Depresyon Tanı ve Tedavisi Klinik Becerisi Öğrenim Rehberi (Dönem 4) Uygulama Basamakları 1 2 3 Hastayı (ve yakınlarını) uygun bir şekilde karşılayınız. Hasta ve yakınlarından hastalıkla ilgili bilgi alınız. Hastada depresyonu düşündürecek klinik bulguları araştırınız. 4 5 Hastada depresyonun en korkulan komplikasyonu olan intihar riskini araştırınız. Hastada predispozan ve presipitan faktörleri araştırınız. 6 Keder hali, neşesini kaybetme Kötümserlik, olumsuz yorumlamalar İlgi alanlarının daralması Enerji azalması, halsizlik, çabuk yorulma Hiçbir şeyden zevk alamama, hayattan tat almama Cinsel isteksizlik Dikkatini toplayamama Benlik saygısı ve kendine güvende azalma Suçluluk, değersizlik düşünceleri Geleceğe ilişkin karamsarlık, güvensizlik Uyku bozukluğu İştah bozukluğu Başağrısı, bedensel ağrılar Genetik yatkınlık Geçirilmiş depresyon nöbetleri Kronik progresif bir hastalık öyküsü Kullanılan ilaçlarla depresyonun ilişkisi Yakın geçmişteki obje kaybı Reddedilme Kronik stres kaynakları olup olmadığı Hastayı ayırıcı tanı yönünden sorgulayınız. Yas Kriz durumları Anksiyete bozukluğu Travma sonrası stres bozukluğu Organik beyin sendromu Bipolar bozukluk Şizoaffektif bozukluk Şizofreni Demans 1 2 3 7 8 9 10 11 12 Ek tanıları araştırınız (Komorbiditeyi sorgulayınız). Hastanın sosyal ve çevresel desteklerini soruşturunuz. Hasta ve yakınlarına depresyon hakkında bilgi veriniz. Bunun sık rastlanan, tedaviye iyi cevap veren bir ruhsal bozukluk olduğunu vurgulayınız. Hastanın tedavide işbirliğini sağlamak amacıyla ilaçları hakkında bilgi veriniz. Hastanın sergilediği tabloyu gerçekçi bir şekilde tanımlayın. Mevcut durumu ile üstesinden gelemeyeceği sorumluluklara zorlanmamasını öneriniz. Hastanın içgörüsünü ve tedaviye motivasyonunu değerlendiriniz. Medikal ve psikoterapotik yaklaşım belirlenerek iyileşme süreci hakkında bilgi veriniz. Bir antidepresan seçin. Bunun etkisi, dozları ve yan etkileri hakkında hasta ve yakınlarına bilgi verin. İlaç Ort. Antidepresan Doz Aralığı dozu İmipramin 150 mg 50-200 mg Klomipramin 150 mg 75-300 mg Amitriptilin 150 mg 50-200mg Opi ramol 150 mg 50-300 mg Maprotilin 150 mg 25-150 mg Mianserin 30 mg 30-90 mg Trazodon 300 mg 300-600 mg Moklobemid 600 mg 300-600 mg Fluoksetin 20 mg 20-80 mg Fluvoksamin 100 mg 50-300 mg Sertralin 50 mg 50-200 mg Paroksetin 20 mg 20-80 mg Citalopram 20 mg 20-80 mg Es-citalopram 10 mg 10-20 mg Mirtazepin 30 mg 15-45 mg Tianeptin 37.5 mg 250-325 mg Venlafaksin 75,150, 225 mg 75-225 mg Milnacipran 100 mg 50-100 mg Duloksetin 60 mg 30-60 mg Reboksetin 8 mg 8-10 mg Bupropion 150 mg 150-450 mg En sık rastlanan yan etkiler; 1- Başağrısı 2- Bulantı-kusma 3- Sedasyon-uyku bozuklukları 4- Terleme 5- Cinsel işlev bozuklukları 6- Kabızlık-ishal 7- Ellerde titreme 13 Hastanın uzman doktora gönderilme ölçütlerini araştırınız. 14 Hastaya ve hasta yakınına ilacın önce enerji kaybı ve psikomotor aktivite bozukluğu gibi belirtilere iyi geleceği; keder, karamsarlık gibi duygusal belirtileri daha sonra düzelteceğini açıklayın. Hasta yakınına ise bu durumun hastanın ilk düzeldiği haftalarda intihar riski açısından önemli olduğunu ayrıca vurgulayın. İlacın etkisinin başlama süresi hakkında bilgi verin. (2-4 hafta) İlacın dozu ve kullanım süresi (en az 6 ay) hakkında bilgi verin. Psikotik ya da katatonik belirtilerin varlığı Yeme-içme reddi olan İntihar riski oluşu Bipolar affektif bozukluğu oluşu Hastanın ilaç reddinin olması Psikoterapi gerektiren durumlar Komorbid psikiyatrik hastalık varlığı Hastanın gebe ya da laktasyonda olması Hastayı en az üç kez kontrole çağırınız. 2-4 hafta sonra 2-3 ay sonra 6 ay sonra