Parlak Gülüşler, Parlak Gelecekler Sınıf Öğretmeni Eğitimi Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler İstiklal Marşı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Türkiye’de Ağız ve Diş Bakımı Verileri Türkiye’de kişi başına yılda sadece 1 tüp diş macunu ve yarım diş fırçası düşüyor Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Türkiye’de Ağız ve Diş Bakımı Verileri Türkiye’de yaşayan nüfusun yanlızca %10’u düzenli olarak diş hekimine gidiyor. Piar Gallup tarafından 1033 kişiyle yapılan araştırmanın sonucudur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişlerinizi fırçalamayı kimden öğrendiniz? Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Türkiye’de Ağız ve Diş Bakımı Verileri Okulda, 13% Televizyondan, 15% Ebeveynlerden, 35% Dişhekiminden 18% Kendi kendime, 19% Bu veriler okul çağındaki çocuklarımıza ağız ve diş sağlığı eğitimi vermenin önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Tüketiciler arasında Piar Gallup tarafından 1033 kişiyle yapılan araştırmanın sonucudur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Neden ağız sağlığı? Sağlıklı bir vücut için sağlıklı bir ağız gereklidir. Sağlıklı bir ağız; güçlü ve temiz dişler, sağlıklı dişetleri ve diğer ağız dokularının sağlıklı olması ile mümkündür. Bu nedenle, küçük yaşta başlanan düzenli diş hekimi kontrolleri ve doğru ağız ve diş bakımı çok daha fazla önem kazanmaktadır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler, Parlak Gelecekler Projesinin Amaçları Öğrencileri ağız bakımı ve ağız sağlığı konusunda bilgilendirmek Gelecek nesillerin ağız sağlıklarına katkıda bulunmak Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler, Parlak Gelecekler 1991 yılından beri uygulanan eğitim programları ile tüm dünyada toplam 500 MİLYON ‘dan fazla çocuğa ağız ve diş sağlığı eğitimi verildi. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Eğitim malzemeleri 8-9 yaş grubuna uygun olarak hazırlanmıştır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekler tüm dünyada 3. sınıf öğrencilerine uygulanmaktadır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Sağlığı Hakkında Temel Bilgiler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Bakımı ile İlgili Yanlışlar “Süt dişleri nasılsa düşer yerine yenisi gelir, o yüzden fırçamaya ve tedavi etmeye gerek yoktur” YANLIŞ Süt dişleri tabi ki düşecekler ama bu dişlerin de mutlaka fırçalanması gerekir. Süt dişleri çürüdükleri zaman hemen altından gelen daimi yani kalıcı dişi de etkileyebilir. Böylece kalıcı dişlerde ki ilk hasar da meydana gelmiş olur. Süt dişleri çok önemlidir, kalıcı dişlerin sağlığı süt dişlerinin sağlıklı gelişimine bağlıdır. Çürük nedeniyle zamanından önce kaybedilen süt dişleri sürekli dişlerin doğal diş dizisinin dışında sürmesine yol açar ve kapanış bozuklukları meydana gelir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Bakımı ile İlgili Yanlışlar “Dişleri ova ova sert fırçayla fırçalamak gerekir. ” YANLIŞ Dişlerimizi sert fırçalarsak dişetlerimize ve dişlerimize kronik yani uzun süreli darbeler yaptığımız için zarar verebiliriz. Sert fırçalamak dişlerin aşınmasına ve dişetlerinin çekilmesine neden olabilir. Dişeti çekilmesine bağlı olarak kök yüzeyi açığa çıkar ve dişte hassasiyet meydana gelebilir. Fırça travmasının devam etmesiyle dişlerde kök yüzeyinde (sement dokusunda) aşınma (abrazyon) meydana gelir. Bu iki durum kök hassasiyeti denilen sıcak , soğuk; özellikle soğuk algısının artmasına neden olur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Bakımı