TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER Temmuz 2007 Dönemi Ödemeler Dengesi Gelişmeleri Cari İşlemler Dengesi (aylık, milyon dolar) O Ş M N M H T A E EK K A Toplam 2002 -12 -356 -268 -661 -286 140 72 439 519 433 -225 -1.316 -1.521 2003 -302 -1.338 -1.374 -993 -825 -824 -346 821 606 -1 -520 -2.940 -8.036 2004 -984 -2.224 -2.187 -1.716 -1.339 -1.483 -756 20 89 -181 -1.930 -2.910 -15.601 2005 -1.428 -2.274 -2.402 -2.476 -2.200 -2.102 -973 -1.076 -314 -825 -2.606 -3.927 -22.603 2006 -2.255 -3.277 -3.175 -3.928 -4.099 -2.866 -1.773 -1.579 -1.562 -2.241 -3.051 -2.969 -32.775 2007 -2.970 -3.233 -3.106 -3.284 -3.688 -3.326 -2.218 -21.825 Cari açık, 2007 yılının Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,1 artarak 2 milyar 218 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Böylece cari açık son 12 aylık dönem itibariyle de 33 milyar 227 milyon ABD doları oldu. CARİ İŞLEMLER DENGESİ (12 Aylık Kümülatif, milyon dolar) T N 2007/O T EK N 2006/O T EK N 2005/O T EK N 2004/O T EK N 2003/O T EK N 2002/O T EK N 2001/O -33.227 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -15.000 -20.000 -25.000 -30.000 -35.000 -40.000 2007 Ocak-Temmuz döneminde cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 oranında artarak 25 milyar 500 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Hizmetler kalemi ise yüzde 8,4 artışla 6 milyar 584 milyon ABD doları tutarında fazla verdi. 2006 Ocak-Temmuz döneminde 3 milyar 524 milyon ABD doları net çıkışla sonuçlanan gelir dengesi kalemi, bu yılın aynı döneminde 3 milyar 837 milyon ABD doları net çıkışla sonuçlandı. 2007 Ocak-Temmuz döneminde yatırım geliri dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 1/3 faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 1 milyar 20 milyon, 231 milyon ve 2 milyar 520 milyon ABD doları olmuştur. Cari İşlemler Dengesi Dış Ticaret Dengesi Hizmetler Dengesi Gelir Dengesi Cari Transferler Cari İşlemler Dengesi 2002 -7.283 7.885 -4.556 2.433 -1.521 Dış Ticaret Dengesi Hizmetler Dengesi Gelir Dengesi Cari Transferler Cari İşlemler Dengesi 95,1 -13,7 -8,9 -18,7 -144,8 (Milyon Dolar) 2003 2004 2005 -14.010 -23.878 -33.530 10.511 12.797 15.272 -5.557 -5.637 -5.799 1.020 1.117 1.454 -8.036 -15.601 -22.603 Değişim ( % ) 92,4 70,4 40,4 33,3 21,7 19,3 22,0 1,4 2,9 -58,1 9,5 30,2 428,3 94,1 44,9 2006 -41.238 13.363 -6.587 1.687 -32.775 Ocak-Temmuz 2006 2007 -24.708 -25.500 6.076 6.584 -3.524 -3.837 783 928 -21.373 -21.825 23,0 -12,5 13,6 16,0 45,0 3,2 8,4 8,9 18,5 2,1 Bir önceki yılın Ocak-Temmuz dönemi ile karşılaştırıldığında cari transferler, 2007’de % 18,5 oranında artarak 928 milyon ABD doları olurken, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 552 milyon ve 376 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. 2007 Ocak-Temmuz döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,2 artarak 20 milyar 490 milyon ABD doları oldu. Finans Hesapları (Net, Milyon Dolar) 25.000 19.136 20.000 16.172 14.704 13.884 13.437 15.000 11.012 9.278 8.660 8.614 8.727 7.373 10.000 5.000 766 0 2005 Doğrudan Yatırımlar Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 2006 2006 Ocak-Temmuz 2007 Ocak-Temmuz Portföy Yatırımları Diğer Yatırımlar 2/3 Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2006 Ocak-Temmuz döneminde 9 milyar 407 milyon ABD doları olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde 12 milyar 731 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlar ise 2007 Ocak-Temmuz döneminde 1 milyar 719 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Böylece 2006 Ocak-Temmuz döneminde 9 milyar 278 milyon ABD doları olarak gerçekleşen doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bu yılın aynı döneminde 11 milyar 12 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Doğrudan Yatırımlar (Yurtiçinde, Milyon Dolar) 25.000 20.070 20.000 15.000 12.731 9.738 9.407 10.000 5.000 1.137 1.752 2.883 0 2002 2003 2004 2005 2006 2006 2007 Ocak- Ocak- Temmuz Temmuz Portföy yatırımlarında 2006 Ocak-Temmuz döneminde 766 milyon ABD dolarI net sermaye girişi gerçekleşirken, 2007 yılının aynı döneminde 8 milyar 614 milyon ABD doları net sermaye girişi olmuştur. Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan diğer yatırımlar kaleminde 2006 Ocak-Temmuz döneminde 13 milyar 884 milyon ABD doları net giriş gerçekleşirken, bu yılın aynı döneminde 8 milyar 727 milyon ABD doları net giriş olmuştur. Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2006 Ocak-Temmuz döneminde 3 milyar 877 milyon ABD doları artmışken, 2007 yılının aynı döneminde 7 milyar 863 milyon ABD doları artış göstermiştir. Strateji Geliştirme Başkanlığı Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi 3/3