ekonomi bakanlığı vizyon sunumu

EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI
VİZYON
Derya EKİCİ
30 KASIM 2011
İZMİR
Sunuş Planı
Genel Ekonomik Görünüm
Ekonomi Bakanlığı Vizyonu ve Misyonu
Ekonomi Bakanlığı Teşkilat Yapısı ve Ana Hizmet Birimlerinin Görevleri
2
GENEL EKONOMİK
GÖRÜNÜM
Yıllık Büyüme Oranları
* Orta Vadeli Program hedefi
Kaynak: TÜİK
 Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir.
Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 2002-2010
döneminde ortalama büyüme oranı %5,1 olmuştur. 2011 yılının ilk
yarısında ise ekonomi %10,2 oranında büyümüştür.
4
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
 2011 Kasım ayında kapasite
gerçekleşmiştir.
kullanım oranı
%76,9 düzeyinde
5
Sanayi Üretim Endeksi
Kaynak: TÜİK
 Sanayi üretim endeksi 2011 Eylül ayında 127,5 olmuş, bir önceki yılın aynı
ayına göre %12,0 oranında artmıştır.
6
Enflasyon (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre)
Kaynak: TÜİK
 TCMB’nin 2011 yılındaki IV. Enflasyon Raporu’nda, 2011 yılı sonundaki
enflasyon beklentisinin orta noktası %8,3 düzeyindedir.
7
Reel Efektif Döviz Kuru (2003=100)
Kaynak: TCMB
 2011 yılının Ekim ayı sonu itibariyle 2010 yılının aynı ayına göre, TL reel
olarak TÜFE bazlı endekse göre %18,9 ve ÜFE bazlı endekse göre %16,7
oranında değer kaybetmiştir.
8
Ödemeler Dengesi
Milyon Dolar
I- CARİ İŞLEMLER HESABI
A. DIŞ TİCARET DENGESİ
B. HİZMETLER DENGESİ
C.GELİR DENGESİ
D.CARİ TRANSFERLER
II- SERMAYE HESABI
III- FİNANS HESAPLARI
Doğrudan Yatırımlar
Yurtdışında
Yurtiçinde
Sermaye
Giriş
Çıkış
Diğer Sermaye (Net)
Gayrimenkul (Net)
Portföy Yatırımları
Diğer Yatırımlar
Rezerv Varlıklar
IV- NET HATA NOKSAN
2008
-41.959
-53.021
17.311
-8.362
2.113
-60
37.316
16.955
-2.549
19.504
14.712
14.747
-35
1.855
2.937
-5.014
24.318
1.057
4.703
2009
2010
-13.991 -47.695
-24.850 -56.445
16.749 14.624
-8.189 -7.322
2.299 1.448
-42
-56
8.967 43.070
6.858 7.816
-1.553 -1.464
8.411 9.280
6.170
6.252
-82
459
1.782
6.477
6.512
-35
309
2.494
227 16.093
1.993 31.970
-111 -12.809
5.066 4.681
2010*
2011*
-30.210 -60.656
-37.648 -70.058
11.483 14.530
-5.035 -6.292
990 1.164
-50
0
28.103 48.391
4.212 9.263
4.212 9.263
5.448 10.915
3.384
3.404
-20
215
1.849
9.283
11.226
-1.943
126
1.506
13.076
19.295
-8.480
2.157
14.364
30.157
-5.393
12.265
*Ocak-Eylül
Kaynak: TCMB
9
2012-2014 Orta Vadeli Program Hedefleri
GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlarla)
Kişi Başına Milli Gelir (GSYH, Dolar)
GSYH Büyümesi (1)
İşsizlik Oranı (%)
Turizm Gelirleri (Milyar Dolar)
Cari İşlemler Dengesi (Milyar Dolar)
Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%)
2011*
2012*
2013*
2014*
766
10,363
7,5
10,5
24
-71,7
-9,4
822
10,973
4
10,4
26
-65,4
-8
888
11,716
5
10,2
29
-67
-7,5
952
12,412
5
9,9
31
-67,1
-7
* (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2011)
(1) Sabit fiyatlarla yüzde değişimi göstermektedir.
(2) İthal edilen ham petrolün ortalama maliyetini yansıtmakta olup Kalkınma Bakanlığı tarafından tahmin edilmiştir.
