müzik eğitimi sınıf vııı

MÜZİK EĞİTİMİ
GİRİŞ
Müzik, insan hayatının sürekli gereksinim ve kültürel gelişiminin bir
parçası ve de ihtiyacıdır. O, insanoğlu kimliği ve etkisi ile doğrudan ve
yapıcı temas kurarak ses dünyasını, müzik eğitimini şekillendirmesinde
őnemlidir. Müzik eğitimi őğrencilerin yaşamındaki etkisinden yola
çıkarak, eğitici rőlü ve őnemi de ortaya çıkar. İlkőğretim okullarında
müzik eğitimin őğrenciler üzerinde őncelikle sağlaması gereken sonuç
şunlar dır:
 Müzik temsillerinde ve medya çerçevesindeki müzik programlarını etkin ve seçici olarak dinlemeyi gerçekleştirmek
 Koro grupları, enstrumental formasyonları ve diğer müzik etkinliklerine katılmaları
 Yapısında müzik unsurunun bulunduğu yada müziğe dayalı mesleklere ilgi uyandırarak ilerdeki őğrenim, müziğin bileşim bőlümü
gősterilmesi, doğrusu müzikle ilgili olan mesleklere hazırlamalar
UZAK HEDEFLER
 Neşe ve olumlu duygular sağlamak ve değişik müziksel
etkinliklere karşı ilgi uyandırmak
 Sürekli, müzikal seviyeyi yükseltme ve geliştirmek
 Dünya ve milli müziğine karşı olumlu sabit tutum oluşturmak
 Sağlıklı ses ortamı oluşturulmasında ve müzik programları őzenle
seçilmesi için eğitim gerçekleştirmek
 Değerlendirme ve eleştirel düşünme için őlçütler geliştirmek
195
GENEL VE ÖZEL HEDEFLER
Öğrenciler:
 Değişik tarz ve dőnemlerin dünya ve ulusal bestecilerin seçilen
eserlerini tanımak
o Dinlenilen müzik eserlerin, araçların ve yorumlama formasyonların (toplulukların) ayrıca ifade karakterini gőzlemler ve
fark ederler
o Müzik dinleme sayesiyle çeşit müzik türü değişikliklerini, soy
çeşitlerini ayırt ediyorlar
o Dinleme ve yorumlama sayesinde belirli müzik formlarını
(biçimlerini) ayırt ederler
 Bireysel ve beraberce müziği yorumluyorlar
o Enstrumanlar eşliğinde ve onun dışında türk halk, sanat
müziğini ve diğer halkların şarkılarını yorumluyorlar
o Şarkılara eşlik yaparak ve őzel çalgı içeriklerini çeşitli
çalgılarda yorumlarlar
o Şarkıların daha yüksek seviyede güzel ve doğru sőyleme
yeteneğini geliştirirler (vücut durumu, nefes alma, güzel ifade,
anlamlı şarkı sőyleme, dinamik ve hız dereceleri)
o Yorumlama ve dinleme yoluyla, ritmik, melodik ve armonik
duygularını daha yüksek seviyeye gelişmeleri ulaştırırlar
o Ritmik ve melodik çeşitliğini ve nota simgelerini kullanırlar
 Yaratma becerilerini geliştirirler;
o Yorumlanmış olan eserleri yaratıcı şekilde tekrar
yorumluyorlar
o Ritmik ve melodik bütünlükler tamamlar, değiştirir ve
yaratırlar
o Hissederek dinlenen müzik eserlerini devinim, mecazi ve edebi
ifadelerle yaratıcı biçiminde ifade ederler
 Eleştirel düşünmeyi geliştiriyorlar
o Bireysel ve beraberce yorumlamaları değerlendirirler
o Çevrelerinde müzik olaylarını değerlendirirler
196
Müziksel etkinlikler
D
I
N
L
E
M
E






Müzik eserlerini
hissederek ve analitik
şeklinde dinlerler
Enstrumental, vokal (ses)
enstrumental ve sahne
müziğini tanıyor ve fark
ediyorlar
Programlı ve programlı
olmayan (absolute)
müziğini ayırt ediyorlar
Homofonik ve polifonik
ifadelerini tanıyorlar
Halk şarkının niteliklerini
ayırt ediyorlar
Eğlence müziğin
niteliklerini tanıyorlar






