Fen Laboratuarı Ders Planı(Öğretmen) (Kapalı Uçlu) BÖLÜM 1 Dersin Adı: Sınıf: Öğrenme Alanı: Ünitenin Adı/No: Konu: Fen ve Teknoloji 6. Sınıf Madde ve Değişim Işık v Ses /7. Ünite Fiziksel Olaylar /Ses Nasıl Yayılır Ses, ses şiddeti, frekans, boşluk, ince ses, yayılma hızı, ortam, enerji, ses dalgası, genlik 30 dak. Ünite Kavramları: Önerilen Süre: BÖLÜM 2 Deneyin Adı: Deneyin Amacı: İlgili Olduğu Kazanımlar: Güvenlik Önlemleri: Öğrenme Yöntem ve Teknikleri: Araç ve Gereçler: Dikkat çekme: Güdüleme: Bir Telefon Yapalım Ses dalgalarının çeşitli ortamlarda yayılmasını maddenin tanecikli yapısı ile ilişkilendirmeleri 3.7:Sesin yayılabilmesi için neden maddesel ortama gerek olduğunu, maddenin tanecikli yapısıyla açıklar(BSB–25;TD–1) 3.10: Sesin; madde ile karşılaştığında geçme, soğrulma ve yansıma olaylarının maddelerin özelliklerine bağlı olarak, farklı oranlarda birlikte gerçekleşebileceğini belirtir. Öğrenciler iğne konusunda uyarılmalılar. Birbirine batırabilirler. Kibrit çöpündeki kibrit parçalarıyla da oynatılmamalı gerekli uyarılar yapılmalıdır Kesici Cisimler Güvenliği Deney Yöntemi, Soru-Cevap Yöntemi Sağlam ince bir iplik (Yaklaşık 15 m uzunluğunda), İki plastik bardak, Kibrit çöpü, Toplu iğne Öğrenme- Öğretme Etkinlikleri: Öğretmen, öğrencilere selam verdikten sonra günlerinin nasıl geçtiğini sorar. Sonra arkadaşlar insan kulağı hangi frekanslar arasındaki sesleri duyabilir veya insan her sesi niçin duyamaz diyerek merak uyandırır. İlk kıtalar arası telefon görüşmesinin 1915’te yapıldığı ve ilk sesli filmlerin 1928 yılında çevrildiği söylenebilir. Öğretmen ‘’Arkadaşlar neden müzik aletlerinden hep farklı sesler çıkar onları birbirinden ayıran Gözden geçirme: Derse geçiş: Bireysel/Grupla Öğrenme etkinlikleri: BÖLÜM 3 Ölçme Değerlendirme: Etkinlik sonrası sorular: Neler öğrendik: Yorum: nedir kendi sesimizi başka seslerden ayıran nedir işte bugün dersimizde bunları öğreneceğiz’’der. Öğretmen sınıfa “Bugünkü dersimizde ses iletiminin nasıl gerçekleştiğini ve sesin nasıl yayıldığını öğreneceğiz ‘’der Öğretmen ses konusunda teorik bilgi verir. Öğrencilere föylerde anlaşılmayan bir yer olup olmadığı sorulur ve anlaşılmayan yerlerde açıklamalar yapılır. Deney etkin bir şekilde ve zamanında yapıldı. İstenilen sonuca ulaşıldı. 1- Ses iletilir mi? Ses iletimi nasıl gerçekleşir? 2- Maddenin taneciklerinin …………sonucu ses oluşur. 3- Ses dalgalarının katı yüzeylerde yansımasına………….denir 4- Ses boşlukta yayılır mı? 5- Ses her yönde ……………..halinde yayılır. 6- Ses hangi yüzeyler sesi daha çok yansıtır. Öğretmen sınıfa “Neler öğrendik sorusunu sorar ve öğrencilerin cevaplarından yola çıkarak sesin titreşimler sonucu oluştuğunu ve boşlukta yayılmadığını ifade eder. Sesin dalgalar halinde yayıldığını ve ses dalgalarının enerji taşıdığını söyler. Ses konusunun başında yapılan merak uyandırma derse olan ilgiyi artırdı. Öğrenciye verilen teorik bilgilerden de sesin bir titreşim sonucunda geldiği bilgisi edinildi yapılan deneyde günlük hayatta var olan telefon olması kalıcı olması açısından önemlidir. Burada sesin titreşim hareketi sonucunda iletildiği öğretildi çünkü daha önce katılarda iletimin titreşim sonucu olduğu öğretilmişti. Kullanılan malzememizde katı bir madde bu konuda tam öğrenme sağlanıyor. BÖLÜM 4 İğne ile plastik bardakları delerken ellerine batırabilirler. Delinipte öğrencilere verilmesi güvenlik açısından daha iyi olur. Kibrit çöpleri yanıcı olduğundan ateşe yanaştırılmamalıdır. BÖLÜM 5 Ses bir enerji çeşididir. Ses maddenin taneciklerinin titreşimleri sonucunda oluşur. Dalgalar halinde yayılır. Ses dalgalarının birim saniyedeki titreşimine frekans denir. İnsan kulağı ancak belli frekans aralığındaki sesleri duyabilir. Ses dalgalarının yayılması ve oluşması için maddesel ortama ihtiyaç vardır. Ses boşlukta yayılmaz. Sesi oluşturan kaynaktan uzaklaşıldıkça sesin enerjisi azalır ve ses daha az şiddette duyulur. Ses şiddeti ses dalgalarının taşıdığı enerji miktarı ile alakalıdır. Akustik ses bilimidir ve sesin özelliklerini inceler. Ses yalıtımı sesi daha az soğuran maddelerden yapılır. Ses dalgaları bir yüzeye çarpıp yansıyarak tekrar duyulmasına YANKI denir. Yankı olayı dağ yamaçlarında, boş odalarda, spor salonları gibi yerlerde gerçekleşir; yankı olayını küçük kapalı yerlerde (3-5m mesafeden) fark edemeyiz.