mopak teknik ve endüstri meslek lisesi dil ve anlatım dersi 9

MOPAK TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ DİL VE ANLATIM DERSİ 9. SINIFLAR
I. DÖNEM I.YAZILI YOKLAMASI CEVAP ANAHTARI
www.edebiyatogretmeni.net
1- İletişim Çeşitleri
* Dille gerçekleştirilen iletişim
* Jest ve mimiklerle gerçekleştirilen iletişim
* Resim,şekil,çizgi gibi sembollerle gerçekleştirilen iletişim
* Simgelerle gerçekleştirilen iletişim
2-
Sosyal gösterge : Trafik ışıkları,görgü kuralları.
Doğal gösterge: Güneşin batışı ,yaprakların sararması
Aşağıdaki cümlelerin karşısına dilin hangi işlevde kullanıldığını yazınız.
Semih kapıyı aç. Alıcıyı harekete geçirme
Ne oldu sana?
Kanalı kontrol
Su; iki hidrojen bir oksijen molekülünden oluşur. Göndericilik.
Gençler, bayramınız kutlu olsun! Heyecan bildirme işlevinde.
Şiirlerde kullanılan işleve ……şiirsellik………. İşlevi denir.
4- LEHÇE: Bir dilin tarih içerisinde bilinmeyen bir dönemde kendinden ayrılmış olup büyük farklılıklar gösteren
kollarına denir.Örn: Çuvaşça,Yakutça
ŞİVE: Bir dilin bilinen tarihi seyri içinde kendinden ayrılmış olup bazı farklılıklar gösteren kollarına denir.Örn:
Kırgızca, Kazakça,Azerice …
AĞIZ: Bir ülke içinde aynı dilin farklı konuşma şekillerine denir. Yörelere göre söyleyiş farklılıkları vardır ama yazılış
aynıdır. Örn: Karadeniz ağzı,Ege ağzı
5- Akraba diller arasında Ses düzeni , şekil , yapı , söz dizimi kelime hazinesi yönünden aralarında ilişki
bulunur.
6- Aşağıdaki Dillerin Bağlı olduğu dil ailesini ve yapı bakımından özelliğini belirtiniz
 İngilizce: Hint Avrupa dilleri – Germen dilleri – Gövde Çekimli dilleri
 İtalyanca: Hint Avrupa dilleri – Latin dilleri – Gövde Çekimli dilleri
 Arapça:Hint- Sami dilleri- Çekimli dil
 Türkçe: Ural Altay –Altay dilleri - Sondan eklemeli
 Çince : Çin – Tibet Dil ailesi –Tek heceli Dil
7- Gençliğe Hitabe metnindeki iletişimin öğeleri
Gönderici: M. Kemal Atatürk
Alıcı: Türk Gençliği İletiTürk İstiklâl ve Cumhuriyetini sonzuza kadar
muhafaza ve müdafa etmektir. Kanal: Nutuk türü veya yazılı Dönüt: Devam ediyor Bağlam: Türkiye Cumhuriyeti
8-. Aşağıdaki eserlerler Tükçe’nin hangi dönemlerine aittir? Yazınız.
 Divan- ı Hikmet: Eski Türkçe - Karahanlı Dönemi
 Orhun Abideleri: Eski Türkçe – Göktürk Dönemi
 Mesnevi (Mevlana): Batı Türkçesi – Eski Anadolu Türkçesi
 Şikâyetnâme:Batı Türkçesi – Osmanlı Türkçesi
 Nutuk:Çağdaş Dönemi – Türkiye Türkçesi
3-
9- Aşağıdaki kelimelerin Türkçe kelime yapısına uygun olup olmadığını sebebiyle birlikte açıklayınız.
 Jeton: Uymaz çünkü “j” ile başlamaz ve ikinci hecede “o” olmaz.
 Saygılı: Uyar
 Saffet: Uymaz çünkü; iki aynı sessiz harf yanyana bulunmaz.
 Sözcük: Uyar
 Tren:: Uymaz, çünkü kelime başında iki sessiz harf yanyana bulunmaz.
10 - Aşağıdaki cümlelerdeki ses olayı olan kelimeleri bularak çeşidini yazınız
a) Bu şehrin büyük olduğunu söylemiştik.
1- ünlü düşmesi vardır. 2- ünsüz yumuşaması 3- ünsüz benzeşmesi
b) Küçücük sıralar, daracık koridorlardan geçmiş.
5- ünsüz düşmesi 6- Ünlü türemesi
İbrahim Hakkı YALÇIN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni