Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakası

İNFLUENZA A H1N1
PANDEMİSİ
27.10.2009
Op. Dr. Mehmet Özkan
İnfluenza Benzeri Hastalık:
OLASI VAKA
Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi
(koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile birlikte
aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması;
Yaygın vücut ağrısı
Boğaz ağrısı
Baş ağrısı
Burun akıntısı
Öksürük
Solunum güçlüğü
İshal ve/veya kusma
CİDDİ VAKA
Solunum güçlüğü,
Göğüs ağrısı,
Nefes darlığı,
Bilinç bulanıklığı,
Ciddi ve önlenemeyen kusma,
Genel durumunda kötüleşme,
5 günden fazla süren ateş
Kanıtlanmış pandemi vakası (H1N1) 2009:
* Gerçek zamanlı PCR
* Virüs kültürü
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında klinik
* Asemptomatik
* Altta yatan hastalığın alevlenmesi
* Multiorgan yetmezliğiyle seyreden viral
pnömoni
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakası:
1. Olası Hastalık:
* Ateş 38 0C
* Kuru Öksürük
* Boğaz Ağrısı
* Burun Akıntısı
* Baş Ağrısı
* Kas Ağrısı
* Halsizlik
* İshal kusma
2. Olası Ciddi Hastalık:
* Solunum güçlüğü,
* Göğüs ağrısı,
* Nefes darlığı,
* Ciddi ve önlenemeyen kusma,
* Genel durumunda kötüleşme,
* 5 günden fazla süren ateş
* Bilinç bulanıklığı,
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakası:
Hafif influenza bulguları ancak komplikasyon riski
yüksek olanlar:
Gebe kadın
65 yaş ve üstü
2 yaşın altındaki çocuklar
Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı olanlar
*Kronik Akçiğer hastalığı
*Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç)
*Kronik nörolojik hastalıklar
İmmunsuprese hastalar
Hemotolojik hastalar
Kronik karaciğer ve böbrek hastaları
Metabolik bozukluklar
Morbid obezite
18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında tanı
testleri
Burun Boğaz sürüntüsü
* Gerçek zamanlı PCR
* Virüs Kültürü
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında
Laboratuar
* Lökopeni
* Lenfopeni
* Trombositopeni
* ALT/AST artışı
* Hiperglisemi
* Kreatinin artışı
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında Tanı
Testleri kullanımı
Şüpheli influenza ile hastaneye yatanlar,
Şüpheli influenza ile ölenler
Pandemik İnfluenza A (H1N1) vakasında Tanı
Testleri kullanımı
Testler Müdürlüğümüz aracılığıyla İstanbul Ü.
Viroloji Lab. gönderiliyor.
Sonuç en erken 2 günde belli oluyor.
Sonuç telefon ile bildirildiğinden form gelmiyor.
İstenirse form gönderiliyor.
> Önümüzdeki günlerde İlimiz Hıfzıssıhha Lab.
çalışmaya başlayacak.
> Sonuç tarafımızdan bildirilecek
GEBELERDE
* Mevsimsel ve Pandemik influenza şüpheli gebeler
ciddi komplikasyon riski altındadır.
* Tüm gebelerin Oseltamivir veya Zanamivir
kullanma endikasyonu vardır.
* Antiviraller gebe için C kategorisinde ancak
yarar/zarar hesabı yapıldığında tedavi
düşünülmelidir.
* Ateş; asetaminofen ile tedavi edilmelidir.
*Temas durumunda kemoproflaksi verilebilir (10
gün) ?
* Yüksek riskli temasta doğrudan tedavi verilebilir
* Anne sütü kesilmemeli
* Tedaviye ilk 48 saat içinde başlanmalıdır.
* Tedavi için Laboratuar sonucu beklenmemelidir.
* Hastaneye yatırılan şüpheli vakalara antiviral
başlanmalı
* Kemoproflaksi yüksek riskliler için uygulanmalı
* Tüm yatan hastalara İnfluenza alt tiplendirmesi (?)
Pandemik influenzada Bulaş
* Büyük partiküllü damlacık yoluyla bulaş sıktır. Bu
bulaşta kaynak ile duyarlı kişi arasında 1,8 m’den
daha kısa mesafe olmalıdır.
* Kontamine yüzeylerle temas ve hava yolu ile
olmaktadır.
Pandemik influenzada Korunma
*El yıkamak (Su ve sabunla 20 - 30 saniye)
* Alkol bazlı el dezenfektanları kullanmak (?)
