileri öğrenim rehberi.
Cumhuriyet
Üniversitesi
Yayınları No:99. Sivas.
TAM ZAMANLI KLINIK UYGULAMA
 Yıldırım G. Edt (2010) Ebe
ve Hemşireler için uygulama
becerileri öğrenim rehberi.
Cumhuriyet
Üniversitesi
Yayınları No:99. Sivas
YILBAŞI TATİLİ
TAM ZAMANLI KLINIK UYGULAMA
FİNAL SINAVI
6
EĞİTİM MATERYALİ PAYLAŞIMI VE İLERİ KAYNAKLAR
Eğitim
Materyalleri
ve Ders
Notları
İleri
Kaynaklar
Gebe maketi
Doğum maketleri
Kemik pelvis maketleri
Servikal dilatasyon maketleri
Data show cihazı
Slayt makinesi
Doğum videoları
Flip chart
Doğum masaları
Hasta yataklarının onların bulunduğu teknik uygulama laboratuvarı
1. Taşkın L. (2009), Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, Sistem Ofset
Matbaacılık, Ankara.
2. Rathfisch G (2012) Doğal Doğum Felsefesi, Nobel Tıp Kitabevi , Nobel
Matbaacılık, İstanbul.
3. Okumuş H ve Mete S. (2009) Anne Babalar İçin Doğuma Hazırlık,
Deomed Medikal Yayıncılık, İstanbul.
4. TAPV (2009) Güvenli Annelik, Gria Reklam Ltd. Şti. İstanbul.
5. Burroughs A. (2001), Maternity Nursing, W.B. Saunders Company,
USA.
6. Partograf, The World Health Organization Maternal and Child Health
Unit, Division of Family Health WHO/MCH/88.4.
7. Karaçam Z. (2001), Doğum Sırasında Kullanılan Pozisyonların Anne ve
Bebek Sağlığına Etkisi, CÜ HYO Dergisi, Sayı:5.
8. Dağlar G. (1998), Doğum Anında Ebelerin Annelere Verdikleri Bakımın
Değerlendirilmesi ve Annelerin Beklentilerinin Belirlenmesi, Yüksek
Lisans Tezi.
9. Murray SS. Mc Kinney ES. Gorrie TM. (2002), Foundations of MaternalNewborn Nursing, Third Edition, W.B. Saunders Company, USA.
10. Leifer G. ve ark. (2003), Maternity&Pediatric Nursing, Fourth Edition,
USA.
11. Bilgiç D. (1998), Erken Emzirmenin Emziren Annelerin Anne Bebek
Arasındaki İletişime ve Plasentanın Doğma Süresine Etkisinin
İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
12. Özsoy AS. (1997), Ebe ve Hemşireler İçin Anne Sütü ve Emzirme
Danışmanlığı, Saray Kitabevi, İzmir.
13. Balkaya NA. (2002), Postpartum Dönemde Annelerin Bakım
Gereksinimleri ve Ebe-Hemşirelerin Rolü, Cumhuriyet Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt: 6(2):42-49.
14. Ruchala PL. (2002), Teaching New Mothers: Priorites of Nurses and
Postpartum Women, Jognn, 29(1): 265-273.
15. Earle S. (2000), Why Some Women Do Not Breastfeed: Bottle Feeding
and Father’s Role, Midwifery, Volüme: 16(4): 251-340.
16. Şirin A. Edt. (2008) Kadın Sağlığı. Bedray Basın Yayıncılık Ltd. Şti.
İstanbul.
17. Işıloğlu H. Çev. Edt. (2007) Doğum ve Doğum Teknikleri Atlası. Birol
A.Ş. İstanbul.
18. Sharon S. M. ve ark. (2002) Foundations of Maternal-Newborn Nursing.
W.B. Saunders Company.
19. Ayhan A ve ark. (2008) Temel Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi,
Güneş Tıp Kitapevleri, Ankara.
20. Çiçek N (2006) Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi, Güneş Tıp
Kitapevleri, Ankara.
7
Yıldırım G. Edt (2010) Ebe ve Hemşireler için uygulama becerileri
öğrenim rehberi. Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları No:99. Sivas
Sınav
Sorularının
Çözümleri
DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI VE PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI
Dersin*
Öğrenme
Çıktıları
ÖÇ-1
ÖÇ-2
ÖÇ-3
ÖÇ-4
ÖÇ-5
ÖÇ-6
ÖÇ-7
ÖÇ-8
ÖÇ-9
Kazandığı Bilgi ve Beceriler
KPÖÇK
ÖDY
Normal doğum eyleminin fizyolojisini, evrelerini
ve
annede
oluşabilecek
rahatsızlıkları
açıklayabilecek.
Doğum eyleminde annenin rahatını sağlayacak
girişimleri uygulayabilecek ve anneyi doğum için
hazırlayabilecek.
P4,P7,P11,P13
1,4
P4,P11,P12
1,4
Doğum
eyleminde
anneye
gereksindiği
bakımları uygulayabilecek, anneyi ve fetal
sağlığı değerlendirebilecek.
P4,P11,P12
1,4
Bebeğin
ve
plasentanın
doğumunu
yaptırabilecek
ve
yenidoğanın
bakım
gereksinimlerini karşılayabilecek.
