haber bültenđ

HABER BÜLTENĐ
26 Mayıs 2006
Haber Özetleri
Irak
•
Irak'taki gelişmeleri değerlendirmek üzere Beyaz Saray'da bir araya gelen
ABD Başkanı George W. Bush ile en yakın müttefiki Đngiltere Başbakanı Tony
Blair, Irak Savaşında bazı önemli hatalar yapıldığını kabul etti. Đki liderin
görüşmelerinin ardından yapılan ortak açıklamada Bush, ''Benim daha önce
dile getirdiğim 'gelsinler bakalım’, 'aranıyor: ölü veya diri' gibi sözlerim biraz
sert kaçtı ve yanlış mesaj verdi. Bu sözlerim dünyanın bazı yerlerinde yanlış
yorumlandı. Artık kendimi daha dikkatli ifade etmem konusunda bazı dersler
aldım'', dedi. Bush, Ebu Garib cezaevi skandalını, ABD'nin Irak'ta bulunuş
sürecinde yapılan ''en büyük hata'' olarak nitelendirerek, ''bunun bedelini uzun
süredir ve hala ödüyoruz'' ifadesini kullandı. Đngiltere Başbakanı Blair da ''Irak
meselesinin bu kadar zorluk çıkarmasının en büyük nedeni, karşıtlarımızın bizi
yenmeye yönelik kararlılıkları oldu; bunu, baştan açıkça görmemiz
gerekiyordu'' diyerek, ABD ve müttefiklerinin önceleri direnişçileri
küçümsemekle hata yaptığını itiraf etti. Blair, Irak'ın işgalinin ardından Irak
ordusunun Baas Partili unsurlardan temizlenmesinde aşırıya kaçılarak hata
yapıldığını da kabul etti. Bir süre önce Bağdat'ta Irak'ın yeni Başbakanı Nuri
El-Maliki’yle görüşen Blair, Irak'ta hala büyük bir sınav olduğunu söyledi.
Başkan Bush da bütün hatalara karşın, işgalin haklı olduğunu savunarak,
''Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz işlerin doğru olduğuna inanıyorum'', dedi.
Đki lider de Irak'taki güvenlik durumu izin vermedikçe ABD ve Đngiltere'nin bu
ülkedeki asker sayılarında indirime gidilmeyeceğini belirtti. Başkan Bush, Đran
krizi konusundaysa ''bütün seçeneklere bakacağız'', demekle yetindi. Bu arada
Bush, gelecek yıl Đngiltere başbakanlığından ayrılmayı planlayan Blair'in, kendi
görev süresinin sona ereceği Ocak 2009'a kadar işbaşında kalmasını da
istedi. Öte yandan bu yılın sonunda asker sayısının 100.000’e düşürülmesinin
planlandığı ve tamamen çekilmenin şimdilik söz konusu olmadığı açıklandı.
(AA)(AP)(REUTERS)
•
Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı Dr. Saadettin Ergeç başkanlığında bir
heyet dün Arap Birliği Irak Temsilcisi Muhtar Lemani’yle bir araya geldi. Ergeç
toplantıda, Kerkük ve diğer Türkmen bölgelerindeki durumu, Türkmen halkına
yapılan haksızlıkları ve Türkmenlerin hükümetten uzaklaştırılma nedenlerini
açıkladı. Toplantı sonrası Muhtar Lemani Türkmeneli TV’ye yaptığı
açıklamada, Türkmenlerin Irak’ın asli unsuru olduğunu, Arap Birliği’nin Irak’taki
sorunlar ve Kerkük meselesinin çözümü için çok çalışacağını ifade etti. (IRAK
HABER AJANSI)
1
•
Kürt Bölgesi’nin Kürt Hükümeti Dışişleri Sorumlusu Muhammet Đhsan yaptığı
açıklamada, Kerkük’ün sorunlarını çözmeye yönelik 140. maddenin
uygulanması için hükümetlerinin bir heyet oluşturduğunu ve bu heyetin
merkezinin hükümetle müzakerelere gireceğini bildirdi. (IRAK HABER AJANSI)
•
Đran Haber Ajansı’ndan alınan haberde, Đran Dışişleri Bakanı Muteki’nin bugün
Irak’a bir ziyaret gerçekleştirdiği açıklandı. Mutteki’nin bu ziyarette, Irak
Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Başbakan Nuri El-Maliki, Meclis Başkanı
Mahmut El-Meşhedani ve Şii Mercii Sistani’yle görüşmesinin beklendiği ifade
edildi. (IRAK HABER AJANSI) (NĐNA HABER AJANSI)
•
Iraklı Öğretim Üyeleri Başkanı Dr. Asım El-Ravi yaptığı açıklamada, Irak’ın
işgal edildiği günden bu güne kadar 217 üniversite hocasının öldürüldüğünü
ifade etti. (www.alsharqiyatv.com)
•
ABD Dışişleri Bakanı Condollezza Rice, Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari’yi
arayarak yeni görevinden ötürü tebriklerini ileterek, kendisini ABD’ye davet etti.
(EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)
•
Irak’ın Ürdün Büyükelçisi Ata Abdülvehab yaptığı açıklamada, Ürdün’de
yapılacak Irak’ın din âlimleri toplantısının 11 Haziran tarihinde
gerçekleşeceğini bildirdi. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)
•
Đyad Allavi döneminde sözcülük yapan Gurgis Hürmüz Washington Times’a
yaptığı açıklamada, Kürt Bölgesi’nde yüzlerce Kürt’ün Müslümanlıktan
Hıristiyanlığa geçtiklerini bildirdi. (www.iraqidewan.net)
•
Birleşik Irak Đttifakı’ndan alınan haberlerde, Đttifakın başkanlık için seçime
gideceği, en güçlü adayın Đbrahim El-Caferi olduğu bildirildi. (www.irakna.com)
•
Fırat Haber Ajansı’nın iddiasına göre 3 aydan beridir Irak’ın kuzey sınırına
askeri yığınak yapan Türk Silahlı Kuvvetleri, sınırdan içeri girdi. Ajans
haberinde yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, TSK (Türk Silahlı Kuvvetler)
ilk kez zırhlı araçlar eşliğindeki birliklerle Şırnak'ın Uludere ilçesinden Irak’ın
kuzeyine girdi. Askerlerin Ava Guze ve Mergeşiş bölgesine girdiği iddia edildi.
Haberde TSK'nın sınır ötesi harekâtına Peşmergelerin tepki gösterdiği ve
durumu ABD'li yetkililere ilettikleri iddia edildi. (FIRAT HABER AJANSI)
•
Irak'ın başkenti Bağdat'ın kuzeyindeki Duluiye şehri sakinleri, Amerikan
güçlerinin 5 gündür kenti kuşatma altında tuttuğunu ve şehirde gıda
sıkıntısının baş gösterdiğini söylediler. Belediye Başkanı Raşid Daham, gıda
kıtlığı yüzünden şehirdeki yaşam koşullarının giderek kötüleştiğini belirterek,
''Çalışanlar ve üniversite öğrencileri işe ve okula gidemiyor, ambulanslar bile
Amerikan güçlerince engelleniyor'', dedi. Daham, Pazar günkü şiddet
eylemlerine atfen, ''Kuşatmayı kaldırmalarını istedik. Çünkü bunun eylemlerle
bir alakası yok'', diye konuştu. Duluiye Emniyet Müdürü Muhammed Halif
Hüseyin de, ''Şehir Amerikan güçlerince 5 gündür her yandan kuşatma
altında'', dedi. Amerikan ordusu ise 40 bin nüfuslu şehirde kuşatma olduğunu
yalanlayarak, kentin dış kesimlerinde bir ordu kontrol noktasına direnişçilerin
saldırısı yüzünden bölgede ''trafiğin durduğunu'' açıkladı. Ordunun
2
açıklamasında, yeni saldırıları önlemek için askerlerin kent çevresinde devriye
gezdikleri belirtildi. Ordu, 11 direnişçinin ve 5 askerin öldüğü, 8 Irak askerinin
yaralandığı kontrol noktasına saldırıdan sonra onarım yapıldığı için ana yolun
kapatıldığını öne sürdü. (AA)(REUTERS)
•
Japonya Dışişleri Bakanı Taro Aso, Irak'tan çekilmeyi tartışmak için henüz çok
erken olduğunu söyledi. Aso, Irak yönetimi içişleri ve savunma bakanlarını
belirledikten sonra, askerlerin Irak'tan çekilmesi konusunda karar verileceğini
kaydetti. Dışişleri Bakanı, ''Güvenlikten sorumlu olan bakanlar henüz
atanmadı. Japon askerlerinin çekilmesi konusundaki görüşmelerin onlar
