Cumhuriyet - WordPress.com

MEŞRUTİYET’TEN
CUMHURİYET’E
1908–1923
II. Abdulhamit Döneminin Sonu
Yıl 1908 -
II. Meşrutiyet’in İlanı
İttihat ve Terakki Cemiyetinin uzun yıllar süren
çabaları sonucu;
* II. Abdulhamid, Kanuni Esasi’yi ilan etti. Osmanlı
Mebusan Meclisi yeniden açıldı.
* 31 Mart Vakası (13 Nisan 1909) sonucunda iktidara
İttihat ve Terakki geçti.
* 27 Nisan’da Sultan II. Abdulhamit tahttan indirildi.
Yıl 1911-1912
Trablusgarp Savaşı
İtalya - Osmanlı Devleti
Sonuç:
- On iki ada İtalya’nın eline geçti
I. Balkan Savaşı
1912
Balkan Devletleri – Osmanlı Devleti
Savaşın sebepleri:
- Balkan devletlerinin kendi aralarında Osmanlı’ya
karşı ittifak yaparak Osmanlı topraklarını ele
geçirmek istemeleri.
-Rusya’nın Balkanlar’da takip ettiği politika.
Savaşın sonuçları:
- Osmanlı, çok sayıda asker, silah ve sivil kaybetti.
- Bulgarlar Çatalca’ya kadar ilerledi.
- Edirne, Kırklareli kaybedildi.
- Arnavutluk, Makedonya kaybedildi.
II. Balkan Savaşı
1913
Yunanistan, Sırbistan ve Romanya-Bulgaristan
Savaşın sebepleri:
- Bulgarların fazla toprak almasını kabul etmeyen
ülkeler Bulgaristan’a savaş açtı.
Savaşın sonuçları:
- Durumdan yararlanan Osmanlı, Edirne ve
Kırklareli’yi geri aldı.
- Bulgarlar Çatalca’ya kadar ilerledi.
Birinci Dünya Savaşı
1914 - 1918
SAVAŞIN TARAFLARI
İtilaf Devletleri
İttifak Devletleri
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler
- Çanakkale Cephesi
- Romanya (Galiçya) Cephesi
- Yemen- Hicaz (Arabistan) Cephesi
- Sina (Suriye) - Filistin Cephesi
- Kanal Cephesi
- Irak Cephesi
- Makedonya Cephesi
- Kafkasya Cephesi
Sarıkamış Harekatı
22 Aralık 1914 - 15 Ocak 1915
- Enver Paşa, Doğu Cephesi’nde Rusların imhasını
hedef aldı.
- 93 Harbinde kaybedilen toprakları geri almak
istiyordu.
(Kars, Ardahan, Batum)
Enver Paşa
Başkomutan Vekili
Sonuç:
- 60.000 askerimiz şehit oldu.
- Şehitlerimizin çoğu donarak vefat etmiştir.
- Rus ordusunun kaybı 30.000’dir.
- Doğu Anadolu işgale uğradı.
Şehitlerimizin başındaki Rus askerler.
Çanakkale Savaşı
1915
- Deniz Harekatı 18 Şubat-18 Mart 1915
- Kara Harekatı
25 Nisan 1915
Sonuç:
ÇANAKKALE
GEÇİLMEZ!
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN SONUÇLARI
- Almanya yenildi, Osmanlı da yenilmiş kabul edildi.
- Alman, Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Rus
İmparatorlukları yıkıldı.
- Yeni devletler kuruldu.
KAYIPLARIMIZ
- Toplam bilinen 1.600.000 şehit.
- Sayısı bilinmeyen yaralı ve kayıp.
- Mondoros Mütarekesi ile işgale uğradık.
ERMENİ
MESELESİ
1915-1918 Osmanlı'da Ermeni Olayları
SOYKIRIM MI?
TEHCİR Mİ?
SOYKIRIM NEDİR?
Soykırım;
Irk, siyasal görüş, din, sosyal durum gibi farklı
özellikleri ile diğerlerinden ayırt edilebilen bir
topluluğun veya bireylerinin; önemli sayıda,
sistemli ve planlı bir şekilde yok edilmeleridir.
