Otitte Antibiyotik Kullanımı

OTİTTE ANTİBİYOTİK KULLANIMI
Akut Otitis Media (AOM)
» Orta kulağı döşeyen solunum epitelinin inflamasyonu
» Özellikle timpan boşluğunun yangısı
» EN SIK ANTİBİYOTİK YAZMA NEDENİ
2
6 ay
Otit çok
Sık değil
9 ay
15 ay
24 ay
En fazla bu aylar arası
36 ay
Sıklık azalmaya
başlar
Otitlerin büyük kısmı bu aylarda
3
OTİT
Kulağın Hangi Bölümü?
KULAK
4
Mukus artışı + östaki fonksiyon bozukluğu --> efüzyon + mikroorganizma --> AOM
7
8
9
AOM-1
Yaşamın ilk iki yılı
içerisinde sık
görülür.
Tekrarlama olasılığı
yüksektir
Beş yaşından önce
çocukların hemen
hemen tamamı
(%60-85) OM
geçirir.
İntrakranial
komplikasyonlar
(menenjit, beyin
absesi, kavernöz
sinüs trombozu vb)
İntratemporal
komplikasyonlar
(kolesteatom,
mastoidit, labirintit,
duyma kaybı vb)
Infect Dis 1989;160:83-94., J Pediatr 1993;123:702-711., Pediatrics 1997; 99:318-333., Pediatr Infect Dis J
1998; 17:1105-1113., Pediatr Infect Dis J 2000; 19: S31-36.
1
0
AOM-2
Küçük çocuklarda daha sık görülmesinin başlıca nedenleri;
• Östaki Borusu'nun anatomik ve fizyolojik özellikleri
• Tensor veli palatini kasının fonksiyonel yetersizliği
1
1
AOM-3
Çocuklarda Östaki Tüpünün Özellikleri
ERİŞKİNDEKİNE GÖRE;
Daha horizontal
Daha kısa
Kıkırdak miktarı ve sertliği daha az
Nazofarenkse açıldığı bölgede adenoid hipertrofisi
Adenoidlerin enfeksiyon kaynağı olması
Sık geçirilen ÜSYE
Çiftçi E. Akut otitis media’da tanı ve tedavi yaklaşımları Reform Solunum Yolu Enfeksiyonları
AOM-Etkenler %80-92 Bakteriler
S. pneumoniae
H. influenzae
1
M. catarrhalis
2
3
ß-laktamaz üretimi
%10-42
PBP değişimi ß-laktamaz üretimi
%22-54
%90-100
PNÖMOKOK AŞISI ÖNCESİ
AOM-Etkenler %80-92 Bakteriler
H. influenzae
M. catarrhalis
1
S. pneumoniae
2
3
ß-laktamaz üretimi
%22-30
ß-laktamaz üretimi
%50-56
PBP değişimi
%12-20
PNÖMOKOK AŞISI SONRASI
Klinik Belirtiler
• Özellikle infant ve küçük çocuklarda semptomlar değişkendir
• Genellikle viral ÜSYE seyri sırasında ortaya çıkan ani başlangıçlı ateş,
kulak ağrısı, genel durum bozukluğu
• Küçük çocukta huzursuzluk, uykusuzluk, kulağını çekme,
bulantı-kusma görülebilir.
• İşitme kaybı ve otore nadirdir.
AOM – Tanı-1
Mutlaka otoskopik muayene yapılmalıdır:
 Kulak zarında orta/ciddi bombeleşme (sıvı varlığı)
ya da
dış kulağa ait olmayan ve yeni başlayan kulak akıntısı varlığı
(Kanıt düzeyi: B)
 Kulak zarında hafif bombeleşme (sıvının görülmesi)
ve
yakında başlamış (<48 saat) kulak ağrısı (konuşmayan çocuğun
kulağını çekmesi, sürtmesi) veya kulak zarının yoğun eritemi
(Kanıt düzeyi: C)
Normal
Hafif bombe
Orta düzeyde bombe
İleri düzeyde bombe
Arch Dis Child Educ Pract Ed 2015; 100:193–197.
AOM-Tedavisi
• AOM tedavisi ağrının değerlendirilmesini içermelidir.
Ağrı varsa, klinisyen ağrıyı azaltmak için tedavi önermelidir. (Kanıt düzeyi: B)
Ağrı azaltılmazsa hasta iyileşmediği düşünülerek başka doktora başvurabilir
• Asetaminofen (parasetamol) veya ibuprofen kullanımı önerilir. Ancak
dönüşümlü kullanım önerilmemelidir. Aspirin, diprimadol-metamizol ateş
düşürücü veya ağrı kesici olarak çocuklarda kullanılmamalıdır.