ile İlgili Yanlışlar “Dişim şişince antibiyotik alırım geçer.” YANLIŞ Dişimiz şiştiğinde genellikle abse yapmış olduğunu söyleyebiliriz ama bu aşamada yapmanız gereken tek şey derhal bir diş hekimine gitmektir. Size en uygun tedaviyi hiç şüphesiz hekiminiz uygulayacaktır. Belki antibiyotik de verecektir. Antibiyotik mutlaka gerekli ise tedavi başladıktan sonra uygulanır, çünkü vücuttaki diğer enfeksiyon hastalıklarının aksine sadece ilaç kullanılması yeterli değildir. Tedavi öncesinde antibiyotik kullanılması dişteki iltihabın tam olarak boşaltılamaması sonucunu doğurur. Kısa süreliğine geçen şişlik ve ağrı bir süre sonra mutlaka tekrar edecektir. Şişlik ve ağrı tekrarlamasa bile problemin geçtiğini göstermez. Akut enfeksiyon kronik hale geçebilir ve bir süre hiç belirti vermeden ağzınızda dişiniz durabilir. Fakat; problem sizi rahatsız etmeden sinsi sinsi ilerleyerek dişinize ve diş çevresine zarar vermeye devam eder. Bu nedenlerden dolayı, siz ilaç aldığınızda probleminiz geçmiş gibi görünse bile diş hekimine giderek nedeni öğrenmeniz ve gerekli tedaviyi yaptırmanız gerekir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Bakımı ile İlgili Yanlışlar “Dişim abse yaptı, yapacak bir şey yok, çekilecek.” YANLIŞ Bazen dişlerdeki madde kaybına göre dişin çekilmesi gerekebilir. Ancak dişin durumuna göre oldukça başarılı şekilde tedavi de edilebilir. Bu durumdaki dişler 2 seansta tamamlanabilen kanal tedavisi uygulaması ile tedavi edilebilirler. Bu tedavi yöntemiyle abse yapmış dişin kanal bölümü temizlenerek ilaçlarla dezenfekte edilir ve daha sonra kanal için özel yapılmış maddelerle doldurularak bitirilir. Kanal tedavisi yapıldıktan sonra 6 ay 1 yıl iyileşme süresi vardır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişlerin Fonksiyonları • Fonksiyon (Isırma): Dişlerin temel görevi çiğnemeye yardımcı olarak besinlerin ısırılması, koparılması ve öğütülmesi sayesinde sindirime yardımcı olmaktır. • Fonetik (Konuşma): Dişler konuşma esnasında özellikle belirli harflerin telaffuz edilmesinde rol oynarlar. • Estetik (Görünüm): Dişler güzel bir görünüm için de gereklidir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişin Yapısı (Anatomisi) Mine Kuron Dişeti (gingiva) Dentin Pulpa Kök Sement Alveol Kemiği Kök kanalı Bağ Dokusu (periodontal ligaman) Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişinizle tanışın Bir diş kuron ve kökden oluşur. Dişetinin üzerinde kalan ve gözle Kuron görülen bölüme kuron, Dişeti (gingiva) bağ dokusu ve alveol kemiği içinde gömülü kalan bölüme Kök ise kök denir. Dişlerin 1,2 veya 3 kökü olabilir. Dişeti: (gingiva) Bu pembe doku dişleri ve kökleri kaplayarak alttaki kemik dokuya destek olur. Bu bölüm dişin dişeti altında saklı kalan bölümüdür. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişinizle tanışın Diş kökleri, bağ dokusu ile dişi çevreleyen kemik dokuya bağlanır. Bu yumuşak bağ dokusuna periodontal ligaman adı verilir ve çeşitli liflerden oluşur. Amortisör gibi davranarak; çiğneme sırasında meydana gelen basınçlara Alveol Kemiği Bağ Dokusu (periodontal ligaman) ve mekanik dış etkilere karşı dişi korur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişinizle tanışın Mine: Vücudumuzdaki Mine Dentin en sert dokudur ve kuronun en dış tabakasıdır. Dentin: Mineden daha yumuşaktır, dişin 2. tabakasıdır. Kanallardan oluşan bir yapısı vardır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişinizle tanışın Pulpa: Dişin canlı kısmıdır, dişin kuronu ve kök kanalı içinde bulunur. Pulpa Kan damarları ve sinirleri içerir.Sinir: Bu sicim gibi bir yapıdır.