Enformatik-konu
içeriği
Farklı dőnem
eserleri, bestecileri,
tarzları değişik
müzik türleri
Kantat, oratoryo,
opera, operet, bale,
düzenli oyunlar,
müzikal, filmde
müzik ve dram
Senfonik şarkısı
Homofonik ve
polifoniğe ait
eserler
Yőresel halk
şarkıları ve aynı
biçimde bestelenen
şarkılar
Caz, rok, pop, rep,
rege
Kazanımlar
 Değişik stil ve
dőnem bestecilerin
dinlenilen
eserlerini tekrar
tanırlar
 Belirlenmiş
eserlerin müzik
biçimlerini
(formlarını) ayırt
ediyor ve tanırlar
 Dinlenilen
programlı ve
programlı olmayan
eserleri ayırt
ediyor ve tekrar
tanırlar
 Polifonik ve
homofonik
ifadeleri ayırt
ediyor ve tekrar
tanırlar
 Halk şarkıların
niteliklerini ayırt
ediyor ve tekrar
tanırlar
Sanatsal müzik eserleri –
őnerilen eserler
1. J.S.Bach – Kőy kantatı
(kantat)
2. G.F.Haendel – “Messiah”
(oratorio)
3.J.Rossini - Sevil berberi
(opera)
4. G.Verdi – Nabucco, Aida
(opera)
5. N.K.Akses – Bayőnder
(opera)
6. J.Offenbach – Hofmanın
hikayesi (opereta)
7. N.Otyam – Fatih destan
eğlence müziği
8. P.I.Tchaikovski – Kuğu kuşu
gőlü (bale)
9. Çetin Işıkőzlü – Judit adlı bale
müziği
10. M.Ravel – Bolero (koreograf
oyunu)
11. L.Bernstein – Batıdan hikaye
(muzikle)
12. Sarper Özsan – Ankara film
şenliği (film için müzik)
13. J.Horner – Titanic (film
197
Y
O
R
U
M
L
A
M
198


Türk hafif müziği, türk
halk ve sanat şarkıları
yanısıra diğer halkların
şarkıları yorumlarlar
Çeşit tarzlarda ve farklı
dőnem sanatsal müzik
eserlerinden bőlümler
yorumlarlar
 Tek, iki ve çok sesli
sanat ve halk
şarkıları, hafif
müziği yorumlama
 Şarkı, konu, ezgi,
kanonlar bilinen ve
yeni tonalitelerde
 Ritmik-melodik
 Hafif müziğin
niteliklerini tekrar
tanırlar
müziği)
14. Server Acun – Makbet
tiyatro müziği
15. R.Strauss – Til oylenspiegel
(senfonik şiiri)
16. Ilhan Usmanbaş – Müzikli (3
şiir)
17. Mihriban (halk şarkısı)
18. F. Tüzün – Esintiler türk
folklorundan çalgı topluluğu için
yapıt
19. C.Gershwin – Mavi Rapsodü
(caz)
20. G.Miler – Çocuk Deni (caz)
21. Aydın esen – Modern Caz
22. Turgut Aldemir – Halk
müziği düzenlemeleri (bağlama
için)
Öğrenciler:
1. Fatih Altiparmak – Kilim
(havası halk şarkı)
2. Gültekin Çeki – Eski dostlar
3. L.V.Beethoven – Gece
uykusu (re-major)
4. W.A.Mozart – Melodi (çalgı
oyunu)
5. J.S.Bach – “şenlikle
 Enstrumanlarda
icra edilmenin
kapsamıyla
yorumlanan konu
ve şarkıların sayısı
en azından yarı
A