belirlendikten sonra başlayacağını düşünüyorum'', dedi. (AA)(AP)
•
Irak'ın güneyindeki Basra kentinde, Đngiliz askerleri ve Irak polisinin gizlenmiş
silahlar bulduğu bildirildi. Đngiltere Savunma Bakanlığından yapılan
açıklamada, Đngiliz askerleri ve Irak polisinin ortaklaşa düzenlediği bir
operasyonda, önemli miktarda silah, cephane ve bomba yapımında
kullanılabilecek malzeme ele geçirildiği belirtildi. Açıklamada, bu sabaha karşı
düzenlenen operasyon sırasında ölen ya da yaralanan olmadığı ve bulunan
silahlarla ilgili 3 Iraklının sorgulamasının sürdüğü kaydedildi. (AA)(AFP)
Orta Doğu
•
Đngiltere Başbakanı Tony Blair, Đran'la çatışmaya girerek sırtlarındaki yükü
daha fazla arttırmak istemediklerini söyledi. Blair verdiği demeçte, ''Đran'la
çatışma istemediklerini''; çünkü başka şeylerle yeterince meşgul olduklarını
belirtti. Đran'ın, nükleer faaliyetlerini dondurması konusundaki uluslararası
taleplere kulak vermesi gerektiğini belirten Blair, ancak Đran uluslararası
yükümlülüklerini ihlal edecek şekilde davranırsa uluslararası toplumun da BM
Güvenlik Konseyi vasıtasıyla meseleye el koymak durumunda olduğunu
kaydetti. ''Hiç kimsenin Đran'ı hedef almadığını'' söyleyen Blair, ''Biz sadece
terörizmi desteklemekten vazgeçmelerini istiyoruz'', dedi. (AA)(REUTERS)
•
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Filistinlilere ''anlaşmazlıklarını çözmek
için silaha sarılmama ve çabalarını güvenlik duvarı ve sömürgecilikle
mücadeleye yoğunlaştırma çağrısında'' bulundu. El Fetih hareketi ile ocak
ayında yapılan seçimlerin galibi Hamas arasında uzlaşma sağlamayı ve Filistin
topraklarındaki mali ve siyasi krize çıkış yolu bulmayı amaçlayan ulusal
diyalog toplantısının açılışında yaptığı konuşmada Abbas, ''Silaha
başvurulmamalı; çünkü Filistin kanı kutsaldır'', dedi. Abbas, ''Đsrail tarafından
işgal edilen topraklar, duvar ve sömürgecilikle mücadele ederken, nasıl iç
mücadeleye girişebiliriz'', diye konuştu. Bu arada Abbas, El Fetih ve Hamas
arasındaki siyasi anlaşmazlıkların devam etmesi halinde referanduma
başvurulacağını söyledi. Filistinli gruplara ortak siyasi programda anlaşmak
üzere 10 gün süre tanınacağını belirten Abbas, bu süre içinde uzlaşma
sağlanamazsa Đsrail'deki cezaevlerinde tutuklu bulunan Filistinliler tarafından
bu ay başında hazırlanan bir belgenin 40 gün içinde referanduma
sunulacağını kaydetti. Öte yandan Hamas'ın Meclis Başkanı Abdülaziz
Duveyk, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın referandum önerisini kabul
ettiklerini belirtti. ''Halka gitmek, demokrasinin en önemli prensiplerinden
biridir'' diyen Duveyk, Filistinli tutukluların hazırladığı belgeye dayanarak bir
3
anlaşmaya ulaşmanın mümkün olup olmadığı yönündeki soruya karşılık, ''Bu,
ulusal uyuma götürecek en iyi ortak zemin'' değerlendirmesinde bulundu.