 OVP’nin amacı; büyümeyi sürdürmek, cari işlemler açığını
azaltmak, makroekonomik ve finansal istikrarı korumaktır.
10
Mal Ticaret Hedefleri
(Milyar Dolar)
2010* 2011** 2012** 2013** 2014**
İhracat
114 134,8 148,5 165,7 185,1
İthalat
185,5 236,9 248,7 272,5 295,9
D.T. Hacmi
299,5 371,7 397,2 438,2 -110,8
D.T. Dengesi
-71,6 -102,1 -100,2 -106,8 -110,8
İhracat/İthalat (%) 61,4
56,9
59,7
60,8
62,6
*Gerçekleşme (Kaynak: TÜİK)
**Beklenti (Orta Vadeli Program, Kalkınma Bakanlığı - 13/10/2010)
11
Dış Ticaretin Gelişimi
2008 - 2010 / 2011 Ocak-Eylül
İhracat (FOB)
Enerji* İhracatı
Altın İhracatı
İthalat (CIF)
Enerji İthalatı
Altın İthalatı
Dış Ticaret Hacmi
Dış Ticaret Dengesi
Enerji Dışı Denge
İhracat / İthalat (%)
Yıllık (Milyar $) Ocak-Eylül (Milyar $) Değişim (%)
2008 2009 2010
2010
2011
2010/2011
132,0 102,1 113,9
81,7
99,5
21,8
7,5
3,9
4,47
3,1
5,0
60,8
3,6
4,6
2,07
1,8
0,8
-56,3
202,0 140,9 185,5
130,6
181,7
39,1
48,3 29,9 38,5
27,1
39,3
45,0
5,0
1,6
2,5
1,7
5,1
203,9
334,0 243,1 299,4
212,3
281,2
32,5
-69,9 -38,8 -71,7
-48,8
-82,2
68,2
-29,2 -12,8 -37,6
-24,8
-47,8
92,6
65,3 72,5 61,4
62,6
54,8
--
* Enerji, 27. fasıla karşılık gelmektedir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2011 Ocak-Eylül döneminde, 2010’un aynı dönemine kıyasla;
 İhracat ve ithalat sırasıyla %21,8 ve %39,1oranında artış kaydetmiştir.
 Dış ticaret açığı % 68,2’lik artışla, 82,1 milyar dolara yükselmiştir.
12
İhracatın Aylık Gelişimi
2011 Eylül ayında, 2010 Eylül ayına göre, ihracat %21,1 oranında artarak 10,8
milyar dolar, ithalat ise %35,5 oranında artarak 21,2 milyar dolar olmuştur.
13
Başlıca İhraç Ürünleri
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Milyon Dolar
İHRACAT
İTHALAT
DENGE
DEĞ. %
(Ocak-Eylül)
2010 2011 2010
2011
2010 2011 2010/2011
Motorlu kara taşıtları
10.059 11.777 8.592 12.711 1.467 -934
17,1
Elektriksiz makinalar
6.788 8.522 14.877 20.474 -8.089 -11.952
25,5
Demir ve çelik
6.174 8.390 11.733 15.255 -5.559 -6.865
35,9
Örme giyim eşyası ve aksesuarları
5.641 6.437 724
886
4.917 5.551
14,1
Elektrikli makinalar
5.212 6.260 10.400 12.595 -5.188 -6.335
20,1
Mineral yakıt ve yağlar
3.077 4.949 27.081 39.267 -24.004 -34.318
60,8
Demir veya çelikten eşya
3.476 4.253 1.406 1.933 2.070 2.320
22,3
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları 3.357 3.899 1.126 1.510 2.231 2.389
16,1
Plastik ve plastikten mamul eşya
2.701 3.441 7.055 9.769 -4.354 -6.328
27,4
Meyveler, kabuklu yemişler
2.134 2.419 235
289
1.899 2.130
13,4
LİSTE TOPLAMI
48.619 60.349 83.229 114.689 -34.610 -54.340
24,1
TOPLAM
81.715 99.502 130.554 181.661 -48.839 -82.159
21,8
* Değişim ihracata göredir.
