Woman`s Guide to Mammography

advertisement
h ra p h y
s
i
k mmog
r
Tuto Ma
Gu
id
e
Woman’s Guide to
Mammography
Kadının Mamografi Rehberi
Cch
Cross Cultural
Health
1
crosscu ltura lhea lt h.org
Giriş: Kanser nedir?
Birçok çesit kanser tipleri vardır. Kansere sebep olan bütün hücreler vücutta
değişir ve kontrol dışı olarak çoğalırlar. Çoğu tip kanser hücreleri tümör (ur) adı
verilen yumru (öbek) oluştururlar. Hücreler tümörden ayrılarak vücudun diğer
bölümlerine yayılırlar ve oralarda büyümeye ve çoğalmaya devam ederler. Bütün
yumrular kanser değildir. Eğer yumru (şişlik) kanser değilse hayat için tehlike
oluşturmaz. Kanserli olan yumruya “habis” (kötücül, malignant) adı verilir.
Kanserin erken teşhisi nedir?
Kanserin erken teşhisi için sağlıklı insanlar hiç hastalık semptomu olmasa bile
bazı sağlık testleri yaptırmalıdır. Bir kadında meme kanseri semptomları olmasa
dahi Mamografi, tümörü teşhis edecektir.
Bazı kadınlarda meme kanseri olma riski daha yüksektir ve bu kişilerin daha
sıklıkla kanser teşhis testleri yaptırmaları gereklidir. Meme kanserini teşhis
için çeşitli yöntemler vardır. Doktorunuz veya hemşireniz ile konuşarak hangi
yöntemin sizin için en iyisi olduğunu bulun. Yaşınız, ne kadar sıklıkta test
yaptırmanıza karar vermede size yol gösterecektir.
Amerikan Kanser Derneğine göre eğer yasınız 40 ve üzeri ise sizin
yılda bir defa mamogrfi yaptırmanız gerekmektedir.
2
Mamografi nedir?
Mamografı çok az miktarda radyasyon kullanarak memenin (göğüs) rontgeninin
çekilmesidir (özel rontgen teknigi). Mamografi çektirirken siz makinanın
yanında durursunuz ve bu işte özel eğitimli uzman olan kişi resmin (rontgen)
çekilmesi için memenizi gerekli yere yerleştirmeğe yardımcı olur. Memeniz iki
tane plastik levha arasına konur. Rontgenin iyi çekilmesi için bu plastik levhalar
memenizi düz halde tutar. Ayrıca doktor veya bir hemşire tarafından meme
muayenesi (kontrolü) olmalısınız.
Mamografi makinasının resmi:
3
Mamografi çektirmek nasıl bir şeydir?
X-ısını (rontgen) güvenlimidir?
Mamografi geçen 20 yil içinde çok geliştirildi. Bugün kullanılan radyasyon oranı
çok düşük ve zararlı değildir.
Mamografi çektirmek acı verirmi?
Güzel resim (film) elde etmek için makina memenize basınç uygulamalıdır. Bazı
kadınlar bunun “çok sıkıştırdığını” ve biraz rahatsız edici olduğunu düşünürler.
Fakat bu işlem 30 saniyeden daha az sürede biter.
Mamografi çektirmek utanç vericimidir ?
Asla! Siz makinanın yanında ayakta durursunuz ve uzman bir hemşire memenizi
plastik bir levhanın üzerine yerleştirmenize yardımcı olur. İkinci bir plastik levha
memenizin üzerine konarak iyi resim (rontgen) elde etmek için birkaç saniye
memeniz birazcık yassılastırılır.
4
Mamografi çektirmek pahalımıdır ?
Mamografi çektirmenin fiyatı $50 ile $250 arasında olabilir. Bunu sizin sağlık
sigortanız belki karsılayabilir. Bunu ögrenin. Eğer fiyat sizi endişelendiriyorsa
düşük fiyatlı veya ücretsiz mamografi çektirmeniz mümkün. Medicare (yaşlılar
icin devlet sağlık sigortası) 65 ve üzeri yaşi olan kadınların her iki yılda bir
çektirdikleri mamografinin ücretini öder. Amerikan Kanser Dernegi size ücretsiz
veya düşük ücretli mamografi çektirmek hakkında bilgi verebilir. Telefon :1-800ACS-2345 arayın.
