SOUL MÜZİK

MÜZİK DERGİSİ
SAYI: 8 MAYIS 2012
SOUL MÜZİK
R&B ve zenci kilise müziğinden (gospel) elementler içeren ABD'li siyahiler tarafından
popüler hale getirilmiş müzik türü.Bir yandan parmaklarınızın istemsiz şıklamasına bir yandan da
ıslık çalmanıza neden olan insanın neşesini yerine getiren müzik.
Soul müzikte vokallere ağırlık verilir. Soul müziğin önde gelen isimleri arasında Al Green,
Marvin Gaye, Aretha Franklin, James Brown ve Otis Redding sayılabilir
Müzikal kökeni: Rhythm and blues - Gospel - Doo-wop
Kültürel kökeni: 1950'ler'in sonu, ABD
Genelde kullanılan enstrümanlar: Gitar - Bas - Piyano - Org - Bateri - Horn section - Klavyeler Vokaller
Popülerliği: International, 1960s through early 1980s
Türevleri: Funk - Disco - Contemporary R&B
Alt Türler: Blue-eyed soul - Brown-eyed soul - Motown Sound - Psychedelic soul - Smooth soul - Quiet
Storm
Karışım türleri: Neo soul - Soul blues - Soul jazz - Spoken word soul - Nu jazz
Bölgesel sahneler: British soul - Chicago soul - Detroit soul - Memphis soul - New Orleans soul Northern soul - Philly soul - Southern soul
Gün ışığına çıkan 10 soul şarkı
ABD’nin en ünlü radyolarından NPR (National Public Radio), Amy Winehouse’un
ölümünden sonra ‘tüm zamanların en iyi 10 soul şarkısı’nı belirledi. Listede genellikle
unutulmaya yüz tutmuş şarkılar var
1- Sister Rosetta Tharpe - ‘Up Above My Head’: Rosetta Tharpe, 20’nci yüzyılın önde
gelen müzisyenlerinden biriydi. Göze çarpan performansıyla Jerry Lee Lewis, Aretha
Franklin, Johnny Cash gibi pek çok isme ilham kaynağı olmuştu. 1940’ta ünlü olan
bu şarkı bir haykırış gibiydi.
2- Ruth Brown - ‘Mama He Treats Your Daughter Mean’: Grammy ödüllü Ruth Brown,
soul müziğin yanı sıra pop, R&B, caz ve funk müzikte de kendini kanıtlamış ve çeşitli
müzikallerde rol almıştı. Bu şarkıda Brown, mutsuzluğu öfkeye dönüştürüyor.
3- Nina Simone - ‘Backlash Blues’: 1967’de RCA tarafından yayınlanan bu şarkının
sözlerinin başlangıcı Simone’nun arkadaşı şair Langston Hughes tarafından yazıldı.
4-Labelle - ‘It Took a Long Time’: 1960 ve 70’lerin popüler kadın vokal grubu Labelle,
1975’te yayınladıkları albümü ‘Nightbirds’de yer alan ‘It Took a Long Time’ şarkısından
çok ‘Precious’ filminin soundtrack şarkılarıyla hatırlanıyor.
5- Allison Moyet - ‘All Cried Out’: Amy Winehouse, soul müziğe ilk adım attığında, eski
tarz soul müziğin peşine düşmüş ve onları yeniden yorumlamıştı. Bunların en
önemlilerinden biri de Allison Moyet’e ait olan ‘All Cried Out’ şarkısıydı. Bu şarkı Moyet’in
ilk solo hitlerinden biriydi.
6- En Vogue - ‘Free Your Mind’: 1990’ların başında Oakland’in dörtlüsü En Vogue, soul
müzikle birleşip ön plana çıkan ve Beyonce’un yıllar sonra izinden gideceği akımı
başlatan müzik tarzının öncüleriydi. ‘Free Your Mind’ şarkısı grubun müzik dünyasına
başarılı bir giriş yapmalarını sağlamıştı.
7- Erykah Badu - ‘Tyrone’: Genellikle caz müziğin ünlü ismi Billie Holiday’le
karşılaştırılan Erykah Badu, ‘Tyrone’ şarkısıyla soul müziğin önemli isimlerinden biri
olacağını kanıtladı.
8- Jill Scott - ‘Golden’: Jill Scott’ın yeteneği hâlâ gelişmeye devam ediyor. O sadece
Amerikan retro-soul’un sesi olarak değil, aynı zamanda bir film yıldızı olarak da kariyerini
sürdürmeye devam ediyor. Bu yaz piyasaya çıkan ‘The Light of the Sun’, Scott’ın en
eğlenceli çalışmalarından biri olarak görülüyor.
9- Chrisette Michele - ‘Porcelain Doll’: Bu şarkısında Chrisette Michele, Porselen bebek
(‘Porcelain Doll’) benzetmesi yaparak sürekli diyet yapan genç kızları tiye alıyor.
10- Amy Winehouse - ‘Stronger Than Me’: Amy Winehouse bu şarkısında her şeye
daha sıkı tutunması gerektiğini anlatıyor.