(AA)(AP)(AFP)
•
Đsrail, Filistin lideri Mahmut Abbas'a sadık kuvvetlere silah ve mühimmat sevk
edilmesini kararlaştırdı. Savunma Bakanı Amir Peretz'in basın bürosundan
yapılan açıklamada, Peretz ve Başbakan Ehud Olmert'in, Abbas'a bağlı
kuvvetlere hafif silah ve mühimmat sevkıyatına yeşil ışık yaktığı kaydedildi.
Açıklamada, ''başka memleketlerden gelecek yüzlerce silahın, Đsrail ordusunun
gözetimi altında Filistin'e sevk edileceği'' bildirildi ve ''silahların, nerde kime
teslim edileceğini Đsrail'in kesinlikle bileceği'' belirtildi. (AA)(AFP)
•
Ürdün Kralı Abdullah, ülkesinin bağımsızlığının 60. yıldönümü dolayısıyla
yaptığı konuşmada, ''Filistinliler Filistin topraklarında bağımsız bir devletin
kurulması da dahil her türlü haklarını elde edinceye kadar, her zaman ve her
koşulda Filistinlilere destek vereceklerini'' söyledi. Ürdün'de, Ürdünlü yetkililer
ve kurumlara yönelik saldırı planlayan 20'den fazla Hamas üyesi yakalanmış,
Hamas'a ait olduğu öne sürülen silah depoları ortaya çıkarılmıştı. Hamas,
Ürdün'ün bunlara ilişkin her türlü iddiasını reddetmişti. Abdullah, bağımsızlık
kutlaması konuşmasında reformlar ve ülke ekonomisi gibi konulara da değindi.
(AA)(AP)
Kafkasya ve Orta Asya
•
ABD Başkanı George W. Bush, I. Dünya Savaşı sırasında meydana gelen
Ermeni olaylarını Washington'un resmi politikasına aykırı olarak ''soykırım''
diye nitelendiren ABD'nin Erivan Büyükelçisi John Evans'in yerine başka bir
diplomatı bu görev için onaylanmak üzere Senato nezdinde aday gösterdi. Bu
gelişme, ABD Kongresi'ndeki Ermeni lobisinin büyük tepkisine yol açtı. Ed
Markey adlı Demokrat milletvekilinin girişimiyle Temsilciler Meclisi’ndeki
Ermeni lobisine mensup 60'ı aşkın milletvekili, Dışişleri Bakanı Condoleezza
Rice'a bir mektup yazarak, bu gelişmeden büyük kaygı duyduklarını belirtti ve
Evans'in durumuna açıklık getirilmesini istedi. ABD'deki radikal Ermeni
kuruluşlarını bir araya getiren Amerikan Ermeni Ulusal Komitesi de (ANCA),
açıklamasında, Evans'ın, Ermeni olaylarını ''soykırım'' olarak nitelendirdiği için
görevinden alındığını duyurdu. ANCA'nin icra direktörü Aram Hamparian,
''Büyükelçi Evans, sadece, Başkan'ın tutmadığı bir sözü yerine getirdiği için
görevinden alındı'', dedi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack de,
günlük brifinginde Evans'in Erivan'daki görevinden ayrılacağını belirtirken,
normalde üç yıl olan büyükelçilik görevinin neden Evans'in durumunda iki yıl
sürdüğüne açıklık getirmedi. Ancak McCormack, ''Ben dahil bütün atanan
Dışişleri Bakanlığı üst düzey personeli, Başkanın ve Dışişleri Bakanının
arzusu sürdükçe hizmet ediyoruz'', dedi. Sözcü, Evans'ın emekli olacağını
sandığını söyledi. (AA)
•
Eski Sovyet ülkesi Belarus'un, ABD ve Kanada uçaklarının toprakları üzerinde
uçmasını yasaklayacağı bildirildi. Belarus Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Andrey
Popov, düzenlediği basın toplantısında, yasağın, geçen ay Küba'yı ziyaret
eden Başbakanı taşıyan uçağın yakıt ikmali için bu ülkelere inmesine izin
verilmemesi üzerine koyulacağını söyledi. Önerinin bu hafta Belarus Devlet
4
Başkanı Alexander Lukaşenko tarafından yapıldığını ve yasağın yalnızca ABD
ve Kanada'ya uygulanacağını belirterek, ''Belarus, herhangi bir misilleme
önlemi alırken benzerliği tam anlamıyla gözetiyor'', diye konuştu. (AA)(REUTERS)
•
ABD, Rusya, Fransa ve Avrupa Güvenlik ve Đşbirliği Teşkilatı (AGĐT)