Nerede mamografi çektirebilirim?
Eğer doktorunuz (kadin veya erkek) varsa ona nerede mamografi
çektirebileceğinizi sorun. Birçok halk sağlığı kliniği, hastaneler, ve kadın
hastalıkları klinikleri mamografi çekme hizmetini verirler. Kaliteli mamografi
çeken klinik bulmada yardım için Amerikan Kanser Derneğini arayınız. Telefon:
1-800-ACS-2345.
Eğer bende meme kanseri bulunursa ne olur?
Yumruların (şişlik) bir çoğu kanser degildir. Doktorunuz yumrunun kanser
olup olmadığını anlamak için test yapacaktır. Eğer bulunan yumru kanserse
doktorunuz onun nasıl tedavi edileceği hakkında sizinle konuşacaktır.
Unutmayınki, meme kanseri eğer erken teşhis edilirse, kadının kanser tedavi
seçeneği daha fazladir. Amerikan Kanser Derneği size bu konuda daha fazla bilgi
verebilir, hatta sizi meme kanseri olmus diğer kadınlarla tanıştırabilir. Telefon: 1800-ACS-2345 arayın.
5
Niçin mamografi çektirmek benim için önemli ?
√ Meme kanserinin erken teşhisi hayatınızı kurtarabilir.
√ Siz yaşlandıkça meme kanseri olma riskiniz artar. Meme kanseri olan
kadınların yarıdan çoğu 50 yaşın üzerindedir.
√ Çoğu meme kanseri olan kadınların aile fertlerinin hiç birinde meme kanseri
vakası görülmez.
√ Genellikle erken teşhis daha az ameliyat olma riski anlamındadir.
√ Mamografi çektirmek düşündüğünüzden daha kolaydır.
√ Yılda bir defa mamografi çektirmek endişelerinizi giderip sizi rahatlatmaya
yardımcı olur.
Yaşınız 40 olduğunda yıllık mamografi
çektirmeğe baslamalısınız
Meme kanserinin erken teşhisi hayatınızı kurtarabilir!
6
Sözlük
Hücre : Vücudumuzun en küçük yapı taşı
Tedavi (sağaltım): Hastalığı tedavi ile gidermek
Tanı: Hastalığı bulma, belirleme
Teşhis: Semptomlar üzerine çalışarak sebebini (hastalığı) bulmak
Yol göstermek (öneri): Spesifik (kesin) test için öneri
Tıbbi: Tıbba ait, tıpla ilgili
Önleme: Hastalığın olusumunu engellemek
Radyasyon: Işınım, bir noktadan veya yüzeyden X ışınlarının ısı veya ışık
olarak yayılması
Semptoms: Bir hastalığın bulgu ve belirtileri
7
Original Text by:
Niccu Tafarrodi, Ph.D.
Donald Whipple Fox
Translated & Modified by:
Turgay Ergul, DVM, MS
Original Text Edited by:
Katherine Levin, Ph.D.
Katherine is a native of St. Paul, Minnesota.
Her field of expertise is writing and editing
cancer prevention literature targeted at ethnic,
immigrant, and underserved English-speaking
communities.
Turgay is a native of Ankara, Turkey and
a doctoral student at the University of
Minnesota in the Department of Food
and Nutrition. His area of research is
poultry, meat quality, and lipid chemistry.
Original Text Simplified by:
Rosemarie J. Park, Ph.D.
Rosemarie is a native of the United Kingdom.
She is an Associate Professor at the College
of Education and Human Development,
University of Minnesota. Her area of work is
in adult literacy and English language.
Illustrations by:
Nickdokht Torkzadeh
Nickdokht is a native of Tehran, Iran. She is
a Graphic Designer at the University of
Minnesota where she earned her MA from
the School of Architecture. Her field of work
is design, layout and graphics for print and
interactive media.
A Woman’s Guide to
M a mm o g r a ph y
© 2013 C.C.H.
Turkish_m06-01
Cch
Cross Cultural
Health
8
crosscu ltura lhea lt h.org
Download