Hitler’in Yahudi Soykırımı
Saddam Hüseyin’in Halepçe Katliamı
Srebrenitsa Katliamı
TEHCİR
NEDİR?
Tehcir;
Bir kişinin-topluluğun güvenliğini sağlamak üzere,
devlet eli ve iradesi ile daha uygun yerlere geçici veya
kalıcı olarak göç ettirilmesidir. Tehcir, sınırdışı etmez,
sınır içinde yer değiştirtir.
Kelime ve kavramın kökeni
Kur’an-ı Kerim’deki Haşr Sure’sine dayanır.
1915 Tehcirinin Sebepleri
- Ermeniler yurdun her yerinde isyan çıkarıyor,
suikastler yapıyordu.
- Osmanlı’nın savaştığı Rusya yanlı davranışları ve
İHANETLERİ .
- Hükümetin, İtilaf ordularının Çanakkale’ye çıkarma
yapmasından önce cephe gerisinin güvenliğini
sağlama endişesi.
- Anadolu‘daki Ermeni nüfusunun büyük bir kısmı
kafileler şeklinde yola çıkarıldı.
- Suriye çölünde kurulan toplama kamplarına
sevkedilen Ermenilerin bir bölümü yolda açlık ve
hastalıktan öldü.
- Bir kısmı da o dönemlerde sık görülen dağ
eşkıyalarının saldırıları sonucu ölmüştür.
İstanbul’un İşgali
1918
Mondoros Mütarekesi sonucu;
- Osmanlı teslim oldu.
- 13 Kasım 1918’de İngilizler İstanbul’a asker çıkardı.
- Bu, 465 yıl sonra İstanbul’a ilk kez yabancı düşman
askerinin girişidir.
Düşman gemilerinin boğazda demirleyişini ve
askerlerinin karaya çıkışını pencereden izleyen
Mustafa Kemal, yanındakilere o ünlü sözünü
söyler:
GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER!
İstanbul’dan Anadolu’ya Geçiş
- M. Kemal, işgalin ardından 6 ay boyunca İstanbul’da
kurtuluş için çareler aradı, arkadaşlarıyla toplantılar
yaptı.
- 9. Ordu Müfettişliğine atanan Mustafa Kemal,
Samsun'a, bölgede iç huzuru sağlamak, silah ve
cephaneleri toplamak ve vatandaşlara silah
dağıtılmasını engellemek üzere gönderildi.
KURTULUŞ SAVAŞI
1919–1922
- 16 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru ile Samsun'a
hareket eden, Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919'da
Samsun'a çıktı.
- Halkın ve ordunun bir an önce teşkilatlandırılmasının
zorunlu hale geldiğini gören M. Kemal, 25 Mayıs’ta
Samsun’un Havza ilçesine geçti.
- M. Kemal, 28 Mayıs’ta askeri ve mülki amirlerle
Müdafaayı Hukuk Cemiyetlerine gönderdiği yazıda
işgali protesto için her tarafta mitingler yapılmasını,
halka felaketin büyüklüğünün anlatılmasını istedi.
- M. Kemal, Samsun’a çıktığında yurdumuz işgal
altındaydı.
- Anadolu’da işgal karşıtı yüzlerce miting yapıldı.
- İngilizler, M.Kemal’in yeniden İstanbul’a çağrılmasını
istedi.
- Mustafa Kemal ise arkadaşları ile beraber kongre
hazırlıklarını sürdürüyordu.
KONGRELER
AMASYA TAMİMİ
ERZURUM KONGRESİ
SİVAS KONGRESİ
22 Haziran 1919
23 Temmuz-7 Ağustos 1919
4-11 Eylül 1919
- Bu kongrelerde milli iradeye dayalı hükümet
kurulması, milletin kendi kaderini kendisinin belirlemesi
esası kabul edildi.
- Tüm illere telgraflar çekilerek halk adına karar verecek
temsilciler seçilmesi istendi.
- Seçilen temsilcilerin toplanma yeri Ankara’ydı.
NEDEN ANKARA?
- Yurdumuzun tam ortasında ve cephelere de eşit
uzaklıktaydı. Haberleşme ve ulaşım olanakları iyiydi.
MUSTAFA KEMAL’İN ANKARA’YA GELİŞİ
27 ARALIK 1919
- Ankara’da büyük bir coşku ile karşılandı.
