Slayt Başlığı Yok

DİKKAT EKSİKLİĞİ
HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU
MURAT YETER
İÇERİK
 Tanım
 Tarihçe
 Epidemiyoloji
 Klinik Bulgular
 Tanı koyma
 Etiyoloji
 Ayırıcı tanı
 Birlikte bulunan bozukluklar
 Tedavi
 Gidiş
Kaynaklar

Journal of American Child and
Adolescent Psychiatry (Gözden Geçirme
Yazısı, 2000)



www.hiperaktif.org
www.chadd.org
www.gata.edu.tr/cocukruh/index
Dikkat Eksikliği
Hiperaktivite Bozukluğu
(DEHB)
 Aşırı Hareketlilik
 Kısa Dikkat Süresi
 Yetersiz Dürtü Kontrolü
Tarihçe
 Post Ensafilitik Davranışsal Sendrom
(I. Dünya Savaşında)
 Minimal Beyin Zedelenmesi Sendromu (1947)
 Minimal Beyin Disfonksiyonu (1960)
 Hiperkinetik Reaksiyon (DSM-II, 1970)
 Dikkat Eksikliği Bozukluğu (DSM-III, 1980)
 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
(DSM- III-R, 1987)
Dikkat Eksikliği ve Yıkıcı
Davranış Bozuklukları
 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
 Karşıt Gelme Bozukluğu
 Davranım Bozukluğu
 BTA Yıkıcı Davranış Bozukluğu
DEHB’nun 3 Tipi
 Dikkat Eksikliğinin Belirgin olduğu
 Aşırı Hareketlilik ve Dürtüselliğin
Belirgin olduğu
 Kombine (En Sık)
 Okul Çağı Çocukların %3-5
 Erkek/Kız Oranı
3-5/1
 Irksal farklılık yok
Dikkat Sorunları
 Dikkati vermede ve sürdürmede güçlük
 Söylenenleri duymamış izlenimi verirler
 Bir görevi bitirmeden diğerine geçerler
 Zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınırlar
 Günlük etkinliklerde sıklıkla unutkandırlar
 Dikkatleri ilgisiz uyaranlarla kolayca dağılır
Aşırı Hareketlilik
 Gerektiği zamanlarda yerinde
oturmama
 Oturduğu yerde kıpırdanıp durma
 Çok konuşma
 Sessiz etkinlikler sırasında gürültü
yapma
Yetersiz Dürtü Kontrolü
(İmpulsivite)
 Sonunu düşünmeden davranışa
geçme
 Sorular tamamlamadan cevap
yapıştırma
 Sırasını beklemede güçlük
 Başkasının konuşması ya da işi
arasına girme
KLİNİK DEĞERLENDİRME
 Aile ve çocuk görüşmeleri
 Klinik Gözlem
 Fizik ve nörolojik muayene
 Davranış değerlendirme testleri
 Bilişsel testler
 Algıladıklarını organize etmede güçlük
(b, d, p harflerini karıştırma)
 Konum örgütlemesinde güçlük
(Sağ-sol karıştırma)
 Derinlik algısındaki sorunlar
(Eşyalara çarpma, sakarlık)
 Silik nörolojik belirtiler
TANI İÇİN



9 semptomdan 6’sını karşılaması
7 yaşından önce başlaması
Ev ve okul gibi en az iki
ortamda gözlenmesi
Etiyoloji
 Genetik Nedenler
 Beyin Hasarı
 Nörotransmitterler
 Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri
 Psikososyal Etkenler
Genetik


Genetik geçiş:
Monozigot İkizlerde %51
Dizigot İkizlerde %33
Birinci derece akrabalarda:
4-5 kat fazla
 Dopamin Reseptör Gen- DRD4
 Dopamin Taşıyıcı Gen- DAT 1
Etiyoloji

Genetik Nedenler
 Beyin Hasarı
 Nörotransmitterler
 Gıda-Katkı ve Toksik Maddeleri
 Psikososyal Etkenler
Beyin Hasarı
 Prefrontal Korteks
 Bazal Ganglionlar
(Kaudat Nukleus, Globus Pallidus)
 Serebellum
Yürütücü İşlevler




İşleyen bellek
Kendine yönelik konuşmanın
içselleştirilmesi
Duyguların kontrolü,
motivasyon ve uyanıklık durumu
Yeniden yapılandırma
Beyin Görüntüleme
Çalışmaları
 Beyin MRI sağ prefrontal korteks,

globus pallidus ve kaudat nukleus
DEHB olanlarda normallere göre
daha küçük.
PET çalışmasında DEHB olanların
frontal loblarında beyin kan
akımında ve metabolik hızda
azalma.
NORMAL
DEHB
Etiyoloji
 Genetik Nedenler
 Beyin Hasarı

Nörotransmitterler


Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri
Psikososyal Etkenler
Nörotransmitterler
Çoğu çalışmalarda
Dopamin’in, muhtemelen
Norepinefrin’in
düşük turnoveri, transportu
ve reseptör sensitivitesi ile
ilişkili olduğu ileri sürülmektedir.
Etiyoloji
 Genetik Nedenler
 Beyin Hasarı
 Nörotransmitterler
 Gıda -Katkı ve Toksik Maddeleri
 Psikososyal Etkenler
AYIRICI TANI
 Uyum Bozukluğu
 Öğrenme Bozukluğu
 Anksiyete Bozuklukları
 Absans Nöbetleri
Birlikte Bulunduğu Bozukluklar
 Davranım Bozukluğu
 Karşı Gelme Bozukluğu
 Öğrenme Bozukluğu
 Tik Bozukluğu
 Otistik Bozukluk
 Mental Retardasyon
 Fragil-X
GİDİŞ
 Belirtilerin Kaybolması (%30)
 Belirtilerin Sürmesi
(%40)
 Gelişimsel Bozulma (%30)
 Antisosyal Kişilik Bozukluğu
 Madde Kötüye Kullanımı
 Duygudurum Bozuklukları
TEDAVİ
 Tıbbi Tedavi
 Anne-Baba Eğitim
 Bilişsel Davranışsal Terapiler
 Özel Eğitim Programları
 Diyetin Düzenlenmesi
Psikostimulanlar
 Metilfenidat

Dekstroamfetamin
İlaç Tedavisi
 Pemolin
 ADERALL
Antidepresanlar
 Imipramin
 Desipramin
 Bupropion
Metilfenidat
 Dopamin 
 Ritalin 5, 10, 20, 20 mg SR
Metilfenidat 0.3-1.2 mg/kg/gün
En Sık Yan etkileri:
 İştahsızlık, kilo kaybı





Uykusuzluk
Başağrısı
Çarpıntı
Bulantı veya mide ağrısı
Davranış Rebound’u
Imipramin : 3-5 mg/kg/gün
Eğer Birlikte;
Duygudurum Bozukluğu
Tik Bozukluğu
Enürezis Nokturna
Veya; Tek doz ilaç
... Çocuklarınızı devriniz
için değil, onların
devirleri için yetiştiriniz ...
Evlatlarınızı devriniz için değil, onların devirleri için yetiştiriniz