* Öksürük ve hapşırırken tek kullanımlık mendil
kullanmak
* Mendil yoksa kol kullanılmalı
* Ellerinizle gözünüze, burnunuza ve ağzınıza
dokunmamak
Pandemik influenzada Korunma
HASTA
* Cerrahi maske,
* İzolasyon; > Mümkünse tek kişilik odada, kesin
tanılılar aynı odada olabilir
> Fan sistemi olmamalı
> Ziyaretçi kısıtlanmalı
Pandemik influenzada Korunma
İZ0LASYON ÖNLEMLERİ
* Antipiretik kullanmaksızın son 24 saatte
ateş olmaması
* 72 saat antiviral tedavi alan hastaların
izolasyonu kaldırılır
Pandemik influenzada Korunma
İZ0LASYON ÖNLEMLERİ
* Oda dışında maske takılmalı
* Oda dışına çıkış kısıtlanmalı
* Diğer birimlere gönderirken bilgilendirilmeli
* Kalabalık bulunulan birimlerden uzak tutulmalı
Pandemik influenzada Korunma
HASTA ZİYARETİ
* Ziyaret en aza indirilmeli
* Ziyaretçi maske takmalı
* Hastaya 1 metreden daha fazla yaklaşmamalı
* Hastaya bakım verenler
Cerrahi maske
Boks gömleği
Eldiven giymeli
El hijyeni konusunda uyarılmalı
Pandemik influenzada Korunma
PERSONEL
* El hijyeni
* Cerrahi maske
* Önlük
* Eldiven
* Sıçrama riski varsa göz koruyucu gözlük
*Aerosol oluşturan prosedür uygulanacaksa
* Boks gömleği,
* Eldiven,
* N95 veya FFP2- 3 maske
* Göz koruyucu gözlük
Pandemik influenzada Bildirim
* Birinci basamak sağlık kurumları
Sağlık Grup Başkanlığına
* İkinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları
Sağlık Müdürlüğüne
İlgili Form ile günlük olarak saat 1600’ya kadar
bildirecekler.
•Pandemik influenzada Bildirim
* Sağlık Grup Başkanlıkları;
* Aile Hekimlerinden günlük bildirimi alarak
TSİM programına giriş yapacaklar
* İlçelerindeki okulların devamsızlıklarını takip
edecekler (günlük olarak sınıf bazında)
* Kaymakam onayı ile tatil ilan edilmeyecek
Pandemik influenzada Son durum
* Ülkemizde;
* Yaklaşık 500 kişiye tanı kondu
* Bunların 1/3’ü yerli vaka
* Ölüm yok
Hastalar en fazla 19-34 yaş grubunda bulunuyor.
Geçtiğimiz hafta
* Yaklaşık 450 kişiye tanı kondu. (Toplam 958
vaka)
* Yerli vaka oranı arttı.
* 1 ölüm gerçekleşti.
Pandemik influenzada Son durum
* İlimizde;
* Koruma döneminde 42 örnek gönderildi
8 vaka H1N1 olarak tespit edildi.
Temaslı muayenesinde yaklaşık 250 kişiye
kemoproflaksi verildi. Hastalık gelişmedi.
Geçtiğimiz hafta 1 öğrenci H1N1 tanısı aldı.
Referans Laboratuar dışındaki pozitiflikler kayda
geçirilmiyor.
Aşı Uygulanacak Risk Grupları
•Sağlık Personeli,
•Okul Öncesi Eğitim, İlk ve Orta Öğretim Öğrencileri,
•Gebeler,
•Hacılar,
•65 yaş Üzeri Kronik Hastalığı Olanlar,
•6-18 Ay Çocuklar,
•19-35 Ay Çocuklar,
•Yangın, Ulaşım Hizmetleri ile Elektrik ve Doğal Gaz Tesislerinde
Çalışanlar,
•Diabet, Kronik Akciğer Hastalığı, Bağışıklık Sisteminin Baskılandığı
Durumlar Gibi Kronik Hastalık Nedeniyle Risk Taşıyan 3-64 Yaş Grubu
Kişiler,
•Kolluk Kuvvetleri (Emniyet ve Jandarma).
•Silahlı Kuvvetler Mensupları,
Korunma Önlemleri
* Toplu Taşıma Araçları: Belediye otobüsleri, Okul servisleri, metro,
vapur, minibüsleri dezenfeksiyonu ?
* Halkın maske kullanımı?
* Maske kullanma endikasyonları?
* Afiş Poster Broşür dağıtımı
* Toplu yaşanılanılan kurumlardaki devamsızlık yükü izlenecek?
* Okul devamsızlık hızları izlenecek Toplu %10 devamsızlık?