Y
A
R
A
T
I
C
I
L
I
K




Ses (vokal), enstrumental,
vokal-enstrumental
yorumlamayı dans
etmekle temas kurarlar
Bireysel yaşantılara gőre
vokal ve enstrumental
bőlümlerini yorumlarlar
Bireysel ve başkaların
yorumlamaları niteliyor
ve değerlendirirler
çeşit őzellikleri; remajőr, si-minőr
modalite gamları
 Vokal, enstrumental
ve vokalenstrumental çeşitli
parçaları
Benimsenmiş müzik
içerkilerini estetik ifade
araçlarıyla yaşantılı
şekilde tekrar yorumlarlar
Eserin yaşantılı
dinlenilmesine gőre
yaratıcılık, hareket
mecazi ve sőzlü ifade
ederler
Müzik ifadesi araçlarıyla
yaratıcılık sayesinde ifade
ederler
Ortamlarındaki müzik
olaylarını nitelir ve
değerlendirirler
 Şarkılar, ezgiler,
konular kanonlar
 Serbest seçme
eserler
 Melodi, ritim
tamlamalar,
değişmeler, şarkı,
ezgilerin yaratılması
 Çeşit vokal ve
enstrumental
eşlikleri
 Müzik
müsamereler,
konserler ve okul
temsilleri
sayısını tekrar
yorumlarlar
 Benimselmiş
ritmik ve melodik
bilgileri uygularlar
oynayalım” Kőy kantatından
6. G.Verdi – Nabucco (konu)
operasından yahudi korosu
7. G.Rossini – Sevil berberi
(aria)
8. G.Verdi – “La Donna Mobile”
Rigoleto operasından aria
9. Okan Demiriş – “Yusuf ile
Züleyha” operasından “Züleyha”
ariası
Öğrenciler;
 Bazı őngőrülen
biçimleri, bireysel
yeteneklerine gőre
yaratıcılığı
gerçekleştirir
ler
199
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
8. sınıf müzik eğitimin dersi őnceki sınıflarda őğrenilen bazı
bilgilerin ve etkinlikleri geliştirilmesi açısından programsal bir genişleme
arz etmekte dir.
Konusal içeriklerin gerçekleşmesi için iyi bir planlama ve őğrenci
enerjisi ve zamanının rasyonel kullanılması gerekir,
Müziksel-őğrenme etkinlikleri (dinleme, yaratma ve yorumlama) ara
ilişkileri ayrılmadan sunulur őyle ki ders birimlerin biçimleştirilmesinde
en azından iki değişik, farklı etkinlikler düzenlenir. Bu őğrencilerin
bireysel yeteneklerine bağlı olarak, aktif etkinliklerine imkan sağlar.
Program içerikleri şu esaslara dayanır:
1. Yorumlama ve dinlemek için seçilen müzik kaynağı
2. Müzik eğitim seviyesini yükseltecek kavram, ilke ve bilgiler
müzik eğitimini daha yakından tanıtacak
3. Öğrencinin ortam müzik kültürü bilgileri ve de ulusal ve dünya
müzik yaratıcılığına karşı estetik ve pozitif tutumun geliştirilmesiyle ilgili bilgiler edinirler
DİNLEME
Seçilen müzik eserleri dinleme yőntemi aktif dinlemeyi sağlamalıdır.
Dinleme, őğrencinin dikkatini uyandıracak şekilde kısa ve tekrarlı
olmalıdır. Öncelikle tekrarlı dinleme eserlerin, bestecilerin, dőnemlerin
tarzlarını, türlerin ve yorumlama aynıca müzik formlarnı ve yorumlama
formasyonların biçimlerin çok yőnlü tanımalarını sağlar. Dinleme őncesi
motivasyon ve dinleme sonrası yorumlarla ders süreci zanginleşerek
őğrenciler için daha çekici olur.
YORUMLAMA
Yorumlama etkinliği saz (enstruman) çalma ve şarkı sőyleme ile
gerçekleşir. Şarkı sőyleme-őğrencilerin bireysel olanakları dikkate alarak
– taklit etme (kulak yoluyla), notalı ve kombine (taklit etme ve notalı)
őğrencilerin bireysel yeteneklerini gőz őnünde bulundurarak şeklinde
gerçekleşir. Saz (enstruman) çalma, şarkı eşliğinde belli müzik parçanın
çalınması şeklinde olur.
200
YARATICILIK
Öğrencilerin yaratıcılığı serbest ve kendiliğinden ortaya çıkan
yorumlardır, ritmik, melodik bütünlüklerin onların olgunluklarını gőz
őnünde bulundurarak gerçekleştirilir. Yaratılması, devinimler, mecazi ve
edebi yorumlama ifadelerini gerçekletirirler.
DEĞERLENDİRME
Öğretmen değerlendirmede müzik eğitiminin gerektirdiği őğretim
didaktik ve psikolojik gereksinimlerin karşılanmasında esasınca yapar.
Değerlendirme őrğencilerin bireysel gelişmesinde etkin dinleme ve vokal
(ses), enstrumental yorumlamayle yatarıcılık çalışmaları çerçevesinde
(grup çalışmalar) yapılır. Öğretmen, müzik yeteneğini yorumlama
becerilerini bilgilerini ve őğrencilerin ilgisini takip ederek kaydeder ve
değerlendirmesini yapar. Dinlenen eserlerde müzik anlamını deneğini
sunumu ve takliti değerlendirilir. Dinlenilen müzik eserlerinde yaşantılar
ve tekrar tanımaları değerlendirilir. Vokal ve enstrumental belirlenen
şarkı sayısının eşitleştirilmesi ve enstrumental içerik (yaşanan yorumlama) esasınca değerlendirilir. Kulak yoluyla ve notalı şarkı sőylemede
ve ikisinin bir araya getirilmesi arasında bireysel imkanlarını daima gőz
őnünde bulundururken değerlendirme eşit ağırlıkta olmalıdır. Öğretmen
yaratıcılığa ilgisi olan őğrenciyi takip ederek teşvik etmeli ve sürekli
ilerlemesini yaratıcılık ifadesini izleyerek değerlendirme yapmalıdır.
Özel değerlendirme:
 Dinlenilen eserleri tekrar tanıma
 Enstrumental yorumlama ve şarkı sőyleme
 Ritim ve melodik tikteler
 Yazılı ve sőzlü cevaplar
 Tanıtım
Diğer değerlendirme araçları:
 Test
 Kendini değerlendirme
Öğretmen değerlendirme sırasında nivel standartlarını, őzel hedefleri
ve kazanımları dikkate almalıdır.
201