17 Ağustos 2016 SİRKÜLER NO: 2016 / 071 – BSMV Konu: 6728 sayılı Kanunla 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununda (BSMV) değişiklik yapılmıştır. 09 Ağustos 2016 tarih ve 29796 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6728 sayılı “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (bakınız 2016/ 065 (R) sayılı sirkülerimiz) ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununda, 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren yapılan düzenlemeler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır. 1. Bankalar ve finansman şirketleri, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereği tüketicilere iade ettikleri ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil ettikleri tutarlara ilişkin BSMV’leri, iadenin gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV’den indirebileceklerdir. 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun “Matrah” başlıklı 31 inci maddesinin dördüncü fıkrası, 5615 sayılı Kanunla, 01.05.2007 tarihinden itibaren “Sigorta şirketleri, iptal ettikleri sigorta muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde hesaplanan banka ve sigorta muameleleri vergisinden indirebilirler. Bu dönemde indirilemeyen vergiler, sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabilir.” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye “Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.” fıkrası eklenmişti. Maliye Bakanlığı da 85 Seri No’lu Gider Vergileri Genel Tebliğini yayımlamıştı (Bakınız 2007/107 sayılı sirkülerimiz). 6728 sayılı Kanunla 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren, 6802 sayılı Kanunun 31 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: “Sigorta şirketleri, iptal ettikleri sigorta muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde; bankalar ve finansman şirketleri, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04 www.sigmaymm.com.tr / e-mail: [email protected] 2 Kanun gereğince tüketicilere iade ettikleri ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil ettikleri tutarlara ilişkin vergileri, iadenin gerçekleştiği dönemde hesaplanan banka ve sigorta muameleleri vergisinden indirebilirler. Bu dönemde indirilemeyen vergiler, sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabilir.” Bilindiği üzere bankalar ve finansman şirketlerinin, üzerinden BSMV hesaplayarak ilgili vergi dairesine ödedikleri, tüketicilere kullandırdıkları kredilere nedeniyle ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil ettikleri tutarların tamamının veya bir kısmının, sözleşmede hüküm bulunmamasına rağmen veya sözleşmeyle belirlenenden daha fazla tutarda ya da dayanaksız olarak ve benzeri gerekçelerle tahsil edildiği iddiasıyla tüketiciler tarafından yasal yollara (Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemeleri) başvurulması ve banka ve finansman şirketlerinin haksız bulunması halinde söz konusu tutarlar, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince tüketicilere iade edilmektedir. Bankalar ve finansman şirketlerince, kredinin kullanımı aşamasında tüketicilere yansıtılmış bulunan BSMV’nin de tüketicilere iade edilmesi nedeniyle tüketiciden tahsil edilerek Hazineye intikal ettirilen BSMV, dayanaksız kalan işlem dolayısıyla Bankalar ve finansman şirketlerinin üzerinde yük olarak kalmaktadır. 6728 sayılı Kanunla 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren yapılan bu düzenlemeyle, sigorta şirketleri için var olan düzenlemeye benzer bir şekilde, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatı uyarınca iade edildiğinden banka ve finansman şirketleri lehine kalmayan paralar nedeniyle banka ve finansman şirketlerinin üzerinde yük olarak kalan BSMV'nin de tüketicilere iade edilmesi halinde, hesaplanan vergiden indirilmesine olanak sağlanmıştır. Diğer yandan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda “Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel” kişi, “Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki” işlem olarak tanımlanmıştır. Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04 www.sigmaymm.com.tr / e-mail: [email protected] 3 Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 6502 sayılı Kanuna istinaden 03 Ekim 2014 tarihinde yayımladığı “Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te, “Finansal tüketiciden faiz, kâr payı, vergi, fon ve benzeri yasal giderler dışında talep edilen ücret, komisyon, masraf ve benzeri adlar altındaki her türlü parasal” tutarı “Ücret” olarak tanımlamış; ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetleri Yönetmeliğin 1 no’lu ekinde sınıflandırmış ve tahsil edilen ücretlerin, kuruluşların karar birimleri veya adli, idari ve yetkili diğer makamların kararları neticesinde finansal tüketiciye iadesinin gerekmesi hâlinde, iadesi gereken tutar ve tahsil yöntemi hakkında kalıcı veri saklayıcısı yoluyla veya kaydı tutulan telefon ile finansal tüketiciye bilgilendirme yapılmasını istemiştir. Bu çerçevede; - Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişilerin düzenleme kapsamında olduğu, ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişilerin kapsam dışında kaldığı, - 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna istinaden yapılan başvuru sonucu Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemeleri tarafından verilen kararlar üzerine yapılan iadelerin düzenleme kapsamında olduğu, - 6502 sayılı dışında kalan diğer kanuni, hukuki düzenlemeler veya müşteri ile yapılan görüşmeye / isteğe bağlı olarak iade edilen tutarlar için hesaplanan BSMV’nin, iade edilse dahi hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği, - Tahsil edilen kredi faizinin, 6502 sayılı Kanun gereği de olsa iadesi halinde, faiz ibaresi Kanun metninde yer almadığı için iade edilen kredi faizi üzerinden hesaplanan BSMV’nin, iade edilse dahi hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği, - 9 Ağustos 2016 tarihinden önce 6502 sayılı Kanun gereği iade edilen ücret, komisyon ve benzeri adlarla tahsil edilen tutarlar üzerinden hesaplanan BSMV’nin, iade edilse dahi hesaplanan BSMV’den indirilemeyeceği, düşünülmektedir. 2. Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları ile emeklilik yatırım fonları ve menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıklarının para ve sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralara BSMV istisnası tanınmıştır. Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04 www.sigmaymm.com.tr / e-mail: [email protected] 4 6802 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (t) bendi ile “Emeklilik yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının ve menkul kıymet yatırım ortaklıklarının, sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar,” banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisna edilmişti. 6728 sayılı Kanunla söz konusu (t) bendi 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: “t) Emeklilik yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım fonlarının, menkul kıymet yatırım ortaklıklarının, girişim sermayesi yatırım fonlarının ve girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının para ve sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar,” Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketlere yönelik girişim sermayesi yatırımlarının teşvik edilmesi ve bu suretle büyümeye ve istihdama katkı sağlanması amacıyla 9 Ağustos 2016 tarihinden itibaren, girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları da Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) istisnası kapsamına alınmıştır. Düzenleme ile ayrıca emeklilik yatırım fonları, menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıkları ile girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıklarının sermaye piyasalarında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri paralar yanında para piyasalarında yapılan işlemler nedeniyle elde edilen paralara da banka ve sigorta muameleleri vergisi istisnası tanınmıştır. Yer verilen konularda ek bilgi istenildiğinde lütfen bizimle temasa geçiniz. Saygılarımızla, SİGMA YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Büyükdere Cad. Onur İşhanı No:118 Kat:5 Zincirlikuyu 34394 Şişli- İstanbul Tel: 90 212 288 99 01 Fax: 90 212 288 99 04 www.sigmaymm.com.tr / e-mail: [email protected]