Marvin Pentz Gay Jr. veya bilinen adıyla Marvin Gaye, (2 Nisan 1939 - 1 Nisan 1984)
ünlü ABD'li bir R&B ve soul sanatçısıydı. Sanatçı 2 kez kazandığı Grammy ödülünün yanı
sıra, 1960'lar ve 1970'ler boyunca solo olarak sergilediği önemli çalışmalarla gündeme
gelmiştir.1939 doğumlu sanatçı, müzik hayatına 1950'lerin sonlarında "The Marquees", "The
Moonglows", gibi tanıdık D.C. gruplarıyla beraber başlamıştır. Sanatçı grupların içinde elde
ettiği başarıların ardından, 1961'de ilk solo albümü "The Soulful Moods of Marvin Gaye"i
piyasaya sürmüştür. Motown Records ile başladığı kariyeri, sürekli olarak parlayan Gaye,
1960'lar ve 1970'ler boyunca sayısız top-10 albümü ve sayısız başarılı şarkı yayınlamıştır.
Tammi Terrell ile devamlı olarak ortak çalışmalara imza atan Gaye, 1960'larda popüler
olmaya başladığı dönemde sürekli birbirleriyle ortak çalışma içinde bulunmuşlardır. Terrell
ile olan bu çalışmalarının ardından, 16 Mart 1970'te Terrell'in hastalıktan 24 yaşında
ölmesiyle beraber, bunalıma giren Gaye, sanatçıyla yaptıkları şarkıları ve sanatçı adına yaptığı
şarkıları yayınlamıştır.Bu şokun ardından kariyerinde, zirvedeki yerinden devam eden Gaye,
1980'lere gelindiğinde biraz olsun gerilemeye başlamıştı. 1970'lerin sonunda yayınladığı
albümlerden beklenen sonuçları daha fazla alamayan Gaye, 1 Nisan 1984 te ölmüştür.
James Brown
James Joseph Brown, Jr. (3 Mayıs 1933, Güney Karolina - 25 Aralık 2006, Atlanta), ABD'li
müzisyen, şarkıcı, söz yazarı, soul ve funk müziğin babası.Sorunlu çocukluğu kariyerini de
belirlemiştir. Kısa zamanda sesi özgün yorumları ile dikkati çekti. 20. yüzyıl dünya müzik
tarihinin kilometre taşlarından biri olan James Brown, 1955 yılında ilk albümü "Please Please
Please" i çıkarttı. Büyük ses getiren ilk albümünün ardından rock’n roll’un babalarından
sayılan Little Richard ile tanıştı ve upsetters grubu ile çalışmaya başladı. 1958 yılında R&B
single'ı "Try Me" ile listelerde üst sıralara yerleşerek ününü pekiştirdi. 1992 yılında "grammy
hayat boyu başarı ödülü" alan James Brown, filmlerde de rol aldı ve şarkıları film müziği
olarak da kullanıldı. Sanatçı yaşamının son yılında 12 Temmuz 2006 tarihinde İstanbul
Parkorman'da bir konser verdi. 24 Aralık 2006 tarihinde ağır akciğer iltihabı ve zatürre
sebebiyle Atlanta’daki Emory Crawford Long hastanesine kaldırılan James Brown, 25 Aralık
hastanede hayatını kaybetti.25 Aralık'ta zatürre teşhisiyle kaldırıldığı hastanede hayatını
kaybetti
Amy Winehouse
Amy Jade Winehouse (14 Eylül 1983 - 23 Temmuz 2011), İngiliz şarkıcı ve şarkı sözü
yazarı. Güçlü kontralto vokalleri ile R&B, soul ve caz türlerinde yaptığı çalışmalarla
bilinmekteydi..Winehouse'ın 2003'te çıkan ilk albümü Frank, başarılı satış grafiğinin yanı sıra
eleştirmenlerce de beğenildi ve Merkür Ödülü'ne aday gösterildi. Bir sonraki albümü olan ve
2006'da yayımlanan Back to Black ile En İyi Yeni Sanatçı, Yılın Kaydı, Yılın Şarkısı dahil
olmak üzere altı dalda Grammy Ödülü'ne aday gösterildi ve beşini kazandı. Böylece bir
gecede en çok ödül kazanan kadın şarkıcı rekorunu kırdı ve beş Grammy kazanan ilk İngiliz
şarkıcı oldu. 14 Şubat 2007'de En İyi İngiliz Kadın Sanatçı dalında bir BRIT Ödülü kazandı,
ayrıca En İyi İngiliz Albümü dalında aday gösterildi. Üç defa Ivor Novello Ödülleri'ne aday
gösterildi: biri 2004'de "Stronger Than Me" ile En İyi Çağdaş Şarkı (söz ve müzik) dalında,
biri 2007'de "Rehab" ile En İyi Çağdaş Şarkı dalında ve biri 2008'de "Love Is a Losing Game"
ile En İyi Söz ve Müzikli Şarkı dalında. Albüm, Birleşik Krallık'ta 2000'lerin en çok satan
üçüncü albümü oldu.Winehouse, zaman zaman önemli kadın müzisyenler, soul müziğin
popülaritesinin artışında etkisi olanlar ve İngiliz müziğini yeniden canlandıranlar arasında
gösterildi. Kendine has saç ve kıyafet stili, Karl Lagerfeld gibi moda tasarımcılarına ilham
kaynağı oldu. 2008'de Winehouse, kariyeri ve hayatını tehdit eden bir dizi sağlık sorunu ile
karşı karşıya geldi.Winehouse, Londra'daki evinde 23 Temmuz 2011 tarihinde öldü.
Winehouse görece kısa süreli müzik kariyeri boyunca 2 albüm ve 10 single çıkardı.