Kaynak: TÜİK
14
Başlıca İthal Ürünleri
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Milyon Dolar
İTHALAT
(Ocak-Eylül)
2010 2011
Mineral yakıt ve yağlar
27.081 39.267
Elektriksiz makineler
14.877 20.474
Demir ve çelik
11.733 15.255
Motorlu kara taşıtları
8.592 12.711
Elektrikli makinalar
10.400 12.595
Plastik ve plastikten mamul eşya
7.055 9.769
İnciler, kıymetli taş ve metal mamulleri 2.088 5.830
Organik kimyasal müstahsallar
3.222 4.273
Eczacılık ürünleri
3.177 3.408
Bakır ve bakırdan eşya
2.304 3.233
LİSTE TOPLAMI
90.528 126.814
TOPLAM
130.554 181.661
İHRACAT
2010 2011
3.077 4.949
6.788 8.522
6.174 8.390
10.059 11.777
5.212 6.260
2.701 3.441
2.925 2.381
350 407
410 431
764 1.089
38.460 47.647
81.715 99.502
DENGE
DEĞ. %
2010 2011 2010/2011
-24.004 -34.318 45,0
-8.089 -11.952 37,6
-5.559 -6.865
30,0
1.467 -934
47,9
-5.188 -6.335
21,1
-4.354 -6.328
38,5
837 -3.449 179,2
-2.872 -3.866
32,6
-2.767 -2.977
7,3
-1.540 -2.144
40,3
-52.068 -79.167 40,1
-48.839 -82.159 39,1
* Değişim ithalata göredir.
Kaynak: TÜİK
15
İhracatın Bölgesel Dağılımı
(Milyon Dolar)
A- AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ (27)
B- TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ
C- DİĞER ÜLKELER
1- DİĞER AVRUPA
2- AFRİKA
Kuzey Afrika
Diğer Afrika
3- AMERİKA
Kuzey Amerika
Orta Amerika ve Karayip
Güney Amerika
4- ASYA
Yakın ve Ortadoğu
Diğer Asya
5- AVUSTRALYA VE YENİ ZELANDA
6- DİĞER ÜLKE ve BÖLGELER
Genel Toplam
2010
4.356
165
4.388
874
653
467
185
475
323
32
120
2.351
1.683
667
34
2
8.909
Eylül
Değ (%)
2011
10,5
4.811
21,3
200
31,7
5.779
26,1
1.101
34,6
878
11,4
521
93,0
358
32,8
631
32,5
429
36,8
44
32,4
159
31,9
3.099
37,3
2.312
18,1
788
19,0
40
1099,2
28
21,1
10.790
Ocak-Eylül
Değ (%)
2011
2010
24,5
46.971
37.714
21,0
1.808
1.494
19,3
50.723
42.506
13,1
9.271
8.195
6,5
7.397
6.943
-8,2
4.854
5.289
53,8
2.543
1.653
32,8
5.820
4.383
30,5
3.926
3.008
-4,4
464
486
60,7
1.430
890
22,6
27.762
22.647
23,6
20.216
16.362
20,1
7.546
6.285
22,5
346
282
127,0
128
56
21,8
99.502
81.715
Kaynak: TÜİK
16
İthalatın Bölgesel Dağılımı
(Milyon Dolar)
A- AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ (27)
B- TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ
C- DİĞER ÜLKELER
1- DİĞER AVRUPA
2- AFRİKA
Kuzey Afrika
Diğer Afrika
3- AMERİKA
Kuzey Amerika
Orta Amerika ve Karayip
Güney Amerika
4- ASYA
Yakın ve Ortadoğu
Diğer Asya
5- AVUSTRALYA VE YENİ ZELANDA
6- DİĞER ÜLKE ve BÖLGELER
Genel Toplam
2010
6.085
65
9.494
2.231
403
252
151
1.458
1.106
53
299
4.876
1.203
3.674
58
468
15.644
Eylül
2011
Değ (%)
7.420
21,9
82
27,2
13.702
44,3
3.689
65,4
740
83,9
339
34,7
401
166,0
1.961
34,4
1.436
29,8
70
31,9
454
51,9
6.512
33,5
1.825
51,8
4.687
27,6
70
21,2
730
56,0
21.204
35,5
Ocak-Eylül
2010
2011
Değ (%)
50.341
69.007
37,1
635
783
23,4
79.578
111.871
40,6
21.524
26.372
22,5
3.577
5.269
47,3
2.344
2.569
9,6
1.233
2.700
118,9
11.592
17.443
50,5
9.086
13.280
46,2
418
692
65,7
2.088
3.471
66,2
37.982
55.868
47,1
9.268
15.538
67,7
28.714
40.330
40,5
328
471
43,7
4.575
6.448
41,0
130.554
181.661
39,1
Kaynak: TÜİK
17
İhracat ve İthalatta İlk Beş Ülke (Ocak-Eylül 2011)
İhracatımızda İlk 5 Ülke (% Pay)
İthalatımızda İlk 5 Ülke (% Pay)
Kaynak: TÜİK
18
Avro Bölgesi Borç Krizi
Kriz
EFSF’ nin
Oluşumu
Küresel
Beklentiler
• Avro Bölgesi’ndeki sorunlar 2008 küresel kriziyle görünür hale gelmiştir.
