Çölyak hastalığı nedir?

Celiac Disease
( Çölyak Hastalığı)
Çölyak hastalığı nedir?
Çölyak hastalığı, bağırsaklardaki sindirimi
sağlayan "villus" denilen yapıların
bozulmasına sebep olan ve dolayısıyla da
yiyeceklerdeki besinin emilmesini engelleyen
ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir
sindirim hastalığıdır.
• Çölyak hastası olan kişiler buğdayda arpada
çavdarda ve yulafta bulunan ve "gluten"
olarak adlandırılan bir proteine tahammül
edememektedir. Çölyaklı hastalar gluten
içeren yiyecekler yediklerinde, bağışıklık
sistemi bunu ince bağırsaklara zarar vererek
yanıtlar. Özellikle çok küçük ve parmak şekline
benzeyen “villus” olarak adlandırılan ince
bağırsaktaki emilimi sağlayan yapılar kaybolur.
Gluten nedir ?
• Gluten, hamurun güçlü yapısından sorumlu,
buğdayda bulunan proteindir.
• Glüten proteinleri, ekmek yapımı esnasında
oluşan ağsı yapıdan sorumludur. Yükselme
devresinde oluşan bu yapı çok önemlidir,
glütensiz istenilen yapı oluşamaz ve ekmek
mayalanamaz.
• Gluten, birçok insan için mide-bağırsak kanalı yoluyla
kolaylıkla sindirilebilen normal bir proteindir. Fakat
bazı kişiler glüteni sindiremez. Bu kişiler çölyak
hastalığı olarak adlandırılan gluten intolerantlardır.
• Çölyak hastalığına sahip kişiler glüten içeren gıda
yediklerinde, bağışıklık sistemleri ince bağırsağa zarar
vererek karşılık verir. Belirli bir biçimde, ince bağırsak
zarında bulunan, villi olarak adlandırılan, küçük
parmak benzeri çıkıntılar kaybolur. Besin öğeleri
gıdalardan bu villi sayesinde kan dolaşımına emilirler.
Villi olmaksızın, yediği gıdanın miktarıyla alakasız
olarak, kişi kötü beslenmiş olur.
Çölyak Hastalığının semptomları
nelerdir?
•
•
•
•
•
•
•
•
İshal
Kabızlık
Halsizlik
Bulantı
Karın şişkinliği
Kilo kaybı
Eklem ağrısı
Solgun dişler
• Yetişkinler de daha az sindirim semptomları olması
muhtemeldir . Bunun yerine aşağıdakilerden birini
veya birkaçını olabilir:
• Açıklanamayan demir eksikliği anemisi
• Yorgunluk
• Eklem ağrısı
• Kemik kaybı veya osteoroporoz
• Depresyon ya da anksiyete
• Ellerde ve ayaklarda karıncalanma uyuşma
• Adet düzensizlikleri
• Tekrarlayan düşük veya kısırlık
• Ağız içi Aftlar
• Kaşıntılı bir deri döküntüsü (dermatit
herpetiformis)
Çölyak hastalığı nasıl teşhis edilir?
• Çölyak hastalığından şüphelenildiğinde, ayrıntılı
bir muayeneden sonra bazı kan ve dışkı testleri
istenir. Kalsiyum, magnezyum, potasyum,
protein, kolesterol, B12 vitamini, A vitamini,
folik asit ve demir gibi bu hastalıkta vücutta
eksilebilecek bazı maddelerin kandaki
seviyelerinin ölçülmesi, tam kan sayımının
yapılması ve iltihap belirteçlerinin kontrol
edilmesi yanında; çölyak hastalığının teşhisinde
kullanılan bazı testlerin de yapılması gerekir.
Kan Testi
• Çölyak hastalığının teşhisinin en basit yöntemi
kan testidir. Kan testi alınarak bir teşhisi
konulabilir. Ancak her zaman kan testi kesin
sonuç vermeyebilir.
