NSANLARDA ÜREME, BÜYÜME ve GEL**ME

Mustafa ÇELİK
 Buzdolabında ya da
termosta olduğu gibi bazı
zamanlarda cisimlerin
sıcaklıklarını
korumalarını isteriz. Bu
şekilde cisimlerin sıcak ya
da soğuk kalmalarını
sağlama işlemine yalıtım
denilmektedir.
 Yalıtım gibi iletimin de tercih
edildiği durumlar vardır.
 Örneğin, tencere tava gibi
mutfak eşyalarının ısıyı iyi
iletmesi istenir.
 Pişirme amaçlı olarak
kullanılan kapların seçiminde,
iyi ısı iletme özelliği aranan tek
özellik olmayabilir. Toprak
kaplar sadece iyi ısı iletkeni
olduğu için değil, ısıyı yavaş ve
düzgün ilettiği için de tercih
edilirler.
 Cisimleri ısı yalıtkanı
maddelerle kaplayarak ısı
kaybı düşürülebilir. Çünkü
bu maddelerin ısı iletimi çok
düşüktür.
 Binaların çoğunda ısı
yalıtımı için içerisinde hava
boşluğu bulunan ve cam
yünü adı verilen bir yalıtım
maddesi kullanılır.
 Hava, çok zayıf bir ısı
ileticisidir. Bu da ısı
yalıtımına yardımcı olur.
 Bunun yanında inşaat duvarlarında, pencerelerde,
tavanlarda, su depolarında, buhar borularında, kısa
süreli gıda paketlerinde ve soğuk hava depolarında da
yalıtım malzemeleri kullanılmaktadır
 Plastik köpük, ahşap, saman, pamuk, volkan tüfleri,
katran, cam yünü, silikon yünü vb. maddeler yaygın ısı
yalıtım malzemeleridir.
 Yalıtım malzemeleri seçilirken yanıcılık, kullanım
ömrü, maliyet gibi özelliklere dikkat edilir.
 Volkan tüfleri, toprak
fırınların yapımında
kullanılan doğal bir
malzemedir.
 Binalarda ısı kaybı genellikle duvarda, pencerede,
çatıda, dış kapıda ve tabanda olur. Bu yüzden kışın
evinizdeki ısı kaybını önlemek için ısıyı iyi iletmeyen
maddelerden yani yalıtkanlardan yararlanılır. Isıyı az
ileten malzemelere yalıtım malzemeleri denir.
 Isı yalıtımı ısı kayıplarını önlemek ve kazanç sağlamak
amacıyla yapılır.
 Isı yalıtımı yapılan bir binada, kullanılan yalıtım
malzemesinin özelliklerine göre ısı kaybı %30-%90
oranında azalır.
 Kışın yapı elamanlarının iç yüzey sıcaklıkları artar ve
böylece nemden ve yağıştan oluşabilecek küflenme
gibi olayları önlenir.
 Dış duvarlarda ısıya bağlı gerilmeler azalır ve bunun
sonucunda, sıcaklık farkları nedeniyle oluşan çatlaklar
gözlenmez.
 Enerji tüketimindeki düşüşe bağlı olarak yakıt
tasarrufu sağlanır.
 Daha az yakıt kullanımı sonucunda hava kirliliği azalır.
 Yazın serin, kışın sıcak ortamlar elde edilir.
 Duvar kalınlığındaki incelme ile birim alandan kazanç
sağlanır.
 Binaların yükü hafifler.
 Yapının ömrü uzar.
Mustafa ÇELİK
Fen ve Teknoloji Öğretmeni
Türk Telekom YİBO
Digor/KARS