• En çok Yunanistan, İrlanda, Portekiz,İspanya ve İtalya’yı etkilemiştir (PIIGS).
• Yunanistan’ın tahvil ve bonoları Fitch tarafından 2011 Ocak ayında ‘junk’ (çöp)
olarak deklare edilmiştir.
• ‘Avrupa Finansal İstikrar Aracı’ 440 milyar avro büyüklüğe sahip olup 7
Haziran 2011 tarihinde işlerlik kazanmıştır.
• İtalya ve İspanya’da da krizin derinleşmesi halinde EFSF’nin yetersiz
kalacağından endişe edilmektedir.
• 2013 yılında EFSF’nin yerine daha büyük olması planlanan (başlangıç için 700
milyar avro ) Avrupa İstikrar Mekanizmasının (ESM)
getirilmesi
planlanmaktadır.
• Avro Bölgesi’ndeki borç ve bütçe sorunları sebebiyle kemer sıkma
politikalarının uygulanmaya başlaması, 2011 yılı 2. yarısından itibaren
büyüme beklentilerini olumsuz etkilemiştir.
19
Başlıca Bölgeler ve Ülkeler İtibariyle GSYH Gelişmeleri (2010)
Kaynak: TÜİK ve IMF
 2010 yılında Türkiye Ekonomisi IMF’in %7,8’lik tahmininin ötesinde %9,0
oranında büyümüştür.
 Türkiye, 17. büyük ekonomi durumundadır.
20
Küresel Ekonomik Görünüm
Bazı Ülke-Ülke Gruplarına İlişkin Büyüme Tahminleri (%)
IMF








Yıllar
Türkiye
Avro Bölgesi
ABD
Brezilya
Rusya
Hindistan
ÇHC
2011
7,5
1,6
1,5
3,8
4,3
7,8
9,5
2012
2,5
1,1
1,8
3,6
4,1
7,5
9,0
2016
4,3
1,7
3,4
4,2
3,8
8,1
9,5
Gelişmiş ülkelerdeki toparlanma oldukça zayıf
Küresel büyüme üzerinde aşağı yönlü riskler mevcut
Avro borç krizi derinleşerek devam ediyor
Birçok ülkede ekonomik kriz siyasal krize dönüşmüştür.
AB Komisyonu 2012 için Avro Bölgesi büyüme tahminini %0,5 ve AB büyüme tahminini de %0,6
olarak aşağıya doğru revize etmiştir (10 Kasım 2011)
Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ülkelerden biridir.
Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır.
2002-2010 döneminde ortalama büyüme oranı %5,1 olmuştur.
21
Dünya Ticaretine İlişkin Tahminler
Mal ve Hizmetler Ticaretine İlişkin Tahminler (%)
İhracat
Yıllar
İthalat
Gelişmiş
Yükselen
Gelişmiş
Yükselen
Ekonomiler Ekonomiler Ekonomiler Ekonomiler
Dünya
Ticaret
Hacmi
2011
6,2
9,4
5,9
11,1
7,5
2012
5,2
7,8
4,0
8,1
5,8
2011
3,7
8,5
-
-
5,8
IMF
DTÖ
Kaynak: IMF ve DTÖ
 IMF tahminine göre, dünya toplam mal ve hizmet ticareti hacmi 2011 ve
2012 yıllarında sırasıyla %7,5 ve %5,8 oranında artacaktır.
 Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 2011 yılı için dünya ticaret hacmindeki artışa
ilişkin tahminini %6,5’ten %5,8’e indirmiştir.