yetkililerinden oluşan heyet, Ermeni işgali altındaki Yukarı Karabağ’la ilgili
temasları çerçevesinde Bakü'den sonra Erivan'da görüşmelerde bulundu. ABD
Dışişleri Bakan Yardımcısı Daniel Fried, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı
Grigory Karasin ve Fransa Dışişleri Bakanlığı danışmanlarından Pierre Morel
ile Ermeni işgali altındaki Yukarı Karabağ’la ilgili sorunun çözümü sürecinde
arabuluculuk üstlenen AGĐT Minsk Grubu eş başkanlarının yer aldığı özel
heyet, Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan ve Dışişleri Bakanı
Vartan Oskanyan’la görüştü. Görüşmelerle ilgili açıklama yapılmadı. Heyetin,
Bakü'deki temaslarının ardından basına yaptığı yazılı açıklama, Erivan'da da
Fried, Karasin ve Morel tarafından okundu. Bakü ve Erivan'a dün ve bugün
yapılan ziyaretlerin ayrı bir önem taşıdığına işaret edilen açıklamada,
''Yaptığımız ortak ziyaretin sebebi, sorunun barışçı çözümünün
desteklenmesine ihtiyaç duyulması ve tarafların temel ilkeler doğrultusunda
anlaşma zamanının gelmesidir'', denildi. (AA)
•
Ermenistan ile Ukrayna arasında Askeri Đş Birliği Protokolü, iki ülke
Genelkurmay Başkanları Mihail Harutunyan’la Sergey Kriçenko tarafından
Erivan'da imzalandı. Resmi ziyaret için Erivan'da bulunan Ukrayna
Genelkurmay Başkanı Sergey Kriçenko'nun temasları kapsamında imzalanan
protokol, iki ülke arasında askeri teknik iş birliği ve uluslararası barış gücü
operasyonlarına birlikte katılım gibi konuları içeriyor. Ermenistan Genelkurmay
Başkanı Harutunyan, protokolün imzalanmasından sonra yaptığı açıklamada,
iki ülke arasında 2006 yılı iş birliği projesinin hazırlandığını ifade ederek,
ordudaki reform çalışmaları da dahil olmak üzere askeri alanda karşılıklı olarak
deneyim paylaşımına hazır olduklarını kaydetti. Kriçenko da Ukrayna'nın
Azerbaycan'a silah satıp satmadığı yönündeki bir soru üzerine, ''ülkesinin
Ermenistan'ın dostu olduğunu, Azerbaycan'a silah sattıkları yönündeki
haberlerin doğru olmadığını'' söyledi. Azerbaycan'a tek bir tank veya füze bile
gönderilmediğini belirten Kriçenko, böyle haberlerin mutlaka yetkili
makamlardan teyit edilmesi gerektiğini bildirdi. (AA)
•
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve AB liderleri enerji konusunda var olan
zorlukları aza indirgemenin iki tarafın da çıkarına olduğu konusunda
anlaşmaya vardı. Soçi'de yapılan Rusya-AB Zirvesine Putin, Rusya Başbakanı
Mihail Fradkov, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, AB Dış Đlişkiler
Sorumlusu Javier Solana, Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso,
AB Dönem Başkanı Avusturya Başbakanı Wolfgang Schüssel, AB'nin Dış
Đlişkilerden Sorumlu Komisyon üyesi Benita Ferrero-Waldner ve AB
Komisyonu'nun ticaretten sorumlu üyesi Peter Mandelson katıldı. Barroso,
zirvenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı açıklamada,
''Ortak çıkarlarımızın farkındayız. Bizim istediğimiz birbirine bağlı bir ilişki
ilkesi'', diye konuştu. Ancak hala üzerinde durulması gereken bazı
hassasiyetler bulunduğunu söyleyen Barroso, ''Hepsi bu kadar değil. Bizim
tarafımızda, Rusya'nın her zaman olduğu gibi güvenilir bir enerji sağlayıcısı
olduğuna dair güven eksikliği olduğunun altını çizmek istiyorum. Ancak bazı
5
hassasiyetler var, bu da doğru'', dedi. Barroso, hassasiyetlerin arasında
AB'deki kamuoyunun Rusya ve Ukrayna arasında bu yıl başında meydana
gelen anlaşmazlıklara yönelik tepkisinin de bulunduğunu sözlerine ekledi.