Biyopsi(Kavanozkopi)
• Kan testleri ve belirtiler çölyak hastalığını
işaret ediyorsa, ince bağırsak biyopsi, tanıyı
doğrulamak için yapılır. Biyopsi sırasında,
doktor villuslar hasarı kontrol etmek için ince
bağırsaktan doku küçük parçalar kaldırır.
Çölyak hastalığının tedavisi nasıl
olmalıdır?
• Çölyak hastalığında tedavinin temelini sıkı bir
glutensiz diyet uygulanması oluşturur. Bu
amaçla gluten içeren tahıl ürünleri (buğday,
arpa ve çavdar) kullanılarak yapılan gıda
maddelerinin kesinlikle yenmemesi gerekir.
Pirinç, mısır, patates ve soya unundan
yapılmış ürünler yenilebilir. Meyve, sebze,
yumurta ve et ürünlerinin yenmesinde sakınca
yoktur.
Gluten içermeyen bir diyetin uygulanması normal
beslenmeye göre daha pahalı, güç ve sıkıcı olabilir.
Bu nedenle kesin tanı konulmadan bu tür bir diyetin
uygulanması tavsiye edilmez. Bu hastalarda laktoz
eksikliği (laktoz intoleransı) de olabildiğinden
başlangıçta süt ve sütlü gıdaların alınmaması önerilir.
Glutensiz diyete başlanmasından günler sonra
şikayetlerde azalma görülmeye başlar. Şikayetlerin
tamamıyla ortadan kalkmasına rağmen bağırsak
mukozasının tamam olarak iyileşmesi bazen 2 yıl
kadar sürebilirse de bağırsak mukozasındaki iyileşme
genellikle 3-6 ay içinde gerçekleşir.
Çölyak Hastalığında Unutulmaması Gerekenler
• Çölyak hastaları için ;buğday,arpa, çavdar,
yulafda bulunan protein ,gluten, zehirden
farksızdır ve vücut tarafından tahammül
edilmemektedir.
• Çölyak hastalığı küçük bağırsağa zarar
vermekte ve vücudun besin alınımını
engellemektedir.
• Çölyak hastaları için tedavi çok
önemlidir.Kanser, osteoporosis, Kansızlık,
seizure (hastalık nöbeti,kriz) gibi hastalıklara
yol açabilmektedir.
• Çölyaklı kişide belirtiler olabilir yada
olmayabilir.(illaki belirtiler olması
gerekmemektedir.)
• Kesin tanı için biyopsi ve kan testleri
gereklidir.
• Çölyak hastalığı kalıtsal olduğundan çölyaklı
kişinin aile fertlerinin de test yaptırmaya
ihtiyaçları vardır.
• Çölyak hastalığı glutensiz diyet ile tedavi
edilmektedir.Çölyaklılar için glutensiz diyet
Swot Analizi
• Güçlü Yanlarımız
• Türkiye de çölyak ürünlerini satan ilk markayız.
• Türkiye de birkaç yerel kuruluş glutensiz ürünler satıyor fakat glutensiz
ürünlerin ayrı fabrikalarda üretilmesi gereklidir , rakiplerimiz aynı
fabrikalarda ürettiği için çölyak hastalarına yararları dokunmuyor.
• Yurtdışında çalıştığımız firmalar Türkiye de sadece bizimle çalışıyolar
prensipleri gereği.
Zayıf yanlarımız
• çölyak hastalığı Türkiye’de bilinen bir hastalık değil.
• Ürünler yurtdışından geldiği için ürünler pahalı
• Yerel işletmelerin ürettiği az üründe olsa fiyatları daha ucuz
Tehditler
• Hastalığın bilinirliği arttıkça ortaya daha güçlü rakiplerin
çıkacak olması
• Şu an yerel rakiplerimizin pastadan pay alması ve daha uygun
fiyatlar olması
Fırsatlar
• Türkiye ye giren ve bu konuda hizmet veren ilk markayız
• Ürünlerimizin kalitesi ve güvenirliliği tamdır çünkü
yurtdışından gelen ürünlerimiz her defasında gümrükte analiz
için laboratuara gitmektedir.
• AYŞE NİHAN ÖNER
• ÇAĞLA AKAR
• GONCA AKPINAR