Anne-babanın yaklaşımı

Kadın Sağlığı Eğitim Programı (KSEP)
Cinsel eğitim çocuklara;

Kendilerinde meydana gelen fiziksel ve
duygusal gelişmeleri anlama ve kabullenme,

Bedeni hakkında olumlu duygular taşıma,

Kendi cinsiyeti ile ilgili olumlu duygular taşıma,

Cinsel davranışları anlayabilme,

Cinsel davranışlarıyla ilgili bilinçli ve sorumlu
karar alabilme,

Cinsel taciz ve istismara karşı kendini koruyabilme, ve

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan ve istenmeyen gebeliklerden
korunma becerisi
kazandırır.
Cinsel eğitim doğumdan itibaren başlar

Cinsellikle ilgili ilk sorular genellikle 2-3 yaşında başlar ve
her çocuk şunları merak eder;



kendi bedenini,
anne-babanın bedenini,
dünyaya gelişini.
Cinsel konulardaki ilk eğiticiler anne-babalardır

Anne-babalar çocukları ile;





konuşarak,
duygularını paylaşarak,
sevgi göstererek,
onları giydirerek, ve
vücut bölgelerinin isimlerini öğreterek,
cinsellikle ilgili ilk bilgileri ve değerleri aktarır.
Yaş dönemi
Cinsel gelişim
Bebeklik ve …
(0-3 yaş)
•
•
•
•
Emme zevki
Ağız ve tensel temas
Cinsel organlara rastlantı ile dokunma
ve haz
Tutma-bırakma hazzı ve tuvalet eğitimi
Okul öncesi
(3-6 yaş)
•
•
•
•
•
Cinsel organlara dokunma ve haz alma
Bedeni tanıma
Gebelik ve doğuma yönelik sorular
Cinsiyet farklılıklarını inceleme
Cinsel özdeşim
Okul çocukluğu
(6-10 yaş)
•
•
•
Azalan cinsel merak
Kişilerarası etkileşim
Oyunlarda oğlan-kız gruplaşması
Yaş dönemi
Cinsel gelişim
Erken ergenlik
(10-13 yaş)
•
•
Orta-geç ergenlik
(14-19 yaş)
•
•
•
•
•
•
•
Kızlarda memelerin büyümesi, genital
bölge ve koltuk altında kıllanma, ilk
adet
Oğlanlarda testislerin büyümesi, ses
değişimi, gece boşalması
Aynı cinsle yakın arkadaşlık
Cinsel davranışlara merak
Mastürbasyon
Fiziksel değişimlere uyum sağlama ve
aileden bağımsız olma çabalarının
birlikte yaşandığı duygusal
dalgalanmalar
Risk alma davranışı
Karşı cinse ilgi, ilk cinsel ilişki!
Flört, nişanlılık, erken yaşta evlilik



Kilo ve boy artışı
Ciltte yağlanma ve sivilce
oluşumu
Vücut biçimi



(kalça genişlemesi,
memelerin büyümesi)

Tüylenme/ kıllanma
Kilo ve boy artışı
Ciltte yağlanma ve sivilce
oluşumu
Vücut biçimi
(kasların gelişimi,
omuzların genişlemesi)

(koltuk altı, üreme
organlarının üzeri, bacaklar)
Tüylenme/ kıllanma
(koltuk altı, üreme
organlarının üzeri, sakal,
bıyık, göğüs üzeri)

Adetin başlaması


Yumurtlamanın
başlaması

Penis ve testislerde
büyüme
Spermin olgunlaşması,
meni üretimi









Öncelikle kendinizi hazırlayın.
Çocuk kime sorduysa o cevap vermelidir.
Bu amaçla hazırlanmış yayınlardan, broşür ve kitaplardan
yararlanın.
Her soruya mutlaka cevap verin.
Sabırlı olun.
Kısa ve anlaşılır cevaplar verin.
Sadece sorduğu kadarına cevap verin.
Çocuğun soru sormasına fırsat tanıyın.
İyi bir dinleyici olun.




Doğal bir ses tonuyla, utanmadan,
sıkılmadan, kızarmadan, lafı dolandırmadan
konuşun.
Gülmeyin, alay etmeyin.
Dürüst olun. Eğer yanıtı bilmiyorsanız bunu
ona söylemekten kaçınmayın.
Çocuklara;

cinsellikle ilgili konuşmaların ve davranışların
doğal olduğu, fakat herkesin yanında
yapılmaması gerektiği,

herkesin bedeninin kendisine ait olduğu,

bazı özel durumlarda ailesinin veya muayene
sırasında doktorun dışında kimsenin bedenine
dokunmasına izin vermemesi gerektiği
anlatılmalıdır.