- Atatürk’ün Ankara’ya gelişi, Kurtuluş Savaşı
dönemindeki en önemli olaylardan biridir.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşu, Türk
ordusunun kurulup hazırlanması çalışmaları Ankara’da
yapılmıştır.
- Ankara milli mücadelenin merkezi haline geldi. Ankara
o günlerde başkentlik görevini üstlendi.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NİN KURULUŞU
23 NİSAN 1920
- İllerde seçilen temsilciler ve son Osmanlı Meclis-i
Mebusan'ın bazı üyeleri Ankara'ya geldiler.
- 23 Nisan 1920 Cuma günü, Hacı Bayram Camii'nde
kılınan Cuma namazından sonra saat 13.45’te , Meclis
muhteşem bir törenle açıldı.
- Ankara'ya gelebilen 115 milletvekili Meclis salonunda
toplandı.
- TBMM, Mustafa Kemal Paşa'yı meclis başkanlığa
seçti.
- Mustafa Kemal Paşa, TBMM başkanlığını
Cumhurbaşkanı seçildiği gün olan 29 Ekim 1923
tarihine kadar sürdürdü.
- 2 Mayıs 1920’de Bakanlar Kurulu yasası çıktı.
- 11 bakan ve TBMM Başkanı M. Kemal’den oluşan
Meclis hükümeti kuruldu.
- TBMM ile birlikte, millî egemenliğe dayalı yeni Türk
Devleti doğmuş oldu.
- Birinci TBMM'nin iki temel hedefi, kesin zaferi
kazanmak ve yeni devletin kalıcılığını gerçekleştirmekti.
- Öncelikle, ülke topraklarının yabancı işgalinden
kurtarılması gerekiyordu.
- Meclisin açılmasıyla birlikte İstanbul Hükumeti’nin
etkisi İstanbul’la sınırlı kaldı.
- Ankara'da oluşturulan Meclis ve hükümet, fiilen
Türkiye'nin yönetimini ele aldı.
- Kuvvay-i Milliye birlikleri tasfiye edildi.
- İsyanları önlemek ve asker kaçaklarını durdurmak için
İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
SAVAŞILAN CEPHELER
Doğu Cephesi (Ermenistanla Savaş)
- 28 Ekim 1920'de Kazım Karabekir komutasındaki Türk
kuvvetleri, 10 gün süren bir harekât sonunda
Ermenistan'ı kesin yenilgiye uğrattı .
- Doğu sınırımız bugünkü halini aldı.
- 2 Aralık’ta Rusya, Ermenistan’ı işgal etti.
Kazım Karabekir Paşa
Güney Cephesi (Fransızlarla Savaş)
- Maraş’ta, Sütçü İmam’ın başlattığı mücadele sonunda
Maraş’ta tutunamayan Fransızlar şehri terk etmek
zorunda kaldı (12 Şubat 1920).
- Urfa şehrinde Ali Saip Bey tarafından teşkilatlandırılan
direniş sonucunda Fransızlar şehri boşalttılar.
(11 Nisan 1920)
- Antep’te 1 Nisan 1920’de Fransızlara karşı direniş
başladı. TBMM ile Ankara Antlaşması’nı yapan
Fransızlar, işgal ettikleri yerleri boşalttılar.
Sütçü İmam
Şahin Bey
Batı Cephesi (Yunanistan’la Savaş)
- Savaşlar, İzmir-Bursa-Balıkesir-Kütahya-Eskişehir
hattında gerçekleşti.
- Batı Cephesi komutanı İsmet Bey, Ocak 1921'de I.
İnönü; Mart 1921'de II. İnönü Muharebelerini kazanarak
Yunan ilerlemesini durdurdu.
- İnönü zaferleri, milli ordu projesinin başarısını
kanıtladı. Milli Mücadelenin kazanılacağına olan inancı
arttırdı.
- Ancak, Temmuz 1921'de Yunan Kuvvetleri, ordumuzu
Kütahya-Eskişehir Savaşlarında yenilgiye uğratarak
Ankara’nın 70. km batısına kadar ilerledi.
- Mustafa Kemal ve Fevzi Çakmak’ın gayretleriyle,
ordumuz Sakarya ırmağının doğusuna çekildi.
