Orada Kimse Var mı? Gökadamız Samanyolu’nda milyarlarca yıldız var. Son araştırmalar Samanyolu’ndaki gezegen sayısının yıldız sayısından da fazla olduğunu gösteriyor. Peki bu gezegenlerin en azından bir bölümünde yaşam olabilir mi? Henüz kimse bu sorunun yanıtını bilmiyor. Ancak bu kadar çok gezegen arasında yaşam için uygun koşullara sahip olan çok sayıda gezegen olduğu tahmin ediliyor. Bunların bir bölümünde de yaşam gelişmiş olabilir. Frank Drake adlı bir gökbilimci bundan yaklaşık elli yıl kadar önce gökadamızda iletişim kurabileceğimiz kaç uygarlık olabileceğini hesaplamak için bir formül geliştirmiş. Drake bu formülü kullanarak o zamanki bilgilerle bir hesap yapmış. Bu hesap sonucunda Samanyolu’nda iletişim kurabileceğimiz on uygarlık olabileceğini bulmuş. İletişim kurabilmemiz önemli, çünkü bir başka uygarlığın olup olmadığını başka türlü bilmemiz zor. Peki, bu hesabı güncel bilgiler kullanarak yaptığımızda nasıl bir sonuç elde ederiz? Bunu bulmak da size düşüyor. Bundan sonraki sayfalarda bulunan formülü inceleyin ve bileşenlerin açıklamalarını okuyun. Açıklamalarda her bir bileşenle ilgili güncel sayılar da var. Bunları formüle yerleştirerek hesabı yapabilirsiniz. Bilim Çocuk 15 Samanyolu’nda bir yılda oluşan ortalama yıldız sayısı. Samanyolu’nda yılda ortalama 7 yıldız oluştuğu düşünülüyor. Bir yıldızın çevresinde bulun an yaşama elverişli gezegen sayısı. Her on yıldızdan dördünün yaşama elverişli bir gezegene sahip ol duğu düşünülüyor. Yan de in es vr Çe i bu değer bir yıldız iç n na lu bu ni ge in ze 0,4. ge yıldızların tüm yıldızlara oranı. Yıldızların neredeyse i tamamının gezegenler olduğu düşünülüyor. Bu bileşenin değeri 1. olu’nda Samany im iletiş eğimiz c e l i b a r ku sayısı. k ı l r a g y u Oranl ar Na sıl He saplan ır? Drake ’ i n formü bileşe lünün nlerin i bazı o Örneğ ranlar in, fp ç oluştu bulun evresi ruyor. an yıl nde g d e zege ızlar oranın ı simg ın tüm yıld ni ızlara eliyor 10 yıl .D dı gezeg zdan 5’inin rake her e Böyle ni olduğun çevresinde u ce Dra ke fp’n varsaymışt yani 0 ı. in değ ,5 o e Günüm larak hesa rini 5/10 plamı üzde t yani h ştı. üm yı er 10 l d ı z l a y ıldızın rın gezeg e 1 Bu du ni olduğu d 0’unun da rumda üşünü lüyor. fp’nin g değer i 10/1 ünümüzdek 0 yan i i 1. 16 Bilim Çocuk iz im ek ğ c e ec bile l i e b ya üret ıların eki a l z r nl gı Al yalle i ca tüm ısına sin zek sının say yı rın ı. n sa nlıla ran arı yo o l a ı l c n rad e bu ca şullar Bir gezegende ko duğunda yaşama uygun ol lişeceğine orada yaşamın ge kılıyor. Bu kesin gözüyle ba 1. bileşenin değeri Z bar eki ca ın n say dıran g lıları bar ısının ezeg ın e y say dıran g aşam n ısın a o ezegen Üze ran rind bulu ı. e n enin an bir yaşam g d can e son ezegen und lıla de düş rın ge a zeki bile ünülüy lişeceğ şen i in d or. Bu eğe ri 1 . Drake ’in N = R Hesabı Şö yleydi * : N = 1 x fp x ne x f 0 x 0, x l f 5x2 ix x 1 x 0 fc x L ,01 x 0,01 x 10.0 00 = ak ın kv ki Ze mın tece kurm r a a re tam eri ü tişim k kad or. y ll le ya leri i naca nülü nin n i . ü l e s ya kulla düş ileş iliriz n i i b b s n ğ içi şece e bu yaza i d l l ge rmü ere 1 o İletişim becerilerine F ğu y u d sahip bir uygarlığın ol var olma süresi. Gelişmiş bir uygarlığın ortalama 10.000 yıl süresince var olabileceğini varsayılıyor. Alp Akoğlu Çizim: Barış Hasırcı Yaşam barındıran gezegen sayısının yaşama elverişli ı. oran gezegen sayısına 10 Sıra Sizde… Formülün bileşenlerinin değerlerini bu iki sayfadaki bilgiler arasında bulup aşağıdaki yerlerine koyun. Sonra da işlemi yapın ve Samanyolu’nda iletişim kurabileceğimiz kadar gelişmiş kaç uygarlık olabileceğini bulun. Bilim Çocuk 17