Bit dersinde yapılan sunum için tıklayın ISI VE SICAKLIK

ISI VE SICAKLIK
KAZANIMLAR



Isının, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düşük
olan maddeye aktarılan enerji olduğunu belirtir.
Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir
sıcaklığa kadar ısıtmak için kütlesi daha küçük olana
göre daha çok ısı gerektiğini keşfeder.
Sıvı termometrelerin nasıl yapıldığını keşfeder

Sıcaklık: Bir maddeyi oluşturan taneciklerden
birinin ortalama hareket(kinetik) enerjisini ifade
eden bir değerdir. Sıcaklık, enerji değildir.
Termometre ile ölçülür.

Bir cismin ne kadar sıcak olduğunun ölçüsüdür. Derideki
duyu alıcılarının yardımıyla bir cismin sıcaklığı
konusunda kabaca da olsa bir izlenim denebilir. Ama
sıcaklığın tam olarak bilinmesinin gerektiği işlerde ya da
derinin dayanabileceğinden daha sıcak ve daha soğuk
cisimlerin ölçümünde termometre kullanılır. Sanayi
fırınlarındaki gibi çok yüksek sıcaklıkların ölçümünde ise
pirometrelerden yaralanılır.
ISI

Sıcaklıkları farklı iki madde arasında alınıp verilen
enerjinin adıdır. Bu durumda sıcaklıkları eşit iki madde
arasında ısı aktarımı gerçekleşmez. İki maddeden birinin
sıcaklığının diğerinden farklı olması halinde, sıcaklığı
yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye
enerji aktarılır. Maddenin, katı, sıvı veya gaz halinde
olması ısının tanımını değiştirmez. Bir başka şekilde bir
maddeyi oluşturan taneciklerin toplam hareket enerjisine
ısı denir.
 Isı,
bir enerji olduğu için birimi joule (j)’dur.
 Bir başka ısı birimi ise kalori (cal)’dir.
 (1 kalori = 4,18 joule dür.)
Isının iletim deneyi

Bu durumda sıcaklıkları eşit iki madde arasında ısı
aktarımı gerçekleşmez. Bu iki maddeden birinin
sıcaklığının diğerinden farklı olması hâlinde, sıcaklığı
yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan
maddeye enerji aktarılır ve aktarılan bu enerjiye ısı adı
verilir.
Etkinlik


1.
2.
3.
4.
5.
Civalı Termometre yapımı
Malzemeler
İnce cam boru
Bek alevi
İşaretleme için asetat kalemi
Civa yada ispirto
Buz ve Su
Sıvılı (Civalı veya ispirtolu) termometre nasıl yapılır
ve nasıl derecelenir?

Yapılışı:
- Alt kısmı balonlu ve balonsuz 30 cm kadar ince boru
alınır.
- Civalı için daha ince kanallı, ispirtolu termometre için
biraz daha geniş kanallı daha uygundur.
- İki ucu açıksa bir ucu ispirto ocağı alevinde kapatılır.
- Boru içine 10 – 15 cm yüksekliğinde civa veya ispirto
konur.
- Termometre buza daldırılır. 10 dakika kadar bekletilir.
- Civa veya ispirtonun geldiği düzeye 0° işaretlenir.

- 100° için : deniz seviyesinde iseniz kaynar suyun
buharı üzerinde termometrenin haznesini 10 dakika
kadar tutunuz.
- Sıvının geldiği yere 100 rakamını işaretleyiniz.
- 0 ile 100 arasını 100 eşit parçaya bölünüz.
- Her iki bölme 1°C sıcaklığı gösterir.
- Termometrenizin derecelenmeside tamamdır.
- Aynı bölmeleri 0’ın altında ve 100’ün üstünde de devam
ettirebiliriz.Çünkü civa ve ispirto eşit sıcaklık
değişmelerinde eşit miktarda yükselir ve alçalır
Termometre Çeşitleri

Sıvılı Termometre
Sıvılı termometrelerde genleşmeleri büyüyen ve
sıcaklıkla orantılı olan sıvılar kullanılır. İnce cam boru
içindeki sıvı; cıva ise cıvalı termometre, alkol ise alkollü
termometre adını alır.

Dijital Termometre
Digital termometreler genellikle vücut sıcaklığını ölçer.
Ancak dijital olduğu için uzun süreli okuma yapabilirler;
yine de termometreler arasında en hızlı ölçüm yapabilen
çeşittir.

Alkollü termometre
Alkollü termometre günlük hayatta havanın kaç
derece olduğuna bakmak için kulanılır
Değerlendirme
1-Isının birimleri hangi seçenekte dogru
olarak verilmiştir?
 Watt-Joule
 C0-Joule
 Kalori-Joule
yanlış secenektir. Watt bir
elektrik birimi olarak kullanır. Joule ise bir
ısı birimidir .Yani joule doğru fakat watt
yanlış .
 Watt-Joule
 Aynı
şekilde yine joule birimi dogrudur.
Fakat C0 bir ısı birimi degildir.
Termometrede yapılan ölçümlerin sayılsal
degeridir ve Celcius dur.

2-Sıcaklık bir maddeyi oluşturan taneciklerden
birinin ortalama …………. Enerjisini ifade eden
bi değerdir.
Yukarıdaki boşluğa uygun olan kelime
aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Potansiyel
Kinetik
Joule
Kalori



 Potansiyel
bir enerji birimidir. Fakat
hareket enerjisi değildir. Bizim konumuzda
maddelerin hangi özelliği sıcaklığı
tanımlıyordu?
 Joule
ve kalori birer ısı birimidir ve yanlış
cevapdır . Sıcaklığın tanımında gecen
kelime Kinetik enerjidir bir cismin
sıcaklığının sebebi cisimi olusturan
taneciklerden birinin ortalama kinetik
enerjisidir

Sıcaklık: Bir maddeyi oluşturan taneciklerden
birinin ortalama hareket(kinetik) enerjisini ifade
eden bir değerdir. Sıcaklık, enerji değildir.
Termometre ile ölçülür.
Hazırlayanlar
 Mustafa
Uysal
 Yunus Emre Coşkun
 Sefa Yılmaz