(dokunma,acı gibi) mesajların Sement dişten beyine taşınmasını sağlar. Sement: Kök dentinini saran tabakadır. Damarsız ve sinirsiz bir yapıdır. Kök hasarlarının tamirinde rol alır. Bu kemik benzeri doku diş köklerini korur. Kök kanalı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Çeşitleri Süt Dişleri Süt dişleri 20 adettir. Daimi Dişler Daimi dişler 32 adettir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Süt Dişleri Bebek dişleri de denir. Toplam 20 adettir ve bebekler ortalama olarak 6 aylık olduklarında çıkmaya başlarlar. Genellikle “süt dişleri nasılsa düşer yerine yenisi gelir” diye yanlış bilindiği için bu dişler pek önemsenmez. Oysa ki, süt dişleri çok önemlidir ve sürekli dişlerin gelişiminde önemli bir rol oynarlar: İsim Kesici Köpek Azı Adet 8 4 8 Bulunduğu Yer Ön Köşe arka Fonksiyonu Besinleri küçük parçalara ayırır Besinleri parçalar Besinleri çiğner ve öğütür Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Süt Dişlerinin Fonksiyonları: 1. 2. 3. 4. Sürekli (kalıcı) dişler için yer tutarak doğru yerde ve düzgün olarak çıkmalarını sağlarlar. Eğer normal zamanından önce kaybedilirlerse, sürekli dişlerde çarpıklığa ve konuşma bozukluklarına yol açabilirler. Besinlerin öğütülmesinde görev alırlar. Gülümsemeye, kendine saygı ve özgüvenin oluşmasını sağlamaya yardımcı olurlar. Sürekli dişler sürmeye hazır olduğunda süt dişlerinin köklerini eriterek bir süre sonra bu dişlerin düşmesini sağlar. Böylece sürekli dişler süt dişinin bıraktığı boşluğa doğru ilerleyerek yerini alır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Sürekli Dişler Kalıcı, daimi dişler de denir. Toplam 32 adettir. Çocuklar süt dişlerini 6-11 yaşları arasında kaybederler ve süt dişleri döküldükçe kalıcı dişler çıkar. Bu dönemde çocuğun ağzında hem süt dişleri hem de kalıcı dişler bulunduğu için kritik yıllardır. İlk çıkan sürekli dişlerden biri de altı yaş dişi denilen 1. büyük azı dişidir ve bu dişler genellikle 5-6- yaş civarında çıkar. Bu dişler ağzın en arka bölümünde yerini alır ve süt dişlerinin düşmesine gerek olmadan sürerler. Bu yüzden de, sıklıkla süt dişleriyle karıştırılırlar. 6-8 yaş arasındaki birçok çocukta 6 yaş dişi bulunur. İsim Kesici Köpek Küçük Azı Azı Adet 8 4 8 2 Bulunduğu Yer Ön Köşe Azıladan önce Arka Fonksiyonu Besinleri küçük parçalara ayırır Besinleri parçalar Besimleri ezer Besinleri çiğner ve öğütür Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Sürekli dişlerin fonksiyonları: Fonksiyon: Çiğneme; gıdaları çeşitli kimyasal maddeler içeren tükürükle karıştırarak sindirim işlemine yardımcı olur. Kaybedilmiş / kırılmış dişler gıdaların yeteri kadar çiğnenmesini engeller ve sindirimi etkiler. Estetik: Düzgün dizilmiş, temiz ve sağlıklı dişler güzel bir gülümseme ve güzel bir görünüm sağlar. Fonetik: Belirli ünsüzlerin “f”, “s”, “v” gibi, söylenmesi sırasında ağzımızda mutlaka diş bulunmalıdır. Sosyal ortamlarda kabul görmek genellikle iyi ve düzgün bir diksiyon ve berrak, anlaşılır konuşma ile olmaktadır. Ayrıca, iş hayatında başarıda da genellikle iyi sözlü iletişim becerileri gerektirir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çocukların Dişlenme Safhaları Süt dişlerinin gelişimi anne karnında başlar! Bu nedenle hamile bayanlara kalsiyum, A,B ve D vitamini ağırlıklı bir diyet önerilir. Süt dişleri en az sürekli dişler kadar önemlidir. Süt dişleri önemsenmeli, fırçalanmalı ve çürükten korunmaya çalışılmalıdır. Çürük oluşursa da bir diş hekimine gösterilmeli ve gerekiyorsa tedavi edilmelidir. “Süt dişi nasılsa düşer yenisi gelir!” anlayışı çocuklarımızın dişlerinin en büyük düşmanıdır. + 6 Ay Süt dişlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesi, sürekli dişlerin sağlığı açısından da önemlidir. Süt dişlerinin erken ya da geç kaybedilmesi kalıcı dişlerin yerleşme şekillerini etkileyerek problemlere yol açabilir! Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çocukların Dişlenme Safhaları (süt) Süt dişlerinin tamamı 24-36 ay arasında sürer. Süt dişlerinin kök yapıları ise 3 yaşına kadar tamamlanır. Üst Dişler Santral Kesiciler Lateral Kesiciler Kanin Sürme (ortalama) 7,5. ay 9. ay 18. ay Düşme 6-7 yaş 7-8 yaş 10-12 yaş Birinci Azı 14. ay 9-11 yaş İkinci Azı 24. ay 10-12 yaş İkinci Azı 20. ay 10-12 yaş Birinci Azı 12. ay 9-11 yaş 16. ay 7. ay 6. ay 9-12 yaş 7-8 yaş 6-7 yaş Alt Dişler Kanin Lateral Kesici Santral Kesici Yaş Dağılımı Yaklaşık Olarak +/-1 yaş Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çocukların Dişlenme Safhaları Çocuklarda 6 yaşından itibaren ilk KALICI dişler çıkmaya başlar. İlk çıkan kalıcı diş alt 1. azı dişleridir. Alt sağ ve alt sol çenelerde olmak üzere toplam 2 adet çıkar. Daha sonra, üst çenedeki sağ ve sol 1. azı dişleri çıkar. Süt Kesici dişler Kalıcı 1. Azı dişleri Süt Azı dişleri Süt Yan Kesiciler Süt Köpek dişleri Yapılan en büyük hata ise çıkan bu ilk KALICI dişlerin SÜT dişi sanılarak önemsenmemesi, çürümesine bile müsade edilmesi ve çocuğun ilk diş dolgusuna hatta ilk diş kaybına neden olunmasıdır. Annelerin, Babaların ve Öğretmenlerin bu konuda bilgili olmaları ve çocukları mutlaka 6 yaşından önce diş hekimine götürmeleri gerekmektedir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş çürüğü sinsi sinsi ilerleyen bir ağız ve diş hastalığıdır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çocuklarda Görülen Ağız ve Diş Problemleri • Diş çürüğü: Ağız sağlığının bir ömür boyu sürdürülmesi gerekir. Yaşa bağlı kalmaksızın, sağlıklı, kokusuz bir ağza ve güzel bir gülümsemeye sahip olmak önemlidir. Diş çürüğü her yaşta görülebilen bir bakteri enfeksiyonudur. Hatta dişler sürdükten sonra ilk 1 yıl içinde bile görülebilir. • Rafine karbohidratlar (örneğin: şeker, bisküvi) gibi besinler dişe yapıştığı ve bakterilerin etkisi ile asit oluşturduğu bilinmektedir. Asit, diş minesini eriterek daha yumuşak olan dentin tabakasına gelir ve ağrıya ve hassasiyete neden olur. Ağzımız ne kadar temiz olursa olsun her ağızda milyonlarca bakteri yaşar. Bunların bir kısmı zararlı ama bir kısmı da zararsız bakterilerdir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Çürüğü Oluşumu Dişlerde çürük oluşabilmesi için…. • Fermente olabilen karbonhidratlar • Çürük yapıcı bakteriler • Çürüğe duyarlı diş yüzeyi/birey (konak) mevcut olmalıdır. Şeker tüketiminin az olması ve günde en az iki kere diş fırçalanması bu nedenle çok önemlidir! Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çürük oluşumu için gerekli Faktörler Bakteri Karbonhidrat Shopper Çürük Süre Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişler Nasıl Çürür? Plak her gün diş ve dişeti üzerinde biriken, neredeyse görünmez olan ve bakterilerden oluşan bir tabakadır. 1 2 Plak dişler üzerinde biriken gıda artıkları ile asit oluşturur ve diş minesi bu asit etkisi ile zarar görür. 