Schüssel de yaptığı açıklamada, ''Biz de Rusya kadar, daha fazla yanlış
anlaşılmalardan kaçınmak istiyoruz'', dedi. Putin de yaptığı açıklamada, AB
liderlerini Çin'i Rus petrol ve doğalgaz piyasası için alternatif olarak
koymadıkları konusunda güvence vererek, ''Enerji satışı konusunda Çin
alternatif değil'', dedi. Ferrero-Waldner de yaptığı açıklamada, Rus gaz şirketi
Gazprom'un Avrupa'daki varlığını genişletmek istediğini belirterek, ''Rusya'nın
da gaz altyapısı için Avrupalı şirketlere daha geniş olanaklar önermesi
gerekiyor'', diye konuştu. Zirvede ayrıca Rusya'ya uygulanan vize
kısıtlamalarının hafifletilmesine de karar verildi. (AA)
Avrupa Birliği
•
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan, 23 Mayıs 2006'da Rodos'un 35 mil
açığında uluslararası hava sahasında bir Yunan F-16 uçağının bir Türk F-16
uçağına çarpması olayıyla ilgili ''bilinmesinde yarar olan hususları'' belirterek,
''Olay, Yunan karasularının yaklaşık 30 mil açığında uluslararası hava
sahasında vuku bulmuştur. Uluslararası hukuk uyarınca, uluslararası hava
sahasında uçuş yapan askeri uçakların o uçuş malumat bölgesi-FIR'da hizmet
sunan trafik birimine uçuş planı vermesi zorunluluğu yoktur'', açıklamasında
bulundu. ''FIR'ın bir egemenlik bölgesi değil, hizmet alanı olarak
tanımlandığını, bu tip uçuşlarda sivil havacılık güvenliğinin sağlanması
yükümlülüğünün uçuşu gerçekleştiren birime verildiğini'' kaydeden Tan,
''Yunanistan'ın Atina FIR'ının içinde kalan uluslararası hava sahasını Yunan
hava sahasıymış gibi takdim etme çabası yanlıştır. Bu çerçevede, Yunan
uçakları Türk uçaklarının bu bölgede tam serbestlik içinde uçuşunun önüne
geçmeye çalışmakta, uçaklarımızın müttefik NATO uçağı olduğunu bilmesine
rağmen önleme yapmaktadır. Yunanistan'ın bundan vazgeçmesi ve ICAO
(Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı Sözleşmesi) çerçevesindeki sivil
uçuşlarla sınırlı sorumluluğunu yerine getirmekle yetinmesi gerekmektedir.