- Meclis’in Kayseri’ye taşınması gündeme geldi.
Fevzi Çakmak
Sakarya Meydan Savaşı 23 Ağustos-13 Eylül 1921
- Yunan taarruzları başarısız oldu.
- 10 Eylül’de Türk ordusunun karşı atağı başladı.
- 13 Eylül’e kadar Sakarya’nın doğusundaki tüm Yunan
kuvvetleri temizlendi.
- Yunan ordusu, Eskişehir-Afyon’un doğusuna kadar
çekildi.
- Bu savaş sonrasında T.B.M.M., Mustafa Kemal'e
mareşallik rütbesi ve gazi ünvanı vermiştir.
Başkomutanlık Meydan Savaşı (Büyük Taarruz)
26 - 30 Ağustos 1922
- Mustafa Kemal, meclis kararıyla Başkomutan oldu ve
savaşı bizzat yönetti.
- Genel seferberlik ilan edildi. Savaş hazırlıkları 1 yıl
kadar sürdü.
- “Hattı müdafa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh
bütün vatandır.” sözü, savaşın ana ilkesi olmuştur.
- Her asker bulunduğu yeri sonuna kadar savunacak,
izin almadan geri çekilen idam edilecekti.
TAAR R U Z
- 26 Ağustos sabaha karşı başlayan taarruz, 30
Ağustos’ta Yunan ordularının bozguna uğramasıyla
sonuçlandı.
- Yunan orduları Ege’ye sürüldü. 9 Eylül’de İzmir’in
işgali sona erdi.
- Büyük Taarruz, yaklaşık 200 yıldan sonra Türk
ordusunun galibiyetiyle sonuçlanan ilk taarruz
savaşıdır.
- Türk tarafı Lozan'da toplanan barış konferansına
önemli bir diplomatik avantajla katılmıştır.
Mustafa Kemal taarruzu izlerken.
9 Eylül’de Muzaffer Türk Ordusu yeniden İzmir’de...
LOZAN ANTLAŞMASI
- Lozan Barış Konferansı 8 ay sürmüş ve Türk tarafının
kayıtsız şartsız bağımsızlık talebi nedeniyle çetin
geçmiştir.
- Görüşmelerde Türkiye'yi İsmet inönü temsil etmiştir.
- Konferans sonunda Türkiye’nin bugünkü sınırları belli
olmuştur.
İsmet Paşa, Lozan Antlaşması’nı imzalarken.
CUMHURİYET’İN
İLANI
29 EKİM 1923
- Mustafa Kemal Paşa, 28 Ekim gecesi arkadaşlarını
toplayarak Cumhuriyet ile ilgili düşüncesini açıkladı ve
İsmet inönü ile o gece, devletin niteliğinin cumhuriyet
olduğunu saptayan bir yasa tasarısı hazırladı.
- Tasarıda: "Hakimiyet kayıtsız ve şartsız milletindir.
İdare usulü halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare
etmesi esasına dayanır. Türkiye Devletinin hükümet
şekli Cumhuriyettir." gibi esaslar vardı.
- 29 Ekim 1923 Pazartesi akşamı saat 20.30'da kanun
kabul edildi. Artık Türk Devletinin adı konmuştu:
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ
- Cumhuriyetin ilanı, Türk kurtuluş mücadelesinin
askeri ve siyasi alanda zafere ulaşmasının bir
sonucudur.
- Türk devleti yok olmamış, yerine çağdaş bir devlet
biçimiyle Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur.
- Mustafa Kemal Atatürk, ilk Cumhurbaşkanı seçilmiştir.
CUMHURİYET’İN GETİRDİĞİ YENİLİKLER
- Atatürk, Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyine
çıkarmak" amacıyla bir dizi devrim yaptı.
* Halifeliğin kaldırılması.
* Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi.
* Şapka ve kıyafet devrimi.
* Tekke, zâviye ve türbelerin kapatılması.
* Soyadı kanunu.
* Yeni saat, takvim ve uzunluk ölçülerinin kabulü.
* Türk Medeni Kanunu.
* Laiklik ilkesi.
* Öğretimin birleştirilmesi.
* Yeni Türk harflerinin kabulü.
* Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması.