2. PİYASA EKONOMİSİNE GENEL BİR BAKIŞ Piyasa ekonomisinin gelişimi • Binlerce yıl önce avlanma • Neolitik dönem, tarımsal üretim, fazla üretim, diğer meslekler, zannatkarlar, memurlar • Üretimde işbölümü ve uzmanlaşma, • Farklı işler, farklı kişiler, ayakkabı, çanak çömlek vs. • Herkes uzmanlaşarak, ürettiğinin fazlasını diğer mallarla değişim, mal takası, sonra para, ticarete ivme, piyasa ekonomilerinin gelişimi • Ticaret, Pazar yerlerinde, Pazar ekonomisi temeli • Paranın üç fonksiyonu, – Değişim aracı, – değer ölçümü, - değer muhafazası • • • • • • Teknoloji arttıkça, işbölümü,uzmanlaşma, Ör.ayakkabı 18.yy İngiltere de başlayıp, tüm Avrupa ülkelerine ve Amerikaya yayılan Sanayi Devrimi, fabrika üretimi, işbölümü, seri imalatı Üretim, verimlilikt e artış,maliyetler düştü, ticaret ve piyasalar gelişti Piyasa ekonomilerinde aktörler (karar vriciler) ve sahneler (piyasalar) Ekonomide Karar Vericiler 1. 2. 3. 4. Ev halkı: Firmalar Devlet Dış dünya Ekonomide Karar Vericiler 1. Ev halkı: Aynı çatı, ekonomiye üretim faktörleri sağlayan ve karşılığında elde ettiği gelirle mal ve hizmet alan bir veya daha fazla kişi ekonomik birim, tüketiciler, maksimum fayda 2. Firmalar: Üretim faktörlerini kullanarak üretim yapıp, ev halkına devlete ve diğer firmalara satan ekonomik birim, üretici, amaç maksimum kar 3. Devlet: merkezi hükümet ve yerel yönetimler 4. Dış dünya: Ticaret yapılan ülkeler, firmaları ve hükümetleri ev halkı piyasalar • Semt Pazarları, meyve sebze • Piyasa: alıcı ve satıcıları biraraya getiren onların iş yapmalarını sağlayan ortam • Ör: Dünya Petrol piyasası,telefon, internet, Londra Newyork Pekin piyasalar 1. Faktör (Kaynak) Piyasaları: ev halkı satıcı, firmalar alıcı, fiyatlar ve miktarlar , tam rekabet ortamında arz ve talebe göre belirlenir, ücret, faiz, rant, kar 2. Ürün (Mal ve hizmet )Piyasaları: Firmalar satıcı, ev halkı alıcı 3. Döviz Piyasaları: dövizin fiyatının belirlendiği Ekonomik Faaliyetlerin Döngüsel Akımı • Bölüm 3. Ürün piyasalarında, fiyatın belirlenmesi • Bölüm 4: Esneklikler • Bölüm 5: Devletin piyasalara müdahalesi • Bölüm 6: Tüketici davranışları • Bölüm 7: Firmanın üretim ve maliyet yapısı Piyasa Yapıları – Tam rekabet piyasası – Monopol (tekel) – Monopolcü rekabet (tekelci rekabet) – Oligopol (az sayıda satıcı) Mikroekonomi ve Makroekonomi ayrımı • Keynes, 1936 modern makroekonomi, İstihdam, Faiz ve Paranın Genel Teorisi • 2. dünya savaşı sonrası, makro mikro ayrımı Pozitif Ekonomi ve Normatif Ekonomi Ayrımı • Pozitif Ekonomi : nedir? Objektif ‘Arıcılıkla uğrasanlara düşük faizli kredi sağlanması , bal üretimini arttırır.’ • Normatif Ekonomi: Ne olmalı? subjektif ‘Ülkemizde bal üretimi arttırılmalıdır.’