P4,P12,P13
1,4
Postpartum periyodu tanımlayabilecek ve erken
dönemde anneyi fiziksel ve emasyonel yönden,
bebeği fiziksel yönden değerlendirebilecek.
P4,P12
1,4
Postpartum
dönemde
annenin,
bebeğin
sağlığının yükseltilmesine yönelik uygulamaları
yapabilecek.
P4,P12
1,4
Anne-ailenin gereksindiği konularda sağlık
eğitimi, danışmanlık yapabilecek ve annenin
ailenin ebeveynlik rollerine adaptasyonunu
değerlendirebilecek.
P4,P6,P7
1,4
Sağlık ekibinin diğer üyeleriyle ekip anlayışı
içinde çalışabilecek.
P1,P2,P3,P4,P5
1,4
Eğitim sürecinde aldığı diğer dersleri ilgili
konulara entegre edebilecek ve bağımsız olarak
öğrenme, okuma, çalışma ve araştırma
yeteneğini geliştirebilecek.
P1,P2,P3,P4,P5,P6,
P7
1,4
ÖÇ: Dersin öğrenme çıktısı
KPÖÇK: Katkıda bulunduğu program öğrenme çıktısının kodu
ÖDY: Ölçme-Değerlendirme Yöntemi
(1: Yazılı Sınav, 2: Sözlü Sınav, 3: Ev Ödevi, 4: Laboratuvar Çalışması, 5: Seminer / Sunum, 6: Klinik Uygulama, 7: Klinik
Değerlendirme Formları, 8: Ev Sınavı)
8
*Ders öğrenme çıktıları 10 taneyi geçmemelidir.
DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKI DÜZEYİ
No
P1
P2
P3
P4
P5
P6
P7
P8
P9
Program Öğrenme Çıktıları *
1
Ulusal ve uluslararası düzeyde ebelik mesleğinin tarihsel
gelişimini, tanımını, rollerini, yasal hak ve sorumluluklarını
açıklayabilecek.
Sağlıkla ilgili ulusal ve uluslararası göstergeleri, politikaları ve X
kuruluşları bilecek.
Ebelikle ilgili bilgi ve becerilerini uygularken profesyonel, etik,
kültürel ve evrensel değerler doğrultusunda takım çalışması
yapabilecek.
Problem çözme sürecini ve iletişim becerilerini kullanabilecek.
Katkı Düzeyi **
2 3 4 5
X
X
X
Yaşam boyu öğrenme davranışını kazanabilecek.
X
Alanındaki teknolojik gelişmeleri izleyerek, eleştirel düşünce ve
araştırmalar
yoluyla
ebelik
bilgi
ve
uygulamalarını
geliştirebilecek.
Kadın, aile ve topluma sağlığı koruma, geliştirme ve hastalığa
yönelik sağlık öğretimi yapabilecek, toplumda sık görülen
hastalıkları
tanımlayabilecek
ve
gerekli
bakımları
uygulayabilecek.
İlk ve acil yardım yöntemlerini uygulayabilecek.
X
X
X
Doğurganlığın düzenlenmesi uygulamalarına katılabilecek.
Prekonsepsiyonel dönemden doğuma kadar geçen süreçte
normal/riskli gebenin ve ailesinin gereksinimi olan bakımı
verebilecek.
Normal/riskli doğum eyleminde gebe, fetüs ve ailesinin bakım
gereksinimlerini karşılayabilecek, doğum evrelerine özgü nitelikli
P11
bakımı verebilecek ve uygun girişimleri yapabilecek ve normal
doğumu yaptırabilecek.
Doğum sonu dönemde normal/riskli loğusa, yeni doğan ve
P12 ailenin bakım gereksinimlerini karşılayabilecek ve uygun
girişimleri yapabilecek.
Kadın, üreme sağlığı ve sorunları konusunda bütüncü,
sistematik ve bilimsel bakım anlayışı ile sağlık kurumu veya
P13
evde bakım ve rehabilitasyona yönelik uygun ebelik girişimlerini
yapabilecek.
* Program çıktıları 8 – 14 adet olmalıdır. ** En az=1
X
X
P10
X
X
X
9
ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
Yöntem
Ara Sınav
Kısa Sınav
Dönem Sonu
Sınavı
Klinik
Değerlendirme
Sayı
2
13
1
Katkı Oranı
%12
%8
%30
Tarih
4
%50
AKTS/İŞ YÜKÜ TABLOSU
Etkinlik
Sayısı
Süresi (saat)
Ders Süresi (Sınav haftası
dahildir: 17 x toplam ders
saati)
Öğrencinin Sınıf Dışı
Dersi Çalışma Süresi
Kısa Sınavlar
Ara Sınav Hazırlık
Ara Sınav
Dönem Sonu Sınav
Hazırlık
Dönem Sonu Sınavı
17
16
Toplam İş Yükü
(saat)
272
31
2
62
13
2
2
1
2
24
2
66
26
48
4
66
1
2
Toplam İş Yükü
Toplam İş Yükü / 30 (s)
Dersin AKTS Kredisi
2
80
480 / 30
16
10