* İl Hıfzıssıhha kurul kararı
Okul kapatma kriterleri
Tüm kurumların mesajları belirli basılı materyal dağıtımı
Medyada belirli mesajların yer alması
Hastaneler için Pandemik A H1N1 İnfluenza Vaka Yönetimi
OLASI VAKA
Ciddi Hastalık Bulgusu
olmayan hasta
Nonspesifik Tedavi
Evde İzolasyon
İzlem
Ciddi Hastalık Bulgusu
olan hasta
Hastanede izolasyon
Antiviral tedavi ver
Destekleyici tedavi
Örnek alınabilir
Ciddi hastalık bulgularında düzelme
VAR
YOK
Taburcu Et
Yoğun Bakıma Sevk
Taburcu Kriterleri:
5 Günlük Antiviral tedavi veya Antipiretiksiz 24 saatten uzun ateşsiz dönem
OLASI VAKA
Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi (koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile birlikte
aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin olması;
Yaygın vücut ağrısı
Boğaz ağrısı
Baş ağrısı
Burun akıntısı Öksürük
Solunum güçlüğü
İshal ve/veya kusma
Ciddi Hastalık bulgusu +
Ancak Komplikasyon riski
yüksek hasta
Gebe kadın
65 yaş ve üstü
2 yaşın altındaki çocuklar
Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı olanlar
*Kronik Akçiğer hastalığı
*Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç)
*Kronik nörolojik hastalıklar
İmmunsuprese hastalar
Hemotolojik hastalar
Kronik karaciğer ve böbrek hastaları
Metabolik bozukluklar
Morbid obezite
18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı
Evde veya hastanede izolasyon
Antiviral tedavi endikasyonu var
Destekleyici tedavi
Ciddi Hastalık:
Hafif hastalık bulgularına
Solunum güçlüğü,
göğüs ağrısı,
nefes darlığı,
bilinç bulanıklığı,
ciddi ve önlenemeyen kusma,
genel durumunda kötüleşme,
5 günden fazla süren ateş
TÜM İNFLUENZA BENZERİ VAKALARI (Günlük İnfluenza Sürveyans Formu ile) SAĞLIK
MÜDÜRLÜĞÜNE BİLDİRİLECEK (Saat: 16:00)
Aile Hekimleri için Pandemik A H1N1 İnfluenza Vaka Yönetimi
OLASI VAKA
Ciddi Hastalık Bulgusu
olmayan hasta
Nonspesifik Tedavi
Evde İzolasyon
İzlem
* İzolasyon ateş normale düştükten 24
saat sonrasına dek sürecektir.
* Ateşi düşürmek için ASPİRİN ve
ASPİRİN içeren ürünler verilmemelidir.
* Tanı için Nazofaringeal sürüntü
alınmayacaktır.
OLASI VAKA
Başka bir nedenle açıklanamayan 38 °C dereceyi
(koltuk altı) geçen ateş (veya ateş hikâyesi) ile
birlikte aşağıdaki şikâyetlerden en az birinin
olması;
Yaygın vücut ağrısı
Boğaz ağrısı
Baş ağrısı
Burun akıntısı
Öksürük
Solunum güçlüğü
İshal ve/veya kusma
Hafif Hastalık bulgusu
var. Ancak Komplikasyon
riski yüksek hasta
Gebe kadın
65 yaş ve üstü
2 yaşın altındaki çocuklar
Herhangi bir yaşta aşağıdaki altta yatan hastalığı
olanlar
*Kronik Akçiğer hastalığı
*Kronik kardiyovasküler hastalık (hipertansiyon hariç)
*Kronik nörolojik hastalıklar
İmmunsuprese hastalar
Hemotolojik hastalar
Kronik karaciğer ve böbrek hastaları
Metabolik bozukluklar
Morbid obezite
18 yaş altı sürekli Aspirin kullanımı
Ciddi Hastalık Bulgusu
olan hasta
112 Acil Sağlık hattına bilgi ver,
Ambulans ile hastaneye sevk et
* Antiviral Tedavi hastaneler tarafından
başlanılacaktır.
•Hastaneye yatan hastalardan
Nazofaringeal sürüntü alınabilir.
Ciddi Hastalık:
Hafif hastalık bulgularına
Solunum güçlüğü,
göğüs ağrısı,
nefes darlığı,
bilinç bulanıklığı,
ciddi ve önlenemeyen kusma,
genel durumunda kötüleşme,
5 günden fazla süren ateş
Hastaneye Sevk et
TÜM İNFLUENZA BENZERİ VAKALARI (Günlük İnfluenza Sürveyans Formu ile) SAĞLIK GRUP
BAŞKANLIĞINA BİLDİRİLECEK (Saat: 16:00)
İl Sağlık Müdürlüğü
Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi
Dr. İlhan GÜRBÜZ
GSM: 05057955181
[email protected]
Faks: 4413371
Tel: 4418111 – 174/193/213