Böyle bir tutum, giderek geliştirilmesi için her iki tarafça da yoğun çaba
harcanan ilişkilerimizin de bir gereğidir'', ifadesinde bulundu. (AA)
Diğer Haberler
•
Çin yönetimi, ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon) yayımladığı raporun
''soğuk savaş düşüncesinin ürünü'' olduğunu bildirdi. Çin Dışişleri Bakanlığı
sözcüsü Liu Ciençao, Pentagon tarafından kısa süre önce yayımlanan 2006
yılına ilişkin ''Çin'in Askeri Gücü Raporu''ndan şiddetli hoşnutsuzluk
duyduklarını ve buna kesinlikle karşı çıktıklarını belirtti. Sözcü Liu
açıklamasında, raporun ''soğuk savaş düşüncesini savunarak, Çin'in askeri
gücünü ve bütçesini abarttığını ve Çin tehdidi iddiasını yaymaya devam
ettiğini'' kaydetti. Çin'in barışçı gelişme yolunu izleyerek, savunma amaçlı
savunma politikasını uyguladığını ifade eden Liu, Çin'in Asya-Pasifik Bölgesi
ve dünya barışını ilerleten önemli güç olduğunun uluslararası toplum
tarafından kabul edilen gerçek olduğunu belirtti. Liu, Çin'in, devletin güvenliğini
ve toprak bütünlüğünü korumak için savunma inşasının ''yalnız savunma''
6
amacıyla olduğunu belirtti. Çinli yetkili, ''Tayvan'ın Çin'in ayrılmaz parçası
olduğu'' şeklindeki görüşlerini yineleyerek, ABD'yi Tayvan'a silah satmayı ve
adadaki ayrılıkçı güçlere yanlış sinyal göndermeyi durdurmaya çağırdıklarını
ifade etti. Çin makamlarının istatistiklerine göre, Çin'in askeri harcamalarının
geçen yıl 244,6 milyar yüeni (30,5 milyar ABD Doları) bulduğu ve bunun
ABD'nin savunma bütçesinin yüzde 7'si olduğu kaydedilirken, ABD'nin kişi
başına düşen askeri harcamalarının Çin'in 60 katı olduğuna işaret edildi. (AA)
•
Uluslararası barış gücü askerlerinin ilk grubu, askerlerle ordudan çıkarılanlar
arasında çatışmaların sürdüğü Doğu Timor'a ulaştı. Avustralya'nın
göndereceği 1300 askerin ilk grubunu oluşturan tam teçhizatlı 100 asker,
Doğu Timorluların sevinç gösterileri arasında askeri uçakla havaalanına indi.
Bu arada Doğu Timor'daki çatışmalarda ölenlerin sayısının 12'ye yükseldiği,
27 kişinin de yaralı olduğu bildirildi. (AA)(AP)
Dünya Basını
Financial Times, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'ın, iktidardaki
Hamas'a ültimatom verdiğini yazıyor. Abbas, Đsrail hapishanelerindeki Filistinli
liderler tarafından kaleme alınan ve iki devletli bir çözümü öngören "Alternatif
siyasi program" adlı belgeyi kabul etmesi için Hamas'a 10 gün mühlet vermiş,
aksi halde bu sürenin dolmasından sonraki bir ay içinde referandum
yapılacağını açıklamıştı. Financial Times'a göre, Abbas'ın bu sürpriz çıkışı,
Filistin yönetimi içindeki krizin ne kadar derin olduğunu ortaya koyuyor:
"Hamas, Đsrail'i tanımayı reddetse de referanduma götürülmesi gündeme
gelen belgeyi imzalayanlar arasında Hamas üyeleri de var.” "Üst düzey
Hamas yetkilileri, Abbas'ın bu adımından rahatsız olmakla birlikte, öneriyi
reddetmedi. Hamas üyesi Meclis Başkanı, referandumla ilgili soruları 'Halka
dönmek, demokrasinin en önemli kurallarından biridir' diye yanıtladı ve
belgenin iyi bir diyalog zemini oluşturabileceğini söyledi."
Guardian ise, "Abbas'ın Đsrail'i tanıması için Hamas'a verdiği ültimatom,
Đsrail'in sınırlarını tek taraflı olarak belirlemeyi planlayan Đsrail Başbakanı Ehud
Olmert'i zor durumda bırakabilir", diyor. Gazete, Abbas'ın Hamas'a fazla bir
seçenek bırakmadığı görüşünde: "Kamuoyu yoklamaları Filistinlilerin çoğunun
iki devletli çözümden yana olduğunu gösteriyor. Bu yüzden referandum
Hamas'ı zora sokabilir. Hamas'ın önünde iki seçenek var: Ya fikrini
değiştirecek ya da referandumdan yenik çıkacak.” "Gerçi uluslararası
yardımların kesilmesinden sonra çalışanlarının maaşlarını ödeyemeyen
Hamas hükümeti, bir süredir yumuşama işaretleri veriyordu."
