Yıldız Kümeleri ve Galaksiler

Yıldız Kümeleri,
Galaksiler
ve
Samanyolu
Ankara Üniversitesi
Çocuk Üniversitesi
Gökbilim Okulu
2013
Yıldızlar evrende yalnız mı
yaşıyor?
Bir sistemde 100 lerce yıldız
varsa?
Bir sistemde 1000 lerce yıldız
varsa?
Bir sistemde 1,000,000,000
larca yıldız varsa?
Güneş oldukça büyük
gözükürken milyarlarca yıldız
içeren galaksiler oldukça
belirsiz gözüküyor. Neden ?
AÇIK YILDIZ KÜMELERİ
 Açık kümelerde yer alan yıldızların;
 Yaşları,
 Kimyasal kompozisyonları,
 Güneş’e olan uzaklıkları benzerdir.
 Açık kümelerin hemen hemen hepsi galaktik düzleme
yakın bulunurlar.
 Galaksimizde, 10 Ocak 2013 itibariyle bilinen 2174
açık küme vardır.
 Açık kümelerdeki yıldız sayısı 100 lerceden bir kaç
1000 lere kadardır.
 Açık kümelerin hemen hemen hepsi bir kaç 100 milyon
yıldan daha genç yaşlara sahiptirler.
KÜRESEL YILDIZ KÜMELERİ
 Küresel kümelerin çapı ucundan diğer ucuna
100 ışık yılı olan küresel bir hacme yayılan 1000
lerceden 1 000 000 larcaya yıldızdan oluşurlar.
 Evrende bulunan en yaşlı cisimlerdir (en az 10 milyar yıl).
 Çoğunlukla galaksimizin halosunda yer almaktadırlar.
 Küresel bir şekle sahiptirler.
 Galaksimizde, bilinen 157 tane küresel küme vardır.
GALAKSİLER (GÖKADALAR)
Galaksi nedir?
Galaksiler şekillerine göre sınıflandırılır;
Eliptik,
Sarmal,
Düzensiz galaksiler
100 milyardan fazla galaksi olduğu düşünülüyor,
Sarmal galaksilerden biri ‘’Samanyolu’’:
“Samanyolu”
 Samanyolu bizim yaşadığımız galaksidir.
 Samanyolu’na en yakın spiral galaksi Andromeda’dır.
Uzaklığı 2.5 milyon ışık yılıdır.
 Sarmal bir şekle sahiptir ve aralarında Güneş’inde
bulunduğu yaklaşık 400 milyar yıldız içermektedir.
 Işık kirliliğinden uzakta gece gökyüzüne
bakıldığında, Samanyolunu gökyüzünde bir yıldız
bandı şeklinde görebiliriz.
 Bir uçtan diğer uca 120 000 ışık yılı uzunluğunda
iken kalınlığı 10 000 ışık yılıdır.
Samanyolu’nun kütlesi,
Güneş’in kütlesinin 1 trilyon
katıdır.
Samanyolu’nda bulunan
herşey galaktik merkez adı
adı verilen kütle merkezi
etrafında dönmektedir.
 Güneş’in galaktik merkez
etrafında saniyede 250 km
ile seyahat eder.
Güneş’in, galaktik merkez
etrafındaki bir tam
dönüşünü 225 milyon yıl
sürer.
Samanyolu’nun Yapısı
Galaktik karın
Galaktik disk
Galaktik halo
Samanyolu’nun Uyduları
Samanyolu’nun bugün bilinen
uydularının sayısı 20 den
fazla!
Bu uydular, Samanyolu’nun
merkezinde bulunan çok
büyük kütleli bir karadeliğin
etrafında dönüyor.
Samanyolu’nun uydularından
biri Leo I’in galaksimizin
merkezine uzaklığı 850 bin
ışık yılıdır!
Neler Hatırlıyoruz?
Kaç farklı yıldız kümesi vardır?
Çıplak gözle görebileceğiniz bir yıldız
kümesi adı söyleyiniz.
Küresel ve açık yıldız kümeleri
arasındaki belirgin farklardan biri nedir?
Galaksi nedir?
Güneş, Samanyolunun hangi bölgesinde
bulunur?