Su ve atık su teknolojisi
advertisement
Su ve atık su teknolojisi Başarınız için yenilikçi çözümler Dipl.-Ing. (FH) Matthias Kremer Sektör Yöneticisi Su ve Atıksu Tel.: +49 661 6003-402 E-Mail: [email protected] Değerli okuyucular Endüstri 4.0 çerçevesinde tesisler için daha önemli bir yere "Su, onu tanıyan ve onunla ne yapacağını bilenler için dost canlısı bir elementtir." Johann Wolfgang von Goethe sahip olacaktır. Burada, ekolojik ve ekonomik yönler kadar operasyonel emniyet için de artan talepler atık su içermeyen bir su döngüsü eğilimi(ZLD-Sıfır Sıvı Deşarjı) ortaya çıkarmaktadır. Yaşam için gezegenimizdeki en önemli element tartışmasız Bu broşürde kendini kanıtlamış çözümlerin yanı sıra JUMO sudur. Su moleküllerinin birçok özellikleri eşsizdir ve bilimsel digiLine serisi gibi yenilikçi çözümleri de bulabilirsiniz. Su olarak henüz hepsi tam olarak açıklanamamıştır. 21. yüzyılın ve atık su alanının çeşitli branşlarıyla ilgilenen modern petrolü olarak adlandırabileceğimiz su için ilk olarak son tesisler için JUMO ölçüm cihazları sensörlerin iletişim yıllarda kaynakların önemine dikkat çekilmeye başlanmasına ağının kurulmasından, tesise internet üzerinden kolay rağmen, aslında su insanlar için varoluşlarından itibaren erişimin sağlanmasına kadar çeşitli donanım seçenekleri vazgeçilmezdir. sunuyor. Tüm denetleme ve kontrol uygulamaları JUMO Su ile hepimiz günlük hayatlarımızda her alanda mTRON T ve JUMO AQUIS touch çok kanallı ölçüm cihazı karşılaşıyoruz. Örneğin; beslenme, solvent, temizlik, üretim, serisi ile yürütülebilir. taşıma, soğutma, yıkama ve ziraat alanlarında suyu sıkça Bu çözümlerin size ilham vermesine izin verin ve bizimle kullanıyoruz. Bu kullanımlarımızın sonunda da oluşan atık irtibata geçin. Goethe‘nin de söylediği gibi su işleme suları en azından tekrar kullanılabilecek şekilde toksiklerden alanında en kıymetli elementimiz su ile dost canlısı ve pozitif arınmış bir duruma getirme yükümlülüğümüz olmalı. bir başlangıç yapalım. Sensör ve otomasyon çözümleri üreticisi olarak JUMO su ve atık su alanında da uygun unsurları sunuyor. Sıvı analizindeki önemli parametreler için olan sensör ve cihazların yanı sıra, Not: Ürünlerimiz ile ilgili kapsamlı bilgiyi katalogda basınç, seviye, debi ve sıcaklığın ölçümü ve kontrolü için gösterilen model numaralarını takip ederek aşağıdaki gerek denenmiş gerek ise yenilikçi çözümler JUMO ürün internet adresinde bulabilirsiniz. portföyünü oluşturuyor. Su, proses ve atıksu tesislerindeki yüksek kaliteli ölçüm ve kontrol teknolojisi için donatılmış teknik komponentler www.branchen.jumo. info İçindekiler Ölçüm ve kontrol teknolojisi 4 Sıvı analizi 4 Basınç - Sıcaklık - Seviye - Debi 5 JUMO digiLine 6 Ölçüm - Gösterim - Kontrol 8 Kayıt - Otomasyon - Mühendislik - Servis 9 İçme suyu 10 Yeraltı suları 12 Acı su ve deniz suyu 13 Yüzme havuzu suyu 14 Yüzme havuzu suyunun işlenmesi 16 Seviye ölçümü 17 Saf su 18 İlaç sektöründe saf su 20 Saf su üretimi 21 Soğutma suyu 22 Atık su 24 Endüstriyel atık su 26 Evsel atık su 27 2 3 Ölçüm ve kontrol teknolojisi pH l /min ppm μS / cm mV MΩ • cm °C mS / cm Sıvı analizi Jumo ilk zamanlarında genellikle sıcaklık ölçümü için teknik kullanılacak doğru ve güvenilir fonksiyonları ve dijital ölçüm aletlerinin üretiminde gerekli olan cam üzerinde erişimlerini hesaba katıyor(sayfa 6 ve 7). Sıvı analizinde çalışıyordu. Bu sebeple bugün cam işleme alanında 70 kullanılan sensörlerin iletişim ağı, otomasyon ve işlevsellik senelik tecrübeye sahip olmakla birlikte, 1980'lerden beri konularında yüksek seviyelere ulaşılmasını mümkün kılıyor. pH ve redoks potensiyeli gibi önemli su parametrelerinin Su analizi konusundaki ölçümler için gerekli birçok ölçümü için kullanılan cam sensörlerinin üretimi alanında sensör uygun armatürlerin proses içine yerleştirilmesine faaliyet gösteriyor. Bu ürünleri, elektrolitik iletkenlik ve ihtiyaç duyar. Armatürler sensörleri mekanik ve hidrolik dezenfeksiyon için gerekli değerler, serbest ve bağlı klor, zorlanmalara karşı korur, ölçüm için gerekli olan doğru klordioksit, ozon, hidrojen peroksit, perasetik asit ölçümü akış debisini sağlar ve proseste bir kesinti oluşmadan için kullanılan sensörler takip ediyor. İlk 'tak-kullan' tipi sensörlerin prosese dahil edilmesini ya da prosesten çözünmüş oksijen ölçümü yapabilen galvanik sensör 1990'lı çıkarılmasını sağlar(Geri çekilebilir armatürler). Ayrıca yılların ortalarında üretildi. Günümüzde atık su ve balık sensörlerin otomatik olarak temizlenmesi de uygun çiftlikleri ile ilgili uygulamaları