Independent yazarı Donald Macintyre da daha birkaç gün önce Đsrail
Başbakanı'nın "Aciz bir lider" dediği Mahmud Abbas'ın sonunda yumruğunu
masaya vurduğunu belirtiyor: "Başkanlık makamında oturan; ancak otoritesi
olmayan Abbas sonunda inisiyatifi ele aldı. Abbas bu çıkışı üç nedene
bağlanabilir. Birincisi kamuoyu yoklamaları. Đkincisi ortak belgeye imza koyan
Hamas militanlarının sanıldığından daha büyük bir temsil gücüne sahip
olması.” "Üçüncüsü Abbas, Hamas'a bir manevra alanı bırakmak istemiş
olabilir. Yani Hamas, ya Abbas'ın koşullarıyla müzakerelere 'Evet' diyecek ya
7
da ilkelerinden ödün vermek zorunda kalmadan halkın iradesine saygı
gösterecek. "
Times, Irak’ın kuzeyindeki Sinini kampında PKK militanlarıyla yaptığı
mülakatlara yer veriyor. Belinde el bombası, elinde Kalaşnikof bulunan ve
adının Zilan olduğunu söyleyen 15 yaşındaki militanın fotoğrafının yanında "Bu
kız Avrupa'nın sınırlarında savaşa hazırlanıyor", deniyor. Muhabir Türkiye
sınırındaki dağların birkaç kilometre ötesindeki eğitim kampında konuştuğu
PKK militanına "Ailen senin için kaygılanmıyor mu?", diye soruyor. PKK'ya
yeni katıldığı söylenen genç kız, "Aksine buraya geldiğime seviniyorlar.
Benimle gurur duyuyorlar", diyor. Gazete, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik
Devletleri'nin terör örgütleri listesinde bulunan PKK'yla Türk ordusu arasındaki
çatışmaların son aylarda yeniden şiddetlendiğini belirterek "Avrupa'nın Đran ve
Irak'a açılan kapısında etnik gerilim yeniden alevlendi. Đran'da kriz tırmanırken
ve Irak'ta savaş sürerken PKK'nın yeniden saldırılara başlaması bölgeyi daha
da istikrarsızlaştırabilir", yorumunu yapıyor. Haber şöyle devam ediyor:
"PKK'nın Eşbaşkanı ise Murat Karayılan silahlı mücadeleye devam etmenin
PKK'nın stratejisinin bir parçası olmadığını, Türk ordusunun saldırıları
karşısında kendilerini savunduklarını öne söylüyor. Karayılan, bunları Irak’ın
kuzeyindeki bir üste söyledi. ABD direnişçilerle mücadele ettiği için Irak’ın
kuzeyinde PKK'yı tek başına bıraktı."
Đngiltere Başbakanı Tony Blair'in Washington ziyareti tüm gazetelerde geniş
yer buluyor.
Financial Times yazarı Philip Stephens, aralarındaki yakınlığa rağmen
George Bush ve Tony Blair'in Atlas Okyanusu'nun iki yakası arasında köprü
kurmayı başaramayacaklarını öne sürüyor: Blair, Đran ve Hamas konusunda
Bush'un daha esnek bir davranmasını istiyor. Bu ve bunun gibi konular,
Avrupa ve Amerikan yaklaşımlarının birbirinden ne kadar uzak olduğunu
gösteriyor: "Blair bugün Washington'da yapacağı konuşmada, Birleşmiş
Milletler ve çok taraflı sistemin parçalarını oluşturan diğer uluslararası
kurumların yapısal reformdan geçirilmesi çağrısında bulunacak.” "Blair, birçok
Avrupalı gibi, Đkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerikalıların kurduğu
uluslararası düzeninin değiştirilmesini istiyor. Bush Yönetimi, son zamanlarda
uluslararası diplomasiye ağılık vermeye başlasa da, aslında çok taraflı
sistemin getirdiği sınırlamalardan rahatsız."
Daily Telegraph manşetinde Yugov araştırma şirketine yaptırdığı anketin
sonuçlarını yayınlıyor. Halkın Tony Blair hükümetine desteğinin hızla eridiğini
öne süren Gazete, Đşçi Partisi'nin ana muhalefetteki Muhafazakâr Parti'nin altı
puan gerisine düştüğünü belirtiyor. Gazeteye göre, anket sonuçları
muhafazakârların 14 yıl önceki güçlerine ulaştığını gösteriyor.
8