• Lokal lidokain önerilebilir.
• Antihistaminik ve dekonjestanların tedavide yeri yoktur
AOM’da Antibiyotik Tedavisi?
 Kime yakın izlem yeterli?
 Kime antibiyotik verilmeli?
 Hangi antibiyotik verilmeli?
 Ne kadar süre verilmeli?
Kulak Ağrısı + Ateş (>38oC)
<6 ay
Amoksisilin-Klav./
Sefpodoksim/
Sefdinir
6-24 ay
Tek taraflı
Sevk et
İki taraflı
≥38.8 oC + Hasta Toksik***
Ateş*
Ateş*
<38.8 oC
≥ 38.8 oC
beslenmiyor
Amoksisilin**
48. saat kontrol
<38.8 oC
Besleniyor
Aktivitesi iyi
Amoksisilin**
24. saat kontrol
24. saat kontrol
Klinik bulgular
Klinik bulgular
Klinik bulgular
düzelme
devam ediyor
<1 yaş
devam ediyor
10 güne
tamamla
>1 yaş
Genel durum***
kötü
Amoksisilin-Klav./
Sefpodoksim/
Sefdinir
düzelme
iyi
10 güne
tamamla
düzelme
24. saat
kontrol
devam ediyor
Takibi
sonlandır
düzelme
devam ediyor
Tedaviyi 10 güne
tamamla
Amoksisilin-Klav./
Sefpodoksim/
Sefdinir
48. saat kontrol
10 günlük
tedavi
Sevk et
düzelme
devam ediyor
Klinik bulgular
Kulak Ağrısı + Ateş (>38oC)
> 24 ay
İki taraflı
Tek taraflı
Ateş*
<38.8 oC
≥ 38.8 oC
Amoksisilin**
24. saat kontrol
48. saat kontrol
Klinik bulgular
devam ediyor
düzelme
10 güne tamamla
Amoksisilin-Klav./
Sefpodoksim/
Sefdinir
(10 günlük tedavi)
Klinik bulgular
devam ediyor
düzelme
Takibi
sonlandır
*: Herhangi bir yöntemle ölçülen ateş
**: Son 30 gün içerisinde Antibiyotik kullanım hikayesi varsa veya
Gözde konjuktuvit bulguları varsa amoksisilin yerine alternatif tedavilerden biri
önerilir
***: Çocuklarda toksik görünüm veya genel durum bozukluğu
anneyi gördüğünde gülümsememe
acıktığı halde emmeme,
beslenme güçlüğü,
anlamsız uzun süreli ağlama olarak tanımlanır.
Aşağıdakilerin varlığında hastanın sevk edilmesi önerilir:
İç kulak implantı olanlar
Komplikasyon gelişmiş olanlar
Rekürren OM’de timpanostomi için
Amoksisilin dozu: 90 mg/kg/gün 2 veya 3’e bölerek
Amoksisilin-Klavulonik Asit dozu: Amoksisilin 90 mg/kg/gün olacak şekilde doz ayarlanır
14:1 formülasyonu tercih edilir, 2’ye bölünerek
Penisilin Alerjisi Varsa:
Penisilin veya
Amoksisilin
sonrasında
Cilt: Döküntü
Solunum: Hışıltı, nefes darlığı
GIS: Kusma, ani ishal
Genel: Ödem, kaşıntı
Tip I alerji değilse:
Sefpodoksim (10 mg/kg/gün ikiye bölerek)
Sefdinir (14mg/kg/gün ikiye bölerek)
Sefuroksim (30 mg/kg/gün ikiye bölerek)
Seftriakson (50 mg/kg İM vey İV /gün, 3 gün)
Tip I alerji ise:
Klindamisin 30-40 mg/kg/gün (3’e bölerek)
>1
Tip I
AOM - Tedavi Süresi
• <2 yaş çocuklarda 10 gün
• >2 yaş çocuklarda 7-10 gün
AOM - Korunma
Tüm çocuklara;
• Aşı şemasına göre konjuge pnömokok aşısı,
• Yıllık influenza aşısı,
• En az 6 ay anne sütü verilmesi önerilmelidir
• Sigara maruziyetinden kaçınma desteklenmelidir
http://resistancemap.cddep.org/AntibioticResistance.php
Prof. Dr. Alpay AZAP
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD.
Prof. Dr.Ateş KARA
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD.
Enfeksiyon Hastalıkları Ünitesi