22
EKONOMİ BAKANLIĞI
VİZYONU VE MİSYONU
Ekonomi Bakanlığı- Tarihçe
•
•
•
•
•
•
•
Nisan 1920 : İktisat Bakanlığı
Mayıs 1934 : İktisat Bakanlığı (Dış Ticaret Reisliği)
Mayıs 1939 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Dairesi Reisliği)
Mart 1971
: Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı
Aralık 1971 : Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Genel Sekreterliği)
Aralık 1983 : Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı
Aralık 1994 : Dış Ticaret Müsteşarlığı (20 Aralık 1994 - 4059 Sayılı
Kanun)
• Haziran 2011 : Ekonomi Bakanlığı (3 Haziran 2011 tarihli- 637 Sayılı
Kanun Hükmünde Kararname)
24
Misyonumuz
• Ülke ekonomisinin gelişimi ve sosyal refaha katkının artırılması
hedefiyle, kurumsal işbirliğini gözeterek bilgi ekonomisi
temelinde;
yenilikçiliği,
girişimciliği,
rekabet gücünü
uluslararası ekonomik ve ticari işbirliğini
artırmayı teşvik edecek dış ticaret politikalarını oluşturmak ve
uygulamaktır.
25
Vizyonumuz
• Ülkemizin dünya ticaretinde lider ülkeler arasında
yer almasını sağlayacak dış ticaret politikaları
oluşturan ve uygulayan kurum olmak.
26
Planlı ve proaktif bir dış ticaret politikası…
 Stratejik hedefimiz, dünya mal ticaretinden bugün
aldığımız yüzde 0,8’lik payı artırmak.
 Dünya mal ticaretinden 2015 yılında yüzde 1 pay
alarak ihracatımızı 170 milyar dolara, 2023 yılında
da yüzde 1,5 pay alarak 500 milyar dolara
çıkarmaktır.
27
 Yüzde 12’lik ihracat büyümesi ile 2023 yılında 500 milyar dolarlık
ihracat gerçekleştirmek ulaşılabilir bir hedeftir.
28
Teşkilat Yapısı
 Merkez teşkilatı
 Bakan
 Müsteşar
 Müsteşar yardımcılıkları
Genel müdürlükler
Genel müdür yardımcılıkları
Daire başkanlıkları
 Yurtdışı teşkilatı
 Daimi temsilcilikler
 Ticaret Müşavirlikleri
Ticaret Ataşelikleri
 Bölge Teşkilatı
 Bölge Müdürlükleri
 Serbest Bölge Müdürlükleri
29
Yurtdışı Teşkilatı
Halihazırda 131 merkezde toplam
184 personelimiz görev
yapmaktadır.
30
AMERİKA
Buenos Aires New York
Karakas
Sao Paulo
Mexico City Şikago
Ottava
Toronto
Santiago
Miami
Vaşington
San Francisco
Houston
Seattle
Los Angeles
AFRİKA
Abuja
Addis Ababa
Akra
Cezayir
Dakar
Darüsselam
Hartum
İskenderiye
Kahire
Nairobi
Pretoria
Rabat
Trablus
Tunus
Kazablanka
ASYA
Astana
Aşkabat
Bangkok
Bişkek
Cakarta
Duşanbe
Hanoi
İslamabad
Kabil
Kuala Lumpur
Manila
Pekin
Seul
Singapur
GEORGETOWN
Taşkent
Tokyo
Ulan Bator
Yeni Delhi
Almatı
Guangzhou
Hong Kong
Karaçi
Mumbai
Şangay
Georgetown
AVRUPA/KAFKASYA
AB
DTÖ
OECD
Atina
Bakü
Belgrad
Berlin
Bern
Bratislava
Brüksel
Budapeşte
Bükreş
Dublin
Helsinki
Kiev
Kişinev
Kopenhag
Lahey
Lizbon
Lefkoşa
Londra
Lubliyana
Madrid
Minsk
Moskova
Oslo
Paris
Podgorica
Prag
Priştine
Roma
Saraybosna
Sofya
Stokholm
Tiflis
Tiran
Üsküp
Varşova
Viyana
Zagreb
Barselona
Batum
Düsseldorf
Hamburg
Hannover
Kazan
Marsilya
Milano
Münih
Novorossisk
Odessa
Rotterdam
Selanik
St.
