Amerikan Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı https://www.msxlabs.org

advertisement
Amerikan Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı
https://www.msxlabs.org/forum/tarih/370611-amerikan-devrimi-ve-bagimsizliksavasi.html
Amerikan Devrimi olarak da bilinen Amerikan Bağımsızlık Savaşı, 1775–1783 yılları
arasında Birleşik Krallık ve KuzeyAmerika'daki On Üç Koloni arasında geçen ve Amerika
Birleşik Devletleri'nin kurulmasıyla sonuçlanan savaştır.
Amerika 1492'de Kristof Kolomb tarafından keşfedildikten sonra;

İspanyollar Meksika ve Güney Amerika'ya, Portekizliler Brezilya'ya, Fransızlar
Kanada'ya,

İngilizler de bugünkü Birleşik Amerika'daki Atlas Okyanusu kıyılarına yerleştiler.

İngilizler daha sonraki dönemlerde kıtanın iç kısımlarına doğru ilerleyerek yeni
topraklar kazandılar ve Kuzey Amerika Kıtası'nda 13 koloni oluşturdular. Bu
kolonilere çoğunluğu İngiliz olmak üzere Avrupa'dan getirdikleri göçmenleri
yerleştirdiler ve kolonileri İngiltere'den atadıkları valiler aracılığı ile yönetmeye
başladılar.
Amerikan Devrimi, 18. yüzyılın ikinci yarısında Onüç Koloninin Britanya
İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazanarak Amerika Birleşik Devletleri adını aldığı dönemi
içine alır.
1760’ların başında Britanya İmparatorluğu ile Amerika’daki kolonileri ve Amerikan yerlileri
(Indianlar) arasında patlak veren anlaşmazlıklar ve çatışmalar, 1775-76’da Britanya (İngiliz)
sömürge yönetimine karşı bağımsızlık savaşına dönüştü. Bu savaşın önderleri George
Washington (Amerikan Kuvvetleri Komutanı), Benjamin Franklin, Thomas Jefferson ve
Samuel Adams idiler.
Britanya İmparatorluğu'na karşı ayaklanan koloniler, 1775 ile 1783 yılları arasında Amerikan
Bağımsızlık Savaşı'nı başlattılar. 4 Temmuz 1776’da Thomas Jefferson tarafından kaleme
alınan Bağımsızlık Deklarasyonu (Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi)ile birlikte Amerika’daki
13 İngiliz kolonisinin bağımsızlığı ilan edildiBu deklarasyondainsan haklarının ilk
formülasyonu yapıldı ve ilan edildiği tarih (4 Temmuz) ulusal bayram olarak
benimsendi. 1781'de de savaş alanında zafer elde edildi. Böylece Amerika’da “yeni bir ulus
doğdu”.
Fransa yeni ulus Amerikalılara para ve mühimmat sağlanmasında önemli bir rol oynamış,
Britanya'ya karşı bir koalisyon örgütlemiş ve savaşı sona erdiren Yorktown'daki muharebede
belirleyici bir rol oynayan bir ordu ve filo gönderdi. Öte yandan Amerikalılar kraliyet ve
aristokrasiye karşı ayaklanmışlardı ve Fransa'yı birmodel olarak almadılar.
Amerikan devrimi Amerikan halkını saran yeni cumhuriyetçi idealler gibi bir dizi entelektüel
ve sosyal değişikliği de içinde barındırıyordu. Bazı eyaletlerde
demokrasinin devlet idaresindeki rolü hakkında ateşli tartışmalar yaşanıyordu.
Cumhuriyetçiliğe kayış ve giderek yayılan demokrasi geleneksel sosyal hiyerarşide
karışıklıklara neden oldu ve Amerikan siyasi değerlerinin temelini oluşturan siyasi ahlâkı
yarattı.
Devrim dönemi, Fransa'nın Amerika'daki kolonilere yönelik askerî tehdidinin sona erdiği
1763 yılında başladı. Britanya İmparatorluğu, kolonilerin savunulması için yapılan
harcamalarının büyük bir bölümünün yine koloniler tarafında ödenilmesi gerektiğine karar
vererek kolonicilerin hiç de hoş karşılamadığı vergiler dayattı. Ayrıca kolonilerin Britanya
parlamentosunda temsilcisi olmadığından birçok kolonici hareketi yasadışı kabul etti.
Boston'daki protestolardan sonra Britanya buraya savaş birlikleri gönderdi. Buna karşılık
olarak kendi milislerini seferber etti ve 1775'te savaş başladı. Nüfusun yüzde 15-20 kadarı
Britanya'ya sadık olsa da savaş boyunca Vatanseverler savaş boyunca genellikle toprakların
yüzde 80-90 kadarını ellerinde bulundurmuşlardır. Britanya, öte yandan yalnızca birkaç kıyı
şehrini kontrol etmekteydi. 1776 yılında 13 koloninin temsilcileri oybirliğiyle Amerika
Birleşik Devletleri'ni kuran bir bağımsızlık bildirgesi kabul ettiler.
İnsan Hakları Bildirisi'nin kabul edilmesinden sonra koloniler ile İngiltere arasında savaşlar
başladı. Amerikalılar 1777'de Saratoga'da İngilizleri yendiler. Bu gelişme üzerine Yedi Yıl
Savaşları'nda İngilizlere yenilerek kolonilerini kaybeden Fransa,İspanya ve Hollanda da
İngiltere'ye karşı savaşa girdiler. 1778'de Amerikalılar Fransa ile asker ve donanma gücünü
dengeleyen bir ittifak kurdular. 1781'de Amerikalılar York Town Savaşı'nda bir İngiliz
ordusunu teslim aldılar. İngiltere yenildi ve barış istedi. 1783'te Paris Versay Antlaşması ile
barış sağlandı.
İngiltere, 1783'de imzalanan Versay Antlaşması ile kolonilerin bağımsızlığını tanıdı. Versay
Antlaşması, Almanya'nın I. DünyaSavaşı sonunda imzaladığı Antlaşma ile aynı adı
taşımaktadır. Koloniler bağımsızlıklarını kazandılar; fakat yeni rejimin ne olacağı tartışmaları
yüzünden 1783 - 1787 tarihleri arasında koloniler birbirleriyle savaştılar. Savaşı, merkezi
cumhuriyetçileri mağlup eden federalistler kazandı. 1787'de koloniler bir kez daha toplanarak;
laik ve federal Cumhuriyet Anayasası'nı kabul ettiler (III. Philadelphia Kongresi). Böylece
George Washington başkanlığındaki ABD'nin kuruluşu sağlanmıştır. ABD'deki bu gelişmeler,
1789 Fransız İhtilali'nin başlamasında da etkili olmuştur.
Birleşik Devletler'in kuzeyinde Britanya Kanadası, güneyinde İspanyol Floridası ve batısında
da Mississipi Nehri bulunuyordu.
Download