Geç kalmayın. Eğer 5-6 yaşına kadar
hiç soru sormamış ise cinsel eğitimi
başlatın. Çocuğu soru sormaya
özendirecek fırsatlar yaratın
Duygu ve değerlerden bahsedin
Değerlerinizi ve kaygılarınızı paylaşın
Çocuk aile dışından cinsel bilgi
alıyorsa izleyin ve neler öğrendiğini
araştırın

Günümüzde internet, gazeteler ve
pornografik yayınlara ulaşmak kolay !




Bilgi vermenin yanı sıra cinsellik konusunda çocuğun duygu
ve düşünceleri de önemli. Dinleyin, anlamaya çalışın ve
kendi düşüncelerinizi paylaşın.
Cinselliği aşk, yakınlık, paylaşım, sevgi-saygı kavramlarıyla
ilişkilendirin.
Cinsel konulardaki merak anne-babanın cinsel organı ve
cinsel yaşamı hakkında ise bunların anne-babaya özel
olduğunu, başkalarıyla paylaşılamayacağını söyleyin.
Cinsel organlardan söz ederken bilimsel isimlerini
kullanmaya gayret edin.
Yaş dönemi
Anne-babanın yaklaşımı
Bebeklik
(0-3 yaş)
•
Okul öncesi
(3-6 yaş)
•
Okul çocukluğu
(6-10 yaş)
•
•
•
•
•
Cinsiyet ayrımı yapmadan altını
değiştirirken mahremiyete dikkat edin.
Cinsel organlarını öpmeyin, okşamayın
Bezlenmenin ona haz verdiğini bilin ve
normal olduğunu kabul edin.
Cinsel organlarına dokunmak, bundan
haz almak normal ve sağlıklıdır.
Bunu çok sık yapıyorsa ilgisini başka
yöne çekin, ama cinsel organına zarar
vermek gibi olumsuz mesaj vermeyin.
Çocuk bu dönemde bedenini fark eder
ve utanabilir: Mahremiyet mesajları
verin ve ön ergenlik dönemi ile ilgili
bilgi paylaşın.
Özel alanlarına müdahale etmeyin.
Yaş dönemi
Anne-babanın yaklaşımı
Erken ergenlik
(10-14 yaş)
•
•
•
Orta-geç ergenlik
(14-19 yaş)
•
•
•
Ergenlikteki değişimler hakkında bilgi
verin .
Değişimler her ergende farklı olabilir.
Yaşıtları ile kıyaslamamasını sağlayın
ve endişelerini giderin.
Cinsel davranışlara merakını normal
kabul edin .
Karşı cinse ilgi artar, cinsel ilişki
yaşayabilir. İlgilenin ama baskıcı
olmayın.
Flört, nişanlılık, evlilik planları olabilir.
Güvenli cinsellik mesajları verin.
Erken yaşta annelik, babalık
yaşayabilir. Aile yaşamı ve sağlığı
konusunda rehber olun.
Soru
Örnek cevap
Ben nereden
geldim?
2-4 yaş için;
• Sen annenin karnının içindeydin ve
zamanı gelene kadar orda kaldın….
Anne karnında bebekler 2-4 yaş için;
nasıl büyür?
• Bebeğin anne karnında özel bir yeri
var, orası sıcak, rahat ve güvenli
4-6 yaş için;
• Bebek annenin karnında rahim denilen
özel bir yerde büyür. Rahim kapalı
olduğu için doğana kadar orada
güvendedir
Bebekler nasıl
doğar?
2-4 yaş için;
• Bebek yeteri kadar anne karnında
büyüdükten sonra, annenin
bedenindeki kanaldan dışarı çıkar
Soru
Örnek cevap
Benim neden pipim
yok?
•
Babalar neden çocuk
doğurmaz?
•
Erkeklerin karnında bebeğin büyümesi
için özel bir yer yoktur.
•
Bebekler büyümek için annenin
memesinden gelen sütü emer. Babalar
çocuk doğurmadığı için annelerdeki
gibi memeleri yoktur.
Erkeklerin
memeleri
neden
yok?
•
Kızların ve oğlanların bedenleri
birbirinden farklıdır.
Evet oğlanlarda penis, kızlarda vajina
var. Ama bu bir eksiklik değildir.
Çocuğunuzun soruları
Soru 1.
Soru 2.
….
Nasıl cevap verdiniz/ verebiliriz ?
Kadın Sağlığı Eğitim Programı (KSEP)