Petersburg
Stutgart
Birmingham
Krasnodar
Novosibirsk
Yekaterinbur
g
EKONOMİ BAKANLIĞI
YURT DIŞI TEŞKİLATI
ORTA DOĞU
Abu Dhabi
Amman
Bağdat
Beyrut
Doha
Kuveyt
Manama
Muskat
Riyad
Sana
Şam
Tahran
Tel Aviv
Basra
Cidde
Dubai
Erbil
Halep
Kudüs
Musul
Tebriz
Daimi Temsilci Yardımcılığı
AVUSTRALYA
Sidney
Melbourne
Ticaret Müşavirliği
Ticaret Ataşeliği
İrtibat Büroları
Ana Hizmet Birimleri






İhracat Genel Müdürlüğü
İthalat Genel Müdürlüğü
Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel
Müdürlüğü
 Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
 Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
32
Geleceğe Dönük Projeler
• İhracata Dönük Üretim Stratejisi ve
Girdi Tedarik Stratejisi
• Pazara Giriş Çalışmaları
• İhracatın Desteklenmesi
• Ticaret Politikaları Savunma Araçları
• Yatırımı Teşvik Sistemi
• Yatırım Ortamının İyileştirilmesi
• Ticaret Anlaşmaları
• Yeni Nesil Serbest Bölgeler
• Hizmet Ticareti ve Dış Yatırımlar
• Piyasa Gözetimi ve Denetimi
• Yurtdışı Teşkilatının Güçlendirilmesi
33
İhracata Dönük Üretim Stratejisi
ve
Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES)
34
İhracata Dönük Üretim Stratejisi
Hedef: 2023’te dünya ticaretinden aldığımız payın artırılması
ve ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması.
Amaç: İhracat-üretim-yatırım-istihdamı etkileyen politikaların
birbirini destekleyecek şekilde etkileşimli olarak kullanılması.
Kapsam: İmalat sanayii ve hizmet üretim potansiyelinin
ihracat odaklı değerlendirilmesi, sürdürülebilir ihracat artışı
sağlanması, ihracatta katma değeri yüksek ve teknoloji yoğun
sektörlere geçilmesi.
Kurul: Başbakanlık Genelgesi (2010/12) ile “İhracata Dönük
Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu” kurulmuştur.
35
GİTES- Amaç
Girdi Tedarik Stratejisi
Tüm tedarik zincirinde daha fazla katma değerin
Türkiye’de bırakılması, ara malı ithalat bağımlılığının
azaltılması, tedarik sürekliliği ve güvenliği ile ihracatta
sürdürülebilir küresel rekabet gücü artışının sağlanması
36
GİTES - Yöntem
• Sektörel çalışma grupları kuruldu.
ARA MALI İTHALATININ SEKTÖRLERE** GÖRE DAĞILIMI (2010)
DEMİR-ÇELİK ve MADENCİLİK*
% 28,5
OTOMOTİV ve MAKİNA
% 19,2
KİMYASALLAR
% 21,6
TARIM
% 7,5
TEKSTİL
% 9,9
* Mineral yakıtlar ve yağlar (bitümenli taşkömürü ve antrasit hariç) dahil edilmemiştir.
** DTÖ SITC Sektörel Sınıflaması baz alınmıştır.
37
GİTES
GİTES Sanayi Sektör Stratejileri Eylem
Planlarına Girmiştir.
GİTES ve Sektör Stratejileri Arasında Bütünlük
ve Eşgüdüm Sağlanmaktadır.
Yatırım Teşvik Politikaları
GİTES Sonuçları da Dikkate Alınarak Yeniden
Şekillendirilmektedir…
38
Yatırım-Teşvik Politikaları
Yatırım-teşvik
politikalarını
ülke
ihtiyaçları
paralelinde değerlendiriyoruz ...
Bu sistemle, ülkemize yeni teknoloji transferi
sağlayacak, istihdam olanaklarını artıracak, katma
değeri yüksek, ekonomimizin rekabet gücünü
artıracak, ithalata bağımlılığı ve cari açığı azaltacak
stratejik yatırımların teşvik edilmesini hedefliyoruz.