optik çözünmüş oksijen ve armatürlerle gerçekleştirilebilir. Böylece sensörlerin bulanıklık sensörleri tamamlıyor. ömrü uzar ve bu süre içindeki ölçüm tekniklerinin kullanım JUMO digiLine sistemleri işletmelerin gereksinimlerini, standartı kritik proseslerde de oldukça yükseltilir. JUMO tecLine pH/Rd serisi JUMO tecLine CR/CR-4P JUMO Daldırma armatürü JUMO Geri çekilebilir armatür pH ve redox kombinasyon elektrotlar İletken 2/4 elektrotlu iletkenlik sensörü Model 202820, 202821 Model 202924, 202930 manuel/pnömatik Model 201020, 201025, 201021, 202026 Model 202822, 202823 JUMO ecoLine NTU Göstergeli ve kontrolörlü optik bulanıklık sensörü JUMO AQUIS 500 RS Model 202569, 202670 JUMO Akış armatürleri Model 202810, 202811 JUMO tecLine Cl2, TC, ClO2, O3, H2O2, PAA Serbest klor, klor dioksit, toplam klor, ozon, perasetik asit ve hidrojen peroksit sensörleri Model 202630, 202631, 202634, 202636 Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Basınç - Sıcaklık - Seviye - Debi Su ve atık su ancak pompalar ile hareket ettirilebilir. Depolar debi ölçümü için JUMO flowTRANS MAG serisine güvenin. ve arıtma tesisleri de otomatik olarak doldurulabilmeli ve Ürün yelpazemizdeki materyal ve farklı seçeneklerin boşaltılabilmelidir. Yeri değiştirilen sıvılar izlenmeli ve/ çokluğu, ilgili uygulamalar için en doğru sensörlerin veya kontrol altına alınmalıdır. Bu önemli parametreler için seçimini mümkün kılıyor. Böylece sensörlerin ömrü uzadığı dayanıklı ve test edilmiş ölçüm aletleri ve monte edilebilir gibi, kullanılabilirlikleri ve güvenilirlikleri de arttırılıyor. sensörler bulunmaktadır. Bu hususta ayrıca ATEX onaylı çözümler de sunulabilir. Basınç ve fark basınç ölçümü için başarılı ve test edilmiş JUMO dTRANS p ve JUMO MIDAS serilerine, seviye ölçümü için JUMO MAERA serisine veya JUMO MAERA-Serisi JUMO flowTRANS MAG S01 JUMO PINOS JUMO PROCESStemp Seviye probları Endüstriyel kullanımlar için elektromanyetik debimetre Kalorimetrik akış sensörü Proses endüstrisi için RTD sıcaklık sensörü Model 406015 Model 406040 Model 902820 Model 402090, 404391, 404392, 404393, 404753 JUMO dTRANS p20 JUMO dTRANS p30 JUMO MIDAS C18 SW Göstergeli proses basınç transmiteri Basınç transmiteri OEM-Basınç transmiteri, deniz suyu için Model 403025 Model 404366 Model 401012 4 5 JUMO digiLine Dijital sensörler için akıllı ve bus-uyumlu bağlantı sistemi JUMO digiLine, sıvı analizinde "tak ve çalıştır" fonksiyonlu dijital sensörler için bus-uyumlu bağlantı sistemi sunar. JUMO digiLine sensörlerin yıldız ve ağaç yapısı içerisinde birbirine bağlanmasıyla sensör ağlarından oluşan basit bir yapıyı olanaklı kılar. Tek bir ortak sinyal hattı ile parametrelerin değerlendirileceği ve kontrol edileceği ünite ile komünikasyon sağlanır. Böylece farklı yerlerde aynı anda birçok parametrenin ölçülmesi etkin ve hızlı kablolama ile daha verimli gerçekleşir. Örnek sistem 0011100 0011100 1010 1010 1010 1010 1010 1010 0011100 JUMO AQUIS touch S/P Sıvı analizi için modüler, çok kanallı ölçüm cihazları 202580/202581 JUMO digiLine pH 201021/202705 JUMO digiLine Rd 201026/202705 JUMO digiLine T 201085/202705 JUMO digiLine Hub 203590 0011100 JUMO mTRON T Ölçüm, kontrol ve otomasyon sistemi 705000 'Tak ve Çalıştır' özelliği sayesinde 3 adımda ölçüme hazır 1. Sensör bağlantısı 2. Sensörün otomatik olarak tanınması 1. Sensor anschließen 2. Sensor wird automatisch erkannt 3. Sensör bağlantı onayı ve ölçüme hazır 3. Sensor ist verlinkt und messbereit Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi Bağlantı seçeneği 1 JUMO AQUIS touch serisinin özel olarak sıvı analizi için İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Sıvı anlizi için gereken birçok değeri tek bir sistemle ölçebilirsiniz tasarlanmış çok kanallı ölçüm cihazları, ölçüm değerlerinin gösterimi ve işlenmesi için merkez bir platform oluşturuyor. Ölçüm değerleri: pH, sıcaklık, redox potansiyeli, Modüler cihazlara 6 digiLine sensör bağlanabilmesi ile iletkenlik, oksijen konsantrasyonu, bulanıklık, birlikte, uygun giriş modülleri ve arayüzler sayesinde bu sayı dezenfeksiyon değerleri 25'e kadar çıkarılabilir. Buna ek olarak ölçüm değerlerinin kayıt edilmesi için 4 bağımsız kontrol döngüsüne kadar Proses, gıda, ilaç ve su endüstrisi için endüstriyel uygulamalar gerçekleşebilir ve proses değerleri bütünleşik bir kağıtsız kaydedici fonksiyonu ile kayıt altına alınabilir. İdeal proses gözetimi için kayıpsız ve güvenli dijital veri transferi Bağlantı seçeneği 2 Hem tek tek ölçüm noktaları, hem de sensör ağları kurmak için uygun modüler sistem JUMO digiLine sensörleri universal ölçüm, kontrol ve otomasyon sistemi JUMO mTRON T ile de bağlanılabilir. Böylece belirli bir göreve tek tek atanan JUMO AQUIS touch serisinin transmiterlerinde 'tak ve çalıştır' bağlantı özelliği: sensörlerin hızlı bir ve skalalandırılabilen ürünler ile ilgili otomasyon çözümleri şekilde değiştirilmesi, kalibrasyonlarının yapılmasını tam olarak gerçekleştirilebilir. sağlar Esnek bir PLC olan JUMO mTRON T 62 JUMO digiLine sensör ile bütünleşebilir. Prosesteki sensörler ömrünü tamamlayıp değişmesi gerektiğinde bile mevcut digiLine elektronik hala kullanılabilir. JUMO DSM(Dijital Sensör Yönetimi) yazılımı ile bir bilgisayar üzerinden oldukça kapsamlı bir şekilde kolay ve güvenilir sensör kalibrasyonu yapılır. 6 7 Ölçüm - Gösterim - Kontrol Su ve atık su tesislerinde güvenilir sensörlerin yanında ölçüm algoritmaları sayesinde kusursuz kontol sağlanarak efektif sinyallerinin efektif olarak işlenmesi de önemli bir konudur. proses akışı gerçekleşir. Tüm ölçüm değerleri için uygun gösterim, anahtarlama Ürün grubu ve ölçümü yapılacak değerler dikkate alınarak, ve kontrol cihazları mevcuttur. Farklı montaj tipleri (Ray modern proses arayüzleri veya bus-sistemleri kullanılabilir. montaj, panel montaj, yüksek korumalı yüzey montaj), tek JUMO bu alanda etkili seçenekler sunuyor; Ethernet, kanallı ve çok kanallı cihazlar içerisinden seçim yapılabilir. Modbus, HART®, PROFIBUS, PROFINET, CAN-Bus veya Korumalı tuş takımı veya modern dokunmatik ekranlı JUMO IO-Link. Bununla birlikte basınç ve sıcaklık değerlerinin ölçüm ve kontrol cihazları çoklu dil seçenekleri sebebiyle kablosuz şekilde iletimi de mümkündür. ulaslararası platformlarda kullanılabilir. PID kontrol JUMO ecoLine O-DO JUMO AQUIS 500 pH/CR/Ci/AS JUMO AQUIS touch S/P Çözünmüş oksijen için optik sensör pH değeri, redoks potansiyeli, amonyak konsantrasyonu, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif/ endüktif iletkenlik ve sıcaklık ölçümü için transmiter/kontrolör serisi Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazları JUMO AQUIS 500 RS transmiter/kontrolör Model 202569, 202613 Model 202580, 202581 Model 202560, 202565, 202566, 202568, 202569 JUMO CTI-500 ve CTI-750 JUMO ecoTRANS pH/Lf 03 JUMO dTRANS pH/CR/AS 02 Plastik veya paslanmaz çelik materyalli endüktif iletkenlik transmiteri pH değeri, redoks potansiyeli, iletkenlik ve sıcaklık için mikroprosesör-transmiter/ anahtarlama cihazı pH değeri, redoks potansiyeli, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif iletkenlik ve sıcaklık ölçümü için transmiter/kontrolör serisi Model 202723, 202732 Model 202551, 202552, 202553 Model 202755, 202756 Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Kayıt - Otomasyon - Mühendislik - Servis Özellikle su üzerinde çalışmalar yapılan tesislerde proses izlenmesinden, bütün prosesin kontrolüne kadar her alanda parametrelerinin şifreli formatlarda kaydedilmesi bir uygun çözümler sunuyor. hizmet zorunluluğudur. JUMO bu alanda FDA audit-trail planlama evresinden başlayarak, devreye alma aşaması fonksiyonlu en yüksek güvenlik seviyesine kadar bağımsız ve hatta kompleks sistemlerdeki uygulamalarınızda dahi kağıtsız kaydediciler ve bütünleşik kayıt fonksiyonuna sahip destek sağlıyor. Satış sonrası destek departmanı size aynı ölçüm ve kontrol cihazları sunuyor. zamanda teknik servis, bakım ve kalibrasyon konularında Gerek proses görüntüleme yazılımı SVS3000, gerek PLC da hizmet sunuyor. JUMO Mühendislik ekibi size yazılımı entegre edilmiş kapsamlı otomasyon sistemi mTRON T sayesinde tek bir parametrenin tek kanal JUMO LOGOSCREEN fd JUMO LOGOSCREEN nt JUMO LOGOSCREEN 600 FDA prensibiyle çalışan kağıtsız kayıt cihazı TFT ekranlı, CF kartlı ve USB arayüzlü kağıtsız kayıt cihazı Dokunmatik ekranlı kağıtsız kayıt cihazı Model 706585 Model 706581 Model 706520 JUMO mTRON T – Merkezi işlem birimi JUMO SVS3000 Ölçü, kontrol ve otomasyon sistemi kontrolör modülü, giriş ve çıkış modülleri Tesis görüntüleme yazılımı Model 705000 Model 700755 8 9 İçme suyu İçme suyu insanlar için en önemli bileşendir ve yeri hiçbir şey ile değiştirilemez. JUMO kullandığınız su işleme metotu ne olursa olsun pH, iletkenlik ve seviye sensörleriyle prosesinizi destekliyor ve içme suyunuzun her daim aynı kalitede kalmasını sağlıyor. Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su İçme suyunda pH ölçümü JUMO tecLine pH/Rd serisi JUMO tecLine CR JUMO tecLine Cl2 İçme suyunun güvenilir kontrolünü pH ve redoks kombinasyon elektrotları Serbest klor için Model 201020, 201025, 201021, 202026 2 elektrotlu kondüktif iletkenlik sensörü garantiliyebilmek için birçok Model 202924 Model 202630 parametrenin ölçülmesi gerekir. Bu parametrelerin en önemlilerinden biri de pH değeridir. İçme suyunun pH değeri 6.5'in altında ve 9.5'in üzerinde olmamalıdır. İçme suyundaki pH ölçümünü JUMO techLine pH elektrotları ve bunlara bağlı bir JUMO AQUIS 500 pH transmiteri/kontrolörü ile gerçekleştirebilirsiniz. Yeraltı sularında seviye ölçümü Yeraltı ve kuyu sularının yükseklik seviyeleri, uygun problar aracılığı ile hidrostatik basınçları ölçülerek, JUMO AQUIS 500 pH/CR/Ci/AS JUMO dTRANS pH/CR/AS 02 pH değeri, redoks potansiyeli, amonyak konsantrasyonu, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif/indüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/kontrolör serisi pH değeri, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/ kontrolör serisi Model 202560, 202565, 202566, 202568 Model 202551, 202552, 202553 devamlı olarak takip edilmelidir. Bu işlem için piezorezistif ölçüm hücreli JUMO MAERA S28 seviye probu çok uygun bir üründür. Yüksek gerilim koruması sayesinde sensörün elektronik parçalarını endirekt yıldırım çarpmalarından korur. Bunların yanı sıra dayanıklılığı ve uzun dönem kararlılığı ile yüksek seviye bir JUMO AQUIS touch S/P JUMO ecoLine NTU Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazı Optik bulanıklık sensörü Model 202580, 202581 JUMO AQUIS 500 RS transmiter/ kontrolör güvenlik sağlar. Model 202569, 202670 Yeraltı sularında bulanıklık ölçümü JUMO ecoLine NTU ile sürekli bulanıklık ölçümü sayesinde, arıtılmış sudaki çözünmemiş katı maddelerin denetimi çok pratik bir şekilde gerçekleştirilir. Tespit edilen bulanıklık, oluşan çökeltiyi gidermek için gerekli ihtiyaçlar ve çökelti derecesinin oluşturduğu enerji kaybı değerlendirilebilir. JUMO flowTRANS MAG S01 JUMO MAERA S28 Endüstriyel kullanımlar için elektromanyetik debimetre Seviye ölçüm probu Model 404392 Model 406015 10 11 Yeraltı suları İçme sularımız nereden geliyor? Yeraltı sularından içme sularına İçme suları kaynak sularının, yüzey sularının veya yeraltı İçme sularının büyük bir bölümü yeraltı sularından elde sularının işlenmesi sonucu hazırlanır. edilir. İçme suyunun arıtılması bir dizi farklı süreçten oluşur. Kaynak suları, bir kaynaktan yeryüzüne çıkan sulardır. Flokülasyon, atık su ve içme suyu proseslerinde mevcut Yüzey suları durgun ya da akıcı kara sularıdır. Yüzey suları bulanıklığı azaltan bir su arıtma metotudur. Su içerisindeki 3 çeşittir; baraj suları, göl suları ve akarsular. Yeraltı en küçük, askıda duran ve kolloidar maddeler topaklaşır ve suları doğal su devridaiminin oluşturduğu sulardır. Bu sonra filtrelenebilir. Katı ve bulanıklık yaratan maddeler sular genellikle yağmur sularının yeryüzünden yeraltına sedimentasyon denilen çökeltme sonucu sudan ayrılarak sızmasıyla oluşurlar. uzaklaştırılır. Filtreleme işlemi, katı-sıvı karışımlarının filtreler yardımı ile birbirinden ayrılması sürecidir. Daha sonra dezenfeksiyon işlemi ile su mikroorganizmalardan arındırılır ve böylece son derece hijyenik sular elde edilir. Koagülasyon ve flokülasyon Kuyu suyu/ yeraltı suyu -- Debi -- Seviye -- Gösterge -- Kontrolör Dezenfeksiyon -- Klor -- Kontrolör Depolama -- Seviye -- Gösterge -- pH değeri -- Bulanıklık -- Seviye -- Gösterge Kayıt cihazı Çökeltme Filtreleme -- pH değeri -- İletkenlik -- Basınç -- Gösterge Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Acı su ve deniz suyu Acı su ve deniz suyunun tuzdan arındırılması Ters ozmos öncesi basınç ölçümü UNESCO'nun açıklamalarına göre dünyanın birçok yerinde Ters ozmos ünitesi, deniz sularının arındırılması alanında içme suyunun temini konusunda büyük sorunlar yaşanıyor. çalışan tesislerin en önemli unsurudur. Ters ozmos Gezegenimizde su kısıtlı miktarda bulunuyor ve bu suların işleminde deniz suyu yüksek basınç altında yarı geçirgen %97.5'i tuzlu sulardan oluşuyor. İçme sularının bu derece bir zar ile sıkıştırılır. Bu zar bir filtre görevi görür ve sadece kısıtlı olması, deniz sularının çok önemli bir içme suyu belirli iyon ve moleküllerin üzerinden geçmesine izin verir. kaynağı olması anlamına geliyor. Deniz suyunda yüksek miktarda tuz bulunduğu için üzerine Deniz suyunun tuzdan arındırılması aslında deniz sularındaki uygulanacak basıncın 60-80 bar arasında olması gereklidir. tuzun azaltılarak bu sulardan içme suyu veya proses suyu Bu işlemin doğru sonuçlar vermesi için basıncın ters ozmos elde edilmesi anlamına geliyor. evresinden önce mutlaka denetlenmesi gerekmektedir. Bu görevi JUMO MIDAS C 18 SW yerine getiriyor. Ön arıtma Filtreleme (Klorlama-klorsuzlaştırma, pH dengeleme) -- pH değeri -- Klor -- Kontrolör -- Seviye -- Gösterge Depolama -- Seviye -- Gösterge -- Debi -- Gösterge Kayıt cihazı Deniz suyu -- pH değeri Ters ozmos Son arıtma -- Redoks -- İletkenlik -- Basınç -- Gösterge -- pH değeri -- Klor -- Kontrolör (Dezenfeksiyon) 12 13 Yüzme havuzu suyu Su kalitesi uygun olduğu sürece yüzmek popüler ve sağlıklı bir aktivitedir. Bu kaliteyi korumak için yüzme havuzları sürekli olarak gözlemlenmeli ve kontrol edilmelidir. JUMO bu alanda da size güvenebileceğiniz çözümler sunuyor. Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Yüzme havuzlarında pH ölçümü JUMO tecLine pH/Rd serisi JUMO tecLine Cl2 pH değeri yüzme havuzlarındaki pH ve redoks kombinasyon elektrotlar Serbest klor için Model 201020, 201025, 201021, 202026 Model 202630 en önemli parametrelerden biridir. Yüzme havuzları için en uygun pH 7.2 ve 7.8 arasında olan değerlerdir.Çok düşük veya çok yüksek pH değerleri korozyon, cilt ve göz tahrişi gibi çeşitli problemlere sebep olur. JUMO pH değerlerinin izlenmesi için JUMO AQUIS 500 pH transmiter/ kontrolör ve ona bağlı JUMO tecLine pH elektrotlarını hizmetinize sunuyor. Dezenfeksiyon maddelerinin konsantrasyonu Diğer önemli bir konu da dezenfektan içeriğinin haftalık olarak JUMO AQUIS 500 pH/CR/Ci/AS JUMO dTRANS pH/CR/AS 02 pH değeri, redoks potansiyeli, amonyak konsantrasyonu, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif/indüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/kontrolör serisi pH değeri, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/kontrolör serisi Model 202560, 202565, 202566, 202568 Model 202551, 202552, 202553 belirlenmesidir. Örneğin; Klor miktarı için 0.3 ve 0.6 mg/l arsındaki serbet klor değerleri idealdir. Transmiter/ kontrolör JUMO AQUIS 500 AS ve ona bağlanacak amperometrik ölçüm prensipli serbest klor, klor dioksit, ozon(Model 202630) sensörleri özellikle bu alan için son derece JUMO AQUIS touch S/P JUMO ecoTRANS pH/Lf 03 uygundur. Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazları pH değeri, redoks potansiyeli, iletkenlik ve sıcaklık için mikroprosesör-transmiter/ anahtarlama cihazı Model 202580, 202581 Model 202723, 202732 MID debi transmiteri ve pedallı debi sensörü Model 406010, 406020 JUMO yüzey montaj termostat Model 603026 14 15 Yüzme havuzu suyunun arıtılması Yüzme havuzlarında enfeksiyon gibi belirli tehlikelerle Öncelikle suda bir klor gazı çözeltisi vaya hipoklorit çözeltisi karşı karşıya kalınabileceği için bu havuzların belirli bir su oluşturulur, daha sonra arıtılan su için gerekli miktarda kalitesini garantiliyebilmeleri gerekir. Bu sebeple bütün dozajlanır. yüzme havuzları devamlı olarak gözlemlenmeli ve kontrol Bu dezenfeksiyon işlemi yapılırken amaç mümkün olduğunca edilmelidir. az miktarda istenmeyen yan ürün elde etmektir. Bu sonuç, Bu havuzlardaki sular için yapılan işlemler öncelikle dezenfeksiyon işleminin başarılı olarak gerçekleşmesine ve mikroorganizmaların(bakteriler, virüsler vb.) yok edilmesi dolayısıyla klor miktarı, sıcaklık ve pH değerlerinin belirli bir veya azaltılmasını sağlar. Bu proses dezenfeksiyon ya da oranda tutulabilmesine bağlıdır. sterilizasyon olarak adlandırılabilir. Dezenfeksiyon için en sık kullanılan işlem klorlamadır. Flokülasyon Dezenfeksiyon -- Klor -- Kontrolör Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Seviye ölçümü Havuz hidroliği, yüzme havuzlarındaki suların sürekli sırasında haznede az su bulunuyorsa havuz yeni taze su olarak devridaimi anlamına gelir. İyi bir havuz hidroliği ile ile beslenir, haznedeki su çoğaldığı zaman pompa tekrar dezenfeksiyon maddelerinin yayılımı daha iyi gerçekleşir. çalışmaya başlar. Seviye ölçümü hidrostatik bir proseste Havuz hidroliği tekniğinde havuzun üst yüzeyinden de gerekli olabilir. Bu sebeple basınçsız veya açık tanklarda temizlenmesinin yanı sıra, sızdırma tekniği de kullanılır. Bu kullanılmak üzere olan problar da mevcuttur. Seviye teknikte basınçlı su havuz kenarlarından jetler aracılığı ile probları, sıvıların seviyesini belirlemek üzere geliştirilmiş taşma oluğuna iletilir, burdan da taşan suları tutan hazneye basınç ölçerlerdir. JUMO avantajlı teknik özellikler, ulaşır. paslanmaz çelik ya da plastik materyal, çeşitli proses ve Bu hazne taşan suları düzenlemekle birlikte, kullanılmadığı elektrik bağlantı tipleri ve özel kablolardan oluşan seviye zaman da devridaim için gerekli olan suyu depolar. ölçümündeki geniş yelpazesini hizmetinize sunuyor. Bu haznedeki seviye ölçümü filtre pompasının az su bulunduğu zamanlarda çalışmasını engeller. Devridaim Depolama -- Seviye -- Gösterge Yüzme havuzu -- pH değeri -- Klor -- Kontrolör -- Seviye -- Sıcaklık -- Gösterge pH düzenlemesi -- pH değeri -- Kontrolör 16 17 Saf su Saf su birçok üretim prosesi için gereklidir. Örneğin; yarı iletken endüstrisinde temizlik, gıda endüstrisinde temizlik malzemelerinin kullanımından sonra son arındırma, ilaç endüstrisinde temizlik ve seyreltme aracı olarak kullanılır. JUMO ürünleri sayesinde prosesiniz için gerekli olan güvenilir kalitedeki saf suyu elde edebilirsiniz. Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf suda pH ölçümü Saf su Soğutma suyu Atık su JUMO tecLine pH JUMO ecoTRANS pH/Lf 03 Saf su ile çalışılan bazı alanlarda pH pH kombinasyon elektrotu, KCl sıvı dolumlu, tekrar doldurulabilir pH değeri, redoks potansiyeli, iletkenlik ve sıcaklık için mikroprosesör-transmiter/kontrolör ölçümünün yapılması zorunludur. Model 201020 Model 202723, 202732 Saf suda düşük iletkenlik, düşük miktarda iyonların bulunması pH ölçümünde teknik problemlere sebep USP<645> olur. JUMO bunun için çözüm olarak tekrar doldurulabilir KCl hazneli JUMO techLine pH elektrotlarını sunuyor. İletkenlik ölçümü Saf suyun kalitesinin denetlenmesi için en doğru ve en güvenilir metot iletkenliğin takip edilmesidir. Saf suda iletkenlik için tam donanımlı ölçüm JUMO dTRANS pH/CR/AS 02 JUMO AQUIS touch S/P pH değeri, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/ kontrolör serisi Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazları Model 202551, 202552, 202553 Model 202580, 202581 zinciri; saf su transmiteri/kontrolörü USP<645> JUMO AQUIS 500 CR, JUMO dTRANS CR 02 veya JUMO ecoTRANS Lf 03, entegre sıcaklık ölçerli iletkenlik sensörü JUMO tecLine CR ve uygun bağlantı kablosundan oluşur. JUMO yüksek saflıkta su ölçümü transmiterleri, ASTMD 1125-95'e göre belirlenen kesin hücre sabiti ve sıcaklık kompanzasyonu değerlerini cihaza girmemize ve USP(su iletkenliği <645>)'ye göre yüksek güvenirlilikle JUMO tecLine CR Paslanmaz çelik veya titanyum materyalli 2 elektrotlu kondüktif iletkenlik sensörü Model 202924 JUMO Proses ve geri çekilebilir armatürler JUMO MIDAS C18 SW Paslanmaz çelik materyal OEM basınç transmiteri deniz suyu için Model 202822, 202825, 202831 Model 401012 limit değerleri izlememize olanak sağlar. ASTM Sertifikası JUMO flowTRANS MAG S01 JUMO LOGOSCREEN fd Endüstriyel kullanımlar için elektromanyetik debimetre FDA'ya uygun kağıtsız kayıt cihazı Model 406015 Model 706585 18 19 İlaç sektöründe saf su Saf suyun elde edilmesi ilaç endüstrisindeki en önemli Saf suların kalitesi(saf su, yüksek saflıktaki su, enjeksiyon proseslerden biridir. Saf su olmadan üretim için gerekli suları vb.) için birçok norm tanımlanmıştır. Örneğin; ASTM bir çok etkili madde elde edilemez, zira saf suyun kalitesi International, EP(Pharmacopoea Europaea, Ph. Eur.), ürünlerin kalitesi ve bu kalitenin sürdürülmesi için bir ön USP(United States Pharmacopeia), DIN ve ISO. koşuldur. Saf sulardaki çalışmalar için oluşan bütün talepleri kondüktif Saf suyun kalitesinin, iletkenliği üzerinde gözlemlenmesi en iletkenlik ölçüm hücresi JUMO tecLine CR karşılıyor. doğru ve en güvenilir metottur. Sanitasyon -- Sıcaklık Ön filtreleme Yumuşatma -- pH değeri -- Basınç -- Gösterge -- İletkenlik (İyon değiştirici) Filtreleme Ters ozmos -- İletkenlik -- Basınç -- Gösterge Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Atık su Saf su üretimi Saf su birçok üretim prosesi için gereklidir. Örneğin; yarı Ultrafiltrasyon tipik bir membran prosesidir. Ultra iletken endüstrisinde temizlik, gıda endüstrisinde temizlik filtrelemede gözenekler oldukça büyüktür. Böylece zar malzemelerinin kullanımından sonra son arındırma, ilaç gözeneklerinden daha büyük olan unsurlar ayrıştırılarak endüstrisinde temizlik ve seyreltme aracı olarak kullanılır. uzaklaştırılır. Saf su üzerinde yapılacak işlemler için gereklilikler göz Elektrokimyasal deiyonizasyon ise saf su üretimindeki en son önünde bulundurarak öncesinde ve sonrasında farklı teknolojidir. Anot ve katot arasında bir voltaj uygulandığında uygulamalar gerçekleştirilmelidir. anyonlar ve katyonlar birleşir. Bunun sonucunda iyon En sık uygulanan prosesler ters ozmos, iyon değiştirici, ultrafiltrasyon ve değiştiricileri ile akan sudan iyonlar uzaklaştırılır. elektrokimyasal deiyonizasyon(EDI) olmaktadır. İyon değiştiricisinin içinde hareketli iyonlar bulunur. Bu iyon değitiriciler kimyasal yapılarından dolayı iyonları aynı tip yüke sahip iyonlarla değiştirebilirler. Sanitasyon -- Sıcaklık Kayıt cihazı Gazsızlaştırma İyonlardan arındırma (EDI) -- İletkenlik -- pH değeri Depolama -- Seviye -- Gösterge 20 21 Soğutma suyu Birçok endüstriyel proseste sıcaklığın düşürülmesi gereken durumlar oluşur. Bu sebeple teknolojik proseslerde soğutma suyu sıcaklık taşıyıcı olarak kullanılır. Suyun veya sulu çözeltilerin soğutma aracı olarak kullanıldığı tüm alanlarda su kalitesinin kontrolü sağlanabilir. Bu kontrolü gerçekleştirebilmeniz için JUMO ideal bir çözüm olarak endüktif iletkenlik sensörlerini hizmetinize sunuyor. Kondansatör Soğutma kulesi Redoks potansiyeli İletkenlik Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma kulelerinin hijyenik çalışması için kullanılan ölçüm teknolojisi Soğutma suyu Atık su JUMO tecLine Rd/HD Rd JUMO tecLine Cl2 Redoks kombinasyon elektrotları Serbest klor için Model 201025, 201026 Model 202630 JUMO dTRANS pH/CR/AS 02 JUMO AQUIS touch S/P pH değeri, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/kontrolör serisi Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazları Ocak 2015'ten itibaren, buharlaştırmalı soğutma kulelerinin hijyenik çalışmasını korumak için üreticilere ve operatörlere yeni bir teknik yönetmelik(VDI 2047, oluşturulmuştur. ve planlanan Bu yasaya Sayfa 2) yönetmelik istinaden operatörler prosesin hijyenik bakımı ve onarımından sorumludur. Bu düzenlemelerin mevcut tesisler için geriye dönük olarak uygulanması da amaçlanmıştır. Model 202551, 202552, 202553 Model 202580, 202581 JUMO yeni soğutma kulelerinin devreye alınması için uygun ölçüm ve kontrol cihazları sunarken, mevcut tesislerin yenilenmesi ve revizyonunda da önemli bir rol oynamaktadır. JUMO VDI yönetmeliğine uyacak şekilde sıvı analizi için tasarlanmış dokunmatik ekranlı ve modüler çok kanallı JUMO AQUIS Touch serisi cihazları sunar. Soğutma kulesinin iletkenlik ölçümüyle tuzdan arındırılmasına ek olarak cihaz, soğutma kulesi hijyeni için biyositlerin kontrollü dozajlanmasını JUMO AQUIS 500 pH/CR/Ci/AS JUMO CTI-500 pH değeri, redoks potansiyeli, amonyak konsantrasyonu, klor, klor dioksit, ozon, kondüktif/endüktif iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/kontrolör serisi Plastik gövde içerisinde endüktif iletkenlik transmiteri Model 202755 Model 202560, 202565, 202566, 202568 da sağlar. Biyosit dozlama sırasında tuzdan arındırma çevrimi, biyositin maruz kalma süresi ve tüm önemli parametrelerin limit değerlerinin izlenmesi ve kontrolü sağlanabilir. JUMO ecoTRANS pH/Lf 03 JUMO flowTRANS MAG S01 pH değeri, redoks potansiyeli, iletkenlik ve sıcaklık için transmiter/anahtarlama cihazı Endüstriyel kullanımlar için elektromanyetik debimetre Model 202723, 202732 Model 406015 22 23 Atık su Atık sular pis su arıtma tesislerinde arıtılır. Buralarda mekanik işlemlerin yanı sıra biyolojik ve kimyasal prosesler de uygulanır. Basınç, seviye ya da debi; JUMO ile tüm prosesinizi donatabilirsiniz. Basınç ölçüm cihazlarımız atık su teknolojisinde yürütülen bütün proseslerde kullanılabilir. Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Saf su Soğutma suyu Havalandırma havuzlarındaki oksijen kontrolü Atık su JUMO tecLine Rd/HD Rd JUMO AQUIS touch S/P Redoks kombinasyon elektrotları Model 201025, 201026 Sıvı analizi için çok kanallı ölçüm cihazları JUMO ecoTRANS pH/Lf 03 JUMO ecoLine O-DO/NTU pH değeri, redoks potansiyeli, iletkenlik ve sıcaklık için mikroprosesör-transmiter/ anahtarlama cihazı Çözünmüş oksijen ve bulanıklık için optik sensör JUMO AQUIS 500 RS transmiter/kontrolör Model 202580, 202581 Bakterilere optimal yaşam şartlarının sağlanması için havalandırma havuzları sürekli olarak oksijen(O2) ile beslenmelidir. Havalandırma için gereken enerji arıtma tesisinin kulandığı enerjinin %50-%80'ine tekabül eder. Bu sebeple havalandırma havuzundaki oksijen miktarının belirlenmesi için harcanan enerjinin tasarrufunu sağlamak bu alandaki en önemli noktadır. Havalandırma Model 202723, 202732 Model 202613, 202569, 202670 havuzlarındaki oksijen miktarının belirlenmesi ve devamlı olarak düzenlenmesi mutlak bir gerekliliktir. Bunun için JUMO, dTRANS O2 01 iki telli transmiter ile dayanıklı ve hesaplı ölçüm olanağı sağlıyor. Çürümenin gözetimi Çürüme kulesindeki bakteriler JUMO flowTRANS MAG S01 JUMO LOGOSCREEN nt Endüstriyel kullanımlar için elektromanyetik debimetre TFT ekranlı, CF kartlı ve USB arayüzlü kağıtsız kayıt cihazı Model 406015 Model 706581 yaşamlarını sürdürebilmek için 35-37°C sabit bir sıcaklığa ihtiyaç duyarlar. Bu sebeple çürüme kulesindeki sıcaklığın kontrolü şarttır. Bu işlem için ihtiyacınız olan doğru cihazlar; ATEX onaylı JUMO PROCESStemp direçli termometre ve JUMO di 308 dijital göstergedir. Sıcaklık haricinde çürüme kulesindeki seviye ve basınç da denetlenmelidir. Ex bölgelerindeki basınç ve seviye JUMO exTHERM-AT JUMO MIDAS S21 Ex JUMO dTRANS p20 Yüzey montaj Ex-proof termostat, Zone 1, 2, 21 ve 22 için Basınç transmiteri Model 404710 Göstergeli proses-basınç transmiteri JUMO dTRANS p33 JUMO MAERA S29 Model 605055 Model 403025 ölçümü için, JUMO dTRANS p20 basınç transmiteri ve JUMO dTRANS p33 seviye probu ideal çözümler sunar. Ölçülen değerlerin izlenmesi için, ölçüm noktaları JUMO LOGOSCREEN nt kayıt cihazına bağlanabilir. JUMO PROCESStemp Proses teknolojisi için RTD sıcaklık sensörü Model 902820 Basınç transmiteri ve seviye ölçüm probu Model 404753 Titanyum materyalli seviye probu Model 404393 24 25 Endüstriyel atık su Endüstriyel atık sular üretim prosesleri(örneğin; gıda, kağıt, Örnek: Galvanik atık suların arıtılması kimya, tekstil, metal endüstrisi vb) sonucunda ortaya çıkan Kaplama banyosunda çinko ve demir gibi baz metallerden atıklardır. Endüstriyel atık sular meydana geldikleri endüstri yapılmış nesnelere koruyucu bir kaplama yapılır. Burada dalına göre sınıflandırılırlar. Kağıt endüstrisinde oluşan atık örneğin; bakır veya nikel bir tabakadan bahsedilebilir. sular ayrıştırılması zor olan organik maddelerden oluşurlar. Galvanik atık sularını arıtmadaki ilk adım, suyu siyanür Metal endüstrisinde oluşan atık sularda petrol, yağ ve ağır ve kromatın zehirli etkilerinden arındırmaktır. Zehirli metaller mevcuttur. etkilerden arındırma işlemi sürekli akış sistemlerinde Bu endüstriyel atık sular herhangi bir yere aktarılmadan gerçekleştirilir. Detoksifikasyon tamamlandıktan sonraki önce arındırılmalıdırlar. Arıtılan su, ya üretim prosesinde aşamalar şu şekilde gerçekleşir: nötrleştirme, çökeltme, tekrar kullanılmak üzere yönlendirilebilir ya da çökelen ürünlerin uzaklaştırılması ve çamurun atılması. kanalizasyona gönderilebilir. Bu noktada temizlenmiş atıklar kanlizasyon sistemine gönderilir. Kaplama tesislerinde pH ölçümü Suyu siyanürün zehirleyici etkisinden arındırabilmek için pH değerinin an az 10 olması gerekir. Kromat daha asidik bir ortamda sudan uzaklaştırılabilir. Dolayısı ile galvanik havuzların kontrolü ve detoksidasyon prosesleri için pH ölçümü gereklidir. Bu işlem için uygun olan ürünler; JUMO AQUIS 500 pH transmiter/kontrolör ve ona bağlanacak JUMO tecLine pH elektotlarıdır. Kanalizasyon Filtreleme sistemi Çökeltme -- Seviye -- Gösterge -- pH değeri -- İletkenlik Ön çökeltme tankı Su ve atık su teknolojisi Ölçüm ve kontrol teknolojisi İçme suyu Yüzme havuzu suyu Havuz suyu Soğutma suyu Atık su Evsel atık su Atık sular pis su arıtma tesislerinde arıtılır. Bu tesislerde suda çözünmüş kolloidal, organik kirleticileri parçalayabilen mekanik proseslerin yanı sıra biyolojik ve kimyasal sayısız mikroorganizma(örneğin bakteri) bulundurur. prosesler de gerçekleştirilir. Tıkayıcı maddelerin çoğu Son arıtma havuzunda bu çamurun çökeltilmesi sağlanır filtreleme sistemi tarafından tutulur. ve havuzun alt kısmında toplanır. Toplanan bu çamur sudan Çökeltme evresinde kum gibi ağır maddelerin ayrımı uzaklaştırılır veya tekar kullanılmak üzere havalandırma gerçekleştirilir. havuzuna iletilir ya da fazlalık olarak çürütme kulesine Arıtma işleminin son mekanik prosesi ön çökeltme tankıdır. nakledilir. Çökeltme evresinden sonra suda bulunmaya devam eden Çürüme biyolojik arıtmanın son evresidir. Çürüme kulesinde hafif maddeler bu proseste havuzun tabanından dışarı atılır çamur dengelenir. Dengelemekten kasıt özel bakteriler ve ham çamuru oluştururlar. Arıtılan su havalandırma sayesinde organik bağların mümkün olduğunca etkili havuzuna iletilirken, ham çamur da çürütme kulesine anaerobik parçalanmasıdır. Bu bakteriler çürüyen çamurun aktarılır. organik unsurlarını biyolojik gazlara çevirir. Atık suyun biyolojik olarak arıtılması havalandırma havuzunda gerçekleştirilir. Su bu havuza aktarıldığında hala içerisinde aktif çamur bulunur. Bu aktif çamur içerisinde atık Havalandırma havuzu Çürütme kulesi -- Oksijen -- pH değeri -- Sıcaklık -- Gösterge -- Kontrolör -- Seviye -- Basınç -- Sıcaklık -- pH değeri -- Gösterge Son arıtma havuzu -- pH değeri -- Sıcaklık -- Gösterge -- Bulanıklık Kayıt cihazı 26 27 www.jumo.net Norma-Werk Briey, Fransa PR 00059 TR/00537743/2017-02-01/V3 www.jumo.net