3 Diş çürümeye başlayınca, çürük hızla diğer dokulara doğru ilerler. (dentin) 4 Bu aşamada çürük tedavi edilmezse, ilerleyerek damar ve sinirlerin bulunduğu pulpaya ulaşır. Bu safha çok ağrılı olabilir. Son aşamada ise çürük kök içerisinde ilerleyerek abseye ve şiddetli ağrıya neden olabilir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çürük nasıl tedavi edilir? • Diş bir kere çürüdükten sonra hemen diş hekimine gidilmesi ve diş hekimi tarafından tedavi edilmesi gerekir. Eğer diş çürüğü sadece sert dokularda ise bu durumda diş hekimi sadece dolgu yaparak dişi tedavi edebilir. Eğer, çürük daha derin ise ve sinirlere kadar ulaşmış ise, diş hekimi gerekli uygulamaları yaparak dişi tedavi edecektir. İlk düşünülmesi gereken her zaman dişin tedavi edilerek kurtarılması olmalıdır. • Rafine gıdaların tüketiminin artmasına bağlı olarak (şeker, rafine şeker, nişasta, gazlı içecekler vs.) çürük görülme sıklığı da artmaktadır. • Biberonla beslenenen ve bu şekilde uyumasına izin verilen erken bebeklik dönemlerinde bile bebeklerde erken dönemde biberon çürüğü adı verilen tablolar görülebilir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Çürüğünden Nasıl Korunabiliriz? Düzenli Ağız ve Diş Bakımı: Hergün düzenli ve kurallarına uygun olarak dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanılması gerekir. “Fissür Örtücü” Uygulaması: Koruyucu bir diş hekimliği uygulamasıdır. Özellikle büyük azı dişlerinin çiğneme yüzeyleri üzerinde bulunan çukurların doldurularak çürüğe karşı dirençli olmaları sağlanır. Fissür örtücü uygulanmış büyük azı dişi. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler “Fissür Örtücü” Uygulaması Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişeti kanaması normal değildir. Kanama, dişetinin normal pembe görünümünün değişip, kırmızıdan mora dönen bir renge dönüşmesi, şişlik, şekil bozukluğu iltihap belirtilerindendir. Bakteri plağı, bakterilerin gıda artıkları ile beraber oluşturdukları, dişimizin üzerinde biriken sarı- beyaz renkte ve su ile uzaklaştırılamayan yapışkan bir tabakadır. Diş yüzeyinde 48 saatten uzun süre kalan bakteri plağı, dişeti duyarlı bireylerde dişeti iltihabını başlatır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler İlkokul Çağında Dişeti Hastalıkları • Bu dönemde çocuklarda görülen dişeti hastalığı genellikle hafif dişeti iltihabıdır. • Süt ve sürekli dişlerde ileri dişeti hastalığı nedeniyle oluşan kayıplar ise genellikle belirli genetik hastalıklarla birlikte görülür. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Dişeti Hastalıklarından Nasıl Korunabiliriz? • Dişeti hastalıklarından korunmanın en etkili ve tek yolu hastalığın oluşumuna neden olan bakteri plağı tabakasını ortadan kaldırmak ve tekrar yerleşmesini önlemektir. Bu amaçla yapılması gerekenler; • Dişlerin doğru tekniklerle günde iki defa (kahvaltı sonrası ve yatmadan hemen önce) fırçalanması • Diş ipi ve ara yüz fırçalarıyla diş aralarının temizlenmesi (günde bir defa, akşamları dişleri fırçaladıktan sonra) • Dil temizleyicisi ile dilin temizlenmesi ( her fırçalama sonrası) Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Dizilimi Bozukluklarının Nedenleri Bazı alışkanlıklar diş diziliminde bozukluğa neden olabilir! Ağızdan soluma Parmak Emme Dille dişleri öne itme Dudak Emme Öğrencilerinizin alışkanlıklarını gözlemleyerek dişlerinde oluşabilecek bozuklukları önlemeye yardımcı olabilirsiniz! Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Dizilimi Bozukluklarından Nasıl Korunabiliriz? • Henüz süt dişleri mevcutken çocuklar düzenli diş hekimi kontrolüne götürülmelidir. • Süt dişlerinin gerekliyse tedavilerinin yaptırılarak vaktinden önce veya sonra düşmesi engellenmelidir. • Dizilim bozukluklarına yol açan alışkanlıkların varlığı ebeveynler ve öğretmenler tarafından takip edilmeli ve tedavileri için girişim başlatılmalıdır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Doğru Diş Fırçalama Tekniği 1 Dişlerin dış yüzeylerini fırçalayın. 4 2 Ön dişlerin iç / arka yüzeylerini fırçalayın. Arka dişlerin iç yüzeylerini fırçalayın. 5 3 Arka dişlerin üst / çiğneme yüzeylerini fırçalayın. Dilinizi fırçalayın Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Detaylı Diş Fırçalama Tekniği Anlatımı 2 1 Diş fırçanızı fırça kıllarının yarısı dişlerin yarısı dişetinizin üzerine gelecek şekilde yerleştirin. Dişetinden dişe doğru 10 dairesel, 5 süpürme hareketi yapın 3 Arka dişlerin dile bakan yüzeylerini aynı şekilde fırçalayın. 4 Ön dişlerin iç yüzeylerini fırçanızı dik tutarak küçük dairesel hareketlerle fırçalayın. Arka dişlerin çiğneme yüzeylerini ileri-geri hareketlerle fırçalayın. 5 Son olarak dilinizi fırçalayın Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş İpi Nasıl Kullanılır? 4 1 5 2 6 3 Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş İpi Nasıl Kullanılır? Yaklaşık 45 cm. diş ipini çekin, koparın ve arada 2-3 cm ip kalacak şekilde parmaklarınıza dolayın.İki elinizle tuttuğunuz ipliğin ara kısmını, işaret ve baş parmaklarınızla yön vererek, iki diş arasına yerleştiriniz. Nazik bir şekilde dişin yan yüzeylerini takip ederek , diş ipini dişe yaslayarak dişetinden dişe doğru hareket ettirin. Daha sonra diş ipini aralıktan çıkarmadan diğer dişe yaslayarak temizleme hareketini tekrar ediniz. Bir dişten diğer dişe geçerken ipin temiz olan bölümünü kullanınız. Dişetinin altını da temizlediğinizden emin olun, fakat diş ipini dişetlerine doğru çok fazla bastırmayın. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler İlkokul Çağında Evde ve Okulda Ağız ve Diş Bakımı • Ağız ve diş bakımının en önemli faktörü; düzenli diş fırçalama ve diş aralarının temizliğidir. • Bakteri plağı sabah evden çıkmadan kahvaltı sonrasında ve akşam yatmadan hemen önce olmak üzere günde iki defa etkili şekilde ortadan kaldırılmalıdır. • Okulda ise beslenme saatinde şekerden fakir, besleyici özelliği yüksek gıdalar tercih edilmeli, teneffüs aralarında şekerden zengin yiyecekler tüketilmemelidir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Beslenme ve Çürük İlişkisi • Çürüğün başlaması ve ilerlemesinde şekerler ve diğer fermente olabilen karbonhidratlar önemli rol oynarlar. En yaygın kullanılan şeker olan sukroz metabolize olduğunda açığa çıkan dekstran dişler üzerine çürük yapıcı bakterilerin yapışmasını sağlar. Bu nedenle de karyojenik bakterilerin ağız ortamına tutunmasında en önemli etken olarak kabul edilir. • Çürük gelişiminde bu şekerlerin alım miktarından çok alım sıklığı önemlidir. Bu nedenle özellikle öğün aralarında şekerli gıdaların tüketilmesiden kaçınılmalıdır. • Ağız ortamında olası düşük pH’ya karşı sebze ve proteinden ağırlıklı bir diyet uygulanmalıdır. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Yaralanma Durumunda: • Sakin olun ve çocuğu sakinleştirin • Kanama varsa basınç uygulayarak durdurun veya kontrol etmeye çalışın • Ebeveynlere ya da bakıcıya haber verin • Yaralanma bölgesinin ve dişin kontrolü için diş hekimine gidin Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Diş Ağrısı: • Ağzı ılık su ile çalkalayın • Dişler arasında kalmış yiyecekleri çıkarabilmek için diş ipi kullanın. Eğer şişlik varsa; yanağın dış tarafından soğuk kompres uygulayın. Kesinlikle sıcak kompres uygulamayın, ağrıyan dişin veya dişetlerinin üzerine aspirin koymayın. • Çocuğu en kısa zamanda bir diş hekimine götürün Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Diş Fırlaması: • Çocuğu ve dişi derhal diş hekimine götürün. • Dişi süt, tuzlu su veya çocuğun tükürüğüne koyarak muhafaza ediniz ve o şekilde getiriniz. Eğer belirtilen şekillerde getiremiyorsanız sadece su içerisinde muhafaza ediniz. • Eğer hemen diş hekimine götürmeniz mümkün değilse: • Dişi ılık su ile nazik bir şekilde yıkayınız. Diş köklerine dokunmayınız. – Daimi dişler: Dikkatlice dişi tekrar yerine yerleştirin. – Süt dişleri: Eğer fırlayan diş süt (bebek) dişi ise tekrar yerine yerleştirmeye çalışmayın, alttan gelen daimi dişe zarar verebilirsiniz. Dişi soğuk süt veya su içine yerleştirin ve sizinle beraber diş hekimine getirin. Eğer mümkünse diş hekimine 30 dakika içinde ulaşın. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Ağız ve Diş Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler Diş Kırılması: • Yaralanan bölgeyi ılık su ile temizleyerek kiri ve artıkları uzaklaştırın. • Yaralanan bölgede yüze soğuk kompres uygulayarak şişme olasılığını minimuma indirgeyin. • Temiz bir bezle kanama bölgesine direkt olarak basınç uygulayın. • Çocuğu ve kırılan parçayı diş hekimine götürün. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler UNUTMAYIN! • Her bir diş vücudumuzun yaşayan bir parçasıdır. Vücudumuzun diğer bölgelerine verdiğimiz önemi dişlerimize de vermeliyiz. • Diş tedavisi hem pahalıdır hem de zaman alır, halbuki korunmak ucuz ve çabuktur. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Korunmak Önemlidir! Dişlerinizi günde en az 2 kere fırçalayın Süt, taze meyve sebze tüketin. 6 ayda bir diş hekiminizi ziyaret edin Yemek aralarında şekerli, nişastalı ve yapışkan maddeler yememeye dikkat edin. Diş fırçanız eskiyince (3 ayda bir) değiştirin. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler • Günde en az iki kere dişler fırçalanmalıdır. • Özellikle gece yatmadan hemen önce dişlerin fırçalanması günboyu oluşan plağın ve gıda artıklarının temizlenmesini sağlar. Eğer uygulanmazsa diş çürüğüne ve dişeti hastalıklarına neden olabilir. • Bol vitaminli ve mineralli gıdalarla beslenin. • Yemek aralarında yapışkan ve şekerli gıdalar yemeyin, böyle gıdaları ana öğünle beraber tüketin. • 6 ayda bir diş hekimine kontrol amaçlı olarak gidin. • Eskimiş diş fırçaları dişinize ve dişetlerinize zarar verir. Diş hekimleri her 3 ayda bir ya da fırça kılları deforme olmuş ise bu süreyi beklemeden diş fırçanızı değiştirmenizi tavsiye ediyorlar. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Sağlıklı Bir Ağız İçin Öneriler • Florür Uygulaması: • Florür uygulaması evde ya da diş hekimi tarafından uygulanabilir. Ev uygulamalarında, bir yetişkin denetiminde florürlü diş macunları ve florürlü ağız gargarası uygulamasını içerir. Diş hekimi ise çocuğun yaşına bağlı olarak diş üzerine florür uygulaması yapabilir. • Sonuç olarak: • Diş hekiminizi 6 ayda bir ziyaret edin. Diş hekiminizi yılda en az 1 kere ziyaret edin. Böylece problemler ilerlemeden henüz başlangıç aşamasındayken önlenebilir. • Dişlerinize iyi bakın. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekler Eğitim Malzemelerinin Kullanım Bilgileri Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler SINIF ÖĞRETMENİ MALZEMELERİ Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Sınıf Öğretmeni Malzemeleri • Çizgi Film • Sınıf Posterleri • Diş Fırçalama Posteri • Ağız ve Diş Sağlığı Mesajları Posteri • Öğretmenin El Kitabı • Diş Macunu Numunesi Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çizgi Film Ağız ve diş sağlığı temel mesajlarını veren çizgi film 12 dakika sürüyor. Bilgisayar, DVD veya VCD ile oynatılabilir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Karakterleri Tanıyalım Merve Çizgi Filmimizde Dr. Tavşan ve Dr. Parlak Diş adındaki Diş Hekimleri ve 5 afacan çocuk çürük oluşturan bakterilere karşı savaşıyorlar. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Bu mücadeleleri sırasında Florürlü Diş Macunu, Diş Fırçası ve Diş İpi kullanarak dişleri temizliyorlar. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Çizgi Film Gösterimi VİDEO GÖSTERİMİ İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ Şimdi hep beraber Çizgi Filmimizi seyrediyoruz. Çizgi Filmi gösteremediğiniz durumlarda posterler üzerinden diş fırçalama teknikleri anlatılatak eğitim verilmelidir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler SINIF POSTERLERİ Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Fırçalama Posteri Bu posterde diş fırçalama teknikleri anlatılıyor. Sınıfta ağız ve diş saşlığı eğitimi sırasında kullanılacak. Sınıf panosuna asılarak bütün bir yıl boyunca çocuklara diş fırçalama teknikleri hatırlatılması için kullanılacak. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Mesajlar Posteri Bu posterde eğitimin 5 temel mesajı özetleniyor. Sınıfta ağız ve diş saşlığı eğitimi sırasında kullanılacak. Sınıf panosuna asılarak bütün bir yıl boyunca çocuklara temel mesajların hatırlatılması için kullanılacak. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğretmenin El Kitabı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler NUMUNE VE KİTAPÇIK DAĞITILMASI Öğrencilerin dikkatinin dağılmasını engellemek için öğrenci malzemelerinin dağıtılması ders sonunda yapılmalıdır. Eksik malzeme çıkmaması için “MALZEME İSTEK FORMU”nun eksiksiz olarak doldurularak teslim edilmesi önemlidir. Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler ÖĞRENCİ MALZEMELERİ Parlak Gülüşler Parlak Gelecekler Kitapçığı Diş Fırçalama Tablosu ve Diş Krallığı oyunu Aile Rehberi Aile Mektubu Öğrenci Sertifikası Colgate Diş Macunu Colgate Çocuk Diş Fırçası Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Parlak Gülüşler Parlak Gelecekler Kitapçığı Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Fırçalama Tablosu - ön Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Diş Krallığı Oyunu - arka Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Aile Rehberi - ön Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Aile Rehberi - arka Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Aile Mektubu Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Öğrenci Sertifikası Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Koliler içinde öğretmen ve öğrenci malzemeleri mevcuttur. Malzemelerin doğru sayıda, eksiksiz ve zamanında gelebilmesi için sınıf öğretmenlerine eğitim sırasında verilecek olan “Malzeme İstek Formları”nın eğitim öncesinde eksiksiz olarak doldurularak geri verilmesi ve gerekmektedir. Formlar derneklere ulaştıktan sonra 10-15 gün içinde sınıf mevcudu kadar malzeme eğitime ulaştırılır. Soru ve Sorunlarınız için lütfen proje numaralarını arayınız: 0 216 545 0971 0 506 771 14 02 Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler Malzeme İstek Formu Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler SERTİFİKA TÖRENİ Parlak Gülüşler Parlak Gelecekeler