39
Yatırım-Teşvik Politikaları
Mevcut yatırım teşvik sistemi 3 ana bölümden
oluşmaktadır:
Bölgesel Teşvik Sistemi
Büyük Proje Teşvik Sistemi
Genel Teşvik Sistemi
40
Yatırım-Teşvik Politikaları
Destek Unsurları
Genel Teşvik
Sistemi
Bölgesel Teşvik Sistemi
I. ve II.
Bölge
III. ve IV. Bölge
Büyük Ölçekli
Yatırımlar
KDV İstisnası




Gümrük Vergisi
Muafiyeti




Vergi İndirimi



Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği



Yatırım Yeri Tahsisi



Faiz Desteği

41
Yatırım-Teşvik Politikaları
2011 yılının Ocak-Eylül döneminde Türkiye’ye
uluslararası doğrudan yatırım girişi 10,9 milyar
dolar seviyesine ulaşarak, 2010 yılında ulaşılan
9,1 milyar dolarlık seviyeyi geride bırakmıştır.
 2011 yılı Eylül sonu itibarıyla Türkiye’de 28.833
adet uluslararası sermayeli şirket faaliyet
göstermektedir.
42
Devlet Yardımları
İhracatımızda Rekabet Gücü
Devlet yardımları sistemi ihracat stratejisine paralel olarak; projeye dayalı,
ihtiyaca uygun hazırlanan, ihracatçılarımızın üretim alt yapıları ile Ar-Ge ve
inovasyon yeteneklerinin geliştirilerek uluslararası pazarlarda rekabet güçlerinin
artırılmasını hedefleyen, hedef pazara ve öncelikli sektöre göre farklılaştırılmış
destek unsurlarını içeren destek programları
Yurtiçi Uluslararası İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi,
Yurtdışında Gerçekleştirilen Fuarlara Katılımın Desteklenmesi,
Ar-Ge Yardımı,
Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi,
Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği, İstihdam Yardımı, Tasarım Desteği,
Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi
43
Pazara Giriş Komitesi
Pazara Giriş Komitesi
Pazara giriş konusunda Ekonomi Bakanlığı TİM,
TOBB, DEİK, TUSKON, TÜSİAD, MÜSİAD, TMMMB
ve Müteahhitler Birliği gibi kurum ve kuruluşlar ile
işbirliği içinde…
Hedef Ülkeler (2010-2011)
ABD, Çin, Rusya, Hindistan, Brezilya, Kanada,
Polonya, Nijerya, Mısır, İran, Suudi Arabistan,
Cezayir, Libya, Ürdün ve Katar
44
Ticari İlişkiler
İkili Ticari İlişkiler
Avrupa, Asya-Pasifik, Avrasya, Orta Doğu ve Kuzey
Afrika, Sahra Altı Afrika, Amerika
Bölgesel ve Çoklu Ticari İlişkiler
AB, EİT, D8, KEİ, İKÖ, İSEDAK
Çok Taraflı Ticari İlişkiler
DTÖ, OECD, ACTA
45
STA Ülkeleri
1. EFTA (Norveç, İsviçre,
İzlanda Liechtenstein)
2. İsrail
3. Makedonya
4. Hırvatistan
5. Bosna Hersek
6. Filistin
7. Tunus
8. Fas
9. Suriye
10. Mısır
11. Arnavutluk
12. Gürcistan
13. Karadağ
14. Sırbistan
15. Şili
16. Ürdün
17. Lübnan*
18. Morityus*
(*) İç Onay Sürecinde
46
İhracatın Özel Bölgelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
2009
2010
OECD
EFTA
Karadeniz Ekonomik İşbirliği
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
BDT
Türk Cumhuriyetleri
İslam Konferansı Teşkilatı
STA Ülkeleri**
TOPLAM
55.832
4.336
12.273
5.948
7.957
3.399
28.627
13.773
102.143
61.492
2.416
14.456
7.617
10.288
3.921
32.470
12.702
113.883
%
Değişim
10,1
-44,3
17,8
28,1
29,3
15,3
13,4
-7,8
11,5
% Pay
(2010)
54,0
2,1
12,7
6,7
9,0
3,4
28,5
11,2
100,0
2010* 2011*
44.173
1.970
10.197
5.264
7.162
2.805
23.254
9.418
81.715
53.508
1.218
12.906
6.756
9.636
3.660
26.976
9.998
99.502
%
Değişim
21,1
-38,2
26,6
28,3
34,5
30,5
16,0
6,2
21,8
% Pay
(2011)
53,8
1,2
13,0
6,8
9,7
3,7
27,1
10,0
100,0
* Ocak-Eylül Dönemi
** Henüz STA’ları yürürlüğe girmeyen Lübnan ve Morityus hariç
Kaynak: TÜİK
2011 yılının Ocak-Eylül döneminde OECD Ülkelerine ihracat %21,1 ve STA
imzalanan ülkelere ihracat %6,2 oranında artmıştır. Seçilen özel bölgeler
içerisinde en hızlı artış %34,5 ile BDT’ye yönelik ihracatta görülmüştür.
EFTA’ya olan ihracatımız ise altın ticaretindeki gelişmelere bağlı olarak %38,2
oranında gerilemiştir.
47
Ticaret Politikası Araçları
İthalattan kaynaklanan ve yerli sanayimize zarar veren
haksız ticari uygulamalara karşı uluslararası,
bölgesel ve ikili anlaşmalardan kaynaklanan
haklarımızı da sonuna kadar, etkin bir şekilde
kullanmaya kararlıyız.
48
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
 Piyasa gözetimi ve denetimini gelişmiş standartlara göre
uyguluyoruz.
Piyasa
gözetimi
politikalarımız
ve
denetiminde
temel
 İç piyasada üretilen ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi
yoluyla takibi ve denetimi;
 İthal edilen malların güvenli, mevzuata ve standartlara
uygun olması,
 Yerli üreticilerimize karşı haksız rekabete yol açmaması,
 Yerli üreticilerimizin gerektiğinde kolay ithal girdi temin
edebilmesi
49
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
2011 yılında bir Başbakanlık Genelgesi ile
uygulayıcı kuruluşların en üst düzeyde temsil
edileceği ve sistemin sorunlarına çözüm
geliştireceği “Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün
Güvenliği Değerlendirme Kurulu” kuruldu.
Ürün güvenliğinin ikinci ayağını oluşturan ithalat
denetimleri Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı işbirliği
ile gerçekleştirilmektedir.
50
Serbest Bölgeler
Ekonomi Bakanlığı bünyesinde, Serbest Bölgeler,
Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğünün
kurulması ile yurt dışı yatırım ve hizmetlerin
bütünleştirici bir yaklaşım benimsiyoruz.
Yeni Nesil Serbest Bölgeler
Kurulması planlanan bakım-onarım ihtisas serbest
bölgesi, lojistik ihtisas serbest bölgesi ve ar-ge
ihtisas serbest bölgesinin özellikle hizmet ihracatı
yapacak firmaları bünyesine alacak
51
Yurtdışında Müteahhitlik Hizmetleri
Yıllar
Proje Sayısı
Ülke Sayısı
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011*
128
281
407
405
513
569
586
473
576
309
32
36
37
34
36
44
39
43
49
39
Top. Proje Ort. Proje
Bedeli ($) Bedeli ($)
2.438
19
4.232
15
11.291
28
11.570
29
21.008
41
24.716
43
24.009
41
22.296
47
22.324
39
15.006
49
Sektörün ekonomiye katkıları:
Döviz girdisi, ihracata katkı,
istihdama katkı, teknoloji
transferi, makina parkına etki,
dışa açılma sürecine etki
* İlk 9 aylık dönemi kapsamaktadır.
 Dünyanın
en
büyük
225
müteahhitlik şirketinden 31’i Türk
firmasıdır.
 Türkiye, bu bakımdan Çin’den
sonra 2. sırada yer almaktadır.
52
Lojistik
 Avrupa’nın en büyük kamyon filosu (45 bin adet kamyon ve 1.420
şirket)
 2011 Ocak-Eylül döneminde yaklaşık 800 bin uçuş
 (Taşınan 1,7 milyon ton yük ve 91 milyon kişi)
 Dünyadaki 25. büyük deniz filosu
 45 havaalanı ve 51 liman
 Bölünmüş yolların toplam uzunluğu 15 bin km’ye çıkarılacaktır.
 Hızlı Tren Projeleri süratle devam etmektedir.
53
Daha Fazla Bilgi İçin:
T.C. Ekonomi Bakanlığı internet sitesini ziyaret
edebilirsiniz:
www.ekonomi.gov.tr
EKONOMİ BAKANLIĞI
İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ANKARA
Tel: (312) 204 75 00 (Santral)
54
EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEŞEKKÜR EDERİZ
DERYA EKİCİ
DIŞ TİCARET UZMAN YARDIMCISI
30 KASIM 2011