T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Kamu Hastaneler Kurumu Ankara İli Kamu Hastaneleri Birliği 3. Bölge Genel Sekreterliği Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi AKILCI İLAÇ KULLANIMI TALİMATI Doküman No ECZ.TL.015 Yayın Tarihi 13.04.2016 Rev. Tarihi Rev. No 00 1.Amaç: Hastane işleyişinin akılcı ilaç kullanımı ilkeleri çerçevesinde yürütülmesinin sağlanabilmesi ve akılcı ilaç kullanımı ile ilgili farkındalık olusturulmasına yönelik çalışmaların planlanması ve yürütülmesi amacımızdır. 2.Sorumlular: Akılcı İlaç Kullanımı Ekibi, tüm doktorlar, hemşireler ve eczacılar sorumludur. Akılcı ilaç kullanımı: Hastaların klinik ihtiyaçlarına uygun, bireysel özelliklerini karşılar dozda, gerekli dozda uygun ilaç kullanımıdır. Bir endikasyon için uygun ilaç, etkililik, güvenlik, uygunluk ve maliyet kriterleri dikkate alınmışsa akılcı olarak seçilebilir. Akılcı İlaç Kullanımı Ekibi: Bu ekipte Başhekim Yardımcısı, Eczacı , Kalite Direktörü, Başhemşire, Dahili, Cerrahi ve Çocuk Branş hekimleri yer alır. YAPILMASI GEREKENLER: Hekim-Hemşire-Eczacının Sorumlukları Hastanemiz için akılcı ilaç kullanımı ile ilgili politikaları belirlemek. Akılcı ilaç kullanımı ile ilgili hastane içinde çalışmalar planlamak ve uygulamak. Hastaların sıklıkla kullandığı alanlarda akılcı ilaç kullanımına yönelik broşür, poster gibi düzenlemelerde bulunmak Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda en düşük fiyata kolayca sağlamak. Akılcı ilaç kullanımında halkın sağlığını ve toplumun çıkarını gözetmek. Hasta sorunu tanımlamak en iyi şekilde anamnez almak tedavi amaçlarını belirlemek. Tedavi maliyeti açısından en uygununun seçilmesi tedavide az sayıda ama özellikleri iyi bilinen ilaçları kullanmak. Güvenli ilaç kullanımı konusunda hastaları yatış süresince bilgilendirmek. Düzenli olarak tedavi gözden geçirilmeli ve gereksiz ilaçlar tedaviden çıkarılmalıdır. Yeni ilaç eklenmesi hastanın yaşam kalitesini arttırıyorsa yarar/zarar oranı hesaplanarak tercih edilmelidir. Hastanın tedaviye uyumu arttırılmalı. Hasta ve /ya da yakınları ile hekim arasında iyi iletişim kurulmalı. Kullanılmakta olan ve en son kullanılan ilaçlar, hastanın alerjik durumu sorgulanmalı ve hasta tarafından belirtilmeli. İlaçların nasıl hangi sıklıkta ne kadar süre kullanacağı ve hangi koşullarda saklanacağı hastaya tam olarak anlatılmalı ve hasta tarafından eksiksiz olarak uygulanmalı. Hasta/hasta yakını ilacın olası yan etkileri ilacın besin ve ilaç etkileşimleri konusunda bilgilendirilmeli Hamilelik ve emzirme döneminde çocuklarda yaşlılarda böbrek ve karaciğer yetmezliği olan hastalarda ilaç alerjisi öyküsü olanlarda ilaç kullanımı konusunda daha dikkatli olunmalıdır. Son kullanma tarihi geçmiş olan ilaçlar kesinlikle kullanılmamalıdır. Hangi ilacın kullanacağına karar veren hekim ilacı uygun şartlarda sağlayan eczacı ve ilacı uygulayan hemşire veya hasta akılcı ilaç kullanımını sağlanmasında sorumluluk sahibi taraflardır. Eczacı; doğru dozda doğru hastaya ilaçların ulaştırılmasını sağlamak, ilaç-ilaç etkileşimi ve ilaç besin etkileşimi konusunda yazılı/sözel uyarıda bulunmak, ilaçların saklanma koşulu hakkında uyarıcı etiketler bulundurmak konularından sorumludur. Hemşireler; hekim tarafından verilen ilaç tedavilerinde hastaların takibini yaparak ilaç etkinliğinin rapor edilmesinden ve tedavi süresince hekimle iletişim halinde olmakla sorumludurlar. 1/2 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Kamu Hastaneler Kurumu Ankara İli Kamu Hastaneleri Birliği 3. Bölge Genel Sekreterliği Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi AKILCI İLAÇ KULLANIMI TALİMATI Doküman No ECZ.TL.015 Yayın Tarihi 13.04.2016 Rev. Tarihi Rev. No 00 Akılcı İlaç kullanımında; bir hastalığın önlenmesi, kontrol altına alınması veya tedavi edilmesi için bir ilacın kullanılmadan önce mutlaka 8 yönden doğru olduğundan emin olunur. 1. Doğru ilaç 2. Doğru doz 3. Doğru hasta 4. Doğru zaman 5. Doğru yol 6. Doğru ilaç şekli 7. Doğru kayıt 8. Doğru yanıt Hasta ve Hasta Yakınlarının Sorumluluğu Hasta ilacını doğru yoldan doğru zaman aralıklarında doğru dozda ve belirtilen süre boyunca kesintisiz almalıdır. Bilinen bir alerjik durum varsa doktorunuzu ve size uygulama yapacak olan sağlık personelini uyarmak. İlacı kullanmaya başladığınızda beklenmeyen bir etki görüldüğünde eczacınıza ve doktorunuza geri dönmelisiniz. Kendinizi iyi hissettiğiniz de ilacı kendi kararınızla kesmemelisiniz. Hekiminize danışmadan doz değişikliğine gitmemelisiniz. İlaçtan yarar görmüyorsanız durumu doktora bildirmelisiniz. İlacın kullanımıyla ilgili tereddüdünüz varsa doktorunuza ya da eczacınıza sormalısınız. Dalgınlıkla ilacı unutabileceğinizi düşünüyorsanız bazı hatırlatıcı düzenlemeler yapmalısınız.(Örn: cep telefonunuzun alarmını kurabilirsiniz) Komşunuza iyi gelen bir ilacın size zarar verebileceğini unutmamalısınız. Kullanmak istediğiniz bir alternatif tıp metodu varsa mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Evlerde yıllardır duran bazı ilaçların aktivitelerini kaybetmiş olabileceğini hatta toksik bazı sorunlar oluşturabileceklerini göz ardı edilmemelidir. HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN BAŞECZACI KALİTE DİREKTÖRÜ HASTANE YÖNETİCİSİ 2/2