endotel yapısı ve fonksiyonları

advertisement
ENDOTEL, SİNİR, BAĞ
DOKUSU YAPI
VE
FONKSİYONLARI
Doç. Dr. Hafize UZUN
• Endotel hücreleri, kan damarlarını kan akımı
yönünde uzunlamasına döşeyen yassı, ince,
poligonal, yaklaşık 10x30 µm boyutlarında
hücrelerdir.
•Çekirdekleri lümene doğru kabarık şekilde yassı,
oval ve heterokromatindir.
•Bu hücrelerde küçük bir Golgi kompleksi, bir kaç
mitokondriyon, serbest ribozomlar ve GER sarnıçları
izlenir.
•Çekirdeğin yerleştiği kısım hücrenin en kalın
kısmıdır. Perifere gidildikçe hücre incelir. Yaklaşık iki
plazma zarı arası 0.2-0.4 µm kalınlığına iner.
Endotel seçici geçirgenlik gösterir.
A-O2, CO2ve glikoz, gibi
küçükhidrofilikvehidrofobikmoleküller
diffüzyonla geçer
B-Su ve diğer yaklaşık 1,5 nm çaplı hidrofilik
moleküller hücreler arası bağlantılardan
diffüze olur (para selüler yol)
C-Suda eriyen 11 nm’den büyük moleküller
transitosiz yoluyla geçer.
Sinir Dokusu,
• Vücut ağırlığının % 2,4’ü sinir dokusu
• Sinir dokusunun % 83’ü beyinde
• Erişkinde 1010 – 10113 nöron
• Aralarındaki iletişim elektriksel ve kimyasal sinyallerle olur
• Nöronlar, dendritlerle aldıkları uyarıyı aksonlar yardımıyla
transfer eder
•Nöronların lipid içeriği çok yüksek
Miyelin kılıfın % 70-80’ini oluşturan lipidler elektrik yalıtımını sağlar ve
sinyal ileti hızını arttırır.
ƒ Demyelinizasyona neden olan faktörler:
- Toksinler
- Enflamasyon
- Vitamin eksikliği
- Genetik kusurlar)
Nöro-muskuler patolojilere neden olur
•Sinapslarda uyarının transferi yapılır
• Sinapslar nöron-nöron ve nöron-kas
hücreleri arasındaki ilişkiye aracılık eder
• Saniyede 500’den fazla impuls
(miyelinsiz sinirde 10 impuls) iletilebilir
• İmpuls ileti hızı 100 m/sn’dir (havada
ses hızının yaklaşık ⅓’ü).
•Beyin, vücut ağırlığının yaklaşık %2’si
- O2’nin yaklaşık %20’sini
- Glukozun %60’ını ∼ 103 gr/gün kullanır
• Sinir sisteminin ana yakıtı glukoz
• Sadece uzun süreli açlıkta keton
cisimlerini kullanmaya başlar. Glikojen
depoları yetersizdir
Bağ dokusu, hücreler ve hücrelerarası
maddeden[ekstrasellüler matriks(EM)]
oluşmuştur.
Destek Doku, EM, temelde substantia
fondamentalis içinde yüzen çözünmez
protein liflerinden oluşmuştur.
EM’in başlıca proteinlerini,
fibroblastların ve epitel hücrelerinin
sekresyonu olan
Kollajen
Elastin
Glikoprotein